علامه محمدتقی جعفری

اسوۀ اقتدار شخصیت و نستوهی

‏     ‏‏با نظر به پدیده های آشکار، وضع روانی ایشان در طول سالیان گذشته‏‎ ‎‏استنباط شده است. امام کسی است که فرموده است: من در عمرم جز از‏‎ ‎‏خداوند متعال از کسی نترسیده ام. این است که ایشان از قدرت شخصیتی‏‎ ‎‏با اهمیتی برخوردار بوده اند و همین اقتدار باعث شده بود که حوادث‏‎ ‎‏روزگار از دوران مدرسی در حوزۀ علمیه قم تا سالیان آخر زندگانی‏‎ ‎‏ایشان که پر از تلاطمهای سخت بوده است، نتوانسته بود تزلزلی در آن‏‎ ‎‏شخصیت به وجود بیاورد. ‏

‏     در اینجا می خواهم به یک نکتۀ بسیار مهم اشاره کنم و آن این است‏‎ ‎‏که ثبات روحی و قدرت شخصیتی که ایشان در اوج مرجعیت و مطرح‏‎ ‎‏بودن در جوامع امروزی داشت، می تواند برای کسانی که می خواهند در‏‎ ‎‏آینده متصدی مقام مرجعیت شوند، هشدار دهنده و ارائه طریقی با‏‎ ‎‏اهمیت بوده باشد که در مراجع گذشتۀ عالم تشیع همواره مراعات شده‏‎ ‎‏است. باید دانست که این مقام حساس یک حرفۀ معمولی نیست که هر‏‎ ‎‏کسی بتواند با فراگرفتن مقداری از اصول و قواعد و مسائل، شایستۀ‏‎ ‎‏تصدی آن باشد. ‏

‏     هر فقیه و حدیث شناس آگاه که از فقه الحدیث برخوردار بوده باشد،‏‎ ‎‏می داند که مضمون روایت بسیار معروف «و اما من کان من الفقهاء‏‎ ‎‏صائنالنفسه، حافظا لدینه، مخالفا لهواه، مطیعا لأمر مولاه، فللعوام ان‏

صحیفه دلجلد 1صفحه 50
‏یُقَلِّدوه» بالاتر از مضمون موثقۀ عبدالله بن ابی یعفور دربارۀ عدالت است‏‎ ‎‏که اتیان واجبات و ترک محرمات و اتصاف به ستر و عفاف را برای‏‎ ‎‏عدالت بیان می نماید. یعنی عدالتی که در شرایط تقلید آمده است عدالت‏‎ ‎‏را در آن حدی از تقوی معرفی می نماید که خویشتن داری و مخالفت با‏‎ ‎‏هوی را به اضافۀ آنچه که در موثقۀ عبدالله بن ابی یعفور آمده است،‏‎ ‎‏شرط تقلید معرفی می کند.‏

‏ ‏

‎ ‎

صحیفه دلجلد 1صفحه 51