البته همه ما، باید تأسف بخوریم که امام را زود از دست دادیم. امام به تدریج بعد از اینکه جمهوری اسلامی را تشکیل داد به تناسب مسائل روزی که ما با آنها رو به رو میشدیم، ابعاد جدیدی از ولایت فقیه را باز میکردند. مثلا فرض کنید در سالهای 66 ـ 65 که کشور ما با مسائل عدیده جدیدی روبرو شده بود، مسأله احکام ثانویه را مطرح کردند، حتی قبل از سال 64 هم همین طور، من یادم است در آن مقطع یکی از مباحث مهمی که مطرح شد این بود که در حکومت اسلامی، اقتصاد اسلامی چه تعریفی دارد، این بحثها در جاهای مختلف مثل جامعه مدرسین، شورای اقتصاد و در تعدادی از جلسات رؤسای قوا، مثل رئیسجمهور، رئیس قوه قضاییه شروع شد.
در جلسات مشترکی که داشتیم مواجه میشدیم با مسائلی که بهظاهر با علم روز منافات داشت. بالاخره در یک حکومتی که در قرن بیستم میخواهد تمام نیازهای فردی و اجتماعی جامعه را پاسخگو باشد، تعریف عدالت اجتماعی چیست؟ خود مسأله مبانی اقتصادی بهخصوص مسأله ارز، مسأله ریال، مسأله بهره، مسائل گوناگون اقتصادی، مالکیت و
کتابعصر جهاد، دوران خدمتصفحه 15
مباحث عدیده و بسیاری در کشور در آن مقطع مطرح بود، و هر جا ما به بنبست میخوردیم و به نکته تاریکی میرسیدیم، با بهره گیری از نظرات حضرت امام یک فصل جدیدی از مسأله باز میشد و یا مثلا در سال 67، مسأله این بود که ما، مواجه شدیم با اینکه بالاخره قیمتگذاری چگونه میتواند انجام شود؟ که امام آن مسأله حاکم حکومت اسلامی وقتی حکومت تشکیل میدهد حتی میتواند در خیابانهای مردم و در مسائل عدیده دیگری دخالت کند را مطرح کرد. به خصوص در یک مقطعی ما به موضوعی برخوردیم که به کار من هم وصل بود. ما قانون نفت را در مجلس داشتیم و بحث این بود که در زمینی، وقتی در عمق آنجا نفتی پیدا بشود اگر این زمین مالک خصوصی داشته باشد، تکلیف این مسأله معدن و این منابع زیر زمینی چه میشود؟ این موضوع به صورت قانون رفته بود به شورای نگهبان.
امام فصل تازهای از مسائل انفال را در آن مقطع باز کردند و اطلاعیهای دادند و این مسأله را برای همیشه برای جمهوری اسلامی حل کردند. میخواهم عرض کنم که امام بعد از تشکیل حکومت اسلامی به تناسب مسائل روز ابعاد جدیدی از مسائل را باز میکردند.
البته امام معمولا به مسائل ریز نمیپرداختند و در مسائل کلان کشور تصمیماتی میگرفتند، معمولا تصمیمات را امام خودشان میگرفتند مگر اینکه در یک جایی احتیاج به اطلاعات داشتند، مثلا گزارشی بخواهند که از طریق حاج احمد آقا اطلاعات یا مسائلی که مورد نیازشان بود خواسته میشد ولی معمولا روش این جوری بود که ما اگر به مشکلی بر میخوردیم، این مشکل را به صورت گزارش جامعی برای حضرت امام میفرستادیم و ایشان روی آن گزارش نظری میدادند که راه گشا بود.
کتابعصر جهاد، دوران خدمتصفحه 16
مثلا در مورد مسأله انفال و مسأله معادن و منابع زیر زمینی وقتی که این قانون رفت به شورای نگهبان، به مشکلی برخورد که در آنجا ما از حضرت امام نظرشان را درخواست کردیم. امام اطلاعیهای دادند و کل این مجموعه را حل کردند.
کتابعصر جهاد، دوران خدمتصفحه 17