بخش سوم: ظهور حکومت پهلوی در ایران

دیدار امینی با امام خمینی و سایر علمای قم

‎ ‎

‏ ‏

‏در آن هنگام که دکتر علی امینی  ـ بر حسب تمایل آمریکایی ها ـ  نخست وزیر شد، شاه و‏‎ ‎‏انگلیسها با نخست وزیری دکتر امینی موافق نبودند. دکتر امینی انتخاب شده بود که‏‎ ‎‏اصلاحات ارضی را انجام بدهد و املاک را در ولایات ایران به کشاورزها انتقال بدهد. به‏‎ ‎‏این خاطر در قم به دیدار مراجع وقت رفت و بنا گذاشت که خدمت امام هم برسد. در آن‏‎ ‎‏وقت من هم در آنجا بودم. آقای سعید پسر مرحوم حاج میرزا عبدالله چهلستونی هم در‏‎ ‎‏آنجا بود و با یکی از وعاظ تهران ـ که خیلی هم معروف بود و با امینی هم ارتباط داشت ـ‏‎ ‎‏آمده بودند که آقا را وادار کنند به امینی احترام کنند!‏

‏آقای محمدی گیلانی هم در همان اطاق بیرونی در خدمت امام نشسته بود، ایشان هر‏‎ ‎‏دو دستهایش را از عبا بیرون آورده بود و خیلی مؤدب نشسته بود من به آقای گیلانی‏‎ ‎‏گفتم وقتی که امینی می آید اینطور ننشین و دستهایت را از عبا بیرون نیاور.امام گفتند که:‏‎ ‎‏آقای محمدی همیشه این طوری است، رسماً اینطور می نشیند و خیلی مؤدب است.‏‎ ‎‏حالا هم ایشان همینطور هستند، خیلی منظم و مرتب و خوش لباس و با اخلاق پسندیده‏‎ ‎

کتابخاطرات آیت الله پسندیدهصفحه 225
‏رفتار می کنند.‏

‏در هر صورت دکتر امینی وارد شد. جلوی درب اطاق که رسید، آقای سعید پسر‏‎ ‎‏مرحوم حاج میرزا عبدالله به امام اصرار کرد که بلند شوید، سرپا بایستید و احترام کنید!!‏‎ ‎‏ایشان گوش ندادند و اعتنا نکردند. امینی هم دم در اطاق برای باز کردن بند کفشش عمداً‏‎ ‎‏مقداری به بند کفشش ور رفت تا مقداری طول بکشد و آقا بلند شوند و به او احترام‏‎ ‎‏کنند. بهر حال دکتر امینی با شریف العلمای خراسانی با هم بودند و وارد شدند. وقتی که‏‎ ‎‏به داخل اطاق آمدند و نشستند، آقا بلند شدند و فوراً هم نشستند. ضمناً قبلاً آقای‏‎ ‎‏مسعودی گفته بود که شیرینی تهیه کنید و امام نپذیرفتند و فرمودند: فقط یک ظرف گز‏‎ ‎‏بیاورید و جلویشان نگهدارید، دیگر شیرینی لازم نیست. وقتی امینی نشست،‏‎ ‎‏می خواست صحبت کند ولی آقا اصلاً مجال صحبت کردن به او ندادند و خودشان‏‎ ‎‏شروع کردند به صحبت و نصیحت کردن. او هم خداحافظی کرد و رفت. (تاریخی که‏‎ ‎‏دکتر امینی به منزل حضرت امام آمد 13 رجب سال 1381 قمری بود.) دکتر امینی‏‎ ‎‏اردیبهشت 1340 نخست وزیر شد و تا تیر ماه 1341 اشتغال داشت و در‏‎ ‎‏19/10/1340 تصویب نامۀ اصلاحات ارضی را صادر کرد.‏

‏در هر صورت دکتر امینی با امضای تصویب نامه ای، برنامۀ اصلاحات ارضی را‏‎ ‎‏شروع کرد و هیچ اعتنایی به علما نکرد. مرحوم آیت الله خوانساری علیه این جریان،‏‎ ‎‏اقدام کرد و پیشاپیش جمعیت  به عنوان اعتراض در بازار راه افتاد ولی دولت وقت جلوی‏‎ ‎‏آقای خوانساری ایستاد و به ایشان اهانت شد و نتوانست فعالیت اعتراض آمیز خود را‏‎ ‎‏ادامه دهد. دولت نیز قانون خود را به مرحلۀ اجرا گذاشت. (قانون نبود تصویب نامه وضع‏‎ ‎‏کردند.)‏

‏منظور آمریکایی ها و بالتبع دولت وقت ایران از اصلاحات ارضی این بود که‏‎ ‎‏زمین هایی بین کشاورزها تقسیم کنند تا آنها دیگر تمایلی  به کمونیستها پیدا نکنند و‏‎ ‎‏اوضاع کمونیستی در ایران از میان برود و چنین برداشت کرده بود که هرگاه همۀ‏‎ ‎‏کشاورزان صاحب زمین شدند، با دولت سازش خواهند کرد و کسی مخالفت نخواهد‏‎ ‎‏کرد.‏

‏دکتر امینی این عمل را انجام داد و بعد از آن برای مسئله انجمنهای ایالتی و ولایتی‏‎ ‎

کتابخاطرات آیت الله پسندیدهصفحه 226
‏اقدام شد، تا تمام مردان و زنان را وارد معرکه انتخاباتی کنند و برای اینکه هم نسبت به‏‎ ‎‏اسلام، اعلام بی تفاوتی کنند و هم اصحاب دیگر ادیان را با خودشان وارد معرکه کنند،‏‎ ‎‏حتی قسم به قرآن را مبدل کرده بودند به «قسم به کتاب آسمانی!»‏‎[1]‎‏.‏

‏این جا بود که علما به طور جدی قیام کردند و جدّا اقدام نمودند، و حضرت امام نیز‏‎ ‎‏فعالیت زیاد و اقدامات چشمگیری در این زمینه داشتند.‏

‏ ‏

‎ ‎

کتابخاطرات آیت الله پسندیدهصفحه 227

  • . مسئله انجمن های ایالتی و ولایتی و موضوع قسم به کتاب آسمانی در زمان نخست وزیری علم بعد از استعفای امینی در مهرماه سال 1341 صورت پذیرفت.