مقدمه

‏‏  مردان بزرگی که در زمین خدا فراتر از زمانه درخشیده اند، طلایه داران‏‎ ‎‏تمدنهای اصیل بشری اند. کدام تمدن ماندگاری را سراغ داریم که پیدایش و‏‎ ‎‏بقایش مرهون تابش انوار حکمت و اندیشه چنین بزرگانی نباشد؟ آری،‏‎ ‎‏مردان خدا را روحی است متعالی که چونان دریای بی ساحل کرانه هایش را‏‎ ‎‏باید در امتداد آرامش ابدیت به تماشا نشست و در بیم امواج حوادث و‏‎ ‎‏گرداب فتنه ها از طمانینه واجدان آن قلبهای سلیم و صلابت صاحبان آن‏‎ ‎‏عزمهای پولادین مدد جست. همان دریادلانی که از شگفتیهای ناشناخته‏‎ ‎‏بحر عمیق وجودشان غواصان معانی گوهرها برگرفته اند، و از موج و‏‎ ‎‏خروش، و طوفان و جوشش حیات طیبه اشان اساس بیداد و ستم، سست و‏‎ ‎‏لرزان است.‏

‏‏    مردانی که آوایشان ندای فطرت، و پیامشان سرمایه وحدت، و قیامشان‏‎ ‎‏سروش رهایی است. اصحاب توحید و عدالت و آزادگی اگر در جهان هنوز‏‎ ‎‏بیرقهایی افراشته دارند، نتیجه هدایت و جهاد آنان است. اگر نام، یاد و جهاد‏‎ ‎‏اینان را و خیل عظیم مردمانی که به ندای فطرتشان سر بر طریق هدایت و‏‎ ‎‏امامت آنها سپرده اند را از تاریخ بشریت بستانند، آیا جز نزول و سقوط و‏‎ ‎‏تباهی و شهوت و آز و دنیا پرستی برجای خواهد ماند؟ به راستی اگر فروغ‏‎ ‎‏این ستارگان درخشانی که هر از چند گاهی در آسمان تیره و تاریک‏‎ ‎‏ظلمتکده خاکی درخشیده اند نمی بود، چه کسی در این خاکدان طبیعت و‏‎ ‎‏کویر عطشناک زمانه، ما را به سرچشمه های زلال حقایق ناب الهی و‏‎ ‎‏ارزشهای زیبای خدایی رهنمون می شد و غبار روز مرگی و زنگار‏
‏‎

‏‏   اینها نگهبانان خوبیهای خدا در زمینند؛ و شگفتا که البته خود زمینی اند‏‎ ‎‏و از زمین و در زمین آیین سیر در افلاک و برتر از آن سیر در انفس و آیین‏‎ ‎‏عروج تا مرتبه قاب قوسین اوادنی را از مربیان بزرگ الهی آموخته،‏‎ ‎‏سخاوتمندانه به مردمان نیز آموزانده اند. ‏

‏‏   عشق و هنر، حکمت و معرفت، تقوی و دیانت، آزادی و عدالت وامدار‏‎ ‎‏ظهور فرهیختگانی است که در هر عصر و زمانه ای حقیقت حیات، و فلسفه‏‎ ‎‏خلقت و بازگشت به فطرت را فریاد کرده اند و بر سپاه زور و زر و تزویر‏‎ ‎‏شوریده اند و در جنگ هماره «خیر و شّر»، «فقر و غنا»، «آزادی و استبداد» و‏‎ ‎‏«ستم و عدالت» معرکه ها برپا کرده اند. و مگر خوبیها جز در چنین‏‎ ‎‏معرکه هایی حراست شده اند؟‏

‏‏   و چه کسی است که امام ما و شما، خمینی عزیز را در زمره طلایه داران‏‎ ‎‏این کاروان نور نداند؟ خدای را سپاس که ما را در عصری نعمت حیات‏‎ ‎‏بخشید که ظهور و قیام قافله سالاری چون او را شاهد بوده ایم. ‏

‏‏   هر چند نسلی که از نزدیک نهضت امام را دیده و در عصر حماسه‏‎ ‎‏پرشکوه انقلاب الهی او زیسته، با ایمان به صداقت و حقیقت گویی و‏‎ ‎‏هدایتگری و امامت او در رکابش تا ورای جانبازی نقش آفرینی کرده است‏‎ ‎‏اما هنوز شناختمان از زوایای ناشناخته اندیشه و عمل این مرد الهی که‏‎ ‎‏حقیقتا روح خدا در کالبد زمانه خویش بود، اندک است. و آن دریای آرام‏‎ ‎‏اما طوفان خیزی که امواجش حادثه هایی بس سترگ در تاریخ معاصر پدید‏‎ ‎‏آورده و خواهد آورد، و آن روح بزرگ را لطایف حِکم و ظرایفی است که‏‎ ‎‏سرچشمه آن آرامش و خروش بوده اند لمعاتی از این لطایف در آثار‏
‏‎

‏‏   موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (که خود یادگاری است ماندگار از‏‎ ‎‏چهره صمیمی انقلاب خمینی، رازدار اسرار امام حجت الاسلام والمسلمین‏‎ ‎‏حاج سید احمد خمینی ـ رحمه اللهعلیه ـ) اکنون در معرفی ابعاد مختلف‏‎ ‎‏زندگانی امام و آثار و اندیشه و آرمانهای او مجموعه هایی متنوع از آثار‏‎ ‎‏مکتوب و صوتی و تصویری منتشر ساخته است و در راستای معرفی هر چه‏‎ ‎‏بیشتر زوایای ناشناخته سیره آن بزرگوار نیز به گردآوری و ثبت و ضبط‏‎ ‎‏گسترده خاطرات یاران و همراهان، و انتشار تدریجی خاطرات قدمهایی‏‎ ‎‏موثر برداشته است. کتابی که پیش روی دارید گامی است در همین مسیر. ‏

‏‏   پیش از این صدها نکته آموزنده خاطرات تلخ و شیرین از زندگی‏‎ ‎‏شخصی و آداب اخلاقی و معاشرتی حضرت امام از زبان تیم پزشکی معالج‏‎ ‎‏ایشان همراه با گزارش مبسوط سیر بیماری آن حضرت که به همّت آقای‏‎ ‎‏دکتر حسن عارفی گرد آوری گردیده، در کتابی به نام «طبیب دلها» از سوی‏‎ ‎‏موسسه منتشر شده است و اینک در تکمیل آن مجموعه، خاطرات دوران‏‎ ‎‏بیماری رحلت امام از زبان نزدیکترین منسوبین ایشان در این کتاب تقدیم‏‎ ‎‏می شود.‏

‏‏   در بینش الهی امام خمینی مرگ نقطه پایان زندگی نیست، بل آغازی‏‎ ‎‏است بر حیات جاودانه انسان، مرگ کوچ و رحلت آدمی است از حیات‏‎ ‎‏طبیعی به زندگانی ابدی اخروی. از اینرو جلوه هایی که در روزهای پایان‏
‏‎

‏‏   گر چه گذشت زمان همچون آفتی یادها و خاطره ها را از ذهنها‏‎ ‎‏می زداید، امّا از همکاران سختکوشمان در واحد خاطرات موسسه که با این‏‎ ‎‏آفت به مبارزه برخاسته و با امانت و دقتی فراوان در ضبط و تدوین خاطرات‏‎ ‎‏یاران امام تلاشی وسیع به کار برده اند و از دیگر عزیزانی که در بخشهای‏‎ ‎‏مختلف موسسه برای آماده سازی و نشر این اثر و دیگر آثار صادقانه خدمت‏‎ ‎‏می کنند، تشکر می شود.‏

‏‏   هر چند هدایت و نظارت تولیت محترم موسسه حضرت حجه الاسلام‏‎ ‎‏والمسلمین حاج سید حسن خمینی پشتوانه ای است در تضمین امانتداری‏‎ ‎‏موسسه و سلامت راهی که آغاز کرده است، در عین حال از یکایک‏‎ ‎‏خوانندگان محترم فروتنانه می خواهیم که با بیان و ارسال خاطرات و اسناد، و‏‎ ‎‏راهنمایی و انتقاد، و ارائه پیشنهادات خویش ما را در مسیر معرفی سیره‏‎ ‎‏نظری و عملی حضرت امام خمینی ـ سلام اللهعلیه ـ یاری فرمایند و کاستی ها‏‎ ‎‏را به بزرگواری خویش ببخشایند که افتخار ما خدمتگذاری آنان است. ‏

‏‏ ‏

‏‏حمید انصاری‏

‏‏قائم مقام موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)‏

‏‎