فصل سوم : گفتگـو

روزنامه های صهیونیستی : شیوع بیماری یرقان به دلیل نوع طهارت مسلمانان است

* دیگر محورهای صحبت با بزرگان مسیحیت اروپا چه بود؟

‏یکی دیگر از محورهای گفتگوی ایشان، زدودن مطالبی بود که به ناحق به اسلام نسبت ‏‎ ‎‏داده می‌شد. مثلاً یکی از موضوعاتی که الآن یادم هست، در سال 69 یا 70 میلادی در ‏‎ ‎‏آلمان با بزرگان کاتولیک در شهر کلن و ماینس مطرح کردند، مساله ختنه زنان بود. ‏‎ ‎‏موضوع دیگر مساله بیماری یرقان بود که آن زمان در شمال آلمان رواج یافته بود. ‏‎ ‎‏بعضی از این روزنامه‌های صهیونیستی اینطور عنوان کرده بودند که مسلمانان در ‏‎ ‎‏توالت‌ها خودشان را با دست شسته و بنابراین عامل بیماری یرقان که به آن مبتلا هستند ‏‎ ‎‏به دست آنها سرایت می‌کند. از طرفی اغلب کارگران مسلمان ترک در کارخانه‌های مواد ‏‎ ‎‏غذایی آلمان کار می‌کنند و نتیجتاً آلودگی را به مواد غذایی منتقل کرده‌اند! این مواد ‏‎ ‎‏غذایی مورد مصرف قرار گرفته و در نتیجه بیماری یرقان در اروپا منتشر شده است! ‏‎ ‎‏یادم هست که آن موقع دیگر مرحوم شهید بهشتی در ایران بودند و آقای شبستری به ‌ ‏‎ ‎‏هامبورگ آمده بودند که خوب، اقدامات بسیار گسترده‌ای هم در آنجا انجام دادند. ما ‏‎ ‎‏مساله را به نجف منتقل کردیم و انجمن‌های اسلامی ‌هم در اروپا خیلی در این مورد ‏‎ ‎‏فعالیت کردند. تلاش‌های انجمن اسلامی ‌منجر به این شد که اداره مرکزی کار آلمان ‏‎ ‎‏این اتهام را رسماً تکذیب کند و به مطبوعات صهیونیستی برگرداند و امام هم در یکی ‏‎ ‎‏از جلسات درسی خود در نجف از زحمات برادران انجمن اسلامی ‌در اروپا تقدیر و ‏‎ ‎‏تشکر کردند. خوب! در همان مقطع که آقای صدر به آنجا آمده بودند، خودشان محرک ‏‎ ‎‏دو سه تا ملاقات با اعاظم کلیسا بودند که این مساله را طرح و به آن اعتراض کردند. ‏‎ ‎‏یکی دیگر از این ملاقات‌ها در شهر ورتسبورگ آلمان بود که با اسقف کبیر و دیگر ‏‎ ‎‏اعاظم پروتستان آنجا صورت گرفت. من هم در این ملاقات به عنوان مترجم حاضر ‏‎ ‎‏بودم که البته ضرورتی پیش نیامد. زیرا آن اسقف به زبان فرانسه مسلط بود و در نتیجه ‏‎ ‎‏مستقیماً با آقای صدر وارد گفتگو شد. ‏


خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 2صفحه 126

C:\Users\Asus\Pictures\3.JPG

خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 2صفحه 127

C:\Users\Asus\Pictures\4.JPG

خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 2صفحه 128
* آیا می‌توان موضوعات گفتگو را در چند محور خلاصه کرد؟

‏دقیقاً! اولین محور گفتگوی آقای صدر با بزرگان مسیحیت، تفهیم اوضاع خاورمیانه، ‏‎ ‎‏مظلومیت مردم فلسطین و حقانیت تلاش‌های جاری به منظور بازگرداندن آنها به ‏‎ ‎‏سرزمینشان بود. محور دوم، مباحث مربوط به وحدت ادیان بود. محور سوم نیز زدودن ‏‎ ‎‏انگ‌هایی بود که به اسلام زده می‌شد و ایشان این بخش از تلاش‌ها را نیز از وظایف ‏‎ ‎‏بسیار مهم خود می‌دانستند. رابطه اسلام با علوم جدید، اسلام و جهان مدرن، اومانیسم ‏‎ ‎‏و فلسفه آفرینش انسان در قرآن، نظام اقتصادی خانواده و مسائل مرتبط با ارث، فلسفه ‏‎ ‎‏نظام خانواده در اسلام، حل ابهاماتی که در اذهان آنها وجود داشت نظیر مساله اختلاف ‏‎ ‎‏زن و مرد، مساله تبعیض زن در زندگی خانوادگی، مساله عدم حضور زن در اجتماعات ‏‎ ‎‏تا مسائلی چون ختنه زنان در برخی از کشورها و... این بحث‌ها و نیز نظام استبدادی در ‏‎ ‎‏ایران و مساله اختناق و فشار‌های قرون وسطایی بر زندانیان سیاسی ایران، آن چند ‏‎ ‎‏محور زمینه‌های اصلی بودند که آقای صدر در ملاقاتهای خود با اعاظم کلیسا و رهبران ‏‎ ‎‏سیاسی اروپا پیرامون آن صحبت می‌کردند. البته در بعضی مقاطع خاص ضرورت اقتضا ‏‎ ‎‏می‌کرد که برخی از مطالب خاص و حاد روز را نیز مورد توجه قرار دهند. مثلاً یادم ‏‎ ‎‏هست که ایشان سفری به اروپا آمدند. در آن زمان قرارداد راجرز بین اعراب و اسرائیل ‏‎ ‎‏منعقد شده بود، که ایشان خیلی ناراحت بودند. در آن سفر در این‌ مورد با ‏‎ ‎‏شخصیت‌های زیادی صحبت کردند که یکی از آنها والتر شل وزیر خارجه وقت آلمان ‏‎ ‎‏بود. همین‌جا این را هم بگویم که والتر شل به ایشان یک سرویس قهوه‌خوری خیلی ‏‎ ‎‏زیبایی هدیه داده بود که بعداً نصیب من شد! برای اینکه وقتی‌که بیرون آمدیم، گفتم ‏‎ ‎‏دایی‌جان چقدر قشنگ است! ایشان هم آن را به من هدیه کردند. این سفر باید به ‏‎ ‎‏فاصله کوتاهی بعد از جنگ 1967 بوده باشد! و بعد از عقد پیمان راجرز، در همان ‏‎ ‎‏سال‌های 8 ـ1967.‏

* آیا این همان سفری بود که با پاپ ملاقات داشتند؟

‏در آن سفر نبود، ولی در همان اوان بود. مقاطعی پیش می‌آمد که ایشان دو یا سه ماه ‏‎ ‎‏بعد مجدداً به اروپا می‌آمدند. مثلاً گاهی برای کنفرانسی به آفریقا می‌رفتند و در ‏‎ ‎


خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 2صفحه 129

C:\Users\Asus\Pictures\5.JPG

خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 2صفحه 130

C:\Users\Asus\Pictures\6.JPG

‏بازگشت چند روزی پیش ما بودند. گاهی هم صرفاً به نیت اروپا و برای ملاقات ‏‎ ‎‏خاصی می‌آمدند و دو سه روزی آنجا بودند. سفرهای منظم ایشان تقریباً سالی یکبار و ‏‎ ‎‏غالباً در تابستان بود که گاهی هم جنبه خانوادگی داشت. و با وجود این در جلسات ‏‎ ‎‏انجمن‌های اسلامی ‌چه ایرانی و چه بین‌المللی از ایشان فیض می‌بردیم.‏

خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 2صفحه 131