هم اندیشی های عارفانه امام خمینی (س) با حافظ و مولانا

‏‏چکیده‏

‏‏این پژوهش با عنوان «هم‌اندیشی‌های عارفانه‌ی امام خمینی با حافظ و مولانا» در پنج فصل تنظیم شده است. پژوهنده عمده‌ترین مضامین و‌ اندیشه‌های مشترک عرفانی امام خمینی، حافظ و مولانا را که شامل مقامات از جمله: توبه، زهد، صبر، توکل، فقر، رضا و نیز حالات عرفانی که شامل: مراقبه، خوف، رجا، محبت و عشق است، مقایسه کرده است. در ضمن کار پاره‏‎‎‎‏ای از اصطلاحات عرفانی نظیر: عهد الست، بار امانت وحدت وجود، تجلّیات حق، پیر، انسان کامل، ذکر و فکر، مکاشفه، شطح، رند، خرابات، حجاب، جبر و اختیار نیز شرح داده شده است. ‏

‏‏بنابراین پژوهنده با مراجعه به آثار امام خمینی (ره)، مولوی، حافظ و شروحی که بر ‌این آثار نگاشته شده است، فراز‌هایی از‌ اندیشه‌های ناب عرفانی آن‌ها را تدوین نموده است. پژوهنده به ‌این نتیجه رسیده است که در باب مقامات، حالات و اصطلاحات عرفانی هر سه آرای مشترکی دارند. از جمله تفاوت‌هایی که در عقاید آن‌ها مشاهده گردید،‌این است که حافظ در بحث مقام زهد و توبه آن‌ها را خاص زاهدان و عابدان می‌داند، نه سالکان عاشق. در بحث جبر و اختیار حافظ عقیده‌ای نسبتاً جبرگرایانه دارد هر چند گرایش وی به اختیار نیز محسوس است. دیگر آن‌که عرفان حافظ فردی، عرفان مولوی اجتماعی؛ و لکن عرفان امام فراتر از اجتماع می‌باشد، به گونه‌ای که رهبری ملتی را در پرتو عرفانش بر عهده گرفته است.‏

‏‎ ‎

‏‎