تاثیر عرفان امام خمینی در تحوّل مفهوم ملّت
دکتر محمد علی فتح اللهی
ملیت یا ناسیونالیسم واقعیتی که به دوران جدید زندگی سیاسی، اجتماعی بشر می انجامد و در ادوار پیشین سابقه نداشته است، آیا مفاهیمی نظیر وطن دوستی و عصبیت های قومی همان ناسیونالسیم است؟ این مقاله پاسخ به این سوال و شرح ملیت است. این اثر با عنوان ملت یا ابتناء زندگی بر ولایت و شریعت بنا می شود مفهوم ملیت چون تعلق به دوران جدید زندگی سیاسی، اجتماعی دارد وجهان، جهان ارتباطات است پیچیدگی تاریخی زندگی باعث ظهور ساختار گسترده تری برای آن شده و فهم ودرک سیاست جدیدی را ممکن می سازد ویژگی بارز این زندگی و سیاست را باید در توجه آن به حل مشکل شکاف بین واقعیت و آرمان و ایجاد نظامی قائم بر دین ملاحظه کرد.
یکی از راههای مهم در توجیه مشکلات مذکور، وجود تشکیل یک نظام سیاسی بود که بر اساس عرفان خاصی که صوفیانه بود رخ می نمود آنچه که در مکتب شیخ صفی الدین تحقق یافت، اما این طرح کارگشا در دوران جهانی شدن نظام ها نیست. آیا مسأله تحقق ملیت با تشیع مناسبت دارد؟ این مقاله به آن پاسخ مثبت می دهد و در پی اثبات مبانی آن، یعنی ولایت و شریعت است در نظر این مجموعه وقتی یک نظام سیاسی و اجتماعی قائم به دین و شریعت نبوده و نسبت به دین لابشرط باشد در واقع دوران صغارت خود را سپری می کند با ابتناء زندگی بر شریعت مکلف شدن و ولایی شدن نظام سیاسی است که مرحله بلوغ و رشد آن آغاز
مجموعه آثار کنگره اندیشه های اخلاقی ـ عرفانی امام خمینی (ره) ـ جلد 15چکیده مقالات کنگرهصفحه 241
می شود پس تحقق ملیت چیزی جز فرایند بلوغ و رشد سیاسی دینی مردم نیست که می توان از آن با مفهوم تجدد نیز یاد نمود وقتی جامعه ای دوران صغارت خود را پشت سر می گذارد، اینجا زمان تحقق ملت و شکل گرفتن ملیت است. آن گاه که جامعه قانونمند و دارای هویت واقعی می شود دوره انقلاب اسلامی شاهد پیدا شدن متولی سیاسی برای دین و فقاهت و ظهور سیاست دینی است دین توأم با عنصر رهبری، یعنی ملت به مفهوم قرآنی آن تحقق پیداء می کند در نگاه عرفانی نبوت مقام ظهور خلافت و ولایت بوده که ظهور الوهیت است و آن اصل وجود است هر موجودی از آن حظّی دارد، پس ملیت دینی هم چیزی جز ظهور خلافت و ولایت الهی نخواهد بود.
مجموعه آثار کنگره اندیشه های اخلاقی ـ عرفانی امام خمینی (ره) ـ جلد 15چکیده مقالات کنگرهصفحه 242