کتاب خمس

شهریه گرفتن طلاّب

شهریه گرفتن طلاّب

[سؤال 4925]‏ ‏ ‏ 2390‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏مرجع عالی قدر و رهبر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران امام خمینی مدّ‏‎ ‎‏ظله العالی‏

‏به عرض جناب عالی می رسد این که بنده در افغانستان معیل هستم، یعنی خودم در‏‎ ‎‏این جا در حوزۀ علمیۀ قم مشغول تحصیل هستم اما عیالم در افغانستان است، آیا‏‎ ‎‏گرفتن شهریۀ معیل را تجویز می فرمایید؟‏

بسمه تعالی، بستگی به مقررات دفتر شهریه دارد.

[سؤال 4926]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 4804

‏4. طالب علمی از افغانستان در ایران که خانواده اش در افغانستان باشد می تواند‏‎ ‎‏شهریۀ معیل بگیرد یا نه؟ در صورتی که زنش خانۀ پدر خود باشد و این طالب درآمد‏‎ ‎‏دیگری نداشته باشد، آیا می تواند مصرفش را از پول شهریه بفرستد یا جایز نیست؟‏

بسمه تعالی، تابع مقررات دفتر شهریه است. 

[سؤال 4927]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 105

‏2. من یکی از طلاب اهل پاکستان هستم و مشغول، در حوزۀ علمیه قم هستم؛ من‏‎ ‎‏تقریباً پانزده روز قبل عقد خواندم در پاکستان و ازدواج نکرده ام؛ عیالم در پاکستان‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 490
‏است؛ آیا می توانم شهریۀ معیل را بگیرم؟‏

بسمه تعالی، موکول است به مقررات دفتر شهریه.

[سؤال 4928]‏ ‏ ‏ 2391‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 7 / 1 / 1362‏

‏محضر محترم حضرت امام خمینی، دام ظله الشریف ‏

‏ضمن عرض سلام؛ اگر طلبه ای دختری را عقد نماید، آیا قبل از به خانه آوردن‏‎ ‎‏می تواند از شهریۀ معیل استفاده نماید؟‏

بسمه تعالی، تابع مقررات دفتر شهریه است. 

[سؤال 4929]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1466

‏7. طلبه ای هستم که در محرم 1399 ه. ق در سنیجان اراک، به وسیل‏‏ۀ‏‏ چماق دارها‏‎ ‎‏مضروب شدم؛ از آن تاریخ نمی توانم خوب درس بخوانم فقط منبر می روم و ساکن قم‏‎ ‎‏هستم. آیا می توانم از شهری‏‏ۀ‏‏ قم که رتب‏‏ۀ‏‏ دوم را‏‎ ‎‏امتحان دادم، استفاده کنم یا خیر؟‏

بسمه تعالی، بستگی به مقررات دفتر شهریه دارد.

[سؤال 4930]‏ ‏ ‏ 2392‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 15 / 10 / 1361 ‏

‏حضور محترم مرجع عالی قدر و رهبر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران،‏‎ ‎‏حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دامت برکاته ‏

‏ضمن عرض سلام و تقدیر و تشکر از آن مقام معظم و مرجع بزرگ، معروض بر‏‎ ‎‏این که محصل علوم دینیه ای که چندین سال متوالی است در حوزه های علمیۀ کشور‏‎ ‎‏مقدس ایران، مشغول به تحصیل بوده و هست و اکنون از حوزۀ مربوطه خارج و برای‏‎ ‎‏ادامۀ تحصیل، وارد دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی می گردد. نظر مبارک معظم له در‏‎ ‎‏این مورد چیست؟ و در صورت جواز و عدم تمکن مالی مشارالیه و با عیال وار بودن،‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 491
‏آیا می تواند از مزایای حوزۀ مربوطه بهره مند گردد یا خیر؟ خواهشمند است نظر‏‎ ‎‏شریف و مقدستان را در این دو مورد مرقوم و ممهور و مزیّن فرمایید. ‏

‏متّع الله‌ المسلمین بطول بقائه الشریف‏

بسمه تعالی، رفتن او به دانشکده مانع ندارد، ولی استفاده از مزایای حوزه، تابع مقررات حوزه است. 

[سؤال 4931]‏ ‏ ‏ 2393‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏شخصی که مشغول جامع المقدّمات بوده چند صفحه ای از شرح لمعه و معالم را‏‎ ‎‏درس گرفته و در امتحانات نیز قبول شده است و الآن شهریّۀ رتبۀ اول را می گیرد آیا‏‎ ‎‏شهریّه ای که او می گیرد اشکال دارد یا نه؟‏

بسمه تعالی، اگر خلاف مقرّرات دفتر شهریّه است اشکال دارد.

[سؤال 4932]‏ ‏ ‏ 2394‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام ظله العالی ‏

‏این جانب در سال تحصیلی جاری به کفایه مشغولم. در سال گذشتۀ تحصیلی در‏‎ ‎‏امتحان رتبۀ سوم شرکت کردم. ممتحن از کفایه و مکاسب جایی را معین کرد که من‏‎ ‎‏درس نخوانده بودم، اما مطالعه کردم و امتحان دادم و قبول شدم. هم اکنون شهریۀ رتبۀ‏‎ ‎‏سوم را می گیرم و لکن الآن برایم شک حاصل شده که شهریۀ رتبه سوم (با آن که من‏‎ ‎‏کفایه را به جز چند درس بیشتر نخوانده بودم) برای من حلال است یا نه؟ البته نیاز‏‎ ‎‏دارم. من در این ماه مازاد بر رتبۀ دوم را احتیاطاً کنار گذاشتم تا تکلیف معین شود. لطفاً‏‎ ‎‏تکلیف را معین فرمایید. ‏

بسمه تعالی، مخالفت مقررات امتحان حوزۀ علمیه و دفتر شهریه، جایز نیست. 


استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 492
[سؤال 4933]‏ ‏ ‏ 2395‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک مرجع و زعیم مسلمانان، حضرت آیت الله‌ العظمی الامام الخمینی،‏‎ ‎‏دامت برکاته‏

‏طلاب علوم دینیه که مشغول تحصیل در دروس حوزه می باشند و در دروس‏‎ ‎‏جدیده (دبیرستان، دانشگاه) هم تحصیل می کنند، آیا می توانند از امکانات حوزۀ علمیه‏‎ ‎‏(حجره، شهریه) استفاده نمایند؟ والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

بسمه تعالی، استفاده از حجرات مدرسه تابع مقررات مدرسه و وقف آن، و استفاده از شهریۀ حوزۀ علوم دینی، تابع مقررات دفاتر شهریه است. 

[سؤال 4934]‏ ‏ ‏ 2396‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 15 / 3 / 1361‏

‏محضر مقدس آیت الله‌ العظمی، مرجع الاعلی، امام الامّة، مدّ ظله العالی‏

‏کسی که مرتبۀ علمی او خوب است و در مدرسۀ دینی تدریس و تدرّس می نماید،‏‎ ‎‏ولی در مدرسه حکومتی هم تحصیل می کند، به این طور اشخاص شهریه دادن چه‏‎ ‎‏صورت دارد؟ و برای آن شخص، گرفتن شهریه چه صورت دارد حلال است یا‏‎ ‎‏حرام؟ و برای مسئول جایز است بدهد با علم به این فعلش؟ ‏

بسمه تعالی، اگر طبق موازین دفتر شهریه عمل کند گرفتن آن مانع ندارد.

[سؤال 4935]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2698

‏5. آیا طلبۀ مستغنی از شهریه، می تواند شهریه بگیرد یا نه؟‏

بسمه تعالی، فقر شرط نیست، ولی باید با مقررات دفتر شهریه باشد.

[سؤال 4936]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1655

‏3. طلبه ای که از پدر خود پول می گیرد، آیا می تواند پول شهریه هم بگیرد، در‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 493
‏صورتی که نیاز ندارد؟‏

بسمه تعالی، بستگی به مقررات دفتر شهریه دارد.

[سؤال 4937]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2215

‏3. طلبه که شهریه می گیرد اگر غنی باشد باز هم جایز است بگیرد یاخیر؟ به طور‏‎ ‎‏کلی مجوز اخذ شهریه فقر است یا اشتغال به تحصیل یا هر دو؟‏

بسمه تعالی، فقر شرط نیست و باید رعایت مقررات شهریه بشود.

[سؤال 4938]‏ ‏ ‏ 2397‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با عرض سلام‏

‏سؤال من این است که من یک طلبه هستم و قصد من این است که ان شاء الله‌ به‏‎ ‎‏درجۀ اجتهاد برسم که خودم راه را از چاه تشخیص بدهم؛ ولی میل ندارم بعد از این،‏‎ ‎‏مبلّغ رسمی دین بشوم و می خواهم بعد از مجتهد شدن، شغلی غیر از رشتۀ روحانیت‏‎ ‎‏پیدا کنم. حالا با این وضع، تا آن موقع می توانم از شهریۀ مدارس استفاده کنم؟‏

بسمه تعالی، تابع مقررات دفتر شهریه است.

[سؤال 4939]‏ ‏ ‏ 2398‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏دفتر محترم امام خمینی، دام ظله العالی‏

‏محترماً؛ چند مسأله مورد احتیاج به عرض می رسد. خواهشمند است جواب را‏‎ ‎‏طبق فتاوای حضرت امام مرقوم فرمایید. ‏

‏1. طلبه ای که مدت دوازده سال در قم و مشهد به تحصیل اشتغال داشته و الآن‏‎ ‎‏مشغول خواندن سطوح عالیه (کفایتین) می باشد، در هر سال حدود شش ماه به‏‎ ‎‏تحصیل و مطالعه ادامه می دهد و در بقیۀ سال برای تبلیغ به مناطق مختلف می رود و‏‎ ‎‏مدتی برای رسیدگی به امور خانواده و زندگی (بیشتر در ایام تعطیل) در خارج از‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 494
‏حوزۀ علمیه می باشد و هیچ گونه شغل و درآمد دیگری ندارد و ملبّس به لباس نیز‏‎ ‎‏می باشد؛ آیا در صورتی که مدتی از سال را در درس شرکت نکند، گرفتن شهریۀ حوزه‏‎ ‎‏برای او حلال است؟‏

بسمه تعالی، تابع مقررات دفتر شهریه است. 

‏2. کشاورزی که سال خمسی نگرفته و تازه می خواهد خمس بدهد، آیا وسایل کشاورزی او (گاو و‏‎ ‎‏وسایل دیگر) و اثاث خانه و خود منزل او خمس دارد؟ آیا ملکی که در آن کشاورزی می کند ـ در‏‎ ‎‏صورتی که خریده باشد ـ خمس دارد؟ اگر دارد باید خمس پولی که خریده بدهد یا قیمت کنونی؟ ‏

بسمه تعالی، چنانچه از ربح کسب تهیه شده باید خمس آن را به قیمت فعلی بدهید، ولی آنچه از ربح قبل از گذشتن سال در مؤونه صرف شده خمس ندارد. 

‏3. کسی که برای خریدن منزل مقداری پول پس انداز کرده، آیا این پول خمس دارد؟‏

بسمه تعالی، خمس دارد. 

[سؤال 4940]‏ ‏ ‏ 2399‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضرت امام روحی فداک؛ السلام علیکم ورحمة الله‌‏

‏کسی که مشغول تحصیل علوم دینیه است اما به سبک معمول در حوزه تحصیل‏‎ ‎‏نمی نماید و ملبّس به لباس روحانیت نمی باشد، آیا مجاز است که از حقوق حوزه‏‎ ‎‏استفاده نماید؟‏

بسمه تعالی، تابع مقررات حوزه و دفتر شهریه است.

[سؤال 4941]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 185

‏2. شخصی درس های حوزه را طبق برنامۀ حوزه نمی خواند، بلکه بنا به درون‏‎ ‎‏خودش و آنچه اثری بیشتر در قلب دارد می خواند؛ مثلاً از مغنی هم خوانده و حالا به‏‎ ‎‏فقه به طور مختصر (فعلاً) و به کتاب های حدیث و اخلاق زیاد می پردازد شهریه‏‎ ‎‏گرفتن او چگونه است؟‏

بسمه تعالی، بستگی به مقررات دفتر شهریه دارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 495
[سؤال 4942]‏ ‏ ‏ 2400‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر محترم رهبر کبیر انقلاب، ولیّ امر زمان، امام خمینی، دام عمره، پس از ابلاغ‏‎ ‎‏سلام، خواهشمندم استفتائات ذیل را جواب بفرمایید:‏

‏1. برادرانی که هم از مزایای سهم امام حوزه علمیه بهره مندند، و هم از ارگان های‏‎ ‎‏سپاه، جهاد و امور تربیتی و...، از نظر شرعی چه حکمی دارد؟‏

بسمه تعالی، تابع مقررات دفتر شهریه، و مقررات ارگان ها است.

‏2. آیا حکم شما در مورد عدم وابستگی گروهی افراد نظامی، شامل افرادی که مراحل پذیرش را‏‎ ‎‏می گذرانند و هنوز مقبول ارگان نظامی مربوطه نشده اند هم می شود؟‏

بسمه تعالی، لازم است به مسئولین گزارش دهد، تا مقررات دربارۀ او اعمال شود.

‏3. فتوای جناب عالی در مورد غنیمت جنگی از قبیل لباس و کفش و...، غیر از تسلیحات چیست؟‏

بسمه تعالی، این گونه مختصرات برای رزمندگان حلال است.

‏از خداوند بزرگ، موفقیت و سلامتی شما را آرزومندم.‏

[سؤال 4943]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2068

‏20. بعضی از طلاب که تقریباً متجاوز از بیست سال است که در قم به قدر امکان‏‎ ‎‏مشغول تحصیل بوده اند فعلاً از یک طرف به جهت اقامه جماعت در مسجد و از‏‎ ‎‏طرف دیگر به واسطه اشتغال به منبر و غالباً به علت مراجعات مردم در امور مذهبی اگر‏‎ ‎‏چه به درس آقایان اساتید شرکت می کنند ولی نه وقت مطالعه دارند و نه فرصت‏‎ ‎‏نوشتن و این امور موجب شبهه شده در اخذ شهریه و سهم امام علیه السلام و چنانچه شهریه‏‎ ‎‏منوط به درس خواندن باشد بین خود و خدا خود را اهل نمی دانند در اخذ آن، حال‏‎ ‎‏بیان فرمایید این طلاب می توانند شهریه و سهم قبول کنند یا خیر؟ و بیان فرمایید که آیا‏‎ ‎‏طلابی که در انجام وظایف خود تقصیر می کنند مدیون حضرت ولی عصر علیه السلام‏‎ ‎‏می باشند یا فردای قیامت طلبکارشان مردم است؟‏

بسمه تعالی، کسانی که در حوزات علمیه متصدی مشاغل حوزه یا سایر

استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 496
خدمات دینی و مذهبی هستند اشکال ندارد از راتب مقرره استفاده کنند و در مورد عدم استحقاق مدیون ولی امر سهم مبارک هستند.

[سؤال 4944]‏ ‏ ‏ 2401‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 7 / 11 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت امام خمینی، دام عمره العالی‏

‏بعد از عرض ادب، صحت و سلامتی حضرت عالی را از خداوند بزرگ درخواست‏‎ ‎‏و مسألت می نمایم و امیدوارم که تا ظهور حضرت صاحب (عج) روحی و ارواحنا‏‎ ‎‏فداه سایه پر برکت شما بر سر همه ما مستدام باشد. حضرت امام بعضی از طلاب‏‎ ‎‏حوزه علمیه قم در اداره جات دولتی و ارگان ها استخدام شده اند بعضی رسمی و‏‎ ‎‏بعضی دیگر موقت و از اداره ها حقوق می گیرند و از حوزه علمیه هم شهریه دریافت‏‎ ‎‏می کنند آیا جایز هست یا نیست و اگر جایز نباشد افرادی که برای آن ها واسطه‏‎ ‎‏می گیرند جایز هست یا خیر، جواب را محبت بفرمایید.‏

‏والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

بسمه تعالی، تابع مقررات دفتر شهریه است.

[سؤال 4945]‏ ‏ ‏ 2402‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک و مقدس رهبر عظیم الشأن انقلاب، رئیس الملة و الدین، آیت الله‌‏‎ ‎‏العظمی الامام خمینی، دام عمره ‏

‏طلبه ای است که مشغول تحصیل می باشد و توأم با تحصیل، در یک مدرسه به‏‎ ‎‏عنوان معلم دینی و قرآن از طرف امور تربیتی نیز مشغول خدمت تدریس است. با‏‎ ‎‏درنظر گرفتن این که مقداری هزینه از امور تربیتی دریافت می کند، آیا استفاده از شهریه‏‎ ‎‏برای این طلبه مشغول تحصیل بلامانع است یا اشکال دارد؟ ‏

بسمه تعالی، بستگی به مقررات دفتر شهریه دارد. 


استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 497
[سؤال 4946]‏ ‏ ‏ 2403‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 14 / 1 / 1362‏

‏دفتر حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دامت برکاته العالی‏

‏بعد از سلام، به استحضار می رساند: این جانب طلبه ای هستم که با فرمان مطاع و‏‎ ‎‏مبارک حضرت امام ـ مبنی بر اعزام به شهرها و استان هایی که فعلاً لازم است در این‏‎ ‎‏شرایط حساس انقلاب، گوشه ای از بار انقلاب اسلامی را به عهده گرفت ـ به یکی از‏‎ ‎‏شهرها رفته و مدتی است که در یکی از ارگان های انقلابی مشغول خدمت می باشم،‏‎ ‎‏لکن با توجه به این که این کار به صورت موقت بوده و قصدم این است که ان شاء الله‌،‏‎ ‎‏در صورتی که نیازی نباشد جهت ادامۀ تحصیل به قم بازگردم و از طرفی حقوق‏‎ ‎‏ماهیانه کفاف زندگیم را نمی دهد، لذا مستدعی است نظر مبارک حضرت امام ـ روحی‏‎ ‎‏له الفداء ـ را در مورد مصرف شهریه و اخذ آن مرقوم فرمایید، که آیا جایز است یا‏‎ ‎‏خیر؟ با تشکر و آرزوی طول عمر امام امت، خمینی کبیر‏

بسمه تعالی، بستگی به مقررات دفتر شهریه دارد. 

[سؤال 4947]‏ ‏ ‏ 2404‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک زعیم عالی قدر، حضرت مستطاب حجت الاسلام والمسلمین آیت‏‎ ‎‏الله‌ العظمی و مولانا الاعظم، امام خمینی، ادام الله‌ بقائه الشریف ‏

‏ضمن تقدیم ارادت خالصانه، مستدعی است جواب مرقوم دارید، طلابی که در‏‎ ‎‏حوزه های علمیه مشغول تحصیل و یا تدریس بوده و به علت ضرورت انقلاب فعلاً‏‎ ‎‏در نهاد و یا ارگانی مشغول خدمت شده و از تحصیل بازمانده اند؛ گرفتن شهریه از‏‎ ‎‏حوزه ـ  با وجودی که از آن ارگان حقوق می گیرند، لکن کفاف زندگی شان را نمی کند  ـ‏‎ ‎‏برای آن ها چه صورت دارد؟ ‏

بسمه تعالی، مربوط به مقررات دفتر شهریه است. 


استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 498
[سؤال 4948]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2928

‏6. طلابی که برای تبلیغ به افغانستان می روند و یا رفته اند ولی خانواده شان ساکن‏‎ ‎‏قم است یا این که مجردند ولی بدهکارند؛ شهریۀ این ها را اگر دوستانشان بگیرند و به‏‎ ‎‏خانواده شان یا به عوض قرض شان بدهند چه حکمی دارد؟‏

بسمه تعالی، تابع مقررات دفتر شهریه است از مسئولین مربوطه سؤال کنند.

[سؤال 4949]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1940

‏4. کسانی که در حوزه نیستند و در شهرستان ها مشغول کار هستند (سپاه، جهاد‏‎ ‎‏و...) آیا می توانند شهریه بگیرند یا نه؟‏

بسمه تعالی، تابع مقررات دفتر شهریه است.

[سؤال 4950]‏ ‏ ‏ 2405‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 9 / 3 / 1361 ‏

‏محضر مقدس حضرت آیت الله‌ العظمی، زعیم و قائد عظیم الشأن، مؤسس و‏‎ ‎‏بنیان گذار جمهوری اسلامی، جناب آقای حاج آقا سید روح الله‌ الموسوی الخمینی، مدّ‏‎ ‎‏ظله علی رؤوس المسلمین‏

‏بعد از ادای تحیّت و عرض ادب، برای آن رهبر عزیز طول عمر و سلامت، در‏‎ ‎‏نهایت قوّت و قدرت الهی از خدای بزرگ آرزومندم؛ بعداً مسألۀ زیر به عنوان یک‏‎ ‎‏مسألۀ مورد ابتلا و نیاز از نظر شرعی و اسلامی سؤال می شود؛ عنایت فرمایید پاسخ آن‏‎ ‎‏را کتباً مرقوم فرمایید:‏

‏فرض سؤال این است: طلبه ای با یکی از ارگان های انقلاب اسلامی همکاری‏‎ ‎‏می کند به قصد خدمت و قربت و پول مختصری هم به او می دهند و یک قسمت از‏‎ ‎‏وقت شبانه روزی خود را هم صرف خواندن درس مذهبی و نماز جماعت و تبلیغات‏‎ ‎‏اسلامی می نماید و شهریۀ طلبگی را هم می گیرد و روی هم رفته این دو قسمت، پول‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 499
‏زندگی او را با قناعت و صرفه جویی تأمین می نماید؛ آیا گرفتن پول شهریه که به عنوان‏‎ ‎‏حقوق طلبه بودن اخذ می شود اشکال شرعی ندارد؟ پاسخ را مرقوم فرمایید.‏

بسمه تعالی، مربوط به مقررات دفتر شهریه است و اگر احتیاج ندارد، نگیرد.

[سؤال 4951]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6836

‏2. طلابی که در ارگان ها هستند و خدمت می کنند و حقوق می گیرند، در این مدت‏‎ ‎‏می توانند شهریه بگیرند؟‏

بسمه تعالی، تابع مقررات دفتر شهریه است.

[سؤال 4952]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 764

‏5. روحانی ای در ارگان ها خدمت می کند و مدت زمانی درس را ترک کرده و یا در‏‎ ‎‏حوزه نیست. حقوق و شهریه او چه صورت دارد؟ اگر در حوزه باشد و در ارگان ها‏‎ ‎‏خدمت کند و مقداری به درس هم برسد حقوق و شهریه او چگونه است؟‏

بسمه تعالی، تابع دفتر شهریه است.

[سؤال 4953]‏ ‏ ‏ 2406‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 12 / 2 / 1362‏

‏حضور مبارک رهبر عالی قدر، حضرت امام خمینی، دام ظله العالی‏

‏1. آیا کسانی که از طلاب در ادارۀ آموزش و پرورش استخدام می شوند و حقوق‏‎ ‎‏می گیرند، می توانند شهریه را هم بگیرند یا نه؟‏

بسمه تعالی، بستگی به مقررات دفتر شهریه دارد.

‏2. سودی که بانک می دهد حرام است؛ اما او وظیفه دارد بدهد، ما باید آن را در چه راهی بدهیم؟‏

بسمه تعالی، نباید بگیرید و اگر گرفتید، با یأس از شناسایی صاحبش از طرف او به فقیر صدقه دهید.

‏خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 500
[سؤال 4954]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1753

‏14. عده ای از برادران در مدارس علمیه قم مثلاً مشغول درس عربی شده اند و از‏‎ ‎‏سهم امام و شهریه ها هم استفاده کرده اند، در صورتی که بعد از چند سال از این رشته‏‎ ‎‏خارج شدند، آیا وجوهی که مصرف کرده اند باید به مرجع خود یا به مراجع برگردانند،‏‎ ‎‏یا فقط از وقتی که خارج شدند حق دریافت ندارند، یا فرق است بین کسانی که از اول‏‎ ‎‏قصد خروج داشتند یا بعد از چند سال تصمیم گرفتند و خارج شدند؟‏

بسمه تعالی، اگر در موقع دریافت واجد شرایط بودند برگرداندن لازم نیست.

[سؤال 4955]‏ ‏ ‏ 2407‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 16 / 7 / 1361‏

‏محضر محترم مسئول دفتر رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران، امام خمینی‏

‏با سلام، محترماً؛ معروض می دارد: طلبه ای در قم مدتی مشغول تحصیل بود و در‏‎ ‎‏دفتر امام، امتحان رتبۀ اول را داده است و در یکی از شهرهای مجاور قم ازدواج کرده‏‎ ‎‏است و از نظر اقتصادی و با این اجارۀ زیاد، نمی تواند خانواده اش را به قم بیاورد و‏‎ ‎‏فعلاً در همان شهر، به عنوان موقّت مشغول تحصیل و انجام وظیفه در بسیج و جاهای‏‎ ‎‏دیگر می باشد و قصد دارد به همین منوال، سطح را در آن شهر به پایان رسانیده و لااقل‏‎ ‎‏امتحان رتبۀ دوم را بدهد، بعد برای ادامۀ تحصیل ـ ان شاء الله‌ ـ به قم بیاید. درآمد این‏‎ ‎‏شخص در آن شهر حدود یکهزار و پانصد تومان است، حال آیا با توجه به گرانی و‏‎ ‎‏مخارج زندگی زن و بچه، مدتی که در آن شهر است و شرعاً احتیاج دارد، می تواند از‏‎ ‎‏شهریۀ امام امت استفاده کند یا خیر؟ ‏

‏والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

بسمه تعالی، بستگی به مقررات شهریه آن محل دارد. 


استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 501
[سؤال 4956]‏ ‏ ‏ 2408‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک زعیم عالی قدر رهبر انقلاب، امام خمینی، دامت برکاته‏

‏خواهشمندیم نظر خود را دربارۀ مسائل زیر مرقوم فرمایید:‏

‏1. کسی که مشغول تحصیل علم می باشد، آیا مالک وجوه شهریه است تا بتواند در‏‎ ‎‏هر امر مباحی مصرف نماید؟ و آیا این پول با غیر شهریه فرق دارد؟ در چه مسائلی؟‏

بسمه تعالی، در احتیاجات عرفیۀ خودش صرف کند.

‏2. آیا خویشاوندان نزدیک می توانند به بچه شیر بدهند؟ مثل شیر دادن عمه به برادرزاده؟‏

بسمه تعالی، حرمت تکلیفی ندارد؛ لکن باید احکام رضاع مراعات شود که در رساله ذکر شده است.

[سؤال 4957]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5964

‏2. طلبه ای در اثر تحصیل علوم دینی به مرض صداع و اعصاب گرفتار می شود و‏‎ ‎‏در معالجۀ آن زحمت زیاد کشیده، اما فایده نبخشیده است و مدت شش سال است که‏‎ ‎‏به این مرض گرفتار می باشد؛ و لذا نمی تواند در تحصیل، به طور معمول زحمت‏‎ ‎‏بکشد؛ مثلاً یک هفته درس می خواند و یک هفتۀ دیگر مشغول مداوا می باشد و یا از‏‎ ‎‏شدت درد قادر به مطالعه نیست، و خلاصه، به مقدار قدرت خود زحمت می کشد. او‏‎ ‎‏با این وضع شهریه هم می گیرد و به غیر از شهریه هیچ راه درآمد دیگری ندارد تا امرار‏‎ ‎‏معاش نماید و عائله مند هم می باشد و این را هم یقین دارد که با این وضع نمی تواند‏‎ ‎‏کار کند؛ آیا این شهریه گرفتن برای او جایز هست یا خیر؟‏

بسمه تعالی، در فرض مذکور، جایز است.

[سؤال 4958]‏ ‏ ‏ 2409‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 10 / 10 / 1361‏

‏سلام محضر مبارک برادران محترم و اساتید مکرّم، خدمتگزاران به اسلام و یاوران‏‎ ‎‏با توان دفتر حضرت امام خمینی، ایّدکم الله‌ ان شاء الله‌ تعالی‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 502
‏با درود فراوان و عرض تحیّات، این جانب از حوزۀ علمیۀ مشهد مقدس، مسأله ای‏‎ ‎‏را در ذیل مطالبم مطرح کرده و امیدوارم هرچه زودتر ـ ان شاء الله‌ ـ پاسخ گو باشید.‏‎ ‎‏لازم به تذکر است که سؤالات به کلیه برادران طلبه ارائه و اعلام می گردد و آن ها هم از‏‎ ‎‏این گونه استفتائات آگاه می شوند.‏

‏طلاّبی در قم مشغول تحصیل می باشند و در ایّام تبلیغی از دفتر تبلیغات مشهد‏‎ ‎‏اعزام می شوند ـ البته بدون اطلاع دفتر ـ و یا کسانی که در قم مشغول تحصیل هستند و‏‎ ‎‏از حوزۀ علمیه مشهد شهریه می گیرند، کار آن ها چه صورت دارد؟‏

بسمه تعالی، باید مطابق مقررات دفتر شهریه عمل کنند. 

[سؤال 4959]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2471

‏2. کسی که شهریۀ حوزه را که سهم امام است می گیرد و ذخیره می کند یا در بانک‏‎ ‎‏می گذارد چگونه است؟‏

بسمه تعالی، اگر نیاز به آن پیدا می کند مانع ندارد.

[سؤال 4960]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 4804

‏5. اگر شهریۀ طالب علم از مصرف برج زیاد بیاید، زیادی را مالک می شود یا نه؟‏

بسمه تعالی، زاید بر مقدار احتیاج نباید بگیرد. 

[سؤال 4961]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 91

‏3. عده ای از طلاب صندوقی تأسیس می کنند تا بتوانند هر وقت پولی خواستند‏‎ ‎‏از  این صندوق قرض بگیرند و یا به رفقایشان قرض بدهند و برای این کار هر یک‏‎ ‎‏در  هر ماه مقدار معینی به صندوق می پردازند آیا می توان این مقدار را از شهریه‏‎ ‎‏پرداخت؟‏

بسمه تعالی، آقایان طلاب علوم دینی أیدهم الله‌ تعالی نباید از سهم مبارک امام علیه السلام زاید بر احتیاجات روزمره دریافت کنند و پس انداز نمایند.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 503
[سؤال 4962]‏ ‏ ‏ 2410‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏کسی که مخارج سالیانه او از شهریه و پولی که گاهی بعضی از مراجع به او می دهند‏‎ ‎‏تأمین می شود که با این وصف دیگر احتیاج فعلی ندارد ولی محتمل یا مظنون است که‏‎ ‎‏در آینده برای مخارج لازم اولاد خود محتاج به پول باشد اگر از طرف بعضی مراجع از‏‎ ‎‏بابت سهم امام علیه السلام به او عنایتی بشود برای او جایز است اخذ آن یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر برای رفع حاجت و کمک در مؤونه زندگی پرداخت می شود کسی که خود را محتاج نمی بیند نمی تواند أخذ کند.

[سؤال 4963]‏ ‏ ‏ 2411‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر حضرت آیت الله‌ العظمی خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏1. شهریه طلبه اگر از مؤونه سال زیادی کند، یعنی درآمد دیگر دارد، از پول درآمد‏‎ ‎‏دیگر مصرف کند، پول شهریه پس انداز شود، خمس دارد یا نه؟ شما بیان فرمایید.‏

بسمه تعالی، خمس ندارد لکن زیادتر از مصرف سالش نگیرد.

[سؤال 4964]

‏2. از پول شهریه به طوری که در بالا ذکر شد از مؤونه سال زیاد شود خانه بخرد یا‏‎ ‎‏زمین بخرد یا باغ بخرد یا تجارت کند این ها خمس دارد یا نه؟ شما بیان فرمایید.‏

بسمه تعالی، آنچه را در مؤونه مصرف کند خمس ندارد و اگر تجارت کرد یعنی با شهریه خرید و فروش کرد خمس ربح آن را بعد از اخراج مؤونه پس از اجازه از فقیه باید بدهد ولی نباید این قدر بگیرد.

[سؤال 4965]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1564

‏5. طلبه ای که خانه ندارد، می شود بیش از مخارج سال خود سهم امام را ذخیره‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 504
‏نماید تا خانه بخرد؟‏

بسمه تعالی، منوط به اجازه است.

[سؤال 4966]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1655

‏4. آیا از پول شهریه، طلبه در اموری مثل مسافرت، بخشیدن به مستمندان و...‏‎ ‎‏می تواند استفاده کند؟‏

بسمه تعالی، صرف در مخارج متعارف مانع ندارد.

[سؤال 4967]‏ ‏ ‏ 2412‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 28 / 10 / 1361‏

‏محضر مبارک رهبر مسلمین جهان، حضرت امام خمینی، دامت برکاته‏

‏ضمن عرض سلام و درود بی پایان خدمت آن جناب و رزمندگان اسلام و شهدای‏‎ ‎‏به خون خفتۀ اسلام؛ به خاطر سؤالی می خواهیم چند لحظه از وقت عزیز و گرامی امام‏‎ ‎‏را بگیریم:‏

‏امام عزیز! آیا شهریه ای که از طرف مسئول حوزه ای به طلاب داده می شود، در‏‎ ‎‏صورتی که شهریه اضافه کند، آیا طلاب می توانند از آن اضافی شهریه برای خود‏‎ ‎‏وسایل مورد نیاز بخرند یا نه؟ و آیا می توانند برای بستگان خود چیزی بخرند‏‎ ‎‏(از  شهریۀ اضافی) یا خیر؟ اگر نمی توانند، اضافی شهریه را چه کار کنند؟‏

بسمه تعالی، می تواند در مخارج متعارف صرف کند و آنچه مورد نیاز است مانع ندارد.

[سؤال 4968]‏ ‏ ‏ 2413‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏

‏بعد از عرض سلام حضور مسئولین، مسألۀ زیر را مطرح می کنم: ‏

‏بنده خودم طلبه هستم و در یکی از شهرستان ها مشغول لمعتین می باشم. پدرم‏‎ ‎‏شش نفر را تحت تکفل دارد. او سید است و قبلاً درس قرآن در ده می گفته، اما فعلاً از‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 505
‏چشم و بدن یک مقدار ضعیف است و نمی تواند کاری انجام دهد. یک خواهر دارم که‏‎ ‎‏روزی سی الی چهل تومان، برای دیگران قالی می بافد و بقیۀ خرج پدرم با فرزندانش‏‎ ‎‏به گردن من است. ضمناً یک منزل در حدود 000 / 90 تومان ـ که پولش مقداری از‏‎ ‎‏پدرم بوده و مقداری را هم وام گرفته ام ـ داریم. من در حدود 700 الی 800 تومان، به‏‎ ‎‏عنوان مساعده نه شهریه از قم می گرفتم. اما فعلاً رتبۀ اول امتحان داده ام و قصد دارم‏‎ ‎‏مقیم قم بشوم. حالا آیا می توانم مساعدۀ قبلی را که می گرفتم (فعلاً شهریۀ رتبۀ اول‏‎ ‎‏مجرد را می گیرم) به پدرم که قصد دارد درس را ادامه دهد واگذار کنم یا خیر؟‏

‏آیا بنده با توجه به وضع مذکور تا قم نیامده ام، می توانم شهریۀ رتبۀ اول را بگیرم‏‎ ‎‏یا  نه؟ لطفاً جواب را طبق فتوای امام خمینی بفرمایید. که بنده از وضعم ناراحت‏‎ ‎‏می باشم.‏

بسمه تعالی، گرفتن شهریه، بستگی به مقررات دفتر شهریه دارد و اختیار قبول مساعده و عدم آن، با خود شما است. 

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه 506