بسمه تعالی
تهران ـ سوم تیر ماه 1356
جناب آقای صدر
مدتی است که بر خود فرض دارم تا مستقیماً سلامی عرض کرده استفساری از سلامت احوالتان بنمایم.
در مراجعت آقای دکتر مفتح از مسافرت ایام نوروز به لبنان و مصر، کمتر ملاقاتی است که با ایشان و دوستان دیگر دست دهد و موجبی برای ذکر خیر از جنابعالی نباشد و چون ممکن است جناب دکتر مسافرت مجددی به آن دیار داشته باشند و امکان دیدارتان را بیابند، تمنای تقدیم حضوری این نامه را از ایشان نمودم.
خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 2صفحه 430
نمی دانم وضع عمومی مسلمانان ستمدیده و خصوصا برادران شیعه لبنان چگونه است؟ آیا زخمهای جسمی بازماندگان جنگ زده آن جا التیام یافته و آیا اقدام روحی آنان تسکین یافته است؟
در اینجا آن چه مقدور بود کمکهای مالی شده است ولی آیا نتیجه این معاضدت ها به موقع و یا تماما به لبنان رسیده است؟ و آیا به جا مصرف شده؟ و آیا نتیجه مطلوبی را که رضاء آسودگی باطنی امثال شما را در آن جا فراهم ساخته باشد، حاصل کرده است؟
از قرار مسموع هر یک از آقایان مراجع قم و عتبات و یا نیکوکاران دیگر، رفع هر دسته از نقایص و کسریهای زندگی مصیبت زدگان را جداگانه به عهده گرفته اند. استفسار بنده در این است که این آقایان در انجام کارهایی که به عهده گرفته اند موفق شده اند؟ و چون خود این آقایان ساکن لبنان نمی باشند و به ناچار خدمات معهود توسط نمایندگان ایشان صورت می گیرد، آیا آقایان عاملین خود مستقلا و بدون اطلاع جنابعالی به انجام خدمات مشغولند و یا با نظر و راهنمایی و نظارت شما ادای وظیفه می نمایند؟
آن چه محق است اگر این قبیل اقدامات متمرکز نباشد و درباره آنها مطالعات قبلی صورت نگرفته و تهیه طرحهای اجرایی با در نظر گرفتن امکانات موجود و رعایت الاهم فالاهم و تحت نظارت واحد و با رسیدگی های پی گیر و مثمر انجام نشود کمتر امید وصول به نتیجه مطلوب و سریع را از آن اقدامات می توان داشت.
در وضع فعلی با موفقیت و حیثیت و موقعیتی که به فضل الهی برای شما و از اثر وجود شما برای شیعیان لبنان فراهم گردیده هیچ مدیر و ناظر شایسته ای غیر از شما برای اداره و نظارت در عملیات نوسازی خرابیها و یا اصلاح نابسامانیها مسلمانان شیعه لبنان نمی توان سراغ کرد و توفیق در چنین خدمات بزرگ هم جز با بررسی های دقیق و آشنایی با واقعیت های موجود و کوشش در جلب همکاری همفکران با ایمان و فداکار و بالاخره استمداد خالصانه از برکات و فیوضات الهی فراهم نمی شود و یقینا باهوش و درایت و ایمانی که دارید توجه به این مبانی و اصول از نظرتان به دور نمی باشد.
در این جا شنیده ام که مقادیر عمده وقت شبانه روزی شما صرف تقاضاهای شفاهی
خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 2صفحه 431
افراد و مراجعین متعدد و مختلفی می شود که شخصاً به مقصود و منظور آنان رسیدگی می فرمایید. آیا چنین برنامه از فرصت برای تفکر و مطالعه و بررسی مسائل اصولی و مشورتها و رسیدگی به عملیات اجرایی و اقدامات اصلاحی و بس مسائل دیگر که در شان کادر رهبری است چیزی نمی کاهد؟.
و باز شنیده ام که همکاران مخلص و کارگزاران همفکرتان که به تناسب استعدادشان جداگانه هر یک می توانند عهده دار اداره و تمشیت قسمتی امور ابوابجمع دستگاه اجرایی و با اختیارات لازم باشند و جنابعالی هم در سطح عالیتر به کارهای آنان رسیدگی نموده و به نظریاتشان توجه داشته و عملیات آنان را در جهت واحد سوق دهید، کم می باشند و یا فرصت آماده ساختن چنین کادر لازم را هنوز نیافته اید.
ترمیم خرابیها و اعاده وضع سابق زندگی بازماندگان جنگهای خانمانسوز اخیر لبنان با هر کوشش و مجاهدتی که حقا باید درباره آن بشود، امری است که به هر تقدیر صورت خواهد گرفت و انشاءالله به زودی آلام روحی تخفیف خواهد یافت اما امید و آرزوی ما بیشتر در جهت توفیق دستگاه رهبری شیعیان لبنان در تربیت فکری جوانان شیعه اش و ایجاد تحول در روحیات و خلقیات آنان برای نیل به رقاء کمال انسانی می باشد و این آرزو از این جا در ما ریشه دار شده است که با منتهای اسف، در مملکت خودتان هر چند که ظاهرا کشور شیعی است، ولی از گام برداری در این راه سخت محروم گردیده ایم شیعه با آزاری که در طول تاریخ اسلام کشیده است و با انزواهایی که به ناچار اختیار کرده است چنان روحیه اصیل خود را باخته است که اکثرا به یک زندگی بی صدا و بخور و نمیر قناعت نموده و یا به تدنی ها و پستی ها تن در داده و مظهر ـ آلودگی های به فساد و ظلم و تباهی های کم نظیر گردیده اند.
آرزوی ما بر این است که با تاییدات الهی شما موفق شوید تا برای تربیت جامعه لبنان در تمام سطوح اجتماعی و آموزشی آنجا از خانواده کودکستان و دبستان و دبیرستان و بعداً در سطوح دانشگاهی اقدام اساسی بفرمایید. و از درگاه خداوندی متعال مسئلت داریم که ما را هم موفق بدارد تا اندازه ای که مقدورمان باشد یار و کمک کار شما باشیم.
خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 2صفحه 432
جناب آقای مفتح که بحمدالله فعلا امکان رفت و آمد آسانتری را بین لبنان و ایران دارند، امید است که توفیق مشورت با جنابعالی را داشته باشند و انشاءالله در مراجعتشان حامل نظریات جنابعالی در زمینه عرایض فوق خواهند بود.
دوام سلامت و مزید توفیقتان را از درگاه پروردگار مسئلت دارم.
ارادتمند یدالله سحابی
3 / 4 / 56 هجری شمسی
خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 2صفحه 433
خاطرات سیاسی- اجتماعی دکتر صادق طباطباییج. 2صفحه 434