حجاب های نور و ظلمت در سیر و سلوک الی الله
حجة الاسلام والمسلمین حسین عرب
مسأله حجابهای نور و ظلمت در سیر و سلوک الی الله، یکی از موضوعاتی است که ریشه در معارف اصیل دینی دارد و در آیات و روایات و ادعیه مأثوره تلویحا و یا با صراحت مطرح گردیده است. به باور نویسنده، امام خمینی از جمله سالکانی است که با دقت نظری بی نظیر به بررسی این مسأله پرداخته و وجوه و ابعاد گوناگون آن را توضیح داده است. او بر همین اساس به شیوۀ تطبیقی به ارایۀ دیدگاههای امام در این زمینه پرداخته است. در آغاز این بحث سخن از مفهوم نور و ظلمت و حجاب در معارف دینی و عرفانی است، و طی آن با استناد به پاره ای از آیات و روایات از قرآن، رسول خدا (ص) تورات و انجیل به عنوان مصادیق نور یاد گشته است. چنانکه، مقصود از حجاب موانع یا واسطه هایی است که میان عبد و مولی و خدا و بنده حایل می شود و به انواع حجابهای ظلمانی و حجابهای نورانی تقسیم می گردد.
نویسنده در ادامه، مسأله تعدد حجابهای نور و ظلمت را مورد بحث قرار داده و آن را مربوط به اختلاف مراتب حجاب ها دانسته است. از دیدگاه امام تفاوت ماهوی و اصلی میان حجابهای ظلمانی و حجابهای نورانی این است که وقتی سخن از حجاب های ظلمانی است، پای نقص و عدم در میان است. بنابراین، اگر حجابهای ظلمانی متعدد باشد، بدین معنا است که نقصها و عیبهای متعددی بر روی هم انباشته گردیده است. اما حجابهای نورانی به مفهوم کمالی بعد از کمال دیگر است تا برسد به نقطه ای که تمام حجابهای نوری دریده شود و سالک به کمال انقطاع الی الله برسد.
مجموعه آثار کنگره اندیشه های اخلاقی ـ عرفانی امام خمینی (ره) ـ جلد 15چکیده مقالات کنگرهصفحه 261