فصل هشتم : خاطرات حجت ‌الاسلام و المسلمین سید هادی موسوی

مشکلات امام در نجف

‏امام در نجف با مشکلات زیادی روبه رو بودند. اولا علمای بزرگی چون آیت‌الله حکیم ‏‎ ‎‏و آیت‌الله شاهرودی در آنجا بودند و طبیعتا امام باید حرمت آن‌ها را نگه می‌داشت. ‏‎ ‎‏مشکل دوم، جو حاکم بر حوزه نجف بود که کاملا از مسائل سیاسی فاصله داشت. ‏‎ ‎‏مشکل سوم، کشور عراق درگیر مشکلات دوران انتقال قدرت بود. چون عبدالسلام ‏‎ ‎‏عارف علیه عبدالکریم قاسم کودتا کرده بود و پای حوزه نجف نیز به میان کشیده شده ‏‎ ‎‏بود و علما بسیار ترسیده بودند و نمی‌خواستند در سیاست دخالتی داشته باشند. در ‏‎ ‎‏جریان کودتا سر علمای نجف کلاه رفته بود، زیرا قبلا آیت‌الله حکیم فتوا داده بود که ‏‎ ‎‏کمونیست یک مکتب الحادی است. این فتوا در همه جای عراق پخش شده و حتی ‏‎ ‎‏جملاتی از آن را بر روی دیوارها نوشته بودند. البته عبدالکریم قاسم فردی مسلمان و ‏‎ ‎‏معتقد بود و در اصلاحات اجتماعی نظر به مکتب سوسیالیستی داشت و فتوای آیت‌الله ‏‎ ‎‏حکیم در تضعیف او نقش به سزایی ایفا کرد. اما بعد از کودتا و ترور او، شیعیان ‏‎ ‎

خاطرات سال های نجـفج. 2صفحه 170
‏فهمیدند که کلاه بزرگی بر سرشان رفته است.‏

‏از تنگناهای دیگر امام در نجف، مشکل با ایران بود حتی کار به جایی کشید که ‏‎ ‎‏طرفداران امام هم ارتباط‏‏‌‏‏شان با ایران قطع شد. اما پس از سپری شدن یک سال و اندی ‏‎ ‎‏کم‏‏‌‏‏کم مشکل ارتباط بر طرف گردید.‏

‏با توجه به آنچه گفته شد، امام در بدو ورود به عراق به مدت یک ماه‏‎[1]‎‏ در کاظمین و ‏‎ ‎‏سامرا و کربلا اقامت کرده و در این مدت به مطالعه اوضاع و احوال حوزه‏‏‌‏‏ها عراق و ‏‎ ‎‏همچنین زیارت عتبات پرداختند. آن بزرگوار پس از سپری شدن یک ماه به نجف ‏‎ ‎‏عزیمت فرمودند.‏

‏مشکلات مذکور موجب گردید که امام به مدت یک سال در مسائل سیاسی وارد ‏‎ ‎‏نشوند و تنها به یک بحث اخلاقی با عنوان جهاد اکبر یا مبارزه با نفس اکتفاء فرمودند.‏

‏از این فرصت حکومت شاه استفاده کرده و شایع نمود که آقای خمینی مایوس و ‏‎ ‎‏خسته شده و مبارزه را رها کرده است و اکنون معتقد است که تنها باید به درس ‏‎ ‎‏پرداخت.‏

‏ما برای چاپ و نشر فرمایشات امام، در نجف مشکلات زیادی داشتیم. با توجه به ‏‎ ‎‏این‏‏‌‏‏که رسوبات انگلیس و سرسپردگان ساواک چوب لای چرخ می‏‏‌‏‏گذاشتند و با‏‎ ‎‏جوسازی و شایعه‌پراکنی مانع همکاری با ما می‏‏‌‏‏شدند. آن‌ها حتی در آغاز ورود امام به ‏‎ ‎‏نجف فیلم عکس‏‏‌‏‏های آیت‏‏‌‏‏الله حکیم و امام را از عکاس گرفته و از بین بردند و ‏‎ ‎‏می‏‏‌‏‏گفتند که این‏‏‌‏‏ها برای آقای حکیم خطر دارد. در نجف ما به طرف هر کسی می‏‏‌‏‏رفتیم ‏‎ ‎‏آن‌ها ته دل او را خالی می‏‏‌‏‏کردند. به طور کلی مردم نجف چه ایرانی و چه عرب با‏‎ ‎‏مسائل سیاسی و انقلابی بیگانه بودند و طلاب وابسته به استعمار و ساواک به چنین ‏‎ ‎‏جوی دامن می‏‏‌‏‏زدند.‏

‏مشکل مهم دیگر کمبود مالی بود. با این‏‏‌‏‏که در حوزه خلیج‏‏‌‏‏فارس امکانات اقتصادی ‏‎ ‎‏و مالی فراوانی وجود داشت ولی در اختیار ما نبود. امکانات مالی مسلمانان کویت نیز ‏‎ ‎‏در اختیار سید محمد شیرازی قرار داشت. ایشان وابسته به سرمایه‏‏‌‏‏داران کویت بودند و ‏‎ ‎

خاطرات سال های نجـفج. 2صفحه 171
‏ماهانه حدود چهل هزار دینار پول در اختیارش قرار می‏‏‌‏‏دادند که به اصطلاح کار ‏‎ ‎‏فرهنگی کند. به هر صورت در آن تنگنای اقتصادی به همراه آقای سید حمید زیارتی ‏‎ ‎‎]‎‏روحانی‏‎[‎‏ به منزل ایشان در کربلا رفتیم و گفتیم که شما به افکار آقای خمینی علاقمند ‏‎ ‎‏هستید، لطفا برای چاپ و نشر بحث حکومت اسلامی آقا کمک مالی بفرمایید. ایشان ‏‎ ‎‏بهانه آوردند و حاضر نشدند حتی دیناری کمک کنند. به هر حال با آقایان خامنه‏‏‌‏‏ای، ‏‎ ‎‏رفسنجانی و کروبی در ایران مکاتبه کردیم و آن‌ها توانستند مقدار کمی از کمک‏‏‌‏‏های ‏‎ ‎‏مالی مردم را جمع کرده و به نجف بفرستند. اینجانب به همراه آقایان محتشمی، ‏‎ ‎‏فردوسی‏‏‌‏‏پور برای جلب کمک‏‏‌‏‏های مالی حوزه خلیج فارس به آن کشورها مسافرت ‏‎ ‎‏کردیم و توانستیم وجوهات خوبی را جمع‏‏‌‏‏آوری کنیم. در این میان شهید دکتر چمران ‏‎ ‎‏در لبنان از نظر چاپ و انتشار آثار حضرت امام کمک‏‏‌‏‏های شایانی می‏‏‌‏‏نمودند. در سال ‏‎ ‎‏50 یا 51 با آمدن شهید محمد منتظری به عراق، دست ما باز شد، چون ایشان ‏‎ ‎‏کانال‏‏‌‏‏هایی برای جذب کمک‏‏‌‏‏های مالی مسلمانان ایران و خارج داشتند. از آن تاریخ ما‏‎ ‎‏توانستیم به طور منظم اعلامیه‏‏‌‏‏ها و سخنرانی‏‏‌‏‏های امام را چاپ و تکثیر کرده و به ‏‎ ‎‏کشورهای مختلف بفرستیم.‏

خاطرات سال های نجـفج. 2صفحه 172

  • . حضرت امام پس از 10 روز اقامت در کربلا، کاظمین و سامرا در تاریخ 23 / 7 / 44 وارد نجف می شدند.