‏‏ریشه جنگها، عدم تزکیه است ‏

‏‏ریشه جنگها، عدم تزکیه است ‏

‏‏همه این گرفتاریهایى که براى بشر است از این نقطه به پا مى شود. همه گرفتاریها از انانیّت انسان است. تمام جنگهاى عالم از این انانیّت انسان پیدا مى شود. مؤمنها با هم جنگ ندارند؛ اگر جنگى باشد بین دو نفر، باید بدانند که مؤمن نیستند. مؤمنها با هم جنگ ندارند. وقتى که ایمان نباشد و توجه، همه اش به خودش باشد، هر چیز را براى خودش بخواهد، هیاهو از اینجا به پا مى شود: من براى خودم این مسند را مى خواهم، شما هم براى خودتان ‏

‏‎

‎ ‏ ‏

‏‏مى خواهید؛ جمع [امکان ] ندارد، تعارض مى شود. من براى خودم این فرش را مى خواهم، شما هم براى خودتان مى خواهید؛ من براى خودم این ریاست توهّمى را مى خواهم، شما هم براى خودت مى خواهى. وقتى من براى خودم و شما هم براى خودتان، جمع هم امکان ندارد دعوا مى شود. آن [یکى ] این مملکت را براى خودش مى خواهد، دیگرى هم براى خودش مى خواهد، جنگ مى شود. این جنگها همه بین انانیّتهاست، جنگهاى عالم همه اش جنگهاى انانیّت است. انسان با انانیّتش جنگ مى کند و جنگها بین انانیّتهاست. این انانیّت در اولیا نیست؛ جنگ هم در اولیا نیست؛ اگر همه اولیا در یک جایى جمع بشوند، هیچ وقت با هم جنگ [نمى کنند]، اصلًا با هم مخالفت پیدا نمى کنند، براى اینکه همه براى خداست، دیگر خودى نیست تا اینکه این بکشد آن طرف، آن بکشد آن طرف؛ تزاحم بشود، دعوا بشود. همه براى یک مبدأ است؛ براى یک جهت است.‏‏ 178‏

‏‏***‏

‏‎ ‎

‏‎