مساله 1550ـ لازم نیست انسان نیت روزه را از قلب خود بگذراند یا مثلاً بگوید فردا را روزه می گیرم، بلکه همین قدر که برای انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب کاری که روزه را باطل می کند انجام ندهد کافی است، و برای آنکه یقین کند تمام این مدت را روزه بوده، باید مقداری پیش از اذان صبح و مقداری هم بعد از مغرب از انجام کاری که روزه را باطل می کند خودداری نماید.
مساله 1551ـ انسان می تواند در هر شب از ماه رمضان برای روزۀ فردای آن نیت کند، و بهتر است که شب اول ماه هم نیت روزۀ همه ماه را بنماید.
مساله 1552ـ از اول شب ماه رمضان تا اذان صبح هر وقت نیت روزۀ فردا بکند اشکال ندارد.
مساله 1553ـ وقت نیت روزۀ مستحبی از اول شب است تا موقعی که به اندازۀ نیت کردن به مغرب وقت مانده باشد که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد و نیت روزۀ مستحبی کند روزۀ او صحیح است.
مساله 1554ـ کسی که پیش از اذان صبح بدون نیت روزه خوابیده است، اگر پیش از ظهر بیدار شود و نیت کند، روزۀ او صحیح است چه روزۀ او واجب باشد چه
کتابرساله توضیح المسائلصفحه 238
مستحب. و اگر بعد از ظهر بیدار شود، نمی تواند نیت روزۀ واجب نماید.
مساله 1555ـ اگر بخواهد غیر روزۀ رمضان روزۀ دیگری بگیرد باید آن را معین نماید، مثلاً نیت کند که روزۀ قضا یا روزۀ نذر می گیرم. ولی در ماه رمضان لازم نیست نیت کند که روزۀ ماه رمضان می گیرم، بلکه اگر نداند ماه رمضان است یا فراموش نماید، و روزۀ دیگری را نیت کند روزۀ ماه رمضان حساب می شود.
مساله 1556ـ اگر بداند ماه رمضان است و عمداً نیت روزۀ غیر رمضان کند، نه روزۀ رمضان حساب می شود و نه روزه ای که قصد کرده است.
مساله 1557ـ اگر مثلاً به نیت روز اول ماه روزه بگیرد، بعد بفهمد دوم یا سوم بوده، روزۀ او صحیح است.
مساله 1558ـ اگر پیش از اذان صبح نیت کند و بیهوش شود و در بین روز به هوش آید، بنابر احتیاط واجب باید روزۀ آن روز را تمام نماید و اگر تمام نکرد قضای آن را به جا آورد.
مساله 1559ـ اگر پیش از اذان صبح نیت کند و مست شود و در بین روز به هوش آید احتیاط واجب آن است که روزۀ آن روز را تمام کند و قضای آن را هم به جا آورد.
مساله 1560ـ اگر پیش از اذان صبح نیت کند و بخوابد و بعد از مغرب بیدار شود، روزه اش صحیح است.
مساله 1561ـ اگر نداند یا فراموش کند که ماه رمضان است و پیش از ظهر ملتفت شود، چنانچه کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد، باید نیت کند و روزۀ او صحیح است و اگر کاری که روزه را باطل می کند انجام داده باشد، یا بعد از ظهر ملتفت شود که ماه رمضان است روزۀ او باطل می باشد، ولی باید تا مغرب کاری که روزه را باطل می کند انجام ندهد و بعد از رمضان هم آن روزه را قضا نماید.
مساله 1562ـ اگر بچه پیش از اذان صبح ماه رمضان بالغ شود باید روزه بگیرد و اگر بعد از اذان بالغ شود، روزۀ آن روز بر او واجب نیست.
مساله 1563ـ کسی که برای به جا آوردن روزۀ میتی اجیر شده، اگر روزۀ مستحبی بگیرد اشکال ندارد. ولی کسی که روزۀ قضا یا روزۀ واجب دیگری دارد، نمی تواند روزۀ مستحبی بگیرد، و چنانچه فراموش کند و روزۀ مستحب بگیرد، در
کتابرساله توضیح المسائلصفحه 239
صورتی که پیش از ظهر یادش بیاید، روزۀ مستحبی او بهم می خورد و می تواند نیت خود را به روزۀ واجب برگرداند، و اگر بعدازظهر ملتفت شود، روزۀ او باطل است و اگر بعد از مغرب یادش بیاید، روزه اش صحیح است گرچه بی اشکال نیست.
مساله 1564ـ اگر غیر از روزۀ ماه رمضان روزۀ معین دیگری بر انسان واجب باشد مثلاً نذر کرده باشد که روز معینی را روزه بگیرد، چنانچه عمداً تا اذان صبح نیت نکند، روزه اش باطل است، و اگر نداند که روزۀ آن روز بر او واجب است یا فراموش کند و پیش از ظهر یادش بیاید چنانچه کاری که روزه را باطل می کند، انجام نداده باشد و نیت کند روزۀ او صحیح و گرنه باطل می باشد.
مساله 1565ـ اگر برای روزۀ واجب غیر معینی مثل روزۀ کفاره عمداً تا نزدیک ظهر نیت نکند اشکال ندارد، بلکه اگر پیش از نیت تصمیم داشته باشد که روزه نگیرد، یا تردید داشته باشد که بگیرد یا نه، چنانچه کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد و پیش از ظهر نیت کند، روزۀ او صحیح است.
مساله 1566ـ اگر در ماه رمضان، پیش از ظهر کافر مسلمان شود و از اذان صبح تا آن وقت کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد نمی تواند روزه بگیرد و قضا هم ندارد.
مساله 1567ـ اگر مریض پیش از ظهر ماه رمضان خوب شود و از اذان صبح تا آن وقت کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد، باید نیت روزه کند، و آن روز را روزه بگیرد و چنانچه بعد از ظهر خوب شود، روزۀ آن روز بر او واجب نیست.
مساله 1568ـ روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان، واجب نیست روزه بگیرد، و اگر بخواهد روزه بگیرد نمی تواند نیت روزۀ رمضان کند ولی اگر نیت روزۀ قضا و مانند آن بنماید و چنانچه بعد معلوم شود رمضان بوده، از رمضان حساب می شود.
مساله 1569ـ اگر روزی را که شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان به نیت روزۀ قضا یا روزۀ مستحبی و مانند آن روزه بگیرد و در بین روز بفهمد که ماه رمضان است، باید نیت روزۀ رمضان کند.
مساله 1570ـ اگر در روزۀ واجب معینی مثل روزۀ رمضان از نیت روزه گرفتن
کتابرساله توضیح المسائلصفحه 240
برگردد روزه اش باطل است، ولی چنانچه نیت کند که چیزی را که روزه را باطل می کند به جا آورد در صورتی که آن را انجام ندهد روزه اش باطل نمی شود.
مساله 1571ـ در روزۀ مستحب و روزۀ واجبی که وقت آن معین نیست مثل روزۀ کفاره، اگر قصد کند کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد، یا مردّد شود که به جا آورد یا نه، چنانچه به جا نیاورد و پیش از ظهر دوباره نیت روزه کند، روزۀ او صحیح است.
کتابرساله توضیح المسائلصفحه 241