پرداخت خمس بیش از مقدار واجب
[سؤال 4869] 2365
بسمه تعالی 18 / 1 / 1362
حضور محترم رهبر کبیر انقلاب، سلام علیکم
به استحضار مبارک می رساند: این جانب که فردی کارگر هستم و حساب مال خود را رسیدم، 46500 تومان خمس آمد بر گردنم که پرداخت کردم. بعد متوجه شدم که 6500 تومان اضافه که نمی بایست می دادم، دادم، آیا به نظر مبارکت می توانم اضافه را پس بگیرم یا خیر؟ و آیا می شود پای حساب سال آینده حساب کنم؟
بسمه تعالی، اگر عین آنچه داده اید موجود نیست نمی توانید پس بگیرید، ولی می توانید به حساب آینده محسوب دارید.
[سؤال 4870] ----> 3387
5. اگر انسان اشتباهاً مقداری خمس و سهم امام به مرجع تقلید داد و بعد متوجه شد، آیا می تواند بعداً برای حقوق متعلقه به حساب بیاورد؟
بسمه تعالی، باید مطلب را تذکر دهد.
[سؤال 4871] 2366
بسمه تعالی
ساحت مقدس حضرت آیت الله العظمی، نایب الامام، امام خمینی، زید عزّه، چه می فرمایید در این مسأله که آقای «الف» پولی را به عنوان هدیه، به آقای «ب»
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 467
می پردازد و آقای «ب» به گمان این که آقای «الف» اهل خمس نیست، خمس آن پول را می پردازد. بعداً کاشف به عمل می آید که آقای «الف» اهل خمس بوده اند. حال بفرمایید که آیا آقای «ب» می توانند اقدام به پس گرفتن آن مقداری که به عنوان خمس پرداخته، نماید یا خیر؟
بسمه تعالی، چنانچه عین پولی که داده، باقی باشد می تواند پس بگیرد.
[سؤال 4872] ----> 2297
5. شخصی در ظرف سال به تدریج وجوهاتی بابت خمس و یا سهم امام علیه السلام پرداخته است ولی در پایان سال خمسی محاسبه کرده و فهمیده که بیشتر از مبلغ متعلقه شرعیه پرداخته است. آیا مبلغ مازاد را می توان به حساب بدهکاری شرعیه سال بعد منظور و محسوب نمود؟
بسمه تعالی، پرداختی زاید را نمی توان برای بدهی سال بعد که پیش می آید منظور نمود.
[سؤال 4873] ----> 2155
2. این جانب از طرف همان نهادی که در آن مشغول به کار می باشم مشرف به زیارت خانۀ خدا شدم. در آن جا متوجه شدم که سال مالی ام رسیده، لذا با روحانی کاروان در میان گذاشتم و ایشان گفتند بنده مبلغی که فکر می کنم خمسم می شود را حساب کرده و از ایشان قرض بگیرم و به عنوان خمس بپردازم و بعد در تهران به دفتر امام بدهم. در آن جا مبلغ مورد نظر را 000 / 80 ریال در نظر گرفتم. ولی وقتی به تهران مراجعت نمودم فهمیدم که خمس حقیر 000 / 35 ریال می شود و این مبلغ را به دفتر امام پرداخت کردم. الآن می خواهم بدانم می بایست آن مبلغ مذکور را که در مدینه فکر می کردم بدهم و یا این مبلغی که در تهران پس از حساب و کتاب به دست آوردم؟
بسمه تعالی، دادن مبلغی که واقعاً بدهکار هستید کافی است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 468
[سؤال 4874] ----> 1879
4. در مسأله فوق، اگر مرکب، ماشین را شامل نشود، اگر کسی سابقاً خمس ماشین سواری را پرداخته، می تواند مبلغ پرداختی را در سال های آتیه ـ اگر بدهی بابت خمس پیدا کرد ـ کسر نماید یا خیر؟ متمنی است جواب را مرقوم فرموده؛ چون زیاد، مورد ابتلا می باشد.
بسمه تعالی، نمی تواند محسوب دارد.
[سؤال 4875] 2367
بسمه تعالی
خدمت حضرت امام خمینی دام ظله العالی، پس از عرض سلام معروض می دارد:
شخصی که خمس بدهکار است مبلغی به سید فقیر داده است نه به قصد بدهی خودش، بلکه به قصد خمس از طرف شخص دیگری که از جانب وی وکیل هم نبوده، بلکه داده است که بعداً از آن شخص بگیرد البته مطمئن بوده که اگر به سید بابت خمس بدهد آن غیر خواهد داد، آیا می تواند شخص پرداخت کننده آن خمس را بابت بدهی خودش محسوب نماید؟ والسلام
بسمه تعالی، نمی تواند بابت بدهی خودش محسوب دارد و بابت بدهی دیگری که به او نگفته و او را وکیل نکرده نیز محسوب نمی شود.
[سؤال 4876] ----> 1898
2. اگر کسی می داند که زید خمس بدهکار است و از مال زید بدون اطلاع او برداشت و بابت خمس به حاکم شرع داد و حاکم هم اطلاع نداشت که این عمل فضولی است، آیا ذمه زید بری می شود یا خیر و آیا فرق است بین این که زید بعد از اطلاع این عمل را امضا کند و بین این که بگوید راضی نبوده و نیستم یا خیر؟
بسمه تعالی، کفایت نمی کند و فرقی بین دو صورت ذکر شده نیست بلی اگر عین مال موجود باشد صاحب مال می تواند فعلاً بابت خمس حساب کند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 469