پس از کودتای 28 مرداد و نفوذ آمریکایی ها بر مقدرات کشور و تاسیس سازمان امنیت توسط تیمور بختیار، محیط رعب و وحشت در ایران پا گرفت.
سیاستمداران و بزرگان و سالخوردگان هر یک از گوشه ای فرا رفتند. در این مقطع مسلمانان مبارز و پیشگامان نهضت آزادی طلبی و استقلال خواهی با شرایط دشواری روبه رو بودند. در همین دوران اولین نهضت مقاومت ملی در ایران شکل گرفت. شخصیت هایی مانند آیت الله سیدرضا زنجانی، دکتر یدالله سحابی، آیت الله طالقانی، مهندس بازرگان، فتح الله بنی صدر، حسین شاه حسینی،... دور هم جمع شدند و در تیر ماه 1339 به تقارن سالروز 30 تیر سال 1331 بیانیه ای تحت نام «شورای جبهه ملی دوم» صادر کردند. این بیانیه که به امضای آقایان آیت الله طالقانی، مهندس بازرگان، دکتر یدالله سحابی، اللهیار صالح، غلامحسین صدیقی و باقر کاظمی بود اعلام می داشت که احزابی نظیر حزب ایران، حزب مردم ایران و حزب ملت ایران نیز در آن جبهه حضور دارند.
خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 1صفحه 168
در دانشگاه هم که از سال های پس از شهریور 1320، انجمن اسلامی به همت آقایان بازرگان، طالقانی و سحابی تشکیل شده و فعالیت علمی، مذهبی و سیاسی داشت در کنار تشکیلات دیگری نظیر جامعه سوسیالیست ها (وابسته به نهضت مقاومت ملی) و نیز طرفداران دکتر مصدق متشکل در هسته های دانشجویی به سرپرستی شاپور بختیار و وابسته به جبهه ملی مبارزه می کردند. گروه های عقیدتی چپ و متمایل به مارکسیسم نظیر گروه بیژن جزنی دارای تلاش های سیاسی بودند.
در آن زمان و پس از صدور بیانیه جبهه ملی دوم دو نظریه در این مجموعه پدیدار شد. عده ای معتقد بودند که جبهه باید متشکل از احزاب باشد و افراد باید هر کدام متناسب با افکار و عقایدشان در دسته هایی اجتماع کنند و با داشتن مرامنامه و خط مشی و اساسنامه مشخص با اعزام نمایندگان خود، در جبهه فعالیت داشته باشند. دسته ای دیگر نظیر اللهیار صالح و شاپور بختیار بر این عقیده بودند که در شرایط سیاسی موجود، افراد نیز می توانند در کنار احزاب به عضویت جبهه ملی در آیند.
خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 1صفحه 169