کتاب نذر و قسم

احکام نذر

مساله 1 ـ ‏نذر آن است که با لفظ خاصی که بعد ذکر می شود چیزی را از‏‎ ‎‏برای خدا به عهده بگیرد.‏

مساله 2 ـ ‏در نذر صیغه لازم است و با نیت تنها واقع نمی شود و صیغه باید‏‎ ‎‏دلالت کند بر آنکه به عهدۀ خود برای خدای متعال قرار دادم عملی را یا ترک‏‎ ‎‏عملی را.‏

مساله 3 ـ ‏چنانچه در قسم گفته شد که واقع می شود به سوگند به ذات‏‎ ‎‏مقدس یا صفات مخصوص او به تفصیلی که ذکر شد، در نذر نیز همین طور لازم‏‎ ‎‏نیست به اسم ذات مثل «الله » باشد، بلکه به آنچه قسم صحیح است، نذر واقع‏‎ ‎‏می شود، بلکه بعید نیست که با هر لغتی نیز واقع شود مثل قسم.‏


کتابرسالۀ نجاة العبادصفحه 317
مساله 4 ـ ‏در نذر کننده شرط است که بالغ و عاقل باشد و از روی اختیار و‏‎ ‎‏قصد نذر کند و ممنوع از تصرف نباشد، مثل محجور به سفاهت و افلاس، اگر‏‎ ‎‏مورد مالی باشد که ممنوع است از آن.‏

مساله 5 ـ ‏شرط است در صحت نذر زن، اذن شوهر و بی اذن شوهر واقع‏‎ ‎‏نمی شود، گرچه در مال خودش باشد و عمل به آن هم مانع از حق شوهر نشود،‏‎ ‎‏و اگر با اذن شوهر نذر کرد واقع می شود و شوهر نمی تواند آن را بهم بزند.‏

مساله 6 ـ ‏شرط نیست اذن پدر در صحت نذر اولاد، پس اگر نذر کرد،‏‎ ‎‏بی اذن واقع می شود و پدر نمی تواند آن را بهم بزند.‏

مساله 7 ـ ‏نذر اقسامی دارد که همه صحیح است و واقع می شود:‏

اول: ‏آنکه نذر کند برای شکر نعمتی، مثل آنکه بگوید اگر خدا به من پسری‏‎ ‎‏داد یا اگر خدا مرا موفق به فلان عمل خوب کرد به عهدۀ من برای خدا فلان‏‎ ‎‏عمل.‏

دوم: ‏آنکه نذر کند برای جلوگیری از بلایی یا رفع بلایی، مثل آنکه بگوید‏‎ ‎‏اگر خدا مرا شفا داد یا به فلان مرض مبتلا نکرد به عهدۀ من برای خدا فلان‏‎ ‎‏عمل.‏

سوم: ‏آنکه نذر کند برای جلوگیری خودش از عملی، مثل آنکه بگوید اگر‏‎ ‎‏من فلان کار بد را کردم به عهدۀ من فلان عمل، یا بگوید اگر من ترک فلان کار‏‎ ‎‏خوب را کردم به عهدۀ من برای خدا فلان عمل.‏

چهارم: ‏نذر تبرع است، مثل آنکه بگوید بر عهدۀ من برای خدا اینکه فردا‏‎ ‎‏روزه بگیرم، در تمام این اقسام حتی قسم آخر نذر صحیح است و باید عمل کند.‏

مساله 8 ـ ‏در هر یک از اقسامی که ذکر شد باید مورد نذر تحت قدرت نذر‏‎ ‎‏کننده باشد، پس اگر نذر کند کاری را که توانایی آن را ندارد واقع نمی شود.‏

مساله 9 ـ ‏شرط است در همۀ اقسام گذشته، آنکه مورد نذر اطاعت خدا‏‎ ‎

کتابرسالۀ نجاة العبادصفحه 318
‏باشد مثل نماز و روزه و صدقه، یا بتوان به آن قصد قربت کرد، مثل زیارت مومن‏‎ ‎‏و تشییع جنازه پس در هر امری که رجحان داشته باشد نذر واقع می شود، و اگر‏‎ ‎‏چنین نباشد نذر صحیح نیست.‏

مساله 10 ـ ‏اگر نذر کند چیزی را برای یکی از مشاهد مشرفه باید صرف کند‏‎ ‎‏آن را در چیزی که مصلحت آن است مثل تعمیر و روشنایی و فرش و زینت و‏‎ ‎‏خدّام و امثال آن، و اگر نذر کند برای امام یا اولاد او می تواند صرف کند در همۀ‏‎ ‎‏خیرات و قصد کند که ثواب آن برسد به امام ‏‏علیه السلام‏‏ یا امامزاده و احتیاط آن است که‏‎ ‎‏به زوّار و پناهندگان و خدّام حرم آنها بدهند، و اینکه گفته شد در صورتی است که‏‎ ‎‏جهت خاصی در نذر کننده نباشد یا قرینه ای برای تعیین نباشد.‏

مساله 11 ـ ‏کفارۀ نذر بنابر اقوی مثل کفارۀ افطار ماه رمضان است.‏

‎ ‎

کتابرسالۀ نجاة العبادصفحه 319