کتاب طهارت

مجوّزات تیمم

مجوّزات تیمم

[سؤال 712] 325

 ‏بسمه تعالی‏ ‏24 / 9 / 1361‏

‏با احترام؛ از حضور جناب عالی خواستارم که به سؤال این جانب جواب داده شود.‏‎ ‎‏سؤال من بدین ترتیب است: ‏

‏این جانب 15 ساله مبتلا به یکی از بیماری های زنانه شده ام و بیماریم این حالت‏‎ ‎‏است که الآن نزدیک به سه سال است که هرچند یک مرتبه خون ریزی شدیدی به من‏‎ ‎‏دست می دهد که بیشتر اوقات مدت این خونریزی به یک ماه و نیم نیز می رسد. به‏‎ ‎‏رساله مراجعه کردم، در آن جا خون استحاضه اعلام کرده است. و احکام آن همان طور‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 319
‏که اطلاع دارید به صورتی است که برای هر وعده نماز، یک بار باید غسل شود و این‏‎ ‎‏از بودجۀ نفتی من و خانواده ام که هر ماه 40 لیتر می باشد و این نفت مربوط به بخاری‏‎ ‎‏و وسایل دیگری از این قبیل می باشد، خارج است. برای حمام بیرون هم، دلیل این‏‎ ‎‏است که نمی توانم هر روز هم صبح زود و هم ظهر و هم شب برای غسل بروم. از شما‏‎ ‎‏خواستارم که مرا راهنمایی کنید که با این مشکلات چگونه برخورد کنم. ‏

بسمه تعالی، در ایامی که حکم به استحاضه می شود، چنانچه غسل کردن برای شما مقدور نباشد و یا مشقت داشته باشد بدل از آن تیمم نمایید، و سایر وظایف از تطهیر خود و عوض کردن پنبه را انجام دهید. 

[سؤال 713] ----> 7006

‏2. اگر کسی نیمه شب از حیض پاک شد و دسترسی به آب نداشت چه باید بکند؟‏

بسمه تعالی، در وقت نماز اگر دسترسی به آب پیدا نکرد، باید تیمم کند.

[سؤال 714] ----> 734

‏3. برای نمازهایی که خوانده می شود، گاهی اوقات با کمی آب مواجه می شویم و‏‎ ‎‏یا گاهی عضوی از اعضای بدن نجس می گردد و یا صورت و دست ها سیاه است و‏‎ ‎‏برای برطرف شدن آن با مشکلات مواجه می شویم. آیا نماز خواندن با این وضع‏‎ ‎‏صحیح است یا نه؟‏

بسمه تعالی، اگر آب برای وضو کافی نیست، با تیمم نماز بخواند و در صورتی که بدن نجس باشد یا مانعی در بدن باشد، احکام مفصله ای دارد که در رساله ذکر شده است.

[سؤال 715] ----> 196

‏3. اگر کسی جنب باشد و آب هم نباشد ولی حمام های شهر، آب داشته باشد، اما‏‎ ‎‏چون در آن حمام ها احتمال خطر هست ـ به دلیل ناامنی در شهرهای کردستان ـ آیا‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 320
‏می تواند با تیمم نماز بخواند؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد.

[سؤال 716] ----> 5623

‏2. اگر فردی در هنگام خواب محتلم شد یعنی بدون اختیار جنب شد و امکانات‏‎ ‎‏کافی جهت غسل ندارد و صبح زود می خواهد به سر کار برود و تا شب کار کند و به‏‎ ‎‏هنگام شب برگردد به خانه و هنوز غسل نکرده؛ تکلیف وی در برابر عباداتش‏‎ ‎‏چیست؟ آیا می تواند نماز یا روزه و دیگر عبادات را به جای آورد؟ و اگر کارش‏‎ ‎‏تحصیل باشد چطور؟ توضیح فرمایید.‏

‏توضیح: نبودن امکانات کافی جهت غسل، یعنی چون در زمستان، شرایط هوا‏‎ ‎‏نامساعد است و مثلاً در روستاها، بخاری گازی و یا حمام و دیگر لوازم خیلی کم‏‎ ‎‏است، شخص نمی تواند صبح زود به هنگام اذان غسل کند و یا اگر آب ـ جهت غسل ـ‏‎ ‎‏بخواهد اسباب زحمت خانواده را فراهم می سازد.‏

بسمه تعالی، اگر غسل ممکن نیست یا برای او حرجی است، باید برای نماز و روزه تیمم بدل از غسل نماید و مجرد زحمت داشتن غسل تکلیف را ساقط نمی کند.

[سؤال 717] 326

 ‏بسمه تعالی‏

‏با سلام و درود به امام خمینی و گردانندگان دفتر امام و عرض تشکر از این که به‏‎ ‎‏این سؤالات پاسخ می گویید. ‏

‏1. اگر فرد مریضی که آب برای او ضرر ندارد، برای وضو و یا غسل احتیاج به مادر‏‎ ‎‏و کسان دیگری دارد و آن ها نتوانند هر موقع که لازم شد به او کمک کنند، می تواند‏‎ ‎‏برای وضو و غسل تیمم کند؟ ‏

بسمه تعالی، اگر خودش دسترسی به آب ندارد و کسی نیست که برایش آب

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 321
بیاورد، تیمم کفایت می کند. 

‏2. اگر در خواندن نماز صبح هم احتیاج به کمک داشته باشد و به موقع نتوانند کمک کنند، می تواند‏‎ ‎‏نماز صبح را قضا کند؟ ‏

بسمه تعالی، تأخیر نماز تا بعد از وقت جایز نیست و به هر نحو می تواند، باید در وقت، نماز را بخواند. 

‏3. اگر فرد مریضی که آب برای او ضرر ندارد، بنا به عللی که در سؤال شمارۀ یک گفته شد نتواند بعد از‏‎ ‎‏بول، خود را بشوید، آیا می تواند با پارچه ای خود را تمیز کند؟ و آیا بعد از این که با پارچه تمیز کرد،‏‎ ‎‏می تواند نماز بخواند و به قرآن دست بزند؟‏

بسمه تعالی، محل بول با غیر آب پاک نمی شود؛ ولی اگر نتواند با آب تطهیر کند معذور است. 

‏4. اگر کسی بعد از غائط، با پارچه ای خود را تمیز کرد و نتوانست در سه بار، محل را تمیز کند، اگر در‏‎ ‎‏دفعاتِ بیش از سه بار تمیز کرد، آیا پاک می شود و می تواند نماز بخواند و به قرآن دست بزند؟ ‏

بسمه تعالی، مانع ندارد. 

‏5. عرق جنب از حرام چیست؟ ‏

بسمه تعالی، منظور، عرق بدن است اگر بعد از جنب شدن به حرام، قبل از غسل پیدا شود. 

‏6. کسی که جنب است می تواند نماز بخواند؟ ‏

بسمه تعالی، باید به وظیفۀ غسل یا تیمم عمل کند و نماز بخواند. 

‏7. کسی که قسمتی از بدنش به وسیلۀ بول و مانند آن نجس شود، اگر لباسش پاک باشد می تواند نماز‏‎ ‎‏بخواند؟ ‏

بسمه تعالی، باید بدن خود را آب بکشد و نماز بخواند. 

‏8. اگر کسی کبوتری را بگیرد و بدون این که اعلام کند، سرش را بریده و بخورد و نداند مال کیست و‏‎ ‎‏بعد پشیمان شود، چگونه می تواند جبران کند؟ ‏

بسمه تعالی، اگر یقین دارد که مالک داشته، قیمت آن را ضامن است و اگر صاحب آن را نمی شناسد، حکم مجهول المالک دارد. 

‏9. اگر کسی کبوتری را بگیرد و نداند مال کیست و بعد عده ای آن کبوتر را از او بدزدند و بعد یکی از آن‏‎ ‎‏دزدها که کبوتر در دست او نیست پشیمان شود، چگونه می تواند جبران کند؟ ‏

بسمه تعالی، همه ضامن هستند و کسی که پشیمان شده، می تواند مطابق جواب سؤال قبل عمل کند. 


استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 322
‏10. اگر کسی کبوتری را بگیرد و نداند مال کیست و اعلام هم نکند و آن کبوتر بماند و بعد از مدتی‏‎ ‎‏جوجه هم بدهد، آیا جوجه هایش حلال است؟ اگر حلال نیست، چگونه می تواند آن کبوتر و‏‎ ‎‏جوجه هایش را حلال کند؟ ‏

بسمه تعالی، جوجه ها حکم مادرشان را دارند و اگر مالک آن را نمی شناسند، حکم مجهول المالک دارد که در مسأله قبل ذکر شد. 

‏11. آیا بازی کردن فوتبال دستی به قصد ورزش حلال است؟ ‏

بسمه تعالی، مانع ندارد. 

‏12. اگر کسی جنب باشد و سوره هایی که خواندنش برای او حرام است، به فکرش خطور کند و هرچه‏‎ ‎‏سعی کند، از فکرش نرود، آیا گناهی متوجه آن کس است؟ ‏

بسمه تعالی، مجرد خطور در ذهن حرام نیست. 

‏13. آیا غسل زیر دوش صحیح است؟ ‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد. 

‏14. آب قلیلی که برای غسل به کار می رود، بعد از جدا شدن از بدن آیا نجس است؟ ‏

بسمه تعالی، نجس نیست. 

‏15. آب شیرهای خانه حکم چه آبی را دارد؟ ‏

بسمه تعالی، حکم آب جاری دارد. 

[سؤال 718] ----> 163

‏2. بسیاری از مجروحین فلج هستند و از کمر به پایین حس ندارند و قادر به‏‎ ‎‏طهارت یا وضو نیستند؛ ولی دست و صورت آن ها سالم است. آیا این طور مجروحین‏‎ ‎‏اجازه دارند بدون طهارت یا وضو با خاک تیمم نموده و نماز بخوانند؟‏

بسمه تعالی، با فرض این که قدرت ندارند، با تیمم نماز بخوانند.

[سؤال 719] ----> 687

‏5. اگر در جبهه ظرف آبی باشد که رزمنده گمان کند اگر با آن آب وضو بگیرد‏‎ ‎‏ممکن است بر اثر تشنگی باعث زحمت خود و دیگران شود در این مورد چه کند؟‏

بسمه تعالی، تیمم کند.


استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 323
[سؤال 720] ----> 687

‏6. اگر آب در محلی باشد که مجاهد خوف داشته باشد که اگر به آن نزدیک شود،‏‎ ‎‏مورد اصابت تیر دشمن واقع شود؛ آیا می تواند برای خواندن نماز تیمم کند؟‏

بسمه تعالی، لازم است تیمم کند.

[سؤال 721] ----> 5440

‏3. اگر جوانی جنب شد و از شرم پدر و مادرش چند روزی به حمام نرفت، آیا‏‎ ‎‏می تواند این چند روز را تیمم کند و نمازش را بخواند؟‏

بسمه تعالی، شرم موجب سقوط تکلیف نیست و باید غسل کند؛ ولی اگر وقت ضیق باشد باید با تیمم نماز بخواند و صحیح است.

[سؤال 722] 327

 ‏بسمه تعالی‏

‏ضمن عرض سلام، خواهشمند است از محضر مبارک حضرت امام سؤال شود که‏‎ ‎‏اگر گروهی به قصد خودسازی و آمادگی بدنی بخواهند به اردویی بروند که اولاً:‏‎ ‎‏احتمال بدهند در آن جا آب پیدا نخواهند کرد. ثانیاً: یقین بدانند که آب نخواهند یافت،‏‎ ‎‏تکلیف آن ها در انجام این مطلب چگونه است؟ ‏

‏خدایا، خدایا، تا انقلاب مهدی (عج) خمینی را نگهدار.‏

بسمه تعالی، اگر در وقت نماز آب ندارند و نمی توانند تحصیل آب کنند، تیمم کنند و نمازشان صحیح است.

[سؤال 723] ----> 3344

‏10. اگر انسان در جایی مانند منزل قوم و خویش جنب شود و به عللی، مثل دور‏‎ ‎‏بودن حمام، خجالت کشیدن و امثال این مسائل، غسل نکند تکلیف چیست؟ و همین‏‎ ‎‏طور در رابطه با ماندن در کوه و بیابان که دسترسی به آب نیست، تکلیف چیست؟‏‎ ‎بسمه تعالی، عذرهای ذکر شده مجوز تیمم نیست و باید غسل کند، ولی اگر

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 324
غسل کردن به واسطه نبودن آب یا دور بودن آب و دسترسی نداشتن به آن‎ ‎میسور نبود، باید برای نماز تیمم کند. 

[سؤال 724] 328

 ‏بسمه تعالی‏ ‏17 / 10 / 1361‏

‏خدمت رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی‏

‏بنده، سرباز اسلام در جبهۀ گیلان غرب با مسأله ای روبه رو هستم که اکثر سربازان‏‎ ‎‏به دلیل جوانی با آن روبه رو هستند. ‏

‏سربازی که در جبهه آن چنان که باید و شاید به دلیل مسائل جنگی امکان رفتن به‏‎ ‎‏حمام را به طور مرتب ندارد و احتیاج به غسل جنابت پیدا می کند، تکلیف وی‏‎ ‎‏چیست؟ آیا باید همیشه تیمم کند تا به حمام برود یا حکم دیگری دارد؟ ‏

بسمه تعالی، اگر وسیله غسل برای او فراهم نیست، باید تیمم کند. 

[سؤال 725] ----> 7160

‏2. کارمند و یا کارگر کارخانه یا شرکتی که همیشه از اول سپیده صبح باید از منزل‏‎ ‎‏خود خارج شود تا در موعد مقرر سرکار حاضر باشد و الاّ از طرف مسئول، مؤاخذه‏‎ ‎‏می شود و در صورت تکرار اخراج می گردد. قبل از سپیده صبح احتیاج به غسل دارد و‏‎ ‎‏پیش از صبح وسیلۀ غسل برای وی فراهم نیست. مشخص فرمایید: آیا همین مقدار‏‎ ‎‏ضرورت، مجوز تیمم هست یا نه؟ ‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، تیمم بدل از غسل مجزی است. 

[سؤال 726] ----> 687

‏3. در صورت تنگی وقت یا مواجه شدن با خطر یا فرصت نداشتن در هنگام‏‎ ‎‏حمله، وضو گرفتن و نماز گزاردن چه حکمی دارد؟‏

بسمه تعالی، در فرض مذکور نباید وضو بگیرد و به هر نحو ممکن است با تیمم نماز بخواند، به طوری که خطر به او نرسد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 325
[سؤال 727] ----> 2894

‏36. اگر در شدت درگیری جنگ، برای رزمنده امکان وضوگرفتن نباشد آیا‏‎ ‎‏می تواند تیمم نماید؟‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، تیمم بدل از وضو مجزی است.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 326