بیع معاطات
[سؤال 6904] 3419
بسمه تعالی
1. معمول است بایع و مشتری می روند در بنگاه معاملاتی و طبق شرایطی که در قولنامه ها ثبت شده قرار می بندند که یک مبلغی نقد داده شود به بایع و بعد از مدتی حاضر شوند در یکی از محضرهای رسمی که رسماً مبیع را منتقل کنند و چنانچه یکی از متعاملین حاضر نشدند برای انجام معامله رسمی، آیا این قول و قرار در بنگاه معامله است ولو معاطاتاً یا خیر؟ و اگر معامله باشد و برای متعاملین هیچ کدام از خیارات نباشد همچه شرطی صحیح است که اگر یکی از آن ها معامله را بر هم زد و حاضر نشد در محضر برای انجام رسمی کردن معامله فلان مبلغ بدهکار باشد یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر به قصد معامله تمام مبلغ اعطا و اخذ شده معامله واقع و شرط مذکور نافذ است. ولی اعطای بعض ثمن در وقوع معامله مشکل است.
[سؤال 6905]
2. اگر معامله در بنگاه به طور معاطات انجام شد به این نحو که مبلغی از ثمن را نقد می دهند آیا با دادن بعض ثمن تمام معامله معاطات واقع می شود یا به مقدار ثمن یا
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 3
هیچ کدام و اگر با بعض ثمن صحیح باشد ولو بعضاً، اگر در عوض پول نقد، چک بدهد باز هم صحیح است یا خیر؟
بسمه تعالی، معاطات به اعطای بعض ثمن محقق می شود و وقوع آن به اعطای چک محل اشکال است.
[سؤال 6906] 3420
بسمه تعالی
1. معاملاتی که در بنگاه طرفین حاضر می شوند و بعد از مقاولات بدون این که انشا عقدی بکنند مبلغی مشتری به عنوان بیعانه به بایع می دهد که در روز معینی در محضر که حاضر شدند و رسماً مبیع را منتقل کرد بقیه ثمن را بدهد اولاً این که این گونه قراردادها بیع معاطاتی است یا خیر و بر فرض بیع معاطاتی بودن یا اعطای بعض ثمن تمام بیع صحیح است یا این که آنچه در مقابل بعض ثمن است صحیح و بقیه باطل است و اگر در مقابل بعض ثمن چک بدهد که مثلاً چند روز بعد نقد، خواهد شد کافی است یا باید خود ثمن یا بعض ثمن باشد؟
بسمه تعالی، اگر بدون قصد معاوضه اعطای بعض ثمن شده معاطات واقع نشده و صحیح نیست و در چک محل اشکال است و تحقّق معاطات به اعطای بعض ثمن نیز مشکل است.
2. مسجد را که خراب می کنند برای تعمیر، خاک و آجرهای کهنه که زیادی است و باید از مسجد خارج کنند حکم مسجد را دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، حکم مسجد را دارد و باید در صورت امکان در همان مسجد والاّ در مسجد دیگر مصرف شود.
[سؤال 6907] ----> 3479
2. معامله مزبور در فوق، خانه ای است به ارزش دویست هزار تومان طرف خریدار پنجاه هزار تومان از قیمت خانه را پرداخته، فروشنده در صورتی که همه بهای خانه را دریافت داشته باشد می تواند معامله را فسخ نماید یا خیر؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 4
بسمه تعالی، اگر معامله کرده اند بدون یکی از اسباب خیار حق فسخ ندارند و اگر معامله نکرده اند وقوع معامله به اعطای بعض ثمن محل اشکال است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 6صفحه 5