امام و انقلاب اسلامی

سیزده آبان و دولت نظامی

سیزده آبان و دولت نظامی 

‏در نخستین سالگرد شهادت حاج آقا مصطفی خمینی، در اوایل آبان 1357 و با‏‎ ‎‏فرارسیدن سیزده آبان، سالروز تبعید امام، حرکتهای اعتراضی مردم، بویژه دانشجویان و‏‎ ‎‏دانش آموزان شدت بیشتری پیدا کرد. ‏

‏گسترده ترین تظاهرات در دانشگاه تهران و در روز 13 آبان 1357 شکل گرفت، که با‏‎ ‎‏تیراندازی و هجوم مأمورین حکومت نظامی، حادثه خونین دیگری در انقلاب ثبت شد.‏‎ ‎


کتابامام خمینی (س) به روایت آیت الله هاشمی رفسنجانیصفحه 59
‏پخش خبر و نمایش فیلم حمله به دانشجویان در اخبار شامگاهی رادیو و تلویزیون رژیم‏‎ ‎‏ـ که برای اولین بار و به طوری بی سابقه صورت گرفت ـ تأثر شدید مردم و حتی اعتراض‏‎ ‎‏جمعی از مقامات رژیم را به دنبال آورد.‏

‏چند روز بعد از این حادثه، پرونده مخفی و جنایتکارانه 70 روز صدارت‏‎ ‎‏شریف امامی به اشاره امریکاییها بسته شد و دولت نظامی ارتشبد ازهاری در 15 آبان‏‎ ‎‏1357 به عنوان آخرین امید شاه برای سرکوب مردم، بر سر کار آمد. ‏

‏امام در این رابطه پیامی منتشر کردند که در آن هدف را «سرنگونی سلطنت پهلوی و‏‎ ‎‏رژیم منحوس شاهنشاهی» و «به پا داشتن حکومت جمهوری اسلامی مبتنی بر ضوابط‏‎ ‎‏اسلام، متکی به آراء ملت» اعلام کردند و فرمودند: «دولت نظامی ایران، غاصب و‏‎ ‎‏مخالف قانون است؛ و بر ملت است که از آن اطاعت نکنند و به سرپیچی و کارشکنی تا‏‎ ‎‏حدّ فلج نمودن دستگاههای دولت پیش رود.»‏‎[1]‎

‏در روز آغاز به کار دولت نظامی، شاه طی سخنانی عبرت آموز، به اشتباهات گذشته‏‎ ‎‏خود اعتراف کرد و خطاب به مردم گفت: پیام انقلابتان را شنیدم. و قول داد که افراد فاسد‏‎ ‎‏را تعقیب کند و فضای باز سیاسی را ادامه دهد و عدالت اجتماعی را در کشور مستقر‏‎ ‎‏سازد!‏

‏اما سخنان شاه دیگر اثر نداشت. امام در مصاحبه ای به تاریخ 16 آبان 1357 این کار‏‎ ‎‏را فریب و نیرنگ دانستند و فرمودند: «پیام ملت به او این است که شاه و همه خاندان‏‎ ‎‏سلطنت باید کنار بروند. بنابراین اگر این پیام را شنیده و می خواهد به پیام ملت عمل کند،‏‎ ‎‏چرا کنار نمی رود و سرنوشت مردم را به دست خودشان نمی سپارد؟ و دائماً خود را با‏‎ ‎‏سرنیزه بر مردم تحمیل می کند.»‏‎[2]‎‏ مردم نیز این صحبتها را «توبه گرگ» می خواندند و به‏‎ ‎‏تعبیر آن ضرب المثل قدیمی که «توبه گرگ مرگ است» از آن پس هر چه بیشتر، بر شدت‏‎ ‎‏شعار «مرگ بر شاه» افزودند.‏‎[3]‎

‎ ‎

کتابامام خمینی (س) به روایت آیت الله هاشمی رفسنجانیصفحه 60

  • . پیام حضرت امام در مورخ 16 آبان 1357 از اقامتگاه ایشان در پاریس منتشر شد. صحیفه امام؛ ج 4، صص 349ـ350.
  • . همان؛ ج 4، ص 361.
  • . انقلاب و پیروزی؛ صص 117ـ121.