بخش سوم: ظهور حکومت پهلوی در ایران

حقۀ الغای قرارداد دارسی

‏ ‏

‏من مطلع بودم از جلسه لندن و احمد شاه و همراهان احمد شاه مخصوصاً نصرت الدوله‏‎ ‎‏و تبادل لوایح و نخواندن قسمت مربوط به نفت و غیره در همان موقع امضای قرارداد‏‎ ‎‏بی بی ماه بیگم، خانم مرتضی قلی خان بختیاری و خواهر حاج شهاب السلطنه با دبیر‏‎ ‎‏معتمد فریدنی که قبلاً حاکم مسجد سلیمان بود (توضیحاً در مناطق نفت خیز بلکه در‏‎ ‎‏تمام ایران اختیار با رؤسای نفت بود و انتخابات به حکم آنها) منزل اینجانب بودند که‏‎ ‎‏جنجال جشن الغای قرارداد بلند شد. بی بی زن فهمیده و مطلعی بود دبیر معتمد هم‏‎ ‎‏فردی آشنا به امور و با خبر بود. آنها گفتند که این مقدمه تمدید و تجدید قرارداد است با‏‎ ‎‏انگلستان چون در انقضای مدت قرارداد طبق قرارداد تمام تأسیسات و ملحقات به ملک‏‎ ‎‏ایران در می آمد و آنها دنبال فرصت بودند که به صورت الغای قرارداد به تمدید قرارداد‏‎ ‎

کتابخاطرات آیت الله پسندیدهصفحه 176
‏دست پیدا کنند. رضاشاه را آوردند و قرارداد تمدید شد و تمام آرزوهایشان برآورده شد.‏‎ ‎‏الغای عناوین، خلع لباس، آوردن کلاه پهلوی، کاسکت، کلاه لگنی، خلع عمامه و عبا،‏‎ ‎‏منع روضه خوان و روضه خوانی اخراج شوستر قراردادهای 1907 ـ 1911 و 1919 و‏‎ ‎‏مکاتبات محرمانه، لقب کبیر به رضاشاه و تصرف املاک استانهای شمال و کشتارهای‏‎ ‎‏زندان قشقایی و سردار اسعد و فرخی و مرحوم مدرس، عبدالله امیر طهماسبی (چون‏‎ ‎‏نمی خواست او باشد به جهاتی یکی اینکه در کودتای حوت 1299 درجه او از رضاخان‏‎ ‎‏زیادتر بود).‏

‏ ‏

‎ ‎

کتابخاطرات آیت الله پسندیدهصفحه 177