کتاب خمس

پرداخت ردّ مظالم

پرداخت ردّ مظالم

[سؤال 4886]‏ ‏ ‏ 2374‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور محترم رهبر انقلاب، آیت الله‌ العظمی امام خمینی، ضمن عرض سلام؛‏‎ ‎‏خواهشمندم مسائل ذیل را جواب مرحمت فرمایید:‏

‏1. پول هایی که به جبهه و دیگر مستمندان و دار الایتام داده می شود، می توانیم ردّ‏‎ ‎‏مظالم حساب کنیم یا نه؟‏

بسمه تعالی، مظالم باید به فقرا داده شود.

‏2. برای دار الایتام اجازه می دهید از خمس بدهیم یا نه؟‏

بسمه تعالی، سهم امام را بدون اجازۀ خاصّه نمی توانید صرف نمایید و در سهم سادات خودتان مجازید به سید فقیر و متدیّن بپردازید.

[سؤال 4887]‏ ‏ ‏ 2375‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ ‏

‏محضر محترم حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام عزه العالی‏

‏بعد از سلام، شخصی سرمایه اش از مشروب فروشی به دست آمده و حالیه‏‎ ‎‏توبه  کرده است. آیا می تواند این سرمایه را حلال کند. یعنی راهی برایش هست.‏‎ ‎‏مثلاً  خمس و سهم امام بدهد یا خیر؟ مستدعی است که جواب را کتباً مرقوم‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 475
‏بفرمایید؛  مزید تشکر است.‏

بسمه تعالی، در فرض مذکور به دادن خمس حلال نمی شود و هر مقدار از شراب فروشی به دست آورده، اگر صاحبانشان را نمی شناسد از طرف آن ها صدقه بدهد.

[سؤال 4888]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5744

‏3. در ردّ مظالم اگر پرداخت کننده فقیر باشد، می توان به او اجازه داد که خودش‏‎ ‎‏بابت ردّ مظالم، قبول نماید و یا باید حتماً دستگردان نمود؟‏

بسمه تعالی، به خود آن شخص نمی توان داد.

[سؤال 4889]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6834

‏3. اگر طلبی از اشخاصی دارد، می تواند به جای ردّ مظالم حساب نماید؛ در صورتی‏‎ ‎‏که شخص مدیون ورشکسته شده و فراری از وطن است؟ ‏

بسمه تعالی، مظالم باید به فقیر صدقه داده شود و طلب، بابت آن محسوب نیست بنا بر احتیاط.

[سؤال 4890]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2159

‏4. آیا ردّ مظالم را می توان به حساب جنگ زدگان ریخت یا خیر؟‏

بسمه تعالی، باید از طرف مالک واقعی آن به فقرا صدقه دهد.

[سؤال 4891]‏ ‏ ‏ 2376‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 23 / 4 / 1361‏

‏دفتر محترم امام خمینی، دامت برکاته، سلام علیکم ‏

‏این جانب ساکن اهواز، پدرم در سال های قبل فوت نموده. ماترک، قطعه باغی‏‎ ‎‏است به مساحت حدود 1500 متر (سهم هر دختر تقریباً 300 متر) وصیت ثلث نموده‏‎ ‎‏که اگر یگانه پسرش پس از مدت سه الی چهار سال پس از فوت توانست بخرد، به او‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 476
‏بفروشند و ثلث را گرفته، مصرف نمایند و اگر نتوانست بخرد به دیگری بفروشند و‏‎ ‎‏مصرف نمایند. مصرف ثلث باید زیر نظر مجتهد جامع الشرایط انجام گیرد و 90% آن‏‎ ‎‏ردّ مظالم است.‏

‏خواهرم که یک نفر از ورّاث است، شوهر و خودش قدرت مالی ندارند ثلث را‏‎ ‎‏نقداً یا به تدریج بدهند (سهم خودش را) و خانۀ مسکونی هم ندارند؛ دارای سه نفر‏‎ ‎‏عائلۀ تحت تکفّل می باشند؛ توان شوهرش فقط تأمین مایحتاج  روزمره است؛ سه نفر‏‎ ‎‏از فرزندان وی برای خودشان مستقل هستند، ولی قدرت مالی ندارند خانه جهت پدر‏‎ ‎‏و مادر و افراد تحت تکفّل آن ها تهیه کنند، فقط یک نفر از فرزندان خانه دارد که فعلاً‏‎ ‎‏پدر و مادر و افراد تحت تکفّل وی در آن سکونت دارند، ولی خودش در شهر دیگری‏‎ ‎‏کار می کند و کرایه نشین است، می خواهد منتقل شود، فشار آورده، خانه را می خواهد؛‏‎ ‎‏آیا من می توانم از ثلث پدر به عنوان ردّ مظالم به خواهرم کمک کنم که سهم زمین‏‎ ‎‏موروثی خود را برای سکونت، خانه بسازد؟ لطفاً تکلیف این جانب را معین نمایید. ‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، مانع ندارد مقدار از پول زمین یا عین زمین را بابت ردّ مظالم به خواهر فقیر بدهد.

[سؤال 4892]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2727

‏2. آیا ردّ مظالم را می شود برای مسجد یا حمام و یا حسینیه خرج کرد یا نمی شود؟‏

بسمه تعالی، باید به فقیر داده شود.

[سؤال 4893]‏ ‏ ‏ 2377‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 14 / 2 / 1361‏

‏دفتر محترم حضرت آیت الله‌ العظمی، نایب الامام، امام خمینی‏

‏ضمن تقدیم سلام، به استحضار می رساند بنده مقلد امام، مبلغی در حدود یک‏‎ ‎‏هزار و دویست تومان مظالم عباد بر ذمه دارم، متمنّی است طرز پرداخت و مصرف آن‏‎ ‎‏را تعیین و اعلام فرمایید. در صورتی که ارسال آن به جبهه یا محل دیگر امکان دارد،‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 477
‏اجازه بفرمایید و در غیر این صورت، عیناً به دفتر حواله گردد تا به دستور امام مصرف‏‎ ‎‏شود.‏

بسمه تعالی، از طرف صاحبش ‏[‏یا صاحبانش‏]‏ به فقیر صدقه دهید.

[سؤال 4894]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2113

‏3. آیا ردّ مظالم را هم باید به آقای پسندیده بدهم یا به هر مجتهدی می شود داد؟ و‏‎ ‎‏نیز آیا خودم می توانم به فقرا بدهم؟‏

بسمه تعالی، باید به فقیر صدقه داده شود.

[سؤال 4895]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 822

‏5. پرداخت رد مظالم به فقرا در روستاها کم و بیش اتفاق می افتد آیا محتاج به‏‎ ‎‏اجازۀ مجتهد می باشد یا نه؟‏

بسمه تعالی، خود مکلف مجاز است به فقرا بپردازد.

[سؤال 4896]‏ ‏ ‏ 2378‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور مبارک رهبر عالی قدر، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، زید عمره‏

‏محترماً؛ معروض می دارد: جان نثار که کارمند بازنشسته هستم و متکفل مخارج‏‎ ‎‏خانواده و پدر و مادر خود می باشم؛ چون احتمال دارد مظلمه به گردن داشته باشم،‏‎ ‎‏چنانچه اجازه فرمایند رد مظالم خود را به حساب شماره 100 امام یا به مستحق‏‎ ‎‏آبرودار بپردازم.‏

بسمه تعالی، با فرض احتمال مجازید و اگر یقین دارید به فقیر صدقه دهید.

[سؤال 4897]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2615

‏2. مظالم و مجهول المالک را می شود خرج مسجد کرد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، باید به فقرا صدقه داده شود.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 478
[سؤال 4898]‏ ‏ ‏ 2379‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 4 / 10 / 1361‏

‏خدمت رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران، امام خمینی سلام عرض می کنم؛ امیدوارم‏‎ ‎‏که حالتان خوب باشد. امام عزیزم! من سؤالی از شما دارم:‏

‏اگر کسی در کوچکی اش از کسی پول یا چیزی برداشته باشد و حالا خواسته باشد‏‎ ‎‏از این گناه بزرگ بگذرد، آیا پول او را می تواند از طرف شخص به فقیر بدهد یا خیر؟ و‏‎ ‎‏اگر جواب منفی است، چگونه باید آن را جبران کند؟ چون در حدود چهار الی‏‎ ‎‏پنج  سال است از این ماجرا می گذرد. حال شما جواب دهید تا من جواب آن دوستم‏‎ ‎‏را  بدهم.‏

بسمه تعالی، اگر صاحب آن را می شناسد، باید رضایت او را تحصیل کند و اگر او را نمی شناسد، از طرف او به فقیر صدقه دهد.

[سؤال 4899]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 7380

‏3. اگر شخصی نداند و در اوایل بچگی خود ـ یعنی قبل از بلوغ ـ یک شیئی (چاقو)‏‎ ‎‏را از جایی بردارد و صاحب شی ء هم ایراد نگیرد و بگوید اشکال ندارد و نمی شود‏‎ ‎‏صاحبش را پیدا کرد به هیچ وجه، حکمش چیست؟‏

بسمه تعالی، قیمت آن را ضامن است و اگر از پیدا کردن صاحب آن مأیوس است باید از طرف او به فقرا صدقه بدهد.

[سؤال 4900]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 17

‏4. چنانچه زیدی به علت استیصال و عدم تکافوی مخارج زندگی و عدم اطلاع،‏‎ ‎‏مبلغی از بیت المال استفاده کرده که در بین آن مبلغ مقداری هم متعلق به اشخاص‏‎ ‎‏مختلف بوده و در نتیجه حلال به حرام مخلوط شده است و اکنون می خواهد طوری‏‎ ‎‏عمل نماید که خسارات را جبران کند و در آخرت گناهی متوجه وی نگردد و حقی از‏‎ ‎‏حق الناس به گردن نداشته باشد. ضمناً از اشخاصی که به آن ها مدیون است هیچ گونه‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 479
‏نشانه و اطلاعی ندارد.‏

بسمه تعالی، اگر مبلغی که به غیر وجه شرعی گرفته خرج شده و مدیون آن است، باید دین خود را ادا کند و مورد تحلیل به خمس نیست، و اگر مأیوس از پیدا شدن صاحبان آن ها است از طرف ایشان صدقه بدهد. و اگر عین مال مخلوط به حرام باشد، تفصیل آن در رساله ذکر شده است.

[سؤال 4901]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 4059

‏3. پرداخت رد مظالم به حساب 100 و 200 حضرت آقا به عنوان کمک به‏‎ ‎‏مستضعفین صحیح است یا نحوه دیگر باید پرداخت؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد.

[سؤال 4902]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2558

‏2. بنده مقروض هستم، ولی نمی دانم اشخاصی که به آن ها بدهکارم، کجا هستند،‏‎ ‎‏بفرمایید در این رابطه چه بکنم؟ ‏

بسمه تعالی، با فرض این که صاحبان دین را می شناسید و احتمال پیدا شدن آن ها را می دهید، مجازید مقدار دین را برای آن ها کنار گذاشته و حفظ کنید و اگر مأیوس از پیدا شدن صاحبان آن باشید، به وکیل این جانب بپردازید. 

[سؤال 4903]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2064

‏4. اگر وجهی را مالک ندانست به عنوان مظالم باید بدهد یا خمس؟ چه کند؟ ‏

بسمه تعالی، باید به حاکم شرع بدهد یا با اجازۀ او به مصرفی که مورد هر دو جهت است برساند.

[سؤال 4904]‏ ‏ ‏ 2380‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 9 / 2 / 1362‏

‏محترماً به استحضار می رساند: مدت ها قبل، مبلغی در بانک به رسم امانت گذاشته‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 480
‏بودم و در موقع دریافت، بانک ها به میل خود مبلغی معادل 934 / 479 ریال، علاوه بر‏‎ ‎‏پول خودم، به من پرداخت نمودند. من چون از سپردن پول در بانک، قصد استفادۀ‏‎ ‎‏مادی نداشتم، این مبلغ را به جهاد سازندگی و حساب شهید رجایی و سایر ارگان های‏‎ ‎‏انقلابی پرداختم. فعلاً اهل فن، عمل مرا خالی از اشکال ندانسته بر آن شدم از محضر‏‎ ‎‏امام استدعا کنم این مبلغ را بابت ردّ مظالم صاحبان پول از من قبول فرمایند.‏

بسمه تعالی، قبول است ان شاء الله‌.

[سؤال 4905]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5744

‏2. در مواردی که ردّ مظالم را بدون اجازه پرداخته اند، اجازۀ بعد از پرداخت کافی‏‎ ‎‏است یا باید مجدداً با اجازه پرداخت نمایند؟‏

بسمه تعالی، چنانچه به این قصد پرداخته اند که بعداً اجازه بگیرند، کافی است.

[سؤال 4906]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 244

‏6. آیا رد مظالم را باید تحت نظر فقیه جامع الشرایط و حاکم شرع پرداخت یا خیر؟‏

بسمه تعالی، منوط به اجازۀ حاکم شرع است.

[سؤال 4907]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5056

‏6. کسی مال غصب در ذمه دارد و صاحب مال را نمی شناسد می تواند به پدر یا‏‎ ‎‏برادر خود که فقیر است رد مظالم بدهد تا از ذمه آن بری ء شود؟ شما بیان فرمایید.‏

بسمه تعالی، به برادر مانع ندارد و اگر پدر واجب النفقه او است نمی تواند به او بدهد.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 481