رابطۀ فقه و اخلاق از منظر امام خمینی
حجة الاسلام و المسلمین جواد فخّار طوسی
مقاله در دفاع از فقه در برابر مدعیان ناکار آمدی آن نگاشته شده است، اما نه با هدف اثبات توانایی فقه در حل مشکلات دنیایی و تدبیر امور اجتماع، بلکه به منظور اثبات توان فقه در حل مشکلات روحی و تأمین اهدافی که از علم اخلاق مصطلح تعقیب می گردد. در بخش اول معرفی فقه و اخلاق به عنوان دو دانش صورت گرفته است و در نتیجه همانندی این دو در موضوع و غایت مدلل گشته است و در قسمت دوم همین بخش که به بیان فوارق این دو علم می پردازد جهت گیری تعالیم فقهی به بحث خارج از انسان با غرض تبیین روابط انسان با غیر خود «اعم از خالق و دیگران» و محدود بودن آموزه های اخلاقی به محیط درونی انسان و منظور بودن تنظیم روابط قوای روحی به عنوان مهم ترین عامل جداکننده این دو از یکدیگر شناسانده شده است. در بخش دوم نیاز اخلاق به فقه و بی نیازی فقه از اخلاق در تأمین غایاتی که از این دو علم منظور می باشند، مطرح گردیده است و در این جهت از دو بیان کلی سود برده شده است. بخش سوم که متضمن گامی فراتر از آنچه که در بخشهای قبل طی شده به شمار می رود، بی نیازی از اخلاق (بعنوان علم خاص) با وجود فقه و توجه به کارکردهای معنوی این دانش را مورد بحث قرار می دهید. و بالاخره در بخش پایانی نویسنده مقصود اصلی خود را که اثبات مضر بودن علم اخلاق بدون فقه و فقاهت آشکار ساخته است. نگارنده در هر یک از بخشهای فوق از آرا و اظهارات امام امت(ره) به عنوان پشتوانه مقصود خود سود جسته است.
مجموعه آثار کنگره اندیشه های اخلاقی ـ عرفانی امام خمینی (ره) ـ جلد 15چکیده مقالات کنگرهصفحه 238