علت تبعید امام به نجف

‏‏شاه برای این‌که در بین امام و مردم فاصله بیندازد و مردم را به سکوت بکشاند، شایعه ‏‎ ‎‏انداخت که می‌خواهند آقای خمینی را به نجف بفرستند. در آن زمان رژیم قبل از ‏‎ ‎‏انجام دادن کاری آن را به صورت شایعه پخش می‌کرد تا از افکار عمومی مطلع شود. ‏‎ ‎‏شاه پس از پخش شایعه احساس کرد که افکار عمومی مساعد است و او می‌تواند مردم ‏‎ ‎‏را به سمت خود کشانده و ما بین آن‌ها و امام فاصله ایجاد نماید. البته رژیم می‌دانست ‏‎ ‎‏که هر گاه مرجعیت جهان تشیع از ایران به نجف منتقل شود، در ایران میدان ترک تازی ‏‎ ‎‏برای دولتمردان باز خواهد شد. چنان که روزی صریحا کِنِدی به شاه گفته بود که وجود ‏‎ ‎‏آیت‌الله بروجردی مزاحم کارهای ما است.‏

‏‏بنابر این حکومت پهلوی سریعا تصمیم به تبعید امام به عراق گرفت. در آن دوره ‏‎ ‎‏بعضی از آقایان روحانی چون مرحوم آیت‏‏‌‏‏الله شیخ نصرالله خلخالی‏‎[1]‎‏ که در دستگاه ‏‎ ‎
‏‎

‏‏پاسخ داد: این تصمیم را شخص اعلیحضرت خود گرفته‏‏‌‏‏اند و شخصا با من صحبت ‏‎ ‎‏کرده و دستور دادند که مقدمات کار را فراهم کنم.‏

‏‎

• . معمولاً برای افراد سرشناس ایرانی شیخ نصرالله تبدیل ارز می کرد، محل رجوع مردم بود و رفت و آمد می کرد  با ایران. سفیر و کنسولگری ایران اگر مشکلی پیش می آمد از کانال ایشان مراجعه می کردند. در ادارات دولتی  عراق هم مرجع مردم بود اعم از بازاری ها، روحانیون و مردم عادی از قبیل گرفتن گذرنامه و یا پولی که  می خواستند به ایران بفرستند یا از ایران به عراق بیاورند. نماینده آقای بروجردی بود. در سفارت می گشت  دنبال این افراد که کارهای خودش را هم انجام بدهد. در مورد امام سفارت متوسل به ایشان شد که منزل برای  مام تهیه کند. اسم او را آقای دعایی می داند ]منصور قدر سفیر وقت ایران در بغداد[ ماجرا را مستقیماً از آقای  خلخالی شنیدم که سفیر گفت می خواهیم آقای خمینی را به نجف بیاوریم. پرسیدم چه شده که این تصمیم را← →  گرفتید؟ گفت: این تصمیم شخص اعلیحضرت است. این نشان دهنده ارتباط ایشان بود. ارتباط او در  این حد بود که حرفش را در سفارت می خواندند. ایران روی او حساب می کرد و این توصیه را به سفارت  کرده بود که در صورت لزوم آنها هم از وی استفاده کنند. ولی این که جاسوسی کند و... این چیزها نبود. امام  مطلع بود از وضعیت ایشان منتهی چون ایشان کسی بود که در نجف مطرح بود و مرجع وجوهات مربوط  به امام ایشان بود حساب و کتاب های مالی امام با ایشان بود. شهریه، کمک فوق العاده به جایی بکند و... با  خلخالی بود امام هم به او اطمینان داشت. آدم علاقمند به امام بود این اواخر پسرش کارهایی می کرد. علی  خلخالی ارتباط با رژیم نداشت ولی با حزب بعث رابطه داشت. نجف فکر ارتجاعی داشت و نوکر بی خرد و  مواجب رژیم شاه بودند. او برای خوشامد آنها سر به سر یاران امام می گذاشت. اذیت هایی می کرد و چوب لای  چرخ می گذاشت که گاه برخورد فیزیکی هم پیش می آمد (راوی).