کنگره اندیشه های اخلاقی ـ عرفانی امام خمینی (ره)

جایگاه عرفان در اندیشه سیاسی- عرفانی امام خمینی

‏ ‏

‏ ‏

‏ ‏

  جایگاه عرفان در اندیشه سیاسی- عرفانی امام خمینی

حجة الاسلام و المسلمین خلیل رضا منصوری

‏ ‏

‏ ‏

‏نویسنده در بحث اصلی خود، یعنی جایگاه عرفان در اندیشه سیاسی‏‎ ‎‏امام را با برداشت امام از عرفان شروع می کند و با اشاره به اینکه عرفان‏‎ ‎‏مورد نظر امام موجب کناره گیری و عزلت نمی شود به ابعاد مختلف عرفانی‏‎ ‎‏می پردازد و می گوید عرفان شیعی که از معارف درونی دین است اهتمام‏‎ ‎‏ویژه ای به تأثیرات عرفانی بر جامعه مبذول می دارد و این امر ریشه در‏‎ ‎‏گرایش اجتماعی تشیع دارد. در عرفان شیعی، زاهد شب همان شیر روز و‏‎ ‎‏مرد میدان عمل اجتماعی و سیاسی است، بنابراین. وظیفه هر فرد افزودن‏‎ ‎‏بر اصلاح و خود سازی فردی، اصلاح اجتماعی هم هست.‏

‏نگارنده پس از بیان رابطه عرفان و اجتماع به راهکارهای عمومی‏‎ ‎‏سازی عرفانی در اندیشه امام می پردازد و با اشاره به عوامل گوشه گیری و‏‎ ‎‏انزوای عارفان می نویسد: امام خمینی می کوشد تا عرفانی که به همین‏‎ ‎‏جهات سیاسی، اجتماعی و فشارهای درونی  و بیرونی از جامعه رخت بر‏‎ ‎‏بسته را به متن جامعه دین داران بیاورد و اضافه می کند: اجتماعی و سیاسی‏‎ ‎‏کردن شریعت و طریقت، مهم ترین هدف امام در تمام طول زندگی اش بود،‏‎ ‎‏فقه فردی را به فقه اجتماعی تبدیل کرد و عرفانی خصوصی  را به حوزۀ‏‎ ‎‏عمومی دین داران کشاند.‏

‏در بخش دیگری، نویسنده با طرح این سؤال که آیا نگاه عرفانی به‏‎ ‎‏انسان و جهان، اندیشه سیاسی و اجتماعی خاصی به دنبال آورد یا تأثیری‏‎ ‎

مجموعه آثار کنگره اندیشه های اخلاقی ـ عرفانی امام خمینی (ره) ـ جلد 15چکیده مقالات کنگرهصفحه 204
‏در حوزه سیاسی نمی تواند داشته باشد، در جواب با اشاره به وجود در‏‎ ‎‏نظریه در این مورد به تأثیر رویکردهای عرفانی  در حوزۀ اندیشه سیاسی‏‎ ‎‏می پردازد و می گوید عرفانِ صحنه اجتماعی و سیاسی را به همان مقدار که‏‎ ‎‏دنیوی است، اُخروی  و معنوی می کند.‏

‏در پایان نویسنده می افزاید، امام هیچ گاه میان وظائف فردی و اجتماعی‏‎ ‎‏یک مسلمان جدایی قابل نشدند، عبادت در نزد ایشان، اجتماعی و سیاسی‏‎ ‎‏است و سیاست نیز عرفانی و معنوی است.‏

‏ ‏

‎ ‎

مجموعه آثار کنگره اندیشه های اخلاقی ـ عرفانی امام خمینی (ره) ـ جلد 15چکیده مقالات کنگرهصفحه 205