فصل چهارم: ویژگیهای سیاسی

مقابله با کاپیتولاسیون

‏همان گونه که می دانید زمانی بر کشور ما گذشت که امریکایی ها احساس ناامنی‏

کتابپرتوی از خورشیدصفحه 233
‏می کردند؛ لذا کاپیتولاسیون را که یک نوع قضاوت کنسولی است و استقلال قضایی ایران‏‎ ‎‏را مخدوش می کرد، به تصویب رساندند؛ بدین معنی که اگر خارجیها(از جمله‏‎ ‎‏امریکایی ها) جرمی در این کشور مرتکب شدند، باید تحت محاکمه و قضاوت کشور‏‎ ‎‏متبوع خودشان قرار گیرند و قوه قضاییه ایران حق هیچ گونه برخوردی با آنان را ندارد،‏‎ ‎‏این خبر به گوش امام رسید؛ لذا امام به عده ای از جمله من مأموریت دادند که به تهران‏‎ ‎‏برویم و متن مذاکرات مجلس را در مورد این قضیه تهیه و به ایشان عرضه نماییم، به منزل‏‎ ‎‏علمای تهران که سیاسی هم بودند رفتیم و با تلاش فراوان متن مذاکرات تهیه شد، بعد از‏‎ ‎‏آنکه امام متن را دیدند، احساس کردند که ملت ایران با چه خطر بزرگی مواجه شده‏‎ ‎‏است؛ لذا عکس العمل تندی از خود نشان دادند، و در واقع به علمای حاضر نقش‏‎ ‎‏مرجعیت و انجام وظیفه شرعی را بیان کردند، لذا طلبه ها و مدرسان و فضلای قم شیفته‏‎ ‎‏امام شدند، آن روز حدود چند ماه از سرکوب پانزده خرداد می گذشت و شاه با قدرت‏‎ ‎‏ظاهری خود جوّ خفقانی در کشور ایجاد کرده بود؛ اما امام با برخورد تند خود ابهّت شاه‏‎ ‎‏را خورد نمود، برای اینکه مردم کوچه و بازار هم خوب بفهمند که کاپیتولاسیون یعنی‏‎ ‎‏چه؟ مثال روشنی زدند، فرمودند: ‏اگر یک ایرانی سگ یک امریکایی را زیر بگیرد، باید‎ ‎این شخص را در امریکا محاکمه کنند؛ ولی اگر یک آمریکایی شاه ایران را مورد تهاجم قرار‎ ‎بدهد و زیر بگیرد، در دادگاه کشور ایران نمی توانیم آن شخص را محکوم کنیم.‎[1]‎

‎ ‎

کتابپرتوی از خورشیدصفحه 234

  • )) حجت الاسلام والمسلمین اکبر هاشمی رفسنجانی؛ دوران مبارزه؛ ج 1، ص 197.