بخش اول: مبانی اندیشه

‏‏شرایط فهم قرآن ‏

‏شرایط فهم قرآن ‏

‏تا تزکیه نباشد تعلیم کتاب و حکمت میسور نیست؛ باید تزکیه بشود نفوس از همه آلودگیها؛ که بزرگترین آلودگى عبارت است از آلودگى نفس انسان و هواهاى نفسانیه که دارد. مادامى که انسان در حجاب خود هست، نمى تواند این قرآن را که نور است و به حسب فرمایش خود قرآن نور است،‏‎[1]‎‏ نور را کسانى که در حجاب هستند و پشت حجابهاى زیاد هستند، نمى توانند ادراک کنند، گمان مى کنند که مى توانند؛ لکن نمى توانند. تا انسان از حجاب بسیار ظلمانى خود خارج نشود، تا گرفتار هواهاى نفسانى است، تا‏

کتابآیین انقلاب اسلامی (ج.۱)صفحه 97


‏ ‏

‏گرفتار خود بینیهاست، تا گرفتار چیزهایى است که در باطن نفس خود ایجاد کرده است از ظلماتى که ‏‏ بَعْضُها فَوْقَ بَعْضٍ ‏‏ است،‏‎[2]‎‏ لیاقت پیدا نمى کند که این نور الهى در قلب او منعکس بشود. کسانى که بخواهند قرآن را بفهمند و محتواى قرآن را، نه صورت نازل کوچکش را، محتواى قرآن را بفهمند و طورى باشد که هر چه قرائت کنند بالا بروند‏‎[3]‎‏ و هر چه قرائت کنند به مبدأ نور و مبدأ اعلى نزدیک شوند، این نمى شود الّا اینکه حجابها برداشته بشود و «تو خود حجاب خودى»‏‎[4]‎‏ باید از میان بردارى این حجاب را، تا بتوانى این نور را به آن طور که هست و انسان لایق است براى ادراک او، ادراک کنى. پس، یکى از انگیزه ها این است که تعلیم بشود کتاب بعد از تزکیه و تعلیم بشود حکمت بعد از تزکیه.‏‏ 58‏

‏***‏

‎ ‎

کتابآیین انقلاب اسلامی (ج.۱)صفحه 98

  • ( 1).« قد جاءکم من الله نور و کتاب مبین.» به تحقیق براى شما از سوى خدا نور و کتاب مبینى آمد.( مائده/ 15، نساء/ 174).
  • ( 1). اقتباس از آیه 40 سوره نور:« ظُلُماتٌ بَعْضُها فَوْقَ بَعْضٍ».
  • ( 2). اشاره است به حدیث رسول اکرم( ص) که مى فرماید:« ثمّ یقال له: اقرأ وَ ارْقَ» سپس به او( در قیامت) گفته مى شود: قرآن بخوان و بالا برو.» اصول کافى؛ ج 2، ص 604،« کتاب فضل القرآن»،« باب فضل حامل القرآن»، ح 4؛ بحارالانوار؛ ج 7، ص 293؛ تفسیرصافى؛ ج 1، ص 68، مقدّمه دهم.
  • ( 3). میان عاشق و معشوق هیچ حایل نیست تو خود حجاب خودى حافظ از میان برخیزحافظ