فصل سوم : گفتگـو

امام موسی صدر و نهضت فلسطین

* موضع امام صدر در برابر فلسطین چه بود؟

‏تلاش آقای صدر حفظ وحدت گروههای مختلف فلسطینی بود. از سوی دیگر ‏‎ ‎‏می‌کوشید میان فلسطینی‌ها و لبنانی‌ها درگیری ایجاد نشود. همواره در مقابل عناصر ‏‎ ‎‏تفرقه‌افکن و سازمانهای جاسوسی سیا و موساد که درصدد برپایی آشوب میان ‏‎ ‎‏سازمانهای چریکی اعم از مسلمان و مسیحی بودند، آنها را از درگیری برحذر می‌داشت ‏‎ ‎‏و معتقد بود فلسطینی‌ها مهمان هستند و درگیری آنها با لبنانی‌ها منجر به کشت و کشتار و در نتیجه تضعیف هر دو گروه خواهد شد. در این راستا تلاشهای آقای صدر را ‏‎ ‎‏این‌گونه می‌توان فهرست کرد:‏

‏1ـ حفظ تمامیت ارضی لبنان و وحدت و یکپارچگی آن‏

‏2ـ ایجاد وحدت ادیان و جلوگیری از تفرقه میان پیروان آنها ‏

‏3ـ تاسیس سازمانهای سیاسی ـ فرهنگی برای ارتقاء وضعیت شیعیان جنوب لبنان ‏

‏4ـ وحدت میان شیعیان و فلسطینی‌ها در جنوب لبنان ‏

‏5ـ حفظ وحدت بین مجموعه سازمانهای فلسطینی به منظور جلوگیری از نزاع آنها ‏

‏6ـ جلوگیری از بروز اختلاف بین شیعیان، مسیحی‌ها و فلسطینی‌ها.‏

‏امام موسی صدر همیشه معتقد بود که فلسطینیها باید خودشان سخنگوی خودشان ‏‎ ‎‏در دنیا و مجامع بین‌المللی باشند. به خاطر دارم که در اواخر سال 1973 امام صدر به ‏‎ ‎‏یاسر عرفات پیشنهاد داد سازمان آزادیبخش فلسطین «ساف» با ایجاد جبهه‌ای واحد و ‏‎ ‎

خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 2صفحه 143
‏مرکب از تمامی‌ گروههای سیاسی و جهادی فلسطین، صرف‌نظر از ایدئولوژی و عقاید ‏‎ ‎‏مختلف سیاسی‌شان (البته قوی‌ترین تشکیلات منظم در «ساف» همان سازمان چریکی ‏‎ ‎‏«الفتح» بود که دارای تمایلات اسلامی‌ بود و عرفات هم آن را رهبری می‌کرد) مقدمات ‏‎ ‎‏کار را به طرق مختلف فراهم سازند و با فعالیت‌های گسترده سیاسی و دیپلماسی از ‏‎ ‎‏سازمان ملل درخواست کنند، «ساف» را به عنوان نماینده ملت فلسطین به رسمیت ‏‎ ‎‏بشناسد.‏

‏قبلاً و تا آن تاریخ دولت اردن در محافل بین‌المللی به عنوان نماینده مردم فلسطین ‏‎ ‎‏عمل می‌کرد و کمک‌های مالی زیادی برای مردم فلسطین دریافت می‌کرد. علت ‏‎ ‎‏موفقیت اردن در این امر حضور بیش از نیمی‌ از آوارگان فلسطین و مردم فلسطینی تبار ‏‎ ‎‏در آن کشور پادشاهی بود. این پیشنهاد امام صدر برای عرفات بسیار مطلوب بود و ‏‎ ‎‏برای ملک حسین نامطلوب. از این تاریخ ابوعمار و دیگر رهبران فلسطینی وارد ‏‎ ‎‏مذاکرات گسترده با سران عرب و نیز رهبران کشور‌های اروپایی شدند. امام صدر هم به ‏‎ ‎‏شدت و با تمام قوا دست به کار شد. سفرهای زیادی به کشور‌های عربی و آفریقایی و ‏‎ ‎‏اروپایی کرد. در اغلب مذاکرات ایشان با مقامات اروپایی من به عنوان مترجم حضور ‏‎ ‎‏داشتم. در آفریقا امام صدر توانست، از تجار با نفوذ و ثروتمند و مهاجر لبنانی که اکثراً ‏‎ ‎‏شیعه بودند، کمک‌های زیادی برای همگام و هماهنگ ساختن رهبران آفریقایی دریافت ‏‎ ‎‏کند. اوج این تلاشها، مذاکرات مفید و تعیین‌کننده با رهبران الجزایر بود. در سفری که ‏‎ ‎‏نماینده آقای «بوتفلیقه» وزیر امور خارجه وقت الجزایر به لبنان داشت، مذاکرات سه ‏‎ ‎‏جانبه مفصلی را امام صدر با یاسر عرفات و نماینده وزیر خارجه الجزایر ترتیب داد‏‏.‏

خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 2صفحه 144