احکام اِرث

ارث دسته دوم

مساله 2740ـ‏ دستۀ دوم از کسانی که بواسطۀ خویشی ارث می برند جدّ یعنی‏‎ ‎‏پدر بزرگ و جدّه یعنی مادربزرگ و برادر و خواهر میت است و اگر برادر و خواهر‏‎ ‎‏نداشته باشد، اولادشان ارث می برند.‏

مساله 2741ـ‏ اگر وارث میت فقط یک برادر، یا یک خواهر باشد همۀ مال به او‏‎ ‎‏می رسد و اگر چند برادر پدر و مادری، یا چند خواهر پدر و مادری باشد مال به طور‏‎ ‎‏مساوی بین آنان قسمت می شود و اگر برادر و خواهر پدر و مادری با هم باشند، هر‏‎ ‎‏برادری دو برابر خواهر می برد، مثلاً اگر دو برادر و یک خواهر پدر و مادری دارد،‏‎ ‎‏مال را پنج قسمت می کنند، هر یک از برادرها دو قسمت و خواهر یک قسمت آن را‏‎ ‎‏می برد.‏

مساله 2742ـ‏ اگر میت برادر و خواهر پدر و مادری دارد، برادر و خواهر پدری‏

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 440
‏که از مادر با میت جدا است ارث نمی برد. و اگر برادر و خواهر پدر و مادری ندارد‏‎ ‎‏چنانچه فقط یک خواهر یا یک برادر پدری داشته باشد همۀ مال به او می رسد و اگر‏‎ ‎‏چند برادر یا چند خواهر پدری داشته باشد، مال به طور مساوی بین آنان قسمت‏‎ ‎‏می شود و اگر هم برادر و هم خواهر پدری داشته باشد، هر برادری دو برابر خواهر‏‎ ‎‏می برد.‏

مساله 2743ـ‏ اگر وارث میّت فقط یک خواهر یا یک برادر مادری باشد که از‏‎ ‎‏پدر با میّت جدا است، همۀ مال به او می رسد و اگر چند برادر مادری یا چند خواهر‏‎ ‎‏مادری یا چند برادر و خواهر مادری باشند، مال به طور مساوی بین آنان قسمت‏‎ ‎‏می شود.‏

مساله 2744ـ‏ اگر میّت برادر و خواهر پدر و مادری و برادر و خواهر پدری و‏‎ ‎‏یک برادر یا یک خواهر مادری داشته باشد، برادر و خواهر پدری ارث نمی برند و‏‎ ‎‏مال را شش قسمت می کنند، یک قسمت آن را به برادر یا خواهر مادری و بقیه را به‏‎ ‎‏برادر و خواهر پدر و مادری می دهند و هر برادری دو برابر خواهر می برد.‏

مساله 2745ـ‏ اگر میت برادر و خواهر پدر و مادری و برادر و خواهر پدری و‏‎ ‎‏برادر و خواهر مادری داشته باشد، برادر و خواهر پدری ارث نمی برد و مال را سه‏‎ ‎‏قسمت می کنند، یک قسمت آن را برادر و خواهر مادری به طور مساوی بین‏‎ ‎‏خودشان قسمت می کنند و بقیه را به برادر و خواهر پدر و مادری می دهند و هر‏‎ ‎‏برادری دو برابر خواهر می برد.‏

مساله 2746ـ‏ اگر وارث میت فقط برادر و خواهر پدری و یک برادر مادری یا‏‎ ‎‏یک خواهر مادری باشد، مال را شش قسمت می کنند، یک قسمت آن را برادر یا‏‎ ‎‏خواهر مادری می برد و بقیه را به برادر و خواهر پدری می دهند و هر برادری دو برابر‏‎ ‎‏خواهر می برد.‏

مساله 2747ـ‏ اگر وارث میت فقط برادر و خواهر پدری و چند برادر و خواهر‏‎ ‎‏مادری باشد، مال را سه قسمت می کنند یک قسمت آن را برادر و خواهر مادری به‏‎ ‎‏طور مساوی بین خودشان قسمت می کنند و بقیه را به برادر و خواهر پدری می دهند‏‎ ‎‏و هر برادری دو برابر خواهر می برد.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 441
مساله 2748ـ‏ اگر وارث میت فقط برادر و خواهر و زن او باشد، زن ارث خود را‏‎ ‎‏به تفصیلی که در صفحه 446 گفته می شود می برد و خواهر و برادر بطوری که در‏‎ ‎‏مسائل گذشته گفته شد ارث خود را می برند. و نیز اگر زنی بمیرد و وارث او فقط‏‎ ‎‏خواهر و برادر و شوهر او باشد، شوهر نصف مال را می برد و خواهر و برادر بطوری‏‎ ‎‏که در مسائل پیش گفته شد ارث خود را می برند. ولی برای آن که زن یا شوهر ارث‏‎ ‎‏می برد از سهم برادر و خواهر مادری چیزی کم نمی شود و از سهم برادر و خواهر‏‎ ‎‏پدر و مادری یا پدری کم می شود مثلاً اگر وارث میت شوهر و برادر و خواهر مادری‏‎ ‎‏و برادر و خواهر پدر و مادری او باشد، نصف مال به شوهر می رسد و یک قسمت از‏‎ ‎‏سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادری می دهند و آنچه می ماند مال برادر و‏‎ ‎‏خواهر پدر و مادری است، پس اگر همۀ مال او شش تومان باشد، سه تومان به شوهر‏‎ ‎‏و دو تومان به برادر و خواهر مادری و یک تومان به برادر و خواهر پدر و مادری‏‎ ‎‏می دهند.‏

مساله 2749ـ‏ اگر میت خواهر و برادر نداشته باشد، سهم ارث آنان را به‏‎ ‎‏اولادشان می دهند و سهم برادرزاده و خواهر زادۀ مادری به طور مساوی بین آنان‏‎ ‎‏قسمت می شود و از سهمی که به برادرزاده و خواهرزادۀ پدری یا پدر و مادری‏‎ ‎‏می رسد هر پسری دو برابر دختر می برد.‏

مساله 2750ـ‏ اگر وارث میت فقط یک جد یا یک جدّه است، چه پدری باشد یا‏‎ ‎‏مادری همۀ مال به او می رسد و با بودن جدّ میّت پدر جدّ او ارث نمی برد.‏

مساله 2751ـ‏ اگر وارث میّت فقط جد و جدۀ پدری باشد، مال سه قسمت‏‎ ‎‏می شود، دو قسمت را جد و یک قسمت را جده می برد و اگر جد و جدۀ مادری‏‎ ‎‏باشد، مال را به طور مساوی بین خودشان قسمت می کنند.‏

مساله 2752ـ‏ اگر وارث میت فقط یک جد یا جدۀ پدری و یک جد یا جدۀ‏‎ ‎‏مادری باشد مال سه قسمت می شود، دو قسمت را جد یا جدۀ پدری و یک قسمت‏‎ ‎‏را جد یا جدۀ مادری می برد.‏

مساله 2753ـ‏ اگر وارث میت جد و جدۀ پدری و جد و جدۀ مادری باشد مال‏‎ ‎‏سه قسمت می شود. یک قسمت آن را جد وجدۀ مادری به طور مساوی بین خودشان‏

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 442
‏قسمت می کنند و دو قسمت آن را به جد و جدۀ پدری می دهند و جد دو برابر جده‏‎ ‎‏می برد.‏

مساله 2754ـ‏ اگر وارث میت فقط زن و جد و جدۀ پدری و جد و جدۀ مادری او‏‎ ‎‏باشد زن ارث خود را به تفصیلی که در مسالۀ 2771 گفته می شود می برد و یک‏‎ ‎‏قسمت از سه قسمت اصل مال را به جد و جدۀ مادری می دهند که به طور مساوی‏‎ ‎‏بین خودشان قسمت می کنند و بقیه را به جد و جدۀ پدری می دهند و جد دو برابر‏‎ ‎‏جده می برد و اگر وارث میت شوهر و جد و جده باشد، شوهر نصف مال را می برد و‏‎ ‎‏جد و جده به دستوری که در مسائل گذشته گفته شد ارث خود را می برند.‏

‎ ‎

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 443