مؤلفه های خود سازی در اندیشه اخلاقی امام خمینی
حجة الاسلام سید محمد علی موسوی
در این مقاله با اشاره به بحران معنویت در جهان حاضر، معتقد است که بین معنویت و تکنولوژی در جهان امروزی شکاف عمیقی وجود دارد. از این رو ضرورت خودسازی را در حوزه فردی و اجتماعی می طلبند. نیاز امروز و سازندگی اجتماعی چنین ضرورتی را می نماید که بشر به تهذیب در حوزۀ فردی و اجتماعی بیاندیشد.
ماهیت دگرگون جهان، جامعیت انسان، انسان به عنوان مظهر اسم خدا، شکوفایی نیروهای درونی، آزادی بیرونی، وصال معشوق. ویژگی هایی هستند که امکان خودسازی و ثفاف سازی آینه دل را برای انسان امری ممکن می نمایند.
اما در این میان، شناسایی رذایل اخلاقی امر مهمّی است. حب نفس که در بینش امام(ره) تمام گرفتاریهای از آن نشئت می گیرد. دیگری حب دنیا که سرآغاز تمام خطاها و بدبختی ها تلقی می شود، از ریشه های رذایل اخلاقی به شمار می روند. چالشهای بیرونی مانند فریب شیطانی و دوستان بد و نیز چالشهای درونی شامل غفلت از خود. سطحی نگری و قشرگرایی به عنوان موانع خود سازی در این مقاله تبیین شده اند با این حال امید و واقع بینی به عنوان راهبردهای خودسازی و بهار جوانی و فطرت کمال جوئی انسان و بی نهایت طلبی اش به عنوان بستر خودسازی و خود سازی همه جانبه به عنوان راهکار خودسازی قلمداد می شود.
مجموعه آثار کنگره اندیشه های اخلاقی ـ عرفانی امام خمینی (ره) ـ جلد 15چکیده مقالات کنگرهصفحه 156
این مقاله همچنین آراستگی در قلمرو کردار را با مشخصه های الف) تسلط بر قوای بیرونی، یعنی مهار حواس ب)کار بست گزارهای اصولی، یعنی اندیشیدن و عزم بر دوری از بدیها ج) عوامل نگه دارنده توبه، یعنی مشارطه، مراقبه. محاسبه ارزیابی می کند.
در پایان با پیوند زدن میان ماده و معنا بر اهمیت نفس و قوای نفس، تأکید می کند و مهار نخیّل، دعا و نیایش را رویکردهای تعدیل قوا تلقّی می کند و بر این باور است که با پر کردن خلأ نیازهای روحی و نیز تلاوت قرآن می توان بر هر بیماری روحی غلبه کرد.
مجموعه آثار کنگره اندیشه های اخلاقی ـ عرفانی امام خمینی (ره) ـ جلد 15چکیده مقالات کنگرهصفحه 157