‏‏ ‏

‏‏ ‏

‏‏ ‏

‏‏ ‏

‏‎ ‎

‏‏چکیده‏

‏‏دوران جوانی مهم‌ترین ایام زندگی انسان است و سعادت یا شقاوت او در این دوره، ‏‎ ‎‏رقم خواهد خورد.‏

‏‏این مقاله در چهار موضوع فشرده و بسیار مختصر ارائه گردیده است. بخش اول با ‏‎ ‎‏عنوان جوان و جوانی، سعی در شناختن شخصیت جوانان دارد و اهمیت دوران جوانی ‏‎ ‎‏را از دیدگاه قرآن مورد بحث قرار داده است و در آخر این بخش به شرح و توصیف ‏‎ ‎‏نگاه آسمانی امام(رحمة الله) دربارۀ جوانان پرداخته شده است.‏

‏‏بخش دوم با عنوان قرآن و جوانان به توصیف قرآن دربارۀ جوانان اشاره دارد و ‏‎ ‎‏این‌که از منظر امام(رحمة الله) یک جوان، چه وظایفی دربارۀ قرآن باید داشته باشد.‏

‏‏بخش سوم با عنوان جوان و روحانیت، به شرح ارتباط جوانان با روحانیت و ‏‎ ‎‏بالعکس رابطۀ روحانیت با جوانان از منظر امام پرداخته شده است.‏

‏‏بخش چهارم با عنوان جوان و دشمن‌شناسی بیان شده است.‏

‏‏کلید واژه‌ها: شخصیت، روحانیت، تفرقه،‌ انقلاب، بینش.‏

‏‏مقدمه‏

‏‏جوانی فصل شورانگیز و مظهر نشاط و سازندگی است. روح لطیف و قلب ظریف ‏‎ ‎‏جوان جلوۀ زیبایی آفرینش و صحیفۀ مصفای هستی است. ‏

‏‏جوانان همواره کانون توجه مصلحان و آماج تهاجم مفسدان بوده‌اند؛ زیرا دوران ‏‎ ‎
‏‎

‎‏جوانی همان‌گونه که منشأ شورانگیزترین تجلیات عاطفی، روحی و بالندگی است، در ‏‎ ‎‏معرض فتنه‌انگیزترین آسیب‌های فردی، اخلاقی و اجتماعی نیز هست.‏

‏‏در این دوران، از نیروی تعقل و تدبیر کم‌تر استفاده شده و آثار و برکات جوانی در ‏‎ ‎‏هاله‌ای از غرایز و امیال، پوشیده می‌ماند، بدین خاطر، این دورۀ ارزشمند برای غافلان، ‏‎ ‎‏نوعی جنون دانسته شده و در عین حال تحفه‌ای الهی معرفی شده که تنها کسانی که آن ‏‎ ‎‏را از دست داده‌اند، پی به ارزش آن برده‌اند.‏

‏‏نگاه آسمانی امام عزیز(رحمة الله) چونان بینش رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) است که برتری جوانان ‏‎ ‎‏سپید سیرت و دانایی را، که در ایام توانمندی‌های جسمی و روحی در بهار عمر، ‏‎ ‎‏هوشمندانه رفتار می‌کنند، بر کسانی که پس از پیرشدن به عبادت می‌پردازند، مانند ‏‎ ‎‏برتری پیامبران الهی نسبت به دیگران دانسته، و ارتباط خالصانۀ آنان را با پروردگار ‏‎ ‎‏مهربان، زمینه‌ساز بهروزی، سعادت و کامیابی جاودان آنان می‌شمارد.‏

‏‏بخش اول: جوانان و جوانی‏

‏‏شناخت شخصیت، از کودکی در انسان آغاز می‌شود و کودک به تعریف از ‏‎ ‎‏شایستگی‌های جسمی، رفتاری، اجتماعی و درسی خود می‌پردازد.‏

‏‏با شروع نوجوانی انسان به مرحله‌ای از رشد می‌رسد که در آن احساس ‏‎ ‎‏هویت به دست می‌آید. هویت به معنای یک احساس پایدار از یگانگی خود ‏‎ ‎‏است.‏‎[1]‎

‏‏در ابتدا نوجوان متوجه شناخت خصوصیات فردی خود شده و سؤال‌هایی ‏‎ ‎‏همچون من کیستم،‏‏ برای او مطرح می‌گردد. لذا متوجه کسب ارزش‌های ‏‎ ‎‏فردی شخصیتی می‌شود تا هویت خود را ثابت کند، که در این زمان بیش‌تر ‏‎ ‎‏خود را تحت مجموع‏‏ۀ‏‏ همسالان قرار داده و تأیید این گروه برای او مهم ‏‎ ‎
‏‎

‎‏است و کم‌کم خصوصیات شخصی‌تری را انتخاب می‌کند.‏‎[2]‎

‏‏پس از این مرحله، بعد اجتماعی زندگی جوان فعال‌تر شده و او سعی می‌نماید که ‏‎ ‎‏خود را مورد پذیرش جامعه قرار دهد و به کسب ارزش‌های شخصیتی مربوط به ‏‎ ‎‏تعاملات اجتماعی بپردازد و هرچه توانایی ایفای نقش اجتماعی او بهتر باشد، احساس ‏‎ ‎‏رشد شخصیتی بیش‌تری می‌کند.‏

‏‏اهمیت دوران جوانی از دیدگاه قرآن‏

‏‏از منظر قرآن، مجموع فراز و نشیب‌های دوران زندگی بشر در سه مرحله، خلاصه ‏‎ ‎‏می‌شود: کودکی، جوانی، پیری.‏

‏‏خدا همان کسی است که شما را آفرید در حالی که ضعیف بودید، سپس ‏‎ ‎‏بعد از این ضعف و ناتوانی، قوت بخشید و باز بعد از قوت، ضعف و پیری ‏‎ ‎‏قرار داد. او هرچه بخواهد می‌آفریند و اوست عالم و قادر.‏‎[3]‎

‏‏ارزش دوران جوانی از دیدگاه قرآن بدین‌گونه مطرح شده که جوانی، منزل قوت و ‏‎ ‎‏نیرومندی زندگی دنیا است.‏

‏‏بشر در پیمودن راه زندگی و طی پستی‌ها و بلندی‌های آن، مانند کوهنوردی است ‏‎ ‎‏که یک روز دامنه را می‌پیماید تا خود را به مرتفع‌ترین قلۀ کوه برساند و روز دیگر از ‏‎ ‎‏دامنۀ نشیب عبور می‌کند تا به آخرین نقطۀ نزولی برسد. موقع پیمودن دامنۀ فراز، هر ‏‎ ‎‏روزی که بر وی می‌گذرد، چشم‌اندازش وسیع‌تر می‌گردد و نقاط تماشایی بیشتری را ‏‎ ‎‏می‌بیند و وقتی که به قلۀ کوه قدم می‌گذارد، به همه‌جا مسلط می‌شود و عالی‌ترین مناظر ‏‎ ‎‏را مشاهده می‌کند.‏

‏‏ایام جوانی رسیدن به مرتفع‌ترین و عالی‌ترین منازل زندگی است. در دیدگاه ‏‎ ‎‏جوانان، مناظر زیبا و چشم‌اندازهای مطبوع و دل‌پسند، بسیار است، روح جوان لبریز از ‏‎ ‎
‏‎

‎‏آمال و آرزو و سرشار از امید است. امام علی(علیه السلام) می‌فرماید:‏

‏‏دو چیز است که فضیلت و برتری آن‌ها را نداند، مگر کسی که آن دو را از ‏‎ ‎‏دست داده باشد: ‌جوانی و تندرستی.‏‎[4]‎

‏‏جوان و جوانی در آینۀ معرفت‏

‏‏«هشیاری»، «آگاهی» و «بیداری»، ارزش‌هایی آسمانی هستند که در معارف ناب دینی و ‏‎ ‎‏سخنان پاک پیشوایان دین، همگان، به ویژه جوانان، بدان خوانده شده‌اند. کیمیاگون ‏‎ ‎‏بودن جوانی در سخن رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) این‌گونه پدیدار می‌شود: ‏

‏‏بهترین شما جوانان کسی است که شبیه پیران در کارآزمودگی، احتیاط و ‏‎ ‎‏هوشمندی باشد و بدترین پیران شما کسی است که همچون جوانان، ‏‎ ‎‏شتابزده، پرهیجان و غافل باشند.‏‎[5]‎

‏‏امام علی(علیه السلام) سرزمین اندیشه‌های این گروه را چون عرصه‌ای پاک و حاصلخیز ‏‎ ‎‏می‌داند که به هنگام افشاندن بذرهای دانش و بینش، آن را می‌پذیرند و به طرز ‏‎ ‎‏چشمگیری می‌پرورانند.‏‎[6]‎

‏‏امام خمینی(رحمة الله) و جوانان‏

‏‏امام راحل(رحمة الله) گرچه خود کهن‌سال بودند، اما شناخت راستین ایشان نسبت به جوانان و ‏‎ ‎‏شیوه‌های شایسته‌شان در جذب این گروه گران‌مایه، بدان حد مؤثر افتاد، که چون اکسیری ‏‎ ‎‏پربها وجود این قشر را دگرگون ساخت و آنان را عناصری پاک، الهی و نورانی ساخت.‏

‏‏وقتی برخی از نوجوانان و جوانان که سراسر وجودشان را اطاعت خداوند فراگرفته ‏‎ ‎‏بود، خدمت امام(رحمة الله) شرفیاب می‌شدند، ایشان می‌فرمود:‏

‏‏من واقعاً گاهی وقت‌ها که می‌بینم، بعضی از این جوان‌ها این‌طور هستند، من ‏‎ ‎
‏‎

‎‏خجلت می‌کشم که این‌ها چه می‌گویند، ما چه می‌گوییم، این‌ها چه حالی ‏‎ ‎‏دارند، ما چه حالی داریم! این‌ها را خدا به دست ما داده، این کار، کاری ‏‎ ‎‏است الهی!‏‎[7]‎

‏‏بخش دوم: ‌قرآن و جوانان‏

‏‏قرآن عهدنامۀ الهی بر خلق خداست که شایسته است هر انسانی به عهدنامه خداوند ‏‎ ‎‏نگاه کرده، در هر شبانه روز پنجاه آیه تلاوت کند.‏‎[8]‎‏ به‌ویژه در ماه رمضان که قرائت هر ‏‎ ‎‏آیه همچون ختم تمامی قرآن در سایر ماه‌ها دانسته شده است.‏‎[9]‎

‏‏قرآن، حبل الهی و ریسمانی ملکوتی است که از یک‌سو در دست انسان‌ها و از ‏‎ ‎‏سویی دیگر به سمت خداوند رحمان است: ‏‏وَاعتَصِمُوا بِحَبلِ اللهِ جَمِیعاً‏‏.‏‎[10]‎‏ ‏

‏‏قرآن در اندیش‏‏ۀ‏‏ امام(رحمة الله)‏

‏‏شناخت، معرفت و عشق نسبت به این صحیفۀ همیشه سبز و سترگ الهی، به انسان ‏‎ ‎‏روشنی اندیشه و نورانیت دل و دیده می‌بخشد و او را به اوج دانایی و بینایی نسبت به ‏‎ ‎‏دیده‌ها و نادیده‌ها پرواز می‌دهد، به گونه‌ای که همچون روح خدا و آیت درخشان ‏‎ ‎‏آفرینش حضرت امام خمینی(رحمة الله) قرآن را آن‌گونه که بایسته و شایسته است، می‌شناسد و ‏‎ ‎‏همگان، به ویژه جوانان آرمان‌گرا، حقیقت‌طلب، پراحساس و عدالت‌خواه را به شناخت، ‏‎ ‎‏انس و هوشیاری در این عرصه دعوت می‌کند.‏

‏‏ایشان می‌فرمایند:‏

‏‏اگر قرآن نبود، باب معر‏‏فة‏‏ الله بسته بود الی‌الابد.‏‎[11]‎‏ ‏

‏
‏‎

‎‏هرچه در راه خدا بدهیم و هرچه در راه قرآن بدهیم، فخر ماست؛ افتخار ‏‎ ‎‏ماست؛ راه حق است.‏‎[12]‎‏ ‏

‏‏قرآن کریم پناه همۀ ماست.‏‎[13]‎‏ ‏

‏‏قرآن کتاب انسان‌سازی است؛ کتاب انسان متحرک است؛ کتاب آدم است، ‏‎ ‎‏کتابی است که آدمی باید از این‌جا تا آخر دنیا و تا آخر مراتب حرکت بکند.‏‎[14]‎

‏‏مشکل بزرگ مسلمین این است که قرآن کریم را کنار گذاشته‌اند و تحت ‏‎ ‎‏لوای دیگران درآمده‌اند.‏‎[15]‎‏ ‏

‏‏هر مقداری که شما عمل کردید به قرآن، زیر پرچمش رفتید. پرچم قرآن این ‏‎ ‎‏نیست که پرچم‌های دیگران هستند. پرچم قرآن عمل به قرآن است.‏‎[16]‎‏ ‏

‏‏هیچ مکتبی بالاتر از قرآن نیست.‏‎[17]‎‏ ‏

‏‏آن ‌چیزی که مهم است، این است که مسلمین به اسلام و به قرآن عمل ‏‎ ‎‏کنند... اسلام، مسائل را همۀ مسائلی که مربوط به زندگی بشر در اینجا و در ‏‎ ‎‏آنجاست، و مربوط به رشد انسان، تربیت انسان، ارزش‌ انسان هست همه ‏‎ ‎‏این‌ها در اسلام هست.‏‎[18]‎‏ ‏

‏‏این قرآن است که هدایت می‌کند ما را به مقاصد عالیه‌ای که در باطن ذاتمان ‏‎ ‎‏توجه به او هست و خودمان نمی‌دانیم.‏‎[19]‎‏ ‏

‏‏قرآن باید در تمام شئون زندگی ما حاضر باشد.‏‎[20]‎

‏
‏‎

‎‏ ‏‏رمز پیروزی و راه‌ رهایی از نگاه امام(رحمة الله)‏

‏‏قرآن کریم، دایر‏‏ة‏‏‌المعارف عظیمی است که «برای مؤمنان مایۀ درمان و شفا و زمینه‌ساز ‏‎ ‎‏رحمت الهی است».‏‎[21]‎‏ و «مایه پندپذیری افراد در به کارگیری آموزه‌های آن و دست‌یابی ‏‎ ‎‏به پیروزی خواهد بود».‏‎[22]‎

‏‏امام خمینی(رحمة الله) که افزون بر فقاهت و فلسفه، در قرآن‌پژوهی و ژرف‌نگری در معارف ‏‎ ‎‏والای این کتاب هدایت، سرآمد دیگران شمرده می‌شد، در هنگامه‌های مختلف تمامی ‏‎ ‎‏نعمت‌ها و برکات انقلاب و پیروزی‌های چشمگیر گذشته و آینده را در پرتوی هدایت ‏‎ ‎‏و نورانیت قرآن معرفی کرده، می‌فرمود:‏

‏‏من با تأیید خداوند متعال و تمسک به مکتب پرافتخار قرآن، به شما فرزندان ‏‎ ‎‏عزیز اسلام، مژده پیروزی نهایی می‌دهم، به شرط این‌که نهضت بزرگ اسلامی ‏‎ ‎‏و ملی ادامه یابد و پیوند بین شما جوانان برومند اسلام ناگسستنی باشد.‏‎[23]‎‏ ‏

‏‏شما جوان‌ها ـ شما جوان‌های محصل ـ سایر جوان‌ها امید من هستید. نوید ‏‎ ‎‏من هستید... من امید آن را دارم که شماها با علم و عمل، با علم و تهذیب ‏‎ ‎‏نفس، با علم و عمل صالح، بر مشکلات خودتان غلبه کنید... با اتکال به ‏‎ ‎‏ایمان و اعتماد به اسلام و قرآن کریم دست خائنین را قطع کردیم و اگر ‏‎ ‎‏تتمه‌ای باشد، قطع می‌کنیم، ان شاء الله.‏‎[24]‎

‏‏وظیفۀ جوانان نسبت به قرآن از منظر امام(رحمة الله)‏

‏‏1. شناسایی حقیقت قرآن و انس با آن‏

‏‏قرائت، تلاوت، حفظ، عمل و انس با قرآن، مراحل مختلف آشنایی با حقیقت قرآن ‏‎ ‎
‏‎

‎‏است. در قرائت، سخنان خداوند را به گونه‌ای می‌خوانیم که با ادای حروف و بیان ‏‎ ‎‏صحیح واژه‌ها، ارتباطی ظاهری با الفاظ برقرار کنیم، اما در تلاوت، همراه با قرائت، ‏‎ ‎‏شعاع روشنی‌بخشی از مفاهیم آیات را در آئینۀ دل می‌نشانیم. امام سجاد(علیه السلام) دربارۀ قرآن ‏‎ ‎‏می‌فرماید:‏

‏‏اگر همۀ مردمی که بین مشرق و مغرب عالم وجود دارند، از بین بروند و ‏‎ ‎‏کسی روی زمین نباشد و من تنها باشم، چنانچه قرآن با من باشد، هرگز ‏‎ ‎‏احساس وحشت نمی‌کنم.‏‎[25]‎

‏‏رهبر فقید انقلاب با اشاره به این وظیفه، جوانان هوشمند و فرزانه را به چنین ‏‎ ‎‏شناختی دعوت کرده، فرموده است: ‏

‏‏مجاهدات و کوشش‌های خستگی‌ناپذیر شما جوانان روشن‌ ضمیر مسلمان، ‏‎ ‎‏در راه درک صحیح اسلام و شناسایی حقیقت قرآن کریم، موجب امیدواری ‏‎ ‎‏و خرسندی مسلمانان بیدار است... بر شما جوانان مسلمان لازم است که در ‏‎ ‎‏تحقیق و بررسی حقایق اسلام، در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و ‏‎ ‎‏غیره، اصالت‌های اسلامی را در نظر گرفته و امتیازاتی که اسلام را از همۀ ‏‎ ‎‏مکاتب دیگر جدا می‌سازد، فراموش نکنید. مبادا قرآن مقدس و آیین ‏‎ ‎‏نجات‌بخش اسلام را با مکتب‌های غلط و منحرف‌کننده‌ای که از فکر بشر ‏‎ ‎‏تراوش کرده است، خلط نمایید.‏‎[26]‎

‏‏ایشان در کتاب گران‌سنگ ‏‏آداب الصلو‏‏ة‏‏ نیز با استناد به سخن امام صادق(علیه السلام) درباره ‏‎ ‎‏قرائت قرآن می‌فرماید:‏

‏‏و در حدیث است که «کسی که قرآن را در جوانی بخواند، قرآن با گوشت و ‏‎ ‎‏خونش مختلط شود».‏‎[27]‎‏ و نکته آن، آن است که در جوانی اشتغال قلب و ‏‎ ‎
‏‎

‎‏کدورت آن کم‌تر است، از این جهت قلب از آن بیش‌تر و زودتر متأثر شود ‏‎ ‎‏و اثر آن نیز بیشتر باقی ماند.‏‎[28]‎

‏‏2. آشنایی با منطق شیوا و بینش قرآن‏

‏‏امیرمؤمنان علی(علیه السلام)، شیوایی و رسایی سخن خداوند را در قرآن این‌گونه ترسیم ‏‎ ‎‏می‌فرماید: ‏

‏‏با کتاب خداوند توان دیدن حقایق هستی می‌یابید و قدرت گفت و شنیدن ‏‎ ‎‏سخن با آن را پیدا می‌کنید، بعضی از قرآن از بعضی دیگر سخن گویند و ‏‎ ‎‏برخی گواه برخی دیگر است.‏‎[29]‎

‏‏امام خمینی(رحمة الله) نیز همگان را به این شیوۀ ارزشمند فراخوانده و این‌گونه می‌گوید:‏

‏‏آن‌گاه که منطق قرآن، آن است که ما از خداییم و به سوی او می‌رویم و ‏‎ ‎‏مسیر اسلام بر شهادت در راه هدف است و اولیای خدا ـ علیهم السلام ـ ‏‎ ‎‏شهادت را یکی از دیگری به ارث می‌بردند و جوانان متعهد ما برای نیل ‏‎ ‎‏شهادت در راه خدا، درخواست دعا می‌کرده و می‌کنند، بدخواهان ما که از ‏‎ ‎‏همه‌جا وامانده، دست به ترور وحشیانه می‌زنند، ما را از چه می‌ترسانند؟‏‎[30]‎

‏‏3. هوشیاری در برابر قرآن‌شناسان و اسلام‌شناسان دروغین‏

‏‏اسلام‌شناس، روشنفکر، اندیشمند، اهل نظر در روایات و ‏‏نهج البلاغه‏‏، عناوین زیبا و ‏‎ ‎‏پرجاذبه‌ای است که برخی افراد، خود را بدان‌ها زراندود می‌کنند تا شخصیتی چشمگیر ‏‎ ‎‏در جامعه به دست آورند، حال آن‌که جوهر وجودشان، آهنی زنگ‌آلود بیش نیست!‏

‏‏امام راحل، که افزون بر دانسته‌های تاریخی، تجربیات بسیاری، از نقشه‌های از پیش ‏‎ ‎‏طراحی شدۀ استعمارگران کسب کرده بودند، به گونه‌ای شفاف پرده از چنین توطئه‌ای ‏‎ ‎‏برداشته، می‌فرمودند:‏

‏
‏‎

‎‏جوانان عزیز دبیرستانی و دانشگاهی توجه کنند که سران و سردمداران ‏‎ ‎‏گروه‌ها که می‌خواهند با اسم اسلام پایه‌های آن را سست کنند و جوانان را ‏‎ ‎‏به دام اندازند، هیچ اطلاعی از اسلام و اهداف قوانین آن ندارند و با خواندن ‏‎ ‎‏چند آیه از قرآن و چند جمله از ‏‏نهج‌البلاغه‏‏ و تفسیرهای جاهلانه و غلط ‏‎ ‎‏نمی‌شود اسلام‌شناس شد. اینان با تفسیر انحرافی چند جمله و چند آیه، ‏‎ ‎‏آیات و جملات صریح را که مخالفت واضح با مرام انحرافی و التقاطی آنان ‏‎ ‎‏دارد، انکار می‌نمایند و در حقیقت تمسک به قرآن و ‏‏نهج‌البلاغه‏‏، برای ‏‎ ‎‏کوبیدن اسلام و قرآن است، تا راه را برای رهبران غربی و شرقی خود باز ‏‎ ‎‏کنند و شما جوانان عزیز و سرمایه‌های کشور را بر ضد مصالح کشور ‏‎ ‎‏خودتان بسیج نمایند.‏

‏‏ای جوانان عزیز! هوشیار باشید و با تفکر و تعقل، فعالیت این منافقین ‏‎ ‎‏بلندگوی غرب و منحرفین بلندگوی شرق را بررسی نمایید... اینان از اول ‏‎ ‎‏تاکنون، اسلام را وسیلۀ اهداف شوم خود کرده‌... از خداوند متعال بیداری و ‏‎ ‎‏هوشیاری هرچه بیش‌تر نسل جوان را خواستار و رشد و تعالی علمی و ‏‎ ‎‏اخلاقی آنان را خواهانم.‏‎[31]‎

‏‏بخش سوم:‌ جوانان و روحانیت‏

‏‏آگاهی از فکر و فرهنگ‌ ناب دینی و به کارگیری سخنانِ وحیانی و آموزه‌های رّبانی ‏‎ ‎‏پیشوایان پارسا و اندیشمندان مذهبی، ارمغان جاودانی برای هوشیاری بیش‌تر و بیداری ‏‎ ‎‏فراوان‌تر نصیب ما می‌سازد؛ نخست خود را باور می‌کنیم و با کم‌ترین گرد و غبار ‏‎ ‎‏دشمن، راه را با بیراهه عوض نمی‌کنیم، دیگر آن‌که دست پیدا و پنهان دشمن را در ‏‎ ‎‏ماجراهای مختلف به‌خوبی می‌یابیم و پس از آن مشعلی همیشه‌روشن از آگاهی‌ها و ‏‎ ‎
‏‎

‎‏بینایی‌ها برابر خود می‌بینیم و در پی آن دیگران ـ به ویژه جوانان ـ را نسبت به ‏‎ ‎‏پس‌آمدهای حوادث آشنا می‌سازیم.‏

‏‏امام روش‌بین و آینده‌نگر دربارۀ ارزش ایمان الهی و توجه به فرهنگ غنی اسلامی ‏‎ ‎‏در بین جوانان می‌فرمود:‏

‏‏شما خود بهتر از هر کس باید بدانید که ملّت قیام کرده است تا غبار ‏‎ ‎‏فرهنگ‌های استعماری را از خود بزداید. ما باید عقاید استعماری را با هر ‏‎ ‎‏شکل و فرمش در نطفه خفه کنیم و ایمان مردم را که ابرقدرت‌ها را به زانو ‏‎ ‎‏درآورد، از آنان جدا نسازیم.‏‎[32]‎

‏‏بی‌شک آشنایی با این شیوه‌های مهم، گام بزرگی در راه باروری خرد و اندیشۀ ما ‏‎ ‎‏خواهد بود. این آشنایی، جذب و شروع رابطۀ ما با معارف ناب، زلال و شفاف دینی، ‏‎ ‎‏گاه مربوط به تجهیز هریک از ما، با ابزار تحقیق و تفسیر مفاهیم دینی است، همانند ‏‎ ‎‏آن‌که با دانش‌هایی چون صرف، نحو، لغت، فقه، اصول و... آشنا شویم، سپس به ‏‎ ‎‏سرچشمه علوم دست یابیم و گاهی نیازمند استفاده از دست‌آوردهای متخصصان و ‏‎ ‎‏آشنایی با سلسلۀ گفتارها و نوشتارهای عالمان دینی خواهد بود که این طریقه، راه را ‏‎ ‎‏کوتاه‌تر و مسیر را هموارتر می‌نمایند.‏

‏‏پرتگاه‌های پرخطری که ما را در این مسیر تهدید می‌کند، آن است که پاره‌ای اوقات، ‏‎ ‎‏الفاظ، اصطلاحات و عبارات زیبا از ما دلبری می‌کند و صاحبان این واژه‌ها را ـ در ‏‎ ‎‏گفتار یا نوشتار ـ آگاهان به مبانی دینی در دل واندیشۀ ما می‌نمایاند!! که این بیراهه در ‏‎ ‎‏بسیاری از مواقع غیرقابل بازگشت بوده و ما را به پشیمانی بی‌ثمری دچار می‌کند!‏

‏‏امام علی(علیه السلام) دربارۀ ارزش دانشجویی جوانان و معرفت‌اندوزی آنان می‌فرماید: ‏

‏‏‌ای گروه جوانان! آبرو و شرف خویش را با ادب، و دین خود را با دانش ‏‎ ‎‏حفظ کنید.‏‎[33]‎

‏
‏‎

مجموعه مقالات برگزیده اندیشه های اخلاقی ـ عرفانی امام خمینی (س)همایش اندیشه های اخلاقی ـ عرفانی امام خمینی (س)صفحه 213

‎‏جوانان، روحانیت، بینش‌ها و گرایش‌ها‏

‏‏آنان که دیده‌ای روشنگر و اندیشه‌ای شفاف داشته‌اند، به این حقیقت ناب، باور دارند ‏‎ ‎‏که لباس، چهره، کیف، کفش، کلاه و ظاهر پرجاذبه، هیچ یک زمینه‌ساز شخصیت و یا ‏‎ ‎‏پدیدآورندۀ دانش نخواهد بود، اما در تمامی جوامع، لباس گروه‌ها و صنف‌های ‏‎ ‎‏مختلف، نشان از نوع فعالیت و تخصص آنان خواهد داشت و گاه قداست خاصی در ‏‎ ‎‏آنان دیده می‌شود. «روحانیت» که با نمادی ویژه، در نوع پوشش به چشم می‌خورد و ‏‎ ‎‏لباس او ـ بنابر آموزه‌های دینی ـ لباس نخستین مبلغ اسلام و هدایتگر اعصار، حضرت ‏‎ ‎‏محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) است، به عنوان آشنایان، آگاهان، مبلغان، محققان و در یک کلام پیام رسانان ‏‎ ‎‏اسلام معرفی شده‌اند.‏

‏‏آنان که در این کسوت مقدس به وظایف خطیر خود عمل کرده و دانش‌اندوزی، ‏‎ ‎‏پرهیزگاری و بینش‌آفرینی را سرلوحۀ کار خویش قرار داده‌اند، نقشی فراتر از زمان و ‏‎ ‎‏مکان در امروز و فردای ‌جامعۀ خود آفریده‌اند! به‌گونه‌ای که گاه سال‌ها، دهه‌ها و ‏‎ ‎‏سده‌های بسیاری از حیات آنان گذشته، اما یاد و نام آن‌ها، یادآور درستی، راستی و ‏‎ ‎‏رستگاری بوده است.‏

‏‏بی‌شک آشنایی، ارتباط، دوستی و صمیمیت روحانیت با جوانان و جوانان با ‏‎ ‎‏روحانیت، بسان سکان آرامش، در طوفان حوادثی است که دشمن در جبهه‌های ‏‎ ‎‏فرهنگی به پا می‌کند و با «تردید»، «تضعیف»، «تحقیر» مقدّسات و ارزش‌های دینی، ‏‎ ‎‏سعی در تزلزل باورها و تهی ‌ساختن اندیشه‌ها می‌نماید.‏

‏‏خوشبختانه، طلوع شکوهمند انقلاب اسلامی، آفتاب اطمینان بین توده‌های مختلف ‏‎ ‎‏مردم، به‌ویژه جوانان سخت‌کوش و خردورز با روحانیت و ارتباط عاطفی بیش‌تری بین ‏‎ ‎‏روحانیت و مردم ایجاد کرد و حضور روحانیون در مراکز مختلف، به‌ویژه محافل ‏‎ ‎‏علمی، فرهنگی، بسیاری از غبارها و بدبینی بین دو طرف را برطرف نمود.‏

‏‏نخستین بیرق‌دار این میدان امام خمینی(رحمة الله) بود که در آغاز نهضت فرمود:‏

‏
‏‎

‎‏بدخواهان و مغرضین بدانند با این دروغ‌ها و حیله‌ها نمی‌توانند بین ‏‎ ‎‏روحانیون خلاف ایجاد کنند... از روحانیون عظیم‌الشأن تقاضا دارم که با ‏‎ ‎‏طبقات جوان به چشم عطوفت و پدری نظر کنند و بر طبقات جوان است که ‏‎ ‎‏در حفظ روحانیت و روحانیون معظّم کوشا باشند.‏‎[34]‎

‏‏تز «اسلام منهای روحانیت» و امام‏

‏‏واژگون‌سازی اندیشه‌ها و تغییر نگاه همگان ـ به ویژه جوانان ـ نقشۀ همیشۀ دشمن‌ها، ‏‎ ‎‏در دور نگاه داشتن توده‌ها، به خصوص جوانان تحصیل کرده و مؤثر، از آگاهی‌های ‏‎ ‎‏شایسته بوده است. این دسیسه، گاه با تحریف مفاهیم اصیل دینی و زشت جلوه دادن ‏‎ ‎‏چهرۀ مذهب پدید می‌آید و گاهی با دل‌سردی، بدگمانی، بدبینی و حتی نگاه ‏‎ ‎‏طفیلی‌گونه نسبت به پاسداران دینی و شریعت، انجام می‌پذیرد.‏

‏‏تز «اسلام منهای روحانیت»‏‎[35]‎‏ گامی در این مسیر سیاه و شیطانی است، تا نخست ‏‎ ‎‏هرکس، خود را صاحب‌نظر در مبانی دینی دانسته، سپس بدون توجه به دیدگاه متخصصان ‏‎ ‎‏و اسلام شناسان، به ارائۀ نظر و برداشت از آیات و روایات بپردازد و در پی آن، نظرات ‏‎ ‎‏خود را بر معارف الهی تطبیق سازد و دلایلی پوچ و بی‌ارزش برای آن ارائه دهد.‏

‏‏امام راحل(رحمة الله) با تز اسلام منهای روحانیت، به شدت مبارزه کرد و افزون بر اعتقاد به ‏‎ ‎‏استعماری بودن این نظر، اسلام منهای روحانیت را همانند کشوری بی‌طبیب دانست که ‏‎ ‎‏با اغراض ضدانسانی و ضدمذهبی همراه خواهد بود. سپس با گفتاری گران‌سنگ، ‏‎ ‎‏همگان را به نکاتی توجه بخشید و جوانان را آگاهی داده، فرمود:‏

‏‏نکتۀ دیگری که از باب نهایت ارادت و علاقه‌ام به جوانان عرض می‌کنم، این ‏‎ ‎‏است که در مسیر ارزش‌ها و معنویات، از وجود روحانیت و علمای متعهد ‏‎ ‎‏اسلام استفاده کنید و هیچ‌گاه و تحت هیچ شرایطی، خود را بی‌نیاز از هدایت ‏‎ ‎
‏‎

‎‏و همکاری آنان ندانید. روحانیون مبارز و متعهد به اسلام در طول تاریخ و ‏‎ ‎‏در سخت‌ترین شرایط، همواره با دلی پر از امید و قلبی سرشار از عشق و ‏‎ ‎‏محبت، به تعلیم و تربیت و هدایت نسل‌ها همت گماشته‌اند،... زندان‌ها ‏‎ ‎‏رفته‌اند و اسارت‌ها و تبعیدها دیده‌اند و بالاتر از همه، آماج طعن‌ها و ‏‎ ‎‏تهمت‌ها بوده‌اند و در شرایطی که بسیاری از روشنفکران در مبارزه با ‏‎ ‎‏طاغوت، به یأس و ناامیدی رسیده بودند، روح امید و حیات را به مردم ‏‎ ‎‏برگرداندند و از حیثیت و اعتبار واقعی مردم دفاع نموده‌اند.‏‎[36]‎

‏‏علما و روحانیون ان شاء ‌الله به همۀ ابعاد و جوانب مسئولیت خود آشنا ‏‎ ‎‏هستند، ولی از باب تذکر و تأکید عرض می‌کنم، امروز که بسیاری از جوانان ‏‎ ‎‏و اندیشمندان در فضای آزاد کشور اسلامی‌مان، احساس می‌کنند که ‏‎ ‎‏می‌توانند اندیشه‌های خود را در موضوعات و مسائل مختلف اسلامی بیان ‏‎ ‎‏دارند، با روی گشاده و آغوش باز، حرف‌های آنان را بشنوند، و اگر بیراهه ‏‎ ‎‏می‌روند، با بیانی آکنده از محبت و دوستی راه راست اسلامی را نشان آن‌ها ‏‎ ‎‏دهید، و باید به این نکته توجه کنید که نمی‌شود عواطف و احساسات ‏‎ ‎‏معنوی و عرفانی آنان را نادیده گرفت و فوراً اَنگ التقاط و انحراف بر ‏‎ ‎‏نوشته‌هاشان زد و همه را یک‌باره به وادی تردید و شک انداخت.‏‎[37]‎‏ ‏

‏‏من به روحانیین محترم در هرجا هستند، اعلام می‌کنم، ممکن است شیاطین ‏‎ ‎‏با ایادی خود، تبلیغات سوئی علیه جوانان عزیز خصوصاً جوانان دانشگاهی ‏‎ ‎‏بکنند. باید روحانیون بدانند که امروز تکلیف آن است که همۀ قشرهای ‏‎ ‎‏ملت... دست به دست هم داده و علیه قدرت‌های شیطانی و مستکبرین ‏‎ ‎‏کوشش نموده و در صف واحد، نهضت اسلامی را جلو رانده و استقلال و ‏‎ ‎‏آزادی را چون جان عزیز خود نگهبانی کنید.‏‎[38]‎

‏
‏‎

مجموعه مقالات برگزیده اندیشه های اخلاقی ـ عرفانی امام خمینی (س)همایش اندیشه های اخلاقی ـ عرفانی امام خمینی (س)صفحه 216

‎‏بخش چهارم: جوانان و دشمن شناسی‏

‏‏سرعت تأثیر و ابهت چشمگیر انقلاب اسلامی ایران، صاحبان اندیشه و سران قدرت را ‏‎ ‎‏دچار شگفتی فراوانی ساخت، به‌گونه‌ای که تا مدتی قدرت تدبیر و مبارزه را از آنان ‏‎ ‎‏ربود و فضایی تیره و تار از حیرت و سردرگمی برابر دیدگان آن‌ها ایجاد کرد. دیری ‏‎ ‎‏نپایید که شیوه‌های توطئه در براندازی نظام جمهوری اسلامی یکی پس از دیگری، ‏‎ ‎‏مطرح گردید و تمامی قدرت‌های استکباری و دست‌آموزان آنان که اسلام را نیروی برتر، ‏‎ ‎‏ستم‌سوز، حرکت‌آفرین و امیدبخش تمامی مستضعفان جهان می‌دیدند، در یک جبهه ‏‎ ‎‏آرایش می‌یافتند تا پرتوان و قدرتمند، بنیان‌های انقلاب نوپای ایران را واژگون ساخته و ‏‎ ‎‏فریادهای خروشان انسان‌های در بند و آزادی‌خواه را در آغاز راه خاموش سازند.‏

‏‏نخست «کودتا» به عنوان راهی کوتاه و پرثمر دانسته شد تا در یک شب، ره چندین ‏‎ ‎‏ساله ‌طی شود و نتیجه‌ای زرین و رضایت‌بخش برای استکبار فراهم آورد. فاصله 28 ‏‎ ‎‏مرداد 1332 و اقدامات هایزر تا کودتای نوژه در آغازین سال‌های پیروزی، چونان خاک ‏‎ ‎‏تا افلاک بود و در این زمان نفس مسیحایی روح‌الله، جان‌های غبار گرفته را نیز ‏‎ ‎‏آیینه‌گون و بصیرت‌آفرین ساخته بود تا خود به شکستن دست ناپیدای دشمن در ‏‎ ‎‏براندازی نظام الهی ایران همت گمارند و کشور خویش را از چنگال استکبار نجات ‏‎ ‎‏دهند.‏

‏‏«تجزیه» راه دوم بود که در کردستان و پاره‌ای دیگر از نقاط به تجربه و آزمایش ‏‎ ‎‏گذارده شد، در حالی که باورهای دینی ملت ایران، دوستی وطن را به آنان آموخته بود: ‏‎ ‎‏حب الوطن من الایمان‏‏. گرچه فریب دشمنان در اندک زمانی کارگر می‌افتاد، اما نسیم ‏‎ ‎‏سخنان پیشوای راستین مسلمانان جهان، بهاری دوباره، زنده و پویا در سرای وجود آنان ‏‎ ‎‏می‌آفرید و همگان را به عشق حقیقی نسبت به اسلام و میهن فرا می‌خواند.‏

‏‏سومین شیوۀ دشمن، «ترور» شخصیت‌های تأثیرگذار، هدایت‌بخش و اداره‌کنندۀ ‏‎ ‎‏جامعه بود که در بسیاری از موارد به دست کوردلان منافق و فریب‌خوردگان ‏‎ ‎
‏‎

‎‏سیه‌سرشت انجام می‌شد، بی‌خبر از این حقیقت که خون خداجویان، بیداری ‏‎ ‎‏خواب‌آلودگان و غفلت‌زدگان را در پی داشت و حاضران در صحنۀ نبرد را استقامتی ‏‎ ‎‏چشمگیر می‌بخشید. نومیدی استکبار از شگردهای شیطانی، او را به «تجاوز نظامی» ‏‎ ‎‏کشاند تا پیامدهای جنگ و تجاوز، مشت‌های آهنین را به دست‌های گشوده بر سر ‏‎ ‎‏تبدیل سازد! مقاومت هشت‌سالۀ رزم‌آوران دلیر و شهادت‌طلب، تمامی سران زر و زور ‏‎ ‎‏و تزویر را به عقب‌نشینی ذلت‌بار در این جبهه نیز واداشت تا آن‌که شیوه‌ای ناپیدا، و ‏‎ ‎‏دراز مدت در دستور کار دشمن قرار گرفت که «تهاجم یا شبیخون فرهنگی» نام گرفت. ‏‎ ‎‏شگردی که آرمان نخست آن ایجاد فاصله،‌ اختلاف و دشمنی بین نسل وارث انقلاب با ‏‎ ‎‏نسل حادث انقلاب بوده تا راه دشمن در برابر دیدگان دلسوختگان و رنج کشیدگان، به ‏‎ ‎‏سادگی گشوده شود و قدرت هر تدبیر و تدافعی سلب گردد.‏

‏‏بی‌تردید لبۀ تیز این تهاجم، عمق باورهای دینی توده‌ها ـ به‌ ویژه نوجوانان و جوانان ـ ‏‎ ‎‏را هدف گرفته و بر آن است به گونه‌ای آرام، ایمان، امید و امنیت روحی ـ روانی جامعه ‏‎ ‎‏را که دست‌آورد نهضت امام بود، برباید و با گسست فرهنگی، نسل نو و رهبران آیندۀ ‏‎ ‎‏نظام را از ارزش‌های والای الهی تهی کند.‏‎[39]‎

‏‏شیوه‌های دشمن از نگاه امام‏

‏‏الف) تفرقه و اختلاف؛ سلاح همیشۀ دشمن بر علیه جوانان‏

‏‏حضرت امام(رحمة الله) پیرامون پیامدهای تلخ تفرقه و اختلاف می‌فرماید:‏

‏‏من خوف آن را دارم که این تفرقه‌اندازی‌ها به ضرر ملّت رنج‌دیده و زیان ‏‎ ‎‏خود آنان تمام شود. من از روزگار سیاه اختناق و اسارت بیمناکم. من از این ‏‎ ‎‏گرایش‌های غربی و شرقی متأسفم.‏‎[40]‎

‏
‏‎

‎‏قدرت‌های بزرگ که مأیوس شدند از این‌که با جنگ و با حملۀ نظامی ‏‎ ‎‏بتوانند کاری بکنند، دست به شیطنت زده‌اند و می‌خواهند شماها را از هم ‏‎ ‎‏جدا کنند و اختلاف بین شما بیندازند.‏‎[41]‎‏ ‏

‏‏تفرقه از شیطان است و وحدت کلمه و اتحاد از رحمان است.‏‎[42]‎

‏‏عزیزان من! از اختلاف که الهام ابلیس است، اجتناب نمایید.‏‎[43]‎‏ ‏

‏‏اگر شما با من و من با شما مقابله کنیم، غیر از این‌که دیگران سوء‌استفاده ‏‎ ‎‏کنند، چیزی به دست نمی‌آید.‏‎[44]‎

‏‏ب) اغفال، بی‌خبری و فریب جوانان‏

‏‏پیشوای روشن‌بین، هوشیار و ژرف‌نگر شیعیان،‌ امیرمؤمنان(علیه السلام) که در سه دهۀ ‏‎ ‎‏سخت و طاقت‌سوز که از غفلت و فریب اطرافیان خود توسط دشمنان، خار در چشم و ‏‎ ‎‏استخوان در گلو داشت، دربارۀ این صفت مرگ‌آفرین و هلاکت‌بار می‌فرمودند:‏

‏‏هوشیاری و بیداری، نعمت خداوندی، نور الهی و بصیرتی روشن‌بخش است ‏‎ ‎‏و خواب‌آلودگی، غفلت و بی‌خبری زیان‌بخش‌ترین دشمنان، گمراه‌گر دل و ‏‎ ‎‏دیدۀ دوستان، سراشیبی سقوط همگان و تهی‌ساز اندوخته‌های سال‌های درد ‏‎ ‎‏و حرمان است. پرواپیشگان کسانی هستند که چون در بین غافلان حضور ‏‎ ‎‏دارند، هوشیارند و هنگامی که با ذاکران بوده، از غفلت بیزارند. ویژگی ‏‎ ‎‏رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) در شفای دردهای روحی، آن بود که ریشه‌های غفلت را ‏‎ ‎‏می‌یافت و به درمان آنان می‌شتافت.‏‎[45]‎

‏‏امام راحل عظیم الشأن(رحمة الله) نیز در این باره، این‌گونه می‌فرمود:‏

‏‏مخالفان جمهوری اسلامی و ما و شما در داخل و خارج، دو قطب ابرقدرت ‏‎ ‎
‏‎

‎‏جهان‌خوار و جوانان به صید کشیده شدۀ آنان، است. دشمن‌های بزرگ ‏‎ ‎‏اسلام و مسلمانان با صیدهای خودشان و بازی‌خوردگان مکتبشان، شما را در ‏‎ ‎‏خارج و کشور شما را در داخل مورد هجوم تبلیغاتی وسیع و تسلیحاتی قرار ‏‎ ‎‏داده و می‌دهند. ما در این‌جا و شما در خارج باید کوشش کنیم و جوانان ‏‎ ‎‏گول‌خوردۀ خود را از دام این صیادان شیاد، رهایی بخشیم. این نوجوانان ‏‎ ‎‏بی‌خبر از دام‌های گستردۀ بازیگران و سیاست‌بازان، آنچنان چشم و گوش ‏‎ ‎‏بسته، تسلیم آنان شده‌اند که تمام دروغ‌ها و تهمت‌های آنان را به مقامات ‏‎ ‎‏جمهوری اسلامی ... بی‌چون و چرا پذیرفته‌...‏

‏‏شما جوانان عزیز هوشیار با دوستان داخل کشور خود دست به دست هم ‏‎ ‎‏دهید و این نوباوگان بی‌خبر را ارشاد و از دام صیادان شیاد برهانید.‏‎[46]‎

‏‏ج) دور ساختن جوانان از فرهنگ اصیل اسلامی‏

‏‏شیوۀ سوم دشمن، فروبردن جوانان در جهالت و ناآگاهی نسبت به فرهنگ خودی و ‏‎ ‎‏سرمایه‌های غنی معرفتی است. این پدیدۀ شوم سبب عریان‌سازی فکر و اندیشه و ‏‎ ‎‏جهت دادن یکایک دین‌باوران به سوی آرمان‌های استکباری و واژگونی چهرۀ ‏‎ ‎‏آموزه‌های دینی از باورهای نیروهای خودی و انحراف همیشۀ آنان در مسیر مطلوب ‏‎ ‎‏دشمنان خواهد شد.‏

‏‏امام ژرف‌اندیش با بینش و بصیرت، دربارۀ وظیفۀ جوانان هوشمند می‌فرماید:‏

‏‏فرزندان من! به آغوش اسلام برگردید و از فرهنگ غنی اسلام بهره بردارید.‏‎[47]‎

‏‏در شناسایی اسلام بیش‌تر جدیت کنید؛ تعالیم مقدسۀ قرآن را بیاموزید و به ‏‎ ‎‏کار بندید؛ با کمال اخلاص در نشر و تبلیغ و معرفی اسلام به ملل دیگر و ‏‎ ‎‏پیشبرد آرمان‌های بزرگ اسلام بکوشید.‏‎[48]‎

‏
‏‎

‎‏د) جدا ساختن جوانان از ولی فقیه و پیشوای جامعه‏

‏‏خدشه‌سازی آموزه‌ها، مقدّسات و اصول سعادت‌آفرین دین و بدبین‌سازی تمامی ‏‎ ‎‏قشرها به‌ویژه جوانان به عنوان نیروهای توفنده و توانمند نظام به رهبران دینی و ‏‎ ‎‏پیشوایان مذهبی و جداسازی آنان از آغوش پرمهر رهبر جامعه و ولی فقیه، دو آرمان ‏‎ ‎‏بسیار مهم اساسی و حساب شدۀ دشمن بوده، هست و خواهد بود.‏

‏‏بنیانگذار جمهوری اسلامی دربارۀ این توطئه‌های شوم می‌فرماید:‏

‏‏ولایت فقیه برای مسلمین یک هدیه‌ای است که خدای تبارک و تعالی داده ‏‎ ‎‏است.‏‎[49]‎‏ ‏

‏‏بهترین اصل در اصول قانون اساسی، این اصل ولایت فقیه است.‏‎[50]‎‏ ‏

‏‏«ولی امر» حجت خداست.‏‎[51]‎‏ ‏

‏‏من به همۀ ملت، به همۀ قوای انتظامی اطمینان می‌دهم که امر دولت اسلامی ‏‎ ‎‏اگر با نظارت فقیه و ولایت فقیه باشد، آسیبی بر این مملکت نخواهد وارد شد‏‏.‏‎[52]‎‏ ‏

‏‏رهبر و رهبری در ادیان آسمانی و اسلام بزرگ، چیزی نیست که خود به ‏‎ ‎‏خود ارزش داشته باشد و انسان را خدای نخواسته به غرور بزرگ‌اندیشی ‏‎ ‎‏خود وادارد.‏‎[53]‎‏ ‏

‏‏فقیه نمی‌خواهد به مردم زورگویی کند.‏‎[54]‎

‏‏نتیجه‏

‏‏بی‌شک جوانان باید در تهذیب نفس و خودسازی کوشا باشند و مراقبت از خویشتن و ‏‎ ‎‏غبارروبی ‌کعبۀ دل از بت‌های هوا و هوس را با تمام قوا انجام دهند. این وظیفۀ بسیار ‏‎ ‎
‏‎

‎‏ضروری و مهم، در آغاز ورود به جامعه که شخصیت انسان چونان نهالی نورس و نوپا ‏‎ ‎‏است، کاری ساده‌تر خواهد بود؛ چرا که شکل دادن به ابعاد روحی و خواهش‌های ‏‎ ‎‏نفسانی در این هنگام ـ یعنی دوران نوجوانی و جوانی ـ تأثیری همیشگی و دراز‌مدت ‏‎ ‎‏خواهد داشت و راه چندین ساله، در کم‌ترین مدت طی خواهد شد.‏

‏‏امام خمینی، حکیمی ژرف‌اندیش و پدری روشن‌ضمیر بود که از آغاز نهضت ‏‎ ‎‏اسلامی، نگاه اندیشمندانۀ خود را بر قشر تأثیرپذیر و تأثیرگذار جوانان قرار داد و ‏‎ ‎‏بیداری دینی و اخلاقی این قشر عظیم را با زیباترین راه و شیوه، سبب شد. شیرینی و ‏‎ ‎‏شیوایی، سعادت و صلابت و جامعیت و خاتمیت دین را یک‌جا عرضه نمود و دل و ‏‎ ‎‏دیدۀ جوانان را از سراب فرهنگی غرب بیزار ساخت.‏

‏‏اندیشه‌های وارداتی، خارهایی خشن در مسیر فکر و فرهنگ جوانان و اقشار ‏‎ ‎‏مختلف است که هر از گاهی با چهره‌های زیبا و عناوین فریبنده جلوه‌گری می‌کند تا ‏‎ ‎‏راه دست‌یابی به فرهنگ اصیل، شفاف و تابناک الهی را دچار ناهمواری کرده و نگاه ‏‎ ‎‏جست‌و‌جوگر افراد را به سوی خود جلب کند. راهزنی فرهنگی و انحراف فکری ‏‎ ‎‏انسان‌ها، جنایتی است که ستم آن، گاه از قتل افراد، سنگین‌تر و وحشتناک‌تر خواهد ‏‎ ‎‏بود.‏

‏‎

‎