مساله 1 ـ اگر وصیت کند که برای او حج بگیرند و معلوم باشد که حج واجب به گردن اوست، باید از اصل مال خارج شود، و اگر وصیت کند که از ثلث، حج بدهند باید از ثلث بدهند و اگر کافی نشد، تتمه را از اصل بدهند.
مساله 2 ـ اگر بدانند که حج واجب به گردنش نیست و وصیت به حج کند، باید از ثلث بدهند، مگر آنکه ورثه اجازه دهند زائد بر ثلث را.
مساله 3 ـ اگر معلوم نباشد که حج واجب به عهدۀ او است و معلوم نباشد که سابقاً هم به عهدۀ او بوده، حج از ثلث داده می شود.
مساله 4 ـ اگر معلوم بوده که حج واجب به عهدۀ او بوده و ندانند بجا آورده یا نه، باید حج را از اصل مال بدهند.
مساله 5 ـ اگر میت تعیین اجرت نکند، لازم است بر وصی با راضی نبودن ورثه یا صغیر بودن آنها آنکه اقتصار کند به اجرت مثل عمل و زیاده از آن اجیر نکند، و اگر کسی پیدا شود که کمتر از اجرت متعارف را بگیرد واجب است او را اجیر کند.
کتابرسالۀ نجاة العبادصفحه 213
مساله 6 ـ اگر وصیت به حج بکند و یک دفعه یا چند دفعه را ذکر نکند، یک دفعه کفایت می کند و اگر بیشتر از یک دفعه معین کند و به عهدۀ او حج واجبی نباشد باید از ثلث او هر چه رسید بدهند، در صورتی که وصیتهای دیگری در کار نباشد.
مساله 7 ـ اگر وصیت کند که برای من حج بدهید به کسی که پیاده برود صحیح است و از ثلث حساب می شود، اگر حج مستحبی است، و اگر حج واجب است زیادی از حج میقاتی و تفاوت میان پیاده و غیرپیاده را از ثلث حساب می کنند.
مساله 8 ـ اگر وصی میت اجرت حج را گرفت و تلف شد بدون تقصیر و تعویق انداختن از وقت، ضامن نیست آن را، و باید از بقیۀ مال میت حج بدهد اگر حج واجب بوده و از بقیۀ ثلث اگر مستحب بوده، و اگر مال میت بین ورثه قسمت شده باید به قدر حج برگردانند. و اگر تلف به تقصیر او بوده یا آنکه مال را نگهداشته و اهمال نموده در دادن به حج، ضامن است. و اگر معلوم نباشد که تقصیر کار بوده یا نه، ضامن نیست.
مساله 9 ـ اگر وصی، اجیر کرد کسی را برای حج و آن شخص قبل از رفتن به حج مرد و نتوانند از مال او برای حج بگیرند یا مال نداشته باشد، باید حج میت را از بقیۀ اموال میت بدهند اگر واجب بوده و از ثلث بدهند اگر مستحب بوده.
مساله 10 ـ اگر کسی پیش شخصی مالی را امانت گذاشته و مرده است و حال آنکه به عهده او حجّة الاسلام بوده و شخص امانت دار بداند یا گمان داشته باشد که ورثۀ او حج او را نمی دهند اگر امانت را به آنها بدهد، واجب است که از آن مال برای او حج بجا آورد و اگر زیادی از حج داشت به ورثه بدهد و احتیاط آن است که از حاکم شرعی اگر ممکن باشد اذن بگیرد.
مساله 11 ـ الحاق غیر حجّة الاسلام در این حکم که در مسالۀ قبل گفته شد
کتابرسالۀ نجاة العبادصفحه 214
به حجّة الاسلام محل اشکال است و احتیاط واجب آن است که مراجعه به حاکم شرع بکند.
کتابرسالۀ نجاة العبادصفحه 215