بررسی مقایسه ای نظریه حکومت اسلامی از دیدگاه امام خمینی (س) و آیت الله دکتر مهدی حائری یزدی

‏‏چکیده‏

‏‏پژوهش حاضر با عنوان مذکور در پی بررسی نظریه حکومت اسلامی ‌به‌عنوان یکی از مهمترین مسائل حوزه‌ اندیشه سیاسی و فلسفه سیاسی در اسلام می‌باشد که ضرورت پرداختن به آن از دیدگاه دو‌ اندیشمند بزرگ اسلامی ‌ناشی از اهمیت آرا و نظریات ‌ایشان است. که عدم پرداختن به آن‌ها موجبات قصور در فهم حکومت اسلامی ‌را فراهم می‌نماید. بنابراین با طرح سؤالات اصلی و فرعی پژوهش، با روش توصیفی، تحلیلی و مقایسه‌ای در صدد بررسی آن دو دیدگاه برآمده که در نهایت می‌توان اذعان نمود به‌اینکه دو دیدگاه ضمن اعتراف به عقلایی و ضروری بودن حکومت به‌طور کلی و بخصوص نوع ‌ایده‌آل حکومت اسلامی ‌در اساس و بنیاد که همان اعتقاد به مشروعیت الهی ـ مردمی ‌می‌باشد یکسان هستند، هر چند که روش استدلال و بررسی آن دو متفاوت می‌باشد. لذا حکومت اسلامی ‌بر اساس ‌این دو نظریه حکومتی است که اولاً مردم در آن آزاد و مستقل و بر تعیین سرنوشت خویش حاکمند. ثانیاً بر اساس وجوب عقلی و شرعی و در راستای تحقق نمونه عدل الهی می‌باشد. اما روش استدلال امام خمینی در طرح موارد فوق روشی عمدتاً فقهی ـ کلامی ‌در قالب نظریه‌ی ولایت و روش دکتر مهدی حائری یزدی از نوع معمول در فلسفه سیاسی و تقریباً تجربی است که در کنار موارد دیگری همچون تلقی خاص هر یک از دین و سیاست از جمله مهمترین اختلافات دو دیدگاه می‌باشد که در طی پژوهش مفصلاً بحث خواهد گردید.‏

‏‎ ‎

‏‎