مساله 1 ـ جنسی را که سلف خریده باشند نمی توانند پیش از رسیدن مدت بفروشند، و امّا بعد از رسیدن مدت معین، جایز است فروختن آن؛ تحویل گرفته باشد یا نه.
مساله 2 ـ اگر جنسی را که فروشنده بعد از حلول مدت می دهد پست تر و یا کمتر از جنسی باشد که قرارداد کرده بودند، مشتری می تواند قبول نکند.
کتابرسالۀ نجاة العبادصفحه 235
مساله 3 ـ اگر جنسی را که باید تحویل دهند از جهت اوصاف و مقدار، مساوی قرارداد باشد، واجب است تحویل بگیرد. و همچنین است اگر مصداق جنس باشد با کمال اضافه، مثل تحویل بندۀ باسواد در صورتی که بندۀ بی قید خریده باشد، و در غیر این صورت لازم نیست قبول، مثلاً آنکه بندۀ بی سواد خریده و بایع بخواهد باسواد تحویل دهد.
مساله 4 ـ اگر مدت مقرر از برای تحویل جنس برسد و فروشنده متمکن نباشد از اداء متاع به سبب آفت یا به جهت تحصیل آن یا به واسطۀ نبودن جنس در جایی که باید تحویل دهد و قدرت هم نداشته باشد از جای دیگر نقل کند و غیر اینها از اعذار؛ مشتری مخیر است که معامله را فسخ کند و ثمن را از فروشنده پس بگیرد، و یا آنکه صبر کند که متمکن شود، و مشتری نمی تواند فروشنده را الزام کند به قیمت روزی که مدت منقضی شده علی الاقوی در صورت زیادت قیمت روز. بلی با تراضی یکدیگر عیبی ندارد؛ خواه با قیمت آن روز مساوی باشد یا زیادتر و یا کمتر، اگرچه احوط آن است که زیادتر از سرمایه نگیرد.
کتابرسالۀ نجاة العبادصفحه 236