نامه

نامه به آقای لطف الله صافی، دبیر شورای نگهبان (حدود اختیارات دولت)

نامه

‏زمان: 26 آذر 1366 / 25 ربیع الثانی 1408‏

‏مکان: تهران، جماران‏

‏موضوع: حدود اختیارات دولت در بخشهای اجتماعی، اقتصادی، بازرگانی و کشاورزی‏

‏مخاطب: صافی، لطف الله (دبیر شورای نگهبان)‏

‏ [‏‏بسم الله الرحمن الرحیم ‏

‏محضر شریف حضرت مستطاب رهبر انقلاب اسلامی، آیت الله العظمی امام خمینی ـ دامت برکاته ‏

‏     با عرض سلام و تحیت و مسئلت طول عمر و سلامت وجود مبارک در ظل عنایات خاصۀ حضرت‏‎ ‎‏بقیة الله ـ ارواح العالمین له الفداء ـ تصدیع می دهد:‏

‏     از فتوای صادره از ناحیۀ حضرتعالی که، دولت می تواند در ازای استفاده از خدمات و امکانات‏‎ ‎‏دولتی و عمومی شروط الزامی مقرر نماید،‏‎[1]‎‏ به طور وسیع بعض اشخاص استظهار نموده اند که دولت‏‎ ‎‏می تواند هرگونه نظام اجتماعی، اقتصادی، کار، عائله، بازرگانی، امور شهری، کشاورزی و غیره را با‏‎ ‎‏استفاده از این اختیار جایگزین نظامات اصلیه و مستقیم اسلام قرار دهد و خدمات و امکاناتی را که‏‎ ‎‏منحصر به او شده است و مردم در استفاده از آنها مضطر یا شبه مضطر می باشند وسیلۀ اعمال سیاستهای‏‎ ‎‏عام و کلی بنماید و افعال و تروک مباحۀ شرعیه را تحریم یا الزام نماید. بدیهی است در امکاناتی که در‏‎ ‎‏انحصار دولت نیست و دولت مانند یک طرف عادی عمل می کند و یا مربوط به مقرر کردن نظام عام در‏‎ ‎‏مسائل عامه نیست و یا مربوط به نظام استفاده از خود آن خدمت است جواز این شرط مشروع و غیرقابل‏‎ ‎‏تردید است اما در امور عامه و خدماتی که به دولت منحصر شده است به عنوان شرط مقرر داشتن‏‎ ‎‏نظامات مختلف که قابل شمول نسبت به تمام موارد و اقشار و اصناف و اشخاص است موجب این‏‎ ‎‏نگرانی شده است که نظامات اسلام از مزارعه ـ اجاره ـ تجارت عائله و سایر روابط بتدریج عملاً منع و‏‎ ‎‏در خطر تعویض و تغییر قرار بگیرد و خلاصه استظهار این اشخاص که می خواهند در برقرار کردن‏‎ ‎‏هرگونه نظام اجتماعی و اقتصادی، این فتوا را مستمسک قرار دهند به نظر آنها باب عرضۀ هر نظام را‏

صحیفه امامجلد 20صفحه 434
‏مفتوح نموده است. بدیهی است همان طور که در همۀ موارد نظر مبارک راهگشای عموم بوده در این‏‎ ‎‏مورد نیز رافع اشتباه خواهد شد.‏

‏دبیر شورای نگهبان ـ لطف الله صافی‏‏]‏

‏ ‏

‏بسمه تعالی‏

‏     دولت می تواند در تمام مواردی که مردم استفاده از امکانات و خدمات دولتی‏‎ ‎‏می کنند با شروط اسلامی، و حتی بدون شرط، قیمت مورد استفاده را از آنان بگیرد. و این‏‎ ‎‏جاری است در جمیع مواردی که تحت سلطۀ حکومت است، و اختصاص به مواردی که‏‎ ‎‏در نامۀ وزیر کار ذکر شده است ندارد. بلکه در «اَنفال»، که در زمان حکومت اسلامی‏‎ ‎‏امرش با حکومت است، می تواند بدون شرط یا با شرطِ الزامی این امر را اجرا کند.‏

‏     و حضرات آقایان محترم به شایعاتی که از طرف استفاده جویان بی بند وبار یا مخالفان‏‎ ‎‏با نظام جمهوری اسلامی پخش می شود اعتنایی نکنند که شایعات در هر امری ممکن‏‎ ‎‏است. والسلام علیکم و رحمة الله . ‏

‏روح الله الموسوی الخمینی‏

‎ ‎

صحیفه امامجلد 20صفحه 435

  • ـ ر . ک: پاسخ امام خمینی به استفتای وزیر کار و امور اجتماعی، مورخ 18 / 9 / 1366.