احکام طهارت

احکام استحاضه

مساله 394ـ‏ در استحاضۀ قلیله باید زن برای هر نماز یک وضو بگیرد و ظاهر‏‎ ‎‏فرج را هم اگر خون به آن رسیده، آب بکشد و بنابراحتیاط واجب پنبه را عوض کند یا‏‎ ‎‏آب بکشد.‏

مساله 395ـ‏ اگر پیش از نماز یا در بین نماز خون استحاضۀ متوسطه ببیند باید‏‎ ‎‏برای آن نماز غسل کند.‏

مساله 396ـ‏ در استحاضۀ کثیره علاوه بر کارهای استحاضۀ متوسطه که در‏‎ ‎‏مساله پیش گفته شد، باید برای هر نماز دستمال را عوض کند، یا آب بکشد و یک‏‎ ‎‏غسل برای نماز ظهر و عصر و یکی برای نماز مغرب و عشا به جا آورد، و بین نماز‏‎ ‎‏ظهر و عصر فاصله نیندازد، و اگر فاصله بیندازد باید برای نماز عصر دوباره غسل کند‏‎ ‎‏و نیز اگر بین نماز مغرب و عشا فاصله بیندازد باید برای نماز عشا دوباره غسل نماید.‏

مساله 397ـ‏ اگر خون استحاضه، پیش از وقت نماز هم بیاید اگرچه زن برای آن‏‎ ‎‏خون، وضو و غسل را انجام داده باشد بنابر احتیاط واجب، باید در موقع نماز وضو و‏‎ ‎‏غسل را به جا آورد.‏

مساله 398ـ‏ مستحاضۀ متوسطه و کثیره که باید وضو بگیرد و غسل کند هر کدام‏‎ ‎‏را اول به جا آورد صحیح است، ولی بهتر آن است که اول وضو بگیرد.‏

مساله 399ـ‏ اگر استحاضۀ قلیلۀ زن، بعد از نماز صبح، متوسطه شود، باید برای‏‎ ‎‏نماز ظهر و عصر غسل کند، و اگر بعد از نماز ظهر و عصر متوسطه شود باید برای‏‎ ‎‏نماز مغرب و عشا غسل نماید.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 59
مساله 400ـ‏ اگر استحاضۀ قلیله یا متوسطۀ زن بعد از نماز صبح کثیره شود باید‏‎ ‎‏برای نماز ظهر وعصر یک غسل، وبرای نماز مغرب و عشا غسل دیگری به جا آورد‏‎ ‎‏و اگر بعد از نماز ظهر و عصر کثیره شود، باید برای نماز مغرب و عشا غسل نماید.‏

مساله 401ـ‏ مستحاضۀ کثیره یا متوسطه اگر پیش از داخل شدن وقت نماز برای‏‎ ‎‏نماز غسل کند، غسل او باطل است بلکه اگر نزدیک اذان صبح برای نماز شب غسل‏‎ ‎‏کند و نماز شب را بخواند احتیاط واجب آن است که بعد از داخل شدن صبح، دوباره‏‎ ‎‏غسل و وضو را به جا آورد.‏

مساله 402ـ‏ زن مستحاضه، برای هر نمازی چه واجب باشد و چه مستحب،‏‎ ‎‏باید وضو بگیرد و نیز اگر بخواهد نمازی را که خوانده احتیاطاً دوباره بخواند، یا‏‎ ‎‏بخواهد نمازی را که تنها خوانده است دوباره با جماعت بخواند، باید تمام کارهایی‏‎ ‎‏را که برای استحاضه گفته شد انجام دهد. ولی برای خواندن نماز احتیاط و سجدۀ‏‎ ‎‏فراموش شده و تشهد فراموش شده و سجدۀ سهو، اگر آنها را بعد از نماز فوراً به جا‏‎ ‎‏آورد لازم نیست کارهای استحاضه را انجام دهد.‏

مساله 403ـ‏ زن مستحاضه بعد از آن که خونش قطع شد، فقط برای نماز اوّلی که‏‎ ‎‏می خواند، باید کارهای استحاضه را انجام دهد و برای نمازهای بعد لازم نیست.‏

مساله 404ـ‏ اگر زن نداند استحاضۀ او چه قسم است، موقعی که می خواهد نماز‏‎ ‎‏بخواند، بنابر احتیاط واجب مقداری پنبه داخل فرج نماید و کمی صبر کند و بیرون‏‎ ‎‏آورد و بعد از آن که فهمید استحاضۀ او کدام یک از آن سه قسم است کارهایی را که‏‎ ‎‏برای آن قسم دستور داده شده انجام دهد، ولی اگر بداند تا وقتی که می خواهد نماز‏‎ ‎‏بخواند استحاضۀ او تغییر نمی کند پیش از داخل شدن وقت هم می تواند خود را‏‎ ‎‏وارسی نماید.‏

مساله 405ـ‏ زن مستحاضه اگر پیش از آن که خود را وارسی کند، مشغول نماز‏‎ ‎‏شود، چنانچه قصد قربت داشته و به وظیفۀ خود عمل کرده مثلاً استحاضه اش قلیله‏‎ ‎‏بوده و به وظیفۀ استحاضۀ قلیله عمل نموده، نماز او صحیح است و اگر قصد قربت‏‎ ‎‏نداشته یا عمل او مطابق وظیفه اش نبوده مثل آن که استحاضۀ او متوسطه بوده و به‏‎ ‎‏وظیفۀ قلیله رفتار کرده، نماز او باطل است.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 60
مساله 406ـ‏ زن مستحاضه اگر نتواند خود را وارسی نماید، باید به آنچه مسلماً‏‎ ‎‏وظیفۀ اوست عمل کند مثلاً اگر نمی داند استحاضۀ او قلیله است یا متوسطه، باید‏‎ ‎‏کارهای استحاضۀ قلیله را انجام دهد، و اگر نمی داند متوسطه است یا کثیره، باید‏‎ ‎‏کارهای استحاضۀ متوسطه را انجام دهد، ولی اگر بداند سابقاً کدام یک از آن سه‏‎ ‎‏قسم بوده باید به وظیفۀ همان قسم رفتار نماید.‏

مساله 407ـ‏ اگر خون استحاضه در باطن باشد و بیرون نیاید، وضو و غسل باطل‏‎ ‎‏نمی شود و اگر بیرون بیاید هر چند کم باشد، وضو و غسل را به تفصیلی که گذشت‏‎ ‎‏باطل می کند.‏

مساله 408ـ‏ زن مستحاضه اگر بعد از نماز خود را وارسی کند و خون نبیند‏‎ ‎‏اگرچه بداند دوباره خون می آید، با وضویی که دارد می تواند نماز بخواند.‏

مساله 409ـ‏ زن مستحاضه اگر بداند از وقتی که مشغول وضو یا غسل شده‏‎ ‎‏خونی از او بیرون نیامده و تا بعد از نماز هم خون در داخل فرج نیست و بیرون‏‎ ‎‏نمی آید، می تواند خواندن نماز را تاخیر بیندازد.‏

مساله 410ـ‏ اگر مستحاضه بداند که پیش از گذشتن وقت نماز به کلّی پاک‏‎ ‎‏می شود، یا به اندازۀ خواندن نماز، خون بند می آید، باید صبر کند و نماز را در وقتی‏‎ ‎‏که پاک است بخواند.‏

مساله 411ـ‏ اگر بعد از وضو و غسل، خون در ظاهر قطع شود و مستحاضه‏‎ ‎‏بداند که اگر نماز را تاخیر بیندازد، به مقداری که وضو و غسل و نماز را به جا آورد، به‏‎ ‎‏کلّی پاک می شود، باید نماز را تاخیر بیندازد و موقعی که به کلّی پاک شد، دوباره وضو‏‎ ‎‏و غسل را به جا آورد و نماز را بخواند. و اگر وقت نماز تنگ شد لازم نیست وضو و‏‎ ‎‏غسل را دوباره به جا آورد، بلکه با وضو و غسلی که دارد می تواند نماز بخواند.‏

مساله 412ـ‏ مستحاضۀ کثیره و متوسطه وقتی به کلّی از خون پاک شد باید غسل‏‎ ‎‏کند، ولی اگر بداند از وقتی که برای نماز پیش، مشغول غسل شده دیگر خون نیامده‏‎ ‎‏لازم نیست دوباره غسل نماید.‏

مساله 413ـ‏ مستحاضۀ قلیله بعد از وضو، و مستحاضۀ کثیره و متوسطه بعد از‏

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 61
‏غسل و وضو، باید فوراً مشغول نماز شود، ولی گفتن اذان و اقامه و خواندن دعاهای‏‎ ‎‏قبل از نماز اشکال ندارد و در نماز هم می تواند کارهای مستحب مثل قنوت و غیر آن‏‎ ‎‏را به جا آورد.‏

مساله 414ـ‏ زن مستحاضه اگر بین غسل و نماز فاصله بیندازد، باید دوباره غسل‏‎ ‎‏کند و بلافاصله مشغول نماز شود، ولی اگر خون در داخل فضای فرج نیاید غسل لازم‏‎ ‎‏نیست.‏

مساله 415ـ‏ اگر خون استحاضۀ زن جریان داشته باشد و قطع نشود، چنانچه‏‎ ‎‏برای او ضرر نداشته باشد، باید پیش از غسل و بعد از آن به وسیلۀ پنبه از بیرون آمدن‏‎ ‎‏خون جلوگیری کند، ولی اگر همیشه جریان ندارد فقط باید بعد از وضو و غسل از‏‎ ‎‏بیرون آمدن خون جلوگیری نماید، و چنانچه کوتاهی کند و خون بیرون آید، باید‏‎ ‎‏دوباره غسل کند و وضو هم بگیرد و اگر نماز هم خوانده باید دوباره بخواند.‏

مساله 416ـ‏ اگر درموقع غسل، خون قطع نشود، غسل صحیح است، ولی اگردر‏‎ ‎‏بین غسل، استحاضۀ متوسطه کثیره شود، واجب است چنانچه مشغول غسل ترتیبی‏‎ ‎‏(یا ارتماسی) بوده همان را از سر بگیرد.‏

مساله 417ـ‏ احتیاط واجب آن است که زن مستحاضه در تمام روزی که روزه‏‎ ‎‏است به مقداری که می تواند از بیرون آمدن خون جلوگیری کند.‏

مساله 418ـ‏ روزۀ زن مستحاضه ای که غسل بر او واجب می باشد در صورتی‏‎ ‎‏صحیح است که در روز غسلهایی را که برای نمازهای روزش واجب است، انجام‏‎ ‎‏دهد، و نیز بنابر احتیاط واجب، باید غسل نماز مغرب و عشای شبی که می خواهد‏‎ ‎‏فردای آن را روزه بگیرد به جا آورد، ولی اگر برای نماز مغرب و عشا غسل نکند و‏‎ ‎‏برای خواندن نماز شب پیش از اذان صبح غسل نماید و در روز هم غسلهایی را که‏‎ ‎‏برای نمازهای روزش واجب است به جا آورد، روزۀ او صحیح است.‏

مساله 419ـ ‏اگر بعد از نماز عصر، مستحاضه شود و تا غروب غسل نکند روزۀ‏‎ ‎‏او صحیح است.‏

مساله 420ـ ‏اگر استحاضۀ قلیلۀ زن پیش از نماز، متوسطه یا کثیره شود باید‏

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 62
‏کارهای متوسطه یا کثیره را که گفته شد انجام دهد. و اگر استحاضۀ متوسطه، کثیره‏‎ ‎‏شود باید کارهای استحاضۀ کثیره را انجام دهد و چنانچه برای استحاضۀ متوسطه‏‎ ‎‏غسل کرده باشد فایده ندارد و باید دوباره برای کثیره غسل کند.‏

مساله 421ـ‏ اگر در بین نماز، استحاضۀ متوسطۀ زن کثیره شود، باید نماز را‏‎ ‎‏بشکند و برای استحاضۀ کثیره غسل کند و وضو بگیرد و کارهای دیگر آن را انجام‏‎ ‎‏دهد و همان نماز را بخواند. و اگر برای هیچ کدام از غسل و وضو وقت ندارد، باید دو‏‎ ‎‏تیمم کند، یکی بدل از غسل، و دیگری بدل از وضو، و اگر برای یکی از آنها وقت‏‎ ‎‏ندارد باید عوض آن تیمم کند و دیگری را به جا آورد، ولی اگر برای تیمم هم وقت‏‎ ‎‏ندارد نمی تواند نماز را بشکند، و باید نماز را تمام کند، و بنابر احتیاط واجب قضا‏‎ ‎‏نماید، و همچنین است اگر در بین نماز استحاضۀ قلیلۀ او متوسطه یا کثیره شود.‏

مساله 422ـ‏ اگر در بین نماز، خون، بند بیاید و مستحاضه نداند که در باطن هم‏‎ ‎‏قطع شده یا نه، چنانچه بعد از نماز بفهمد قطع شده بوده، باید وضو و غسل و نماز را‏‎ ‎‏دوباره به جا آورد.‏

مساله 423ـ‏ اگر استحاضۀ کثیرۀ زن متوسطه شود، باید برای نماز اول عمل‏‎ ‎‏کثیره و برای نمازهای بعد عمل متوسطه را به جا آورد. مثلاً اگر پیش از نماز ظهر‏‎ ‎‏استحاضۀ کثیره متوسطه شود، باید برای نماز ظهر غسل کند و برای نماز عصر و‏‎ ‎‏مغرب و عشا فقط وضو بگیرد ولی اگر برای نماز ظهر غسل نکند و فقط به مقدار نماز‏‎ ‎‏عصر وقت داشته باشد، باید برای نماز عصر غسل نماید، و اگر برای نماز عصر هم‏‎ ‎‏غسل نکند باید برای نماز مغرب غسل کند. و اگر برای آن هم غسل نکند و فقط به‏‎ ‎‏مقدار نماز عشا وقت داشته باشد باید برای عشا غسل نماید.‏

مساله 424ـ‏ اگر پیش از هر نماز خون مستحاضۀ کثیره قطع شود و دوباره بیاید‏‎ ‎‏برای هر نماز باید یک غسل به جا آورد، ولی اگر بعد از غسل و پیش از نماز قطع شود‏‎ ‎‏چنانچه وقت تنگ باشد که نتواند غسل کند و نماز را در وقت بخواند با همان غسل‏‎ ‎‏می تواند نماز را بخواند و همین طور است حکم وضو.‏

مساله 425ـ‏ اگر استحاضۀ کثیره قلیله شود، باید برای نماز اول عمل کثیره و‏‎ ‎‏برای نمازهای بعد عمل قلیله را انجام دهد، و نیز اگر استحاضۀ متوسطه قلیله شود‏

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 63
‏باید برای نماز اول، عمل متوسطه و برای نمازهای بعد عمل قلیله را به جا آورد.‏

مساله 426ـ‏ اگر مستحاضه یکی از کارهایی را که بر او واجب می باشد حتّی‏‎ ‎‏عوض کردن پنبه را ترک کند، نمازش باطل است.‏

مساله 427ـ‏ مستحاضۀ قلیله اگر بخواهد غیر از نماز کاری انجام دهد، که شرط‏‎ ‎‏آن وضو داشتن است، مثلاً بخواهد جایی از بدن خود را به خط قرآن برساند باید‏‎ ‎‏وضو بگیرد و وضویی که برای نماز گرفته کافی نیست، بنابر احتیاط واجب.‏

مساله 428ـ‏ رفتن در مسجد مکه و مدینه و توقف در سایر مساجد و خواندن‏‎ ‎‏سوره ای که سجده واجب دارد برای زن مستحاضه اشکال ندارد ولی نزدیکی شوهر‏‎ ‎‏با او بنابر احتیاط واجب در صورتی حلال می شود که غسل کند اگرچه کارهای‏‎ ‎‏دیگری را که برای نماز واجب است، مثل وضو و عوض کردن پنبه و دستمال انجام‏‎ ‎‏نداده باشد.‏

مساله 429ـ ‏اگر زن در استحاضۀ کثیره یا متوسطه بخواهد پیش از وقت نماز‏‎ ‎‏جایی از بدن خود را به خط قرآن برساند، باید غسل کند و وضو هم بگیرد.‏

مساله 430ـ‏ نماز آیات بر مستحاضه واجب است. و باید برای نماز آیات هم‏‎ ‎‏کارهایی را که برای نماز یومیه گفته شد انجام دهد.‏

مساله 431ـ‏ هرگاه در وقت نماز یومیه نماز آیات بر مستحاضه واجب شود‏‎ ‎‏اگرچه بخواهد هر دو را پشت سر هم به جا آورد، باید برای نماز آیات هم تمام‏‎ ‎‏کارهایی را که برای نماز یومیه او واجب است انجام دهد و احتیاط واجب آن است که‏‎ ‎‏هر دو را با یک غسل و وضو به جا نیاورد.‏

مساله 432ـ‏ اگر زن مستحاضه بخواهد نماز قضا بخواند، باید برای هر نماز‏‎ ‎‏کارهایی را که برای نماز ادا بر او واجب است به جا آورد.‏

مساله 433ـ‏ اگر زن بداند خونی که از او خارج می شود خون زخم نیست و‏‎ ‎‏شرعاً حکم حیض و نفاس را ندارد بنابر احتیاط واجب، باید به دستور استحاضه‏‎ ‎‏عمل کند، بلکه اگر شک داشته باشد که خون استحاضه است یا خونهای دیگر،‏‎ ‎‏چنانچه نشانه آنها را نداشته باشد، بنابر احتیاط واجب باید کارهای استحاضه را‏‎ ‎‏انجام دهد.‏

‎ ‎

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 64