مبانی اجتهادی فوق العاده امام

‏‏مبانی اجتهادی فوق العاده امام‏

‏‏حوزه های ما واقعاً باید خود را برای اسلام حکومتی آماده کنند و به آن وضعیتی که در‏‎ ‎‏گذشته داشتیم ،قانع نباشند. امروز قطعاً باید حوزه جوابگوی نیازهای حکومت اسلامی‏‎ ‎‏باشد.‏

‏‏در زمان پیغمبر، نیاز به اجتهاد به این معنی نبود، حتی در اوایل زمان غیبت صغری‏‎ ‎‏هم، اجتهاد به معنای موردنظر مطرح نبود. در زمان شیخ مفید و سیّد مرتضی، قدمهای‏‎ ‎‏خوبی برداشته شد و کار بزرگ را شیخ طوسی انجام داد. در آن مقطع، حکومت آل بویه،‏‎ ‎‏به مسائل فقهی، حقوقی و اجتماعی نیاز داشت. به همین دلیل علمای شیعه همچون‏‎ ‎‏شیخ مفید، سید مرتضی و شیخ طوسی وارد صحنه شدند و گامهای بلند و با ارزشی‏‎ ‎‏برداشتند و علوم مختلف همچون فقه، اصول و علوم مربوط را عمق بخشیدند، اما پس از‏‎ ‎‏این مقطع، دوباره به یک فضای تقلیدی افتادیم و علما به همان نظریات شیخ طوسی اکتفا‏‎ ‎‏کردند؛ شبیه آن حالتی که ما در بعضی از مسائل نسبت به حضرت امام داریم.‏

‏‏ایشان کار تازه ای کردند و به فقه و اجتهاد عمق واقعی بخشیدند. با مبانی اسلامی،‏‎ ‎‏فقهی، عرفانی و فلسفی و جهان بینی خاص خودشان این تحول را به وجود آوردند؛ به‏‎ ‎‏یک معنا کاری شبیه شیخ طوسی کردند. البته از جهات دیگر، امتیازات ایشان خیلی‏‎ ‎‏بیشتر است. ممکن است یک نگرانی وجود داشته باشد و آن اینکه ما امام را خاتم‏‎ ‎‏المجتهدین بشماریم و اجازه ندهیم در فضای حوزه های علمیّه و اجتهاد کسی بالای‏‎ ‎‏حرف ایشان حرف بزند، این تفکر، تفکر درست نیست. در عظمت و احترام امام جای‏‎ ‎‏تردید نیست، ارزش امام به این بود که به اجتهاد عمق بخشیدند، شاگردانی تربیت کردند‏‎ ‎

‏
‏‎

‏‎ ‎

‏‎

• . جمهوری اسلامی؛ 4 / 7 / 1379، ش 6161، ص 3.