مساله 1 ـ کسی که کفارۀ روزۀ رمضان بر او واجب است، باید یک بنده آزاد کند، یا به دستوری که در مسالۀ بعد گفته می شود دو ماه روزه بگیرد، یا شصت فقیر را سیر کند، یا به هر کدام یک مد که تقریباً ده سیر است طعام، یعنی گندم یا جو و مانند اینها بدهد.
مساله 2 ـ اگر به چیز حرامی روزه خود را باطل کند مثل شراب و زنا و نزدیکی کردن با عیال خود در حال حیض، بنابر احتیاط واجب کفارۀ جمع بر او واجب می شود، یعنی باید یک بنده آزاد کند و دو ماه روزه بگیرد و شصت فقیر را سیر کند، یا به هر کدام آنها یک مد گندم یا جو یا نان و مانند اینها بدهد.
مساله 3 ـ اگر روزه دار در یک روز ماه رمضان چند مرتبه جماع کند، احتیاط مستحب آن است که برای هر دفعه یک کفاره بدهد و چنانچه در یک روز ماه رمضان چند مرتبه، غیرجماع کار دیگری که روزه را باطل می کند انجام دهد، برای همۀ آنها یک کفاره کافی است.
مساله 4 ـ کسی که عمداً روزۀ خود را باطل کرده، اگر بعد از ظهر مسافرت کند یا پیش از ظهر برای فرار از کفاره، کفاره از او ساقط نمی شود.
مساله 5 ـ اگر عمداً روزه خود را باطل کند، و بعد عذری مانند حیض یا نفاس یا مرض برای او پیدا شود، کفاره بر او واجب نیست.
مساله 6 ـ اگر یقین کند که روز اول رمضان است و عمداًروزه خود را باطل
کتابرسالۀ نجاة العبادصفحه 162
کند بعد معلوم شود که آخر شعبان بوده، کفاره بر او واجب نیست.
مساله 7 ـ اگر روزه دار در ماه رمضان با زن خود که روزه دار است جماع کند؛ چنانچه زن را مجبور کرده باشد، کفارۀ روزۀ خودش و روزۀ زن را باید بدهد و اگر زن به جماع راضی بوده بر هر کدام یک کفاره واجب است.
مساله 8 ـ اگر زنی شوهر خود را مجبور کند که جماع نماید یا کار دیگری که روزه را باطل می کند انجام دهد، واجب نیست کفارۀ روزۀ شوهر را بدهد.
مساله 9 ـ کسی که به واسطۀ مسافرت یا مرض روزه نمی گیرد، نمی تواند زن روزه دار خود را مجبور به جماع کند و چنانچه او را مجبور سازد، احتیاط واجب آن است که کفارۀ او را بدهد.
مساله 10 ـ کسی که نمی تواند کفارۀ جمع بدهد هر چند مد که می تواند به فقیر اطعام کند و اگر برایش ممکن نباشد باید استغفار کند، اگرچه مثلاً یک مرتبه «استغفر الله » بگوید و احتیاط واجب آن است که در صورت استغفار هر وقت بتواند، کفاره را بدهد.
کتابرسالۀ نجاة العبادصفحه 163