فصل دهم: سرّ استقبال به کعبه

‏‏فصل دهم‏‏ ‏‏در سرّ استقبال به کعبه است‏

‏‏ ‏

‏‏     ‏‏که امّ القریٰ است و مرکز بسط ارض است: ‏‏وَ الاَْرْضَ بَعْدَ ذٰلِکَ‏‎ ‎‏دَحیٰهٰا.‏‎[1]‎‏ و یَدُالله و ‏‏بِحِیٰالِ الله و بِحیٰالِ بَیْتِ الْمَعْمُور ‏‏است که سرّ قلب و در‏‎ ‎‏سمای رابعه است. پس، کعبۀ امّ القری سرّ آن بیت المعمور است که سرّ قلب‏‎ ‎‏است و سرِّسرِّ آن، یدالله ؛ و سرِّ مُستسرِّ آن، اسم الله الاعظم است.‏

‏‏     پس، اهل معرفت و اصحاب قلوب سرایت دهند حکم توحید را از سرّ‏‎ ‎‏به علن و از باطن به ظاهر؛ چنانچه در سرّ قلبِ خود جهات متشتته را فانی در‏‎ ‎‏وحدت تامه کنند و سرِّ ‏‏کَوْکَبٌ دُرّیٌ یُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبٰارَکَةٍ زَیْتُونَةٍ لاٰ شَرْقِیَّةٍ وَ لاٰ‏‎ ‎‏غَرْبیَّة‏‎[2]‎‏ را دریابند در ظاهر، جهات متشتتۀ شرقیه و غربیه را در ام القری که‏‎ ‎‏مرتبۀ وسطیت را دارد و غیرشرقی و غیرغربی است فانی کنند و سرّ «حِیال الله »‏‎ ‎‏و «حِیال بیت المعمور» را دریابند.‏

‏‏     و در نمازِ اولیا توجه به قبله، ظهور سرّ احدیّت است در ملک بدن، چه که‏‎ ‎‏به سرّ وجودیْ وجهۀ احدیّۀ غیبیّه را شهود کنند و بدان توجه نمایند، ‏‏و سرّ مٰا مِنْ‏‎ ‎‏دٰابَّةٍ اِلاّ هُوَ آخِذٌ بِنٰاصِیَتِهٰا‏‎[3]‎‏ را مشاهده کنند ‏‏و سرّ لاٰ شَرقیّةٍ وَ لاٰ غَرْبِیَّة ‏‏را دریابند.‏‎ ‎‏و به مرتبۀ لطیفۀ اخوفیه به احدیّتِ جمع اسمای ذاتیه که ‏‏لَیْسَ لَهٰا غَرْبِیَّةُ غَیْبِ‏‎ ‎‏ ‏

‏
‏‎

‏‏     و بدان که تحدید به وجه خاص و به وجهۀ معینه برای اظهار سرّ وحدت‏‎ ‎‏است؛ و آن برای عارف در هر دوره به عدد حضرات خمس لازم است؛ و از ‏‎ ‎‏آنکه گذشت تحدیدْ نقص است: ‏‏و لله ِ الْمَشْرِقُ وَ المَغْرِبُ فَاَیْنَمٰا تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ‏‎ ‎‏الله .‏‎[5]‎

‏‏    ‏‏پس، عارف بالله حقّ را در جمیع امکنه و احیازْ مشاهده، و همه را کعبۀ‏‎ ‎‏آمال و وجهۀ جمال محبوب بیند و از تقیید به مرآتی دون مرآتی خارج، و‏‏ مٰا‏‎ ‎‏رَأَیْتُ شَیْئاً اِلاّ وَ رَأَیْتُ الله فیهِ وَ مَعَه‏‏63‏‏ گوید و فریاد ‏‏دٰاخِلٌ فِی الاَشْیٰاءِ لاٰ کَدُخُولِ‏‎ ‎‏شَی ءٍ فی شَی ءٍ‏‏64‏‏ زند و ندای ‏‏هُوَ مَعَکُمْ اَیْنَمٰا کُنْتُم‏‎[6]‎‏ را به جان بشنود و شهود‏‎ ‎‏کند. وَ الْحَمْدُلله ِ اَوَّلاً وَ آخِراً وَ ظٰاهِراً وَ بٰاطِناً.‏

‏‏  ‏

‏‎

• )) «و زمین را پس از آن بگسترانید.» (نازعات/ 30)
• )) « (گویی) ستاره ای درخشان است که از درختی مبارک، زیتون، روشن می شود که نه شرقی است و نه غربی.» (نور/ 35)
• )) «هیچ جنبنده ای نیست مگر آنکه خدا ناصیه اش (زمام اختیارش) را به دست دارد.» (هود/ 56)
• )) «برای او نه غربیّتِ غیب ذات است، و نه شرقیّتِ ظهورِ کثرتِ اسما و صفات.»
• )) «مشرق و مغرب فقط از آن خداست؛ پس به هر جا روی بگردانید همانجا وجه خداست.» (بقره/ 115)
• )) «او با شماست هر کجا باشید.» (حدید/ 4)