سخنرانی
زمان: صبح 4 فروردین 1365 / 13 رجب 1406
مکان: تهران، حسینیه جماران
موضوع: تجلیل و تکریم از شخصیت حضرت علی (ع)
مناسبت: میلاد خجسته حضرت علی (ع)
حضار: موسوی، میرحسین (نخست وزیر) ـ هاشمی رفسنجانی، اکبر (رئیس مجلس شورای اسلامی) ـ موسوی اردبیلی، سید عبدالکریم (رئیس دیوانعالی کشور) ـ سفرا و کارداران کشورهای خارجی مقیم ایران ـ مقامات لشکری و کشوری و شخصیتهای روحانی
بسم الله الرحمن الرحیم
اظهار عجز شیعۀ علی (ع) از شناخت ابعاد او
ان شاءالله ، این روز که بزرگترین روزهاست در مذهب تشیع به همۀ مسلمانها، به همۀ شیعیان جهان خصوصاً، به ملت بزرگوار ما مبارک باشد.
من گاهی فکر می کنم که ما با چه شباهتی می توانیم دعوی کنیم که شیعۀ آن بزرگوار هستیم. اگر متفکرین، نویسنده ها، کسانی که اطلاعات زیاد دارند، ابعاد معنوی و مادی و جهات دیگرش را ملاحظه کنند، بررسی کنند ابعادی که آن بزرگوار داشته است از اوایل سنین تا وقتی که به شهادت رسید و بررسی کنند که ما چطور می توانیم ادعا کنیم که ما شیعۀ این بزرگوار هستیم، باید همه و همۀ کسانی که دعوی تشیع می کنند ـ الاّ معدود قلیلی که در صدر اسلام مثل ائمۀ هدی بودند ـ ما اظهار عجز کنیم که نمی توانیم. من نمی توانم که در این مجلس حتی یک بعد از ابعاد این بزرگوار را ذکر کنم، لکن برای اینکه یک راهی باز بشود برای آن اشخاصی که اطلاعاتشان زیاد است، معارفشان زیاد است و جهات معنویاتشان زیاد است، راهی باز باشد که آنها فکر کنند و درست بررسی بکنند، بررسی او را و بررسی حال ماها را.
در بُعد معارف، کسی که ادعیۀ حضرت را ملاحظه کرده باشد و نهج البلاغه را بررسی کرده باشد، می داند که پایه اش روی چه پایه ای هست؛ یعنی، آن که معارف قرآن را
صحیفه امامجلد 20صفحه 20
فهمیده است این بزرگوار است و کسانی که مورد تعلیم او بودند مثل ائمۀ هدی. دعوی معارف خیلی آسان است که شعری انسان بگوید، نثری بگوید و ادعا کند که ما دارای چه معارفی هستیم، این آسان است، دعوی هم خیلی کرده اند. اما واقعیت مطلب چطوری است؟ آنی که به حسب واقع هست و ما بخواهیم وجداناً آن را بیابیم، وقتی درست در حال خودمان دقت بکنیم نمی توانیم پیدا کنیم یک شباهتی ما بین خودمان و او. آن عشقی که مولا به خدای تبارک و تعالی داشته است که در دعای کمیل عرض می کند که «من فرضاً جهنم را بتوانم تحمل کنم ولی چطور فراق تو را تحمل کنم»، این را می شود یک کسی شعر بگوید؛ یکی کسی نثر بگوید، یکی خطابه بخواند و بگوید چه. اما واقعیت این طور است؟ ماها این طور هستیم؟ امثال ماها این بودند که اصلش پیششان فراق از حق تعالی مطرح بوده است؟ فراق به قدری که به آتش جهنم، آتش جهنم غیر از این آتشهاست؛ آتش جهنم قلب را هم می سوزاند؛ یعنی، قلب معنوی را می سوزاند، علاوه بر اینکه جسم را می سوزاند در قلب انسان هم هست، وارد می شود، قلب معنوی انسان را هم می سوزاند و ایشان می گویند «من فرضاً او را تحمل کنم اما فراق تو را چه کنم». این را هر کس پیش وجدان خودش حساب بکند که واقعاً از فراق حق تعالی تا حالا یک لحظه شده است که تأثر پیدا کند که من فراق دارم از حق تعالی؟ اینها، ادعاهایش خیلی آسان است، خیلی از دراویش ادعا کردند، خیلی از کسانی که اهل معرفت اند ادعا کردند، اما واقعیت را انسان وقتی حساب بکند، مسئله این نیست.
یکی از چیزهای عادی آنها در نهج البلاغه هست، در روایات دیگر هم از سایر ائمه هست، این یک مقام عادی است نه یک مقام بالایی است که حضرت امیر می فرماید، دیگران هم همین طور که عبادت سه جور است: یکی عبادت کسانی است که مثل عبید می ترسند و عبادت می کنند. یکی عبادت کسانی است که برای طمع و برای بهشت و این طور چیزها عبادت می کنند. این دو تا عبادت یکی اش مال اُجَرا هست یکی هم مال
صحیفه امامجلد 20صفحه 21
عبید، اما عبادت سوم که هست که عبادتش را می کنیم، برای محبتی است که به خدا داریم. شما حساب کنید که اگر برای ما وعدۀ قطعی برسد که جهنمی نیستید شما و همه بهشتی هستید، همه در بهشت جاویدانند و جهنم هم درهایش برای شما بسته است، آن وقت عبادت خدا را هم می کردید باز؟ یا بگویند برای محبت من عبادت کنید، شما در خودتان می دیدید این را که محبت خدا شما را وادار کند به عبادت؛ نه خوف، نه رجا، نه جهات نفسانی.
عرض کردم که این ادعاها را می شود کرد که من بگویم من هم محبت دارم، امّا ما محبتی نداریم به خدا، هر چی هست حب نفس است، هر چی هست مال خودمان است. تا حالا یک قدم از نفس، از مدارج نفسانی ما بیرون نرفتیم؛ یعنی، آن قدم اولی هم که اهل سیر می گویند که یقظه است، ما باز بیدار نشده ایم، خِدر طبیعت در ما الآن هم هست و تا آخر هم شاید باشد، مگر خدا یک عنایتی بفرماید.
جامع الجهات بودن حضرت علی (ع)
در جهت عبادت او، در جهت معارف او، که اینها را نمی توانیم حالا ما همه اش را ذکر کنیم، در جهت زهد آن ترتیب، آن ترتیبی که بعد از اینی که همه وسایل برایش فراهم است باز از نان و نمک و یک چیز مختصر تجاوز نمی کند. در قضیۀ بیت المال آن طور است که خوب دیدید، تاریخ را دیدید که وقتی که صحبت دیگری می شود چراغ را خاموش می کند. اینها یک قصه هایی است که ما می شنویم، یک واقعیت است و لیکن پیش ما یک قصه است؛ ما نیستیم این طور. در مسئلۀ جنگ ما باید بگویم ـ اگر این را بگوییم خیلی بعید نگفتیم ـ که شمشیر ایشان از آن وقتی که وقت این بوده است که ایشان جنگ بکنند تا آخر عمرشان در غلاف نرفته است. در تمام جنگهای رسول خدا ـ الاّ نادر ـ ایشان بوده است و پیش قدم بوده است. بعد از رسول خدا مشاور جنگی بوده است و لو
صحیفه امامجلد 20صفحه 22
اینکه مدتهای طولانی اسلام محروم شد از ایشان. بعد از اینکه مردم با ایشان بیعت کردند، باز هم تمام عمرش را به جنگهای داخلی گذراند. این طور نبود که حالایی که من یک آدم عارفی هستم بروم کنار بنشینم برای اینکه من عارفم، من یک آدم زاهدی هستم حالا که زاهدم دیگر کار نداشته باشم به مصالح مسلمین، بروم کنار بنشینم، من یک عالم فقیهی هستم، حالا که فقیه هستم دیگر کار نداشته باشم که به مسلمانها چه می گذرد، من هم بروم کنار بنشینم. در عین حالی که همۀ این معانی در او بوده است؛ توحید در حد اعلا، معرفت در حد اعلا، فقه در حد اعلا، هر علمی در حد اعلا، در عین حال در جهاد هم در حد اعلا بوده. ابعاد مختلفه این است که در آن بعد این را وادار نمی کند که از این یکی صرفنظر بکند؛ جامع الجهات است.
در معرض خطر بودن تمامی مذاهب اسلامی
ما که می گوییم که ما شیعۀ حضرت امیر ـ سلام الله علیه ـ هستیم و الآن کشور شیعه در معرض خطر است، الآن کشور شیعه در معرض خطر است، اسلام در معرض خطر است، ما باز کنار بنشینیم و بگوییم که ما چکار به این کارها داریم، ما چه بکنیم، متأثریم از اینکه جوانهای ما چه می شوند، ما هم متأثریم. حضرت امیر هم متأثر بوده از اینکه جوانها چه می شدند، اما می نشسته خانه و بگویند من متأثرم؟! یا می رفتند جنگ و خودشان جنگ می کردند و در عین حال هم برای آنهایی که شهید شده بودند متأثر بودند. ما هی کنار بنشینیم و هی بگوییم که ما می خواهیم چه بکنیم، چه، فلان، از این حرفهایی که خودشان می زنند و از مصالح اسلام و مصالح مسلمین و از این چیزی که الآن برای کشور ما پیش آمده است، برای اسلام پیش آمده.
مسئله، مسئلۀ تشیّع نیست، مسئلۀ اسلام است، مسئلۀ مذهب نیست. همۀ مذاهب الآن در معرض خطرند. الآن که قدرتهای بزرگ احساس این معنا کردند که اسلام یک همچو قدرتی دارد که می تواند یک جمعیت چهل و چند میلیونی را در مقابل همه وادار کند و بایستد و بگوید نه این و نه او، حالایی که فهمیدند این قدرت، قدرت اسلام است نه
صحیفه امامجلد 20صفحه 23
قدرت ملت، قدرت اسلام است که دنیا را دارد به خیال آنها به خطر می اندازد، حالا آنها برای اصل اسلام دارند نقشه می کشند، ما حالا بنشینیم بگوییم که ما اهل و لایت هستیم. اگر شما اهل ولایتید، چرا الان کشور ولایت در معرض خطر است و نشستید؟ این البته یک عدد معدودی اند، قابل ذکر نیستند اینها. چرا ما غفلت داریم از این معانی؟ ما اظهار می کنیم ما شیعۀ امیر المؤمنین ایم. ما برویم ببینیم امیرالمؤمنین در مصالح اسلامی چه کردند، برای مصالح اسلام چه کردند. آن وقتی که زمان رسول الله بود بسیاری از اشخاص آن وقت بودند که جنگ می خواست بشود نمی رفتند، اگر می رفتند کناره گیری می کردند، آن کسی که از همه مقدم بود ایشان بودند. بعد از رسول الله هم که مدتهای طولانی ملتها محروم ماندند از قیادت ایشان، ایشان باز کنار نبود. ایشان باز برای حفظ مصالح مسلمین همراه بود، صبر می کرد، ولی در آن وقت هیچ وقت اصلاً اظهار مخالفت نمی کرد. بعد از اینکه آنها متکفل امور بودند، ایشان اهل مشورت آنها بود، راهنمایی می کرد، بچه هایش را می فرستاد به جنگ. حالا ما بنشینیم بگوییم که ما اهل ولایت هستیم! شما اهل دیانت هم نیستید، اهل ولایت هستید؟! آن وقتی که با ایشان بیعت کردند ـ البته ایشان هم در عین حالی که خودش را حق می دانست می گفت که بروید یکی دیگر را ـ می دانست اینها یک اشخاصی نیستند که اهل کار باشند، ولی خوب، فشار آوردند به ایشان، با ایشان بیعت کردند.
آن وقت هم سه تا جنگی که شد، سه تا جنگ با کسانی بود که اظهار اسلام می کردند، کسانی بودند که می گفتند فریاد می زدند ما مسلمانیم. جنگها با مسلمانها بود. حالا شما می گویید مسلمان با مسلمان مگر جنگ؟ پس شما اعتراض به حضرت امیر هم دارید، برای اینکه جنگ حضرت امیر سه تا جنگشان هر سه با مسلمانها بود.
مسلمانی که می خواهد اسلام را از بین ببرد از کافر هم بدتر است. مسلمانی که با اسم اسلام می خواهد که حیثیت اسلام را از بین ببرد، این لازمتر است معارضه با او، تا با کسانی
صحیفه امامجلد 20صفحه 24
که مسلمان نیستند. شما نشستید می گویید ما مسلمان با مسلمان! اولاً اینکه این حزب بعث عقیده اش اصل این است که قضیۀ اسلام تو کار نیست. آنهایی هم که دنبال او می آیند بسیاریشان همین اند. یک عده ای هم که ـ فرضاً ـ آنها بیایند لکن می آیند برای این که کشور اسلامی را از بین ببرند و سیلی در صورت اسلام بزنند. امروز به همۀ ما واجب است که دفاع کنیم. هر کس می تواند جبهه باید برود، هر که نمی تواند در پشت جبهه کمک بکند. آنهایی که می نشینند و هی صحبت می کنند که بیایید چه بکنیم، بیایید چه بکنیم، اینها از اسلام بی اطلاع اند، نمی دانند قضیۀ اسلام چی هست.
دفاع بودنِ حملۀ به متجاوز
مطالعه کنید در حال ائمۀ مسلمین، در حال خود پیغمبر. پیغمبر هم تمام عمرش صرف این شد دیگر، صرف مجاهده شد. آن وقت که مکه بود آن جور مجاهدات می کرد و آن جور خون دل می خورد، وقتی هم مدینه آمد جنگها، آن همه جنگ، بگویید همۀ جنگها دفاعی بوده، و حال آنکه بعضی اش که نبوده، حالا همه دفاعی. ما هم که الان دفاع است، ما اصلاً جنگی نداریم، ما با کی جنگ داریم؟ ما الآن داریم دفاع می کنیم. «فاو» مرکز این بود که بریزند و از آنجا به اسلام صدمه بزنند. خوب! اینها رفتند «فاو» را گرفتند دفاع کردند. علاوه دفاع از ملت عراق، دفاع از اسلام است، دفاع از مسلمین است. ملت عراق با این خبیث موافق نیستند، این عده ای هستند با او و قدرت هم دستشان است. آن وقت آن اشخاص منحرف در خارج آن طور حرفها می زنند. در داخل هم پیدا می شوند اشخاصی که خوب، متدین اند اما باز توجه ندارند به مسائل. امروز همۀ ما مکلف هستیم. جوانهای ما باید این جبهه ها را پر کنند از انسانهای قوی که بحمدالله هم الآن پر کردند، لکن بیشتر لازم است. آقا قضیه، قضیۀ از بین رفتن اسلام، چه تشیع و چه تسنن، همه، از بین رفتنش و قضیۀ اینکه ما قیام کنیم و نگذاریم بشود.و بحمدالله تا حالا جوانهای ما اقدام کردند، قیام کردند و نخواهند گذاشت، لکن این اسباب این نمی شود که از دیگران
صحیفه امامجلد 20صفحه 25
تکلیف سلب بشود که نه، دیگر لازم نیست کاری ما بکنیم. آن کسی که اشکال به جنگ دارد، واجب است برایش که برود جنگ. اینهایی که اشکال می کنند یکیشان حتی یک بچه شان نرفته است، یک جوانشان نرفته است به جبهه ها. دیگران دارند از مال و جان اینها دفاع می کنند، این جوانهای ما دارند از مال و جان همۀ این ملت دفاع می کنند، از مال و جان یک دسته که نمی کنند دفاع، دارند دفاع از همۀ حیثیت این ملت می کنند، از نوامیس همه می کنند. اگر ـ خدای نخواسته ـ این حزب بعث بیاید و غلبه ـ خدای نخواسته ـ بکند که نخواهد کرد به کی رحم می کند؟ به شمایی که آن وقت نشسته بودید و می گفتید بیایید جنگ را برداریم و از بین ببریم و جنگ خوب نیست و مردم با جنگ مخالف اند؟ این مردم از کجا آمدند که با جنگ مخالف اند. غیر از این جوانهای ما هستند؟ ملت ما اینها هستند؛ این کاروانهای کربلا و آن پاسدارها و آن بسیجیها و آن سایر قشرهایی که، قشرهای محرومی که الان دفاع از شما دارند می کنند و شما نشستید آنها را تضعیف می کنید که شاید موافق رضای خدا نباشد. رضای خدا موافق نیست با دفاع؟! امروز دفاع است. مسئله، مسئلۀ رفتن و جنگ کردن نیست، کسی نمی خواهد جنگ بکند، اول هم نبوده و آن حرفی که روز اول جمهوری اسلامی زده راجع به جنگ، امروز هم عین همان حرف است، یک کلمه این ور آن ور نیست، آن این است که ما تا این حزب عفلقی هست ما جنگ خواهیم کرد. ما باید این را، برای اینکه دفاع از اسلام این است که این نقطه را برداریم از بین، این غده سرطانی کنده بشود و الاّ محال است که این کشور روی آرامش به خودش ببیند و نه کشور ما، نه عراق، نه خلیجیها. این خلیجیها توجه ندارند به اینکه اگر صدام غلبه پیدا کند، با آنها چه خواهد کرد؟ حالایی که مثل موش دارد این ور و آن ور می رود، به آنها تشر می زند.
بحمدالله کشور ما، جوانهای ما، پیرمردهای ما، زنها، بزرگها، کوچکها همه مهیا هستند به اینکه جنگ را تا پیروزی ادامه بدهند و ادامه خواهند داد. و کسانی که مخالف با این مسائل هستند، خوب، بنشینند توی خانه شان هر چی می خواهند بگویند، اما بدانند که خلاف رضای خدا دارند می گویند. اگر حرفهای آنها تضعیف کند روحیۀ ده نفر جوان ما
صحیفه امامجلد 20صفحه 26
را، عاقبتشان به خیر نخواهد شد، توجه کنند به حرفهایشان.
خداوند ان شاءالله ، این عید را بر همۀ ما، بر همۀ شما، بر همۀ ملتها، برهمۀ مسلمین مبارک کند و ما را از شیعیان این مولا قرار بدهد. ما را موفق کند که در یک جهت از جهات، لا اقل در یک جهت از جهات شبیه ایشان بشویم ولو یک شبیه بسیار ناقص. خداوند تأیید کند همۀ شما را و اسلام را تقویت کند و همۀ مسلمانها را به مقاصد اسلامیشان برساند.
والسلام علیکم ورحمة الله
صحیفه امامجلد 20صفحه 27