جایگاه عقل در نظریۀ اخلاقی امام خمینی
دکتر فرشته ندری ابیانه
در تئوری اخلاقی امام خمینی، عقل امری لازم و معاضد فطرت و شریعت است. البته، به شرط اینکه مانع از وصول و حجاب اکبر نگردد. این نکته وجه تمایز تئوری اخلاقی حضرت امام خمینی با تئوریهای اخلاقی فلاسفۀ دیگر مانند فارابی، ابن سینا و کانت می باشد. امام خمینی تنها از منظر فلسفی به مسأله نگاه نکرده و آن را مورد بررسی قرار نداده است؛ بلکه عقل را در مقایسه با سایر استعدادهای انسان مورد نقد و بررسی قرار داده است و ضمن اذعان به تواناییهای عقل به کاستی های آن نیز توجه داشته است. به دیگر بیان، او که عارفی دلسوخته، حکیمی زبردست، فقیهی وارسته، و سیاستمداری نابغه و انسانی کامل بود، به تمام زوایای وجودی انسان توجه داشته و توجه به بُعدی از وجود آدمی، موجب غفلت از ابعاد دیگر نگشته است. امام خمینی در مقام جمع و جمع الجمع به بیان تعریف کامل و جامعی از عقل پرداخته و تئوری اخلاقی خود را بر اساس آن بنا نهاده است.
مجموعه آثار کنگره اندیشه های اخلاقی ـ عرفانی امام خمینی (ره) ـ جلد 15چکیده مقالات کنگرهصفحه 165