کتاب نکاح

در نفقات

مساله 1 ـ ‏بدانکه واجب می شود نفقه، یعنی خوراک و پوشاک و چیزهایی‏‎ ‎‏که ادارۀ زندگی عادی متوقف بر آن است، با سه سبب: 1ـ زناشویی، 2ـ قوم و‏‎ ‎‏خویشی، 3ـ مالکیت.‏

مساله 2 ـ ‏نفقۀ زن بر شوهر است به شرط آنکه زن عقدی باشد و مطیع‏‎ ‎‏شوهر هم باشد در آنچه واجب است اطاعت کند، چه اگر ناشزه گشت نفقه اش‏‎ ‎‏دیگر بر عهدۀ مرد نیست چنانچه گذشت، و امّا اگر از مخالفت با شوهرش دست‏‎ ‎‏برداشت و اظهار موافقت کرد با او، پس در این صورت نفقه اش بر گرد‏‎ ‎‏ شوهرش خواهد بود.‏

مساله 3 ـ ‏نفقۀ زنی که طلاق داده شده است به طلاق رجعی بر گردن مرد‏‎ ‎‏است در زمان عده، و امّا اگر به خاطر آنکه ناشزه است طلاقش داد طلاق‏‎ ‎‏رجعی، چیزی بر گردن او نیست مگر آنکه باز برگردد از ناشزگی.‏

مساله 4 ـ ‏اگر مرد زنش را طلاق بائن داد و زن حامله بود، در مدت حمل‏‎ ‎‏نفقۀ زن به عهدۀ شوهر است.‏

مساله 5 ـ ‏ظاهر آن است که اجرت حمام جزء نفقه است به شرط آنکه‏‎ ‎‏زن احتیاج داشته باشد و یا محتاج به پاکیزگی باشد، به شرط آنکه در منزل ممکن‏‎ ‎‏نباشد یا متعارف نباشد آن.‏

مساله 6 ـ ‏نفقۀ زن عقدی به گردن مرد است اگرچه زن غنی و مال دار باشد.‏

مساله 7 ـ ‏واجب است که انسان نفقۀ پدر و مادر و جد و جده و پدران‏‎ ‎‏ایشان را بدهد، چنانکه واجب است نفقۀ پسران و دختران و نوادگان و نتیجه ها؛‏‎ ‎‏چه آنها مسلم باشند چه کافر.‏

مساله 8 ـ ‏آنچه گذشت در مسالۀ سابقه در فرضی است که اقوام و‏‎ ‎‏خویشاوندان فقیر باشند، به این معنی که غذای روز خود را نداشته باشند، پس‏‎ ‎

کتابرسالۀ نجاة العبادصفحه 382
‏در این صورت اگر ممکن نباشد برای آنان کسب لائق به حالشان و اعاشه نمودن‏‎ ‎‏بدون خرج، لازم است بر انسان که نفقۀ آنان را بدهد اگرچه برای ایشان ممکن‏‎ ‎‏باشد قرض کنند یا سوال نمایند.‏

مساله 9 ـ ‏کسی که مشغول تحصیل علم است واجب است نفقه اش بر‏‎ ‎‏پدرش و این کار سبب نمی شود که نفقه دادن بر او لازم و واجب نباشد.‏

مساله 10 ـ ‏بدانکه بین کسانی که باید انفاق بکنند ترتیب است، پس نفقه‏‎ ‎‏اولاد چه پسر باشد و چه دختر بر عهدۀ پدر است، و اگر چنانچه پدر نباشد و یا‏‎ ‎‏باشد و فقیر باشد بر عهدۀ جد پدری است، و چنانچه او هم مرده یا فقیر است بر‏‎ ‎‏عهدۀ جد پدر است هر چه بالا رود، و اگر چنانچه هیچ یک از ایشان نباشند یا‏‎ ‎‏همگی فقیر باشند بر عهدۀ مادر است، و اگر چنانچه او هم مرده یا فقیر است،‏‎ ‎‏پس نفقۀ بچه بر عهده پدر مادر و مادر مادر، و پدر پدر مادر و مادر پدر مادر و‏‎ ‎‏کسان دیگری که در این طایفه و طبقه هستند و جزء پدران و مادران محسوبند با‏‎ ‎‏مراعات الاقرب فالاقرب.‏

مساله 11 ـ ‏بدانکه بین کسانی که باید آنها را انفاق کرد نیز ترتیب است، اگر‏‎ ‎‏چنانچه به مقدار همگی آنان مال نباشد، پس اگر به مقدار خودش باشد خرج‏‎ ‎‏خودش کند و اگر زیاده از آن است خرج زنش کند و اگر زیاده از آن شد خرج‏‎ ‎‏اقاربش کند با مراعات الاقرب فالاقرب.‏

‎ ‎

کتابرسالۀ نجاة العبادصفحه 383