تتمّة در ذکر بعضی روایات شریفه که در فضل این سوره مبارکه وارد شده است.

‏‏تتمّة در ذکر بعضی روایات شریفه که در فضل این سورۀ مبارکه وارد شده است.‏

‏‏     ‏‏منها مارُوِیَ عَنِ النَّبیّ صلّی اللّه علیه و آله، اَنّهُ قالَ لِجابِر بْنِ عبدِاللّه‏‎ ‎‏ الانَصاری رَضِیَ اللّه عَنْهُ: ‏‏یا جابِرُ، اَلا اُعَلِّمُکَ اَفْضَلَ سُورَةٍ اَنْزَلَهَا اللّه فی کِتابِهِ؟‏‎ ‎‏فَقالَ لَهُ جابِرٌ: بَلیٰ، بِاَبِی اَنْتَ و اُمّی یا رَسُولَ اللّه ، عَلِّمْنیها. قالَ: فَعَلَّمَهُ «الْحَمْدَ» اُمَّ‏‎ ‎‏الْکِتابِ. ثُمّ قال : یا جابِرُ، اَلا اُخْبِرُکَ عَنْها؟ قال: بَلٰی، بِاَبی اَنْتَ و اُمّی یا رسولَ‏‎ ‎

‏
‏‎

‏‏    ‏‏و ابن عباس از حضرت رسول نقل نموده که «از برای هر چیزی اساسی‏‎ ‎‏است. و اساس قرآن «فاتحه» است، و اساس «فاتحه» ‏‏بسم اللّه الرحمن الرحیم‏‎ ‎‏است.»‏‎[2]‎

‏‏    ‏‏و از آن حضرت منقول است که «فاتحة الکتاب شفاء هر دردی‏‎ ‎‏است.»‏‎[3]‎

‏‏    ‏‏و از حضرت صادق علیه السلام روایت است که کسی راکه ‏‏الحمدللّه ‏‎ ‎‏شفا ندهد، چیز دیگر نمی دهد.‏‎[4]‎

‏‏    ‏‏و از حضرت امیر المؤمنین علیه السلام منقول است که رسول خدا صلی‏‎ ‎‏اللّه علیه و آله و سلّم فرمود: «خدای تعالی به من فرمود: ای محمّد، همانا‏‎ ‎‏برای تو فرستادیم سبع مثانی و قرآن عظیم را.‏‎[5]‎‏ط به من منت جداگانه‏‎ ‎‏گذاشت به فاتحة الکتاب؛ و آن را در ازاء قرآن قرار داد. و همانا فاتحة الکتاب‏‎ ‎‏شریف ترین چیزی است که در گنجهای عرش است؛ و خدای تعالی‏‎ ‎‏اختصاص داد محمد صلی اللّه علیه و آله را و شرف داد آن بزرگوار را به آن، و‏‎ ‎‏شریک نفرمود در آن احدی از انبیاء خود را غیر از سلیمان را که عطا کرد به او از‏‎ ‎‏«فاتحه» ‏‏بسم اللّه الرّحمن الرّحیم ‏‏را؛ چنانچه از بلقیس حکایت کند که گفت:‏‎ ‎‏اِنّی اُلْقِیَ اِلَیَّ کِتابٌ کَریمٌ اِنّهُ مِنْ سُلَیْمانَ وَ اِنَّهُ بِسْمِ اللّه الرَّحْمٰنِ الرَّحیم.‏‎[6]‎‏ پس،‏‎ ‎

‏
‏‎

‏‏    ‏‏و از حضرت صادق علیه السلام روایت است که «اگر به مرده ای هفتاد‏‎ ‎‏مرتبه «حمد» بخوانند و روح او برگردد، امر عجیبی نیست.»‏‎[8]‎

‏‏    ‏‏و از حضرت رسول صلی اللّه علیه و آله روایت شده که «هر که فاتحة‏‎ ‎‏الکتاب را قرائت کند، ثواب قرائت دو ثلث قرآن به او می دهند.»‏‎[9]‎‏ و در‏‎ ‎‏روایت دیگر است که «مثل آن است که تمام قرآن را قرائت نموده.»‏‎[10]‎

‏‏    ‏‏و از ابیّ بن کعب روایت شده که گفت: «قرائت کردم بر رسول خدا‏‎ ‎‏صلّی اللّه علیه و آله فاتحة الکتاب را. پس فرمود: "قسم به آن که جان من به‏‎ ‎‏دست او است، نازل نفرموده خداوند در تورات و انجیل و زبور و قرآن مثل‏‎ ‎‏فاتحة الکتاب را. آن امّ الکتاب و سبع مثانی است. و آن مقسوم است بین‏‎ ‎‏خداوند و بنده اش، و برای بندۀ او است هر چه سؤال کند".»‏‎[11]‎

‏‏    ‏‏و از حذیفة بن یمان رضی اللّه عنه منقول است که حضرت رسول خدا‏‎ ‎

‏
‏‎

‏‏    ‏‏و از ابن عباس منقول است که در حالی که ما نزد رسول خدا صلّی اللّه ‏‎ ‎‏علیه و آله بودیم ناگاه فرشته ای آمد و گفت: «بشارت باد تو را به دو نوری که به‏‎ ‎‏تو داده شده، و به انبیاء قبل از تو داده نشده. آن دو نور فاتحة الکتاب و خواتیم‏‎ ‎‏سورۀ بقره است. قرائت نکند هرگز حرفی از آن را مگر آن که حاجت او را‏‎ ‎‏می دهم.»‏‎[13]‎‏ و این روایت را در ‏‏مجمع‏‏، قریب به این مضمون، نقل نموده‏‎ ‎‏است.‏‎[14]‎

‏‎ ‎

‏‎

• )) «از پیامبر صلی اللّه علیه و آله روایت شده که به جابربن عبداللّه انصاری فرمود: "ای جابر، آیا برترین سوره ای را که خدا در کتابش نازل فرموده به تو نیاموزم؟" جابر عرض کرد: "آری پدر و مادرم فدای تو باد ای رسول خدا، آن را به من بیاموز." پس رسول اللّه سوره «حمد»، ام الکتاب، را به او تعلیم داد و فرمود: "ای جابر آیا آگاهت نسازم از این سوره؟" عرض کرد: "چرا، پدر و مادرم فدای تو باد یا رسول اللّه از آن مرا با خبر ساز." فرمود: "آن شفای هر دردی است جز مرگ."» تفسیر عیاشی، ج 1، ص 20، حدیث 9.
• )) مجمع البیان، ج 1، ص 17.
• )) دو منبع پیشین.
• )) تفسیر عیاشی، ج 1، ص 20، حدیث 10. بحارالانوار، ج 89، ص 237، حدیث 34.
• )) و لقد اتیناک سبعاً من المثانی و القرآن العظیم. (حجر / 87)
• )) «نامه ای گرامی از سلیمان به من رسیده است و در آن چنین (گفته) است: بسم اللّه الرحمن الرحیم.» (نمل / 29 و 30)
• )) عیون اخبارالرّضا، ج 1، ص 301، «فیما جاء عن الامام علیّ بن موسی من الاخبار المتفرقة»، حدیث 60. بحارالانوار، ج 89، ص 227، حدیث 5.
• )) تفسیر نورالثقلین، ج 1، ص 4، تفسیر سوره «حمد»، حدیث 8.
• )) بحارالانوار، ج 89، ص 259. مجمع البیان، ج 1، ص 17.
• ))  منبع پیشین.
• )) مجمع البیان، ج 1، ص 17.
• )) التفسیر الکبیر، ج 1، ص 178.
• )) مستدرک الوسائل، «کتاب الصّلوة»، «ابواب القرائة»، باب 44، حدیث 3.
• )) مجمع البیان، ج 1، ص 18.