مساله 2755ـ دستۀ سوم عمو و عمه و دایی و خاله و اولاد آنان است به تفصیلی که گفته شد که اگر از طبقۀ اول و دوم کسی نباشد، اینها ارث می برند.
مساله 2756ـ اگر وارث میت فقط یک عمو یا یک عمه است، چه پدر و مادری باشد یعنی با پدر میت از یک پدر و مادر باشد، یا پدری باشد یا مادری همۀ مال به او می رسد و اگر چند عمو یا چند عمه باشند و همه پدر و مادری، یا همه پدری باشند، مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود و اگر عمو و عمه هر دو باشند و همه پدر و مادری یا همه پدری باشند عمو دو برابر عمه می برد مثلاً اگر وارث میت دو عمو و یک عمه باشد، مال را پنج قسمت می کنند، یک قسمت را به عمه می دهند و چهار قسمت را عموها به طور مساوی بین خودشان قسمت می کنند.
مساله 2757ـ اگر وارث میت فقط چند عموی مادری یا چند عمۀ مادری باشد مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود ولی اگر فقط چند عمو و عمه مادری داشته باشد بنابر احتیاط واجب باید با هم صلح کنند.
مساله 2758ـ اگر وارث میت عمو و عمه باشد و بعضی پدری و بعضی مادری و بعضی پدر و مادری باشند، عمو و عمۀ پدری ارث نمی برند، پس اگر میت یک عمو یا یک عمه مادری دارد، مال را شش قسمت می کنند، یک قسمت را به عمو یا عمۀ مادری و بقیه را به عمو و عمۀ پدر و مادری می دهند و عموی پدر و مادری دو برابر
کتابرساله توضیح المسائلصفحه 443
عمۀ پدر و مادری می برد و اگر هم عمو و هم عمۀ مادری دارد، مال را سه قسمت می کنند دو قسمت را به عمو و عمۀ پدر و مادری می دهند و عمو دو برابر عمه می برد و یک قسمت را به عمو و عمۀ مادری می دهند و احتیاط واجب آن است که در تقسیم با یکدیگر صلح کنند.
مساله 2759ـ اگر وارث میت فقط یک دایی یا یک خاله باشد، همۀ مال به او می رسد و اگر هم دایی و هم خاله باشد و همه پدر و مادری، یا پدری، یا مادری باشند، مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود و احتیاط آن است که در تقسیم با یکدیگر صلح کنند.
مساله 2760ـ اگر وارث میت فقط یک دایی، یا یک خالۀ مادری و دایی و خالۀ پدر و مادری و دایی و خالۀ پدری باشد، دایی و خالۀ پدری ارث نمی برد، و مال را شش قسمت می کنند، یک قسمت را به دایی یا خالۀ مادری و بقیه را به دایی و خالۀ پدر و مادری می دهند که به طور مساوی بین خودشان قسمت کنند.
مساله 2761ـ اگر وارث میت فقط دایی و خالۀ پدری و دایی و خالۀ مادری و دایی و خالۀ پدر و مادری باشد، دائی و خالۀ پدری ارث نمی برد و باید مال را سه قسمت کنند، یک قسمت آن را دایی و خالۀ مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت نمایند و بقیه را به دایی و خالۀ پدر و مادری بدهند که به طور مساوی بین خودشان قسمت کنند.
مساله 2762ـ اگر وارث میت یک دایی یا یک خاله و یک عمو یا یک عمه باشد مال را سه قسمت می کنند، یک قسمت را دایی یا خاله و بقیه را عمو یا عمه می برد.
مساله 2763ـ اگر وارث میت یک دایی یا یک خاله و عمو و عمّه باشد چنانچه عمو و عمّه پدر و مادری یا پدری باشند، مال را سه قسمت می کنند، یک قسمت را دایی یاخاله می برد و ازبقیه دوقسمت به عمو ویک قسمت به عمّه می دهند، بنابراین اگر مال را نُه قسمت کنند، سه قسمت را به دایی یا خاله و چهار قسمت را به عمو و دو قسمت را به عمه می دهند.
مساله 2764ـ اگروارث میت یک دایی یا یک خاله ویک عمو یا یک عمۀ مادری و عمو و عمۀ پدر و مادری یا پدری باشد، مال را سه قسمت می کنند، یک قسمت آن
کتابرساله توضیح المسائلصفحه 444
را به دایی یا خاله می دهند و دوقسمت باقیمانده را شش قسمت می کنند، یک قسمت را به عمو یا عمۀ مادری و بقیه را به عمو و عمۀ پدر و مادری یا پدری می دهند و عمو دو برابر عمه می برد. بنابراین اگر مال را نُه قسمت کنند، سه قسمت را به دایی یا خاله و یک قسمت را به عمو یا عمۀ مادری و پنج قسمت دیگر را به عمو و عمۀ پدر و مادری یا پدری می دهند.
مساله 2765ـ اگر وارث میت یک دایی یا یک خاله و عمو و عمۀ مادری و عمو و عمۀ پدر و مادری یا پدری باشد، مال را سه قسمت می کنند یک قسمت را دایی یا خاله می برد و دو قسمت باقیمانده را سه سهم می کنند: یک سهم آن را به عمو و عمۀ مادری می دهند که بنابر احتیاط واجب با هم مصالحه می کنند و دو سهم دیگر را بین عمو و عمۀ پدر و مادری یا پدری قسمت می نمایند و عمو دو برابر عمه می برد بنابراین مال را نُه قسمت کنند، سه قسمت آن، سهم خاله یا دایی و دو قسمت سهم عمو و عمۀ مادری و چهار قسمت سهم عمو و عمۀ پدر و مادری یا پدری می باشد.
مساله 2766ـ اگر وارث میت چند دایی و چند خاله باشد که همه پدر و مادری یاپدری یامادری باشند وعمو وعمه هم داشته باشد، مال سه سهم می شود، دو سهم آن به دستوری که در مساله پیش گفته شد، عمو و عمه بین خودشان قسمت می کنند و یک سهم آن را دایی ها و خاله ها به طور مساوی بین خودشان تقسیم می نمایند.
مساله 2767ـ اگر وارث میت دایی یا خالۀ مادری و چند دایی و خاله پدر و مادری یا پدری و عمو و عمه باشد، مال سه سهم می شود، و دو سهم آن را به دستوری که سابقاً گفته شد عمو و عمه بین خودشان قسمت می کنند، پس اگر میت یک دایی یا یک خالۀ مادری دارد، یک سهم دیگر آن را شش قسمت می کنند، یک قسمت را به دایی یا خالۀ مادری می دهند و بقیه را به دایی و خالۀ پدر و مادری یا پدری می دهند و به طور تساوی قسمت می کنند و اگر چند دایی مادری یا چند خالۀ مادری یا هم دایی مادری و هم خالۀ مادری دارد آن یک سهم را سه قسمت می کنند، یک قسمت را دایی ها و خاله های مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت می کنند و بقیه را به دایی و خالۀ پدر و مادری یا پدری می دهند که به طور مساوی قسمت کنند.
کتابرساله توضیح المسائلصفحه 445
مساله 2768ـ اگر میت عمو و عمه و دایی و خاله نداشته باشد، مقداری که به عمو و عمه می رسد، به اولاد آنان و مقداری که به دایی و خاله می رسد، به اولاد آنان داده می شود.
مساله 2769ـ اگر وارث میت عمو و عمه و دایی و خالۀ پدر و عمو و عمه و دایی و خالۀ مادر او باشند، مال سه سهم می شود، یک سهم آن مال عمو و عمه و دایی و خالۀ مادر میت است به طور مساوی، ولی احتیاط واجب در عمو و عمۀ مادری مادر میت آن است که با هم صلح کنند، و دو سهم دیگر آن را سه قسمت می کنند یک قسمت را دایی و خالۀ پدر میت به طور مساوی بین خودشان قسمت می نمایند و دو قسمت دیگر آن را به عمو و عمۀ پدر میت می دهند و عمو دو برابر عمه می برد.
کتابرساله توضیح المسائلصفحه 446