انسان کامل از نگاه امام خمینی(ره)
دکتر عباس محمدیان
از نظرگاه عارفان، انسان کامل، انسانی است که به خدا می رسد و مظهر کامل همه نامها و صفات حق می شود. تعبیر انسان کامل در قرآن و سنت به کار نرفته و به جای آن از تعبیر مسلمان کامل و مؤمن کامل استفاده شده است، یعنی انسانی که در مسیر دین و ایمان به کمال رسیده است. در این مقاله بحث صورت انسان کامل و جایگاه او در عالم آفرینش و ارتباطش با سایر موجودات و مباحث مرتبط با آن از دیدگاه امام و تناسب و اجمال از بحث سیرت انسان کامل سخن به میان آمده است.
از جمله عنوانهایی که در این نوشته بدان پرداخته شده عبارت اند از:
ـ انسان کامل، جلوه اسم «الله»
ـ عقل اول، تجلی عین ثابت انسان کامل.
ـ انسان کامل آینه تمام نمای اسما و صفات ـ ولایت حقیقیه محمدیه.
ـ اتحاد نور وجودی پیامبر(ص) واهل بیت(ع)
ـ وحدت قرآن تدوینی و انفسی
ـ انسان کامل واسطه فیض و انسان عالم صغیر
در این مقاله به تناسب، بحث بیشتری پیرامون نمونه تمام و حقیقی انسان کامل یعنی پیامبر اکرم(ص) و سایر معصومین ـ علیهم السلام ـ شده است بدین معنا که انسان کامل، تطبیق شده با وجود نازنین آن بزرگواران، و همچنین مطالب ارزشمندی بیان شده است که به صورت گذرا بدان
مجموعه آثار کنگره اندیشه های اخلاقی ـ عرفانی امام خمینی (ره) ـ جلد 15چکیده مقالات کنگرهصفحه 49
اشاره می شود:
ـ انسان کامل یعنی جان جهان و قلب تنیده هستی. انسان کامل مغز عالم وجود است.
ـ انسان روح اعظم است و عالم هستی جلوه و جسم او.
ـ موجودات ظاهر هستند و انسان کامل باطن آنها.
ـ انسان کامل، حقیقه الحقایق و روح الارواح، صورت همه صورت ها و ماده المواد و جامع جمیع مراتب کمال است که صفات جمال و جلال در او مخفی اند.
و در ادامه مقامات انسان کامل به اعتبارات مختلفه بیان شده است و در پایان اینکه:
انسان برترین موجود آفرینش و شگفت انگیزترین مخلوقی است که پا به عرصه وجود نهاده است.
مجموعه آثار کنگره اندیشه های اخلاقی ـ عرفانی امام خمینی (ره) ـ جلد 15چکیده مقالات کنگرهصفحه 50