مساله 1 ـ عدۀ زنی که آزاد است و شوهرش بمیرد چهار ماه و ده روز است، به شرطی که آن زن حامله نباشد و فرقی نیست بین زن یائسه و زنی که به حد تکلیف رسیده یا نرسیده، و اینکه شوهر با او نزدیکی کرده یا نکرده، و چه عقد او دائم باشد یا غیر دائم، و چه حیض ببیند یا نبیند.
مساله 2 ـ زنی که آبستن است و شوهر او می میرد، اگر پیش از چهار ماه و ده روز بزاید، باید تا چهارماه و ده روز از روز مردن شوهرش عده نگاه دارد، و اگر تا چهار ماه و ده روز نزائید، باید تا زائیدنش عده نگه دارد.
مساله 3 ـ مراد از ماه در اینجا ماه هلالی است، پس اگر اول ماه شوهرش فوت شد، تا ده روز از ماه پنجم باید عده نگاهدارد و اگر در بین ماه فوت شد سه
کتابرسالۀ نجاة العبادصفحه 390
ماه وسط را هلالی قرار دهد و از ماه پنجم آنچه از ماه اول ناقص شده باید تمام کند و ده روز اضافه کند تا چهار ماه و ده روز ملفّق شود.
مساله 4 ـ زنی که شوهرش مرد، مادامی که در عده است واجب است از زینت و آرایش خودداری کند؛ چه در بدن مثل سرمه کشیدن و عطر زدن و حنا گرفتن و سایر آرایشهای دیگری که مرسوم است و چه در لباس، چون لباسهایی که در عید و عروسی و شادی پوشیده می شود و بالجمله هر چه زینت شمرده شود، و البته این امور به حسب عادات و شهرها مختلف می شود وباید ملاحظه شود هر محلی به حسب متعارف آن.
مساله 5 ـ مانعی ندارد پاکیزه کردن لباس و بدن و شانه کردن سر و گرفتن ناخن و حمام رفتن و در رختخواب و فرش سنگین قیمت خوابیدن و نشستن و در خانۀ عالی مزیّن سکنی کردن و نیز مانعی ندارد تزئین کردن اولاد و خادم خود را.
مساله 6 ـ اگر زن مخالفت کند آنچه را که گفته شد که بر او واجب است معصیت کار است، لکن عدۀ او صحیح است و واجب نیست عده اش را از سر بگیرد.
مساله 7 ـ کسی که در عدۀ وفات است می تواند از خانه خارج شود دنبال کارهایی که دارد، خصوصاً کارهای لازم یا کارهای مستحب، مثل حج و زیارت مشاهد مشرفه و عیادت مریض و امثال آن.
مساله 8 ـ اول عدۀ وفات از وقتی است که خبر فوت به زن می رسد چه شوهر غائب باشد و چه حاضر باشد و خبر به واسطه مانعی به زن نرسد، پس بر زن واجب است از وقتی که خبر موت به او رسید عده نگاه دارد و از آرایش و زینت خودداری کند.
مساله 9 ـ مبدا عدۀ طلاق مثل عدۀ وفات نیست، بلکه از وقتی است که
کتابرسالۀ نجاة العبادصفحه 391
طلاق واقع می شود؛ چه شوهر حاضر باشد یا نباشد و چه زن خبردار بشود یا نشود.
مساله 10 ـ به مجرد آنکه به زن خبر رسید که شوهرش مرده است اگرچه گوینده قولش حجت شرعیه نباشد باید عده نگه دارد و ابتداء عده از همین وقت است ولکن نمی تواند شوهر کند، مگر آنکه مردن شوهرش معلوم شود یا به وجه شرعی ثابت شود.
مساله 11 ـ اگر زن یقین پیدا کند به مردن شوهرش، می تواند بعد از عده نگاه داشتن شوهر کند بی مراجعه به حاکم شرع، لکن در اعتبار قول زن به اینکه شوهرش مرده است برای کسی که می خواهد او را بگیرد اشکال است، احتیاط واجب آن است که به کسی شوهر کند که از واقعه خبردار نباشد.
کتابرسالۀ نجاة العبادصفحه 392