کتاب طهارت

اجتناب از وسوسه در طهارت و نجاست

اجتناب از وسوسه در طهارت و نجاست

[سؤال 963] 441

 ‏بسمه تعالی‏ ‏18 / 12 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، سلام علیکم؛ امیدوارم که‏‎ ‎‏وجود آن حضرت در کمال سلامتی باشد.‏

‏زنی هستم که چند سالی است ازدواج کرده ام، مدتی است به وسواس شدید در‏‎ ‎‏اعمالم و به خصوص در نجس ـ پاکی مبتلا شده ام، مثلاً اگر دستم را آب می کشم، بعد‏‎ ‎‏در خوب آب کشیدن و یا در اصل عمل، دچار شک و تردید می شوم و این ابتلا به کلی‏‎ ‎‏زندگی را بر من ناگوار کرده است. دیشب جمال نورانی آن حضرت را در خواب دیدم‏‎ ‎‏که عرض حال می کردم و امروز تصمیم به نوشتن نامه نمودم برای این که قلبم آرامش‏‎ ‎‏پیدا کند.‏

‏مرقوم بفرمایید که اگر هر عملم را به تنهایی یک بار انجام دهم، آیا کفایت می کند و‏‎ ‎‏در نزد خداوند مسئول نیستم؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 428
‏خداوند شما را برای مسلمین جهان تا ظهور حضرت بقیة الله‌ حفظ بفرماید.‏

بسمه تعالی، شما به شک های خود نباید اعتنا کنید و اگر اعتنا کنید، کار حرامی کرده اید و هر عمل واجب را بیش از یک بار نباید انجام دهید و اگر انجام دهید، حرام است و هر وقت شک در نجاست یا صحت عملی کردید، باید بنا بر طهارت و صحت بگذارید و اگر بر خلاف آن عمل کنید، جایز نیست.

[سؤال 964] ----> 3134

‏6. انسانی که زیاد شک می کند باید چه کار کند؟ مثلاً وقتی به مهمانی می رود‏‎ ‎‏غذایی را که می خواهد بخورد، شک می کند که از چه راهی تهیه شده است یا مثلاً به‏‎ ‎‏حمام که می رود، اصلاً شک می کند که در و دیوار حمام نجس است، باید چه کار کند؟‏

بسمه تعالی، نباید به شک اعتنا کند و باید بنا بر حلیت و طهارت بگذارد.

[سؤال 965] ----> 208

‏3. آیا تکلیف مقلدین شما در توضیح المسائل برای شخص وسواسی هم به یک‏‎ ‎‏میزان است یا نه؟ به خصوص که این شخص در نجاسات وسواس داشته باشد، آیا‏‎ ‎‏باید مثل یک شخص سالم عمل کند یا این که شما فتوای دیگری دربارۀ شخص‏‎ ‎‏وسواسی دارید؟ با توجه به این که این شخص تنها دربارۀ خودش نیست.‏

بسمه تعالی، وسوسه از شیطان است. جایز نیست به آن اعتنا نماید؛ بلکه باید در طهارت و نجاست و غسل و وضو مثل متعارف مردم عمل کند.

[سؤال 966] ----> 87

‏3. بعضی از خانم ها در مسائل مختلف طهارت، دارای وسواس هستند، به حدی‏‎ ‎‏که در بعضی موارد مطلقاً فتوای مرجع تقلیدشان را نیز قبول نکرده و فقط عمل به‏‎ ‎‏همان برنامۀ وسواسشان می کنند؛ آیا در این موردهای خاص، لطمه ای به باب‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 429
‏تقلیدشان می خورد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، جایز نیست و باید از وسوسه اجتناب نمایند.

[سؤال 967] 442

 ‏بسمه تعالی‏

‏قم، حضور محترم دفتر استفتای امام‏

‏من در مدرسه ای نسبتاً وسیع واقع در تهران تدریس می کنم؛ در قسمتی از حیاط‏‎ ‎‏مدرسه، توالت ها قرار دارند؛ در قسمت دیگر حیاط، ساختمان مدرسه قرار دارد.‏

‏توالت ها ـ یعنی کناره های داخل توالت ها ـ نجس است؛ وقتی باران می بارد و این‏‎ ‎‏باران قطع می شود احیاناً دانش آموزان برای زنگ تفریح از کلاس ها خارج می شوند؛‏‎ ‎‏در این حین، حیاط مدرسه کاملاً خیس است و تعدادی از دانش آموزان دیده شده به‏‎ ‎‏توالت می روند و کف کفش هایشان نجس می شود؛ بعد که زنگ کلاس زده می شود،‏‎ ‎‏دانش آموزان همه ـ که حدوداً 600 الی 700 نفر هستند ـ با کفش های خیس از یک یا‏‎ ‎‏دو درب، همگی وارد سالن مدرسه و بعد وارد کلاس می شوند (یعنی کف سالن تا‏‎ ‎‏حدودی  تر می شود) بعد مستخدم مدرسه تقریباً هر دو روز یک بار با گونی های  تر،‏‎ ‎‏کف سالن ها را تی می کشد؛ یعنی آن شخصی که با پای نجس و  تر وارد سالن شده، با‏‎ ‎‏تی (گونی) به همه جا کشیده می شود و روزهای دیگر که خوب سالن ها خشک است،‏‎ ‎‏بر اثر حرکت دانش آموزان، گرد و خاک به پا می شود و بر روی لباس ها و بدن های ما‏‎ ‎‏می نشیند.‏

‏سؤال این است که آیا اولاً دانش آموزانی که به (فاصلۀ توالت ها تا ساختمان‏‎ ‎‏مدرسه حدوداً چهل الی پنجاه متر است) توالت می روند و کفش هایشان نجس‏‎ ‎‏می شود و به محوطۀ حیاط می آیند ـ که حیاط هم خیس است ـ تا بخواهند وارد سالن و‏‎ ‎‏راهروها بشوند، آیا نجاست را در طی این مسافت به داخل سالن ها و راهروها انتقال‏‎ ‎‏داده اند، یعنی سالن ها و راهروها نجس می شود، که به تبعیت آن، گرد و خاکش هم که‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 430
‏به پا می شود نجس باشد یا خیر؟ زیرا اگر این طور باشد، ما باید هر روز تا پس از‏‎ ‎‏مرخص شدن، به حمام برویم که کاری است بسیار مشکل.‏

‏خواهشمندم حکم مسأله را بیان فرمایید؟‏

بسمه تعالی، اعتنا به این امور که از وسوسه است نکنید و تا یقین به نجاست ندارید، محکوم به طهارت است.

[سؤال 968] ----> 4943

‏4. هنگام وضو در منازل و دستشویی هایی که قبلا خارجی ها از آن ها استفاده‏‎ ‎‏نموده اند معمولاً ترشحاتی به بدن و یا مثلاً از زمین به پاهای انسان می رسد با توجه به‏‎ ‎‏این که معمولاً هر روز سطح زمین ها و دستشویی ها را با مواد مایعی فقط یک بار تمیز‏‎ ‎‏می کنند آیا این ترشحات نجس است؟‏

بسمه تعالی، اگر یقین به نجاست محلی که از آن جا ترشح می شود داشته باشید باید از آن اجتناب شود مگر آن که ترشح از آب لوله باشد.

[سؤال 969] 443

 ‏بسمه تعالی‏

‏اشیایی که معمولاً مردم به کارگاه ها برای تعمیر می آورند مانند سماور و تلفن که‏‎ ‎‏احتمالاً تعدادی از آن ها متعلق به غیر مسلمان مانند مسیحی و یا زردشتی می باشد این‏‎ ‎‏اشیا پاک است یا خیر و کارگاه ها مجاز به قبول آن ها برای تعمیر می باشند یا خیر؟‏

بسمه تعالی، بدون علم به نجاست محکوم به طهارت است.

[سؤال 970] 444

 ‏بسمه تعالی‏ ‏31 / 5 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت امام خمینی مدّ ظله العالی‏

‏پسرم و همسرش از نان و نفت اجتناب کرده و می گویند: برای این است که افراد‏‎ ‎‏لااُبالی به آن دست می زنند. حتی از اجناس خانه خود از فرش و وسایل دیگر که از‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 431
‏بازار خریده و آب نکشیده اند، اجتناب می کنند. و بالاخره مرتب تنها در خانه هستند و‏‎ ‎‏جلوی حوض، یا خود را آب می کشند و یا لوازمات و چیزهای دیگر منزل را آب‏‎ ‎‏می کشند و تازه با یک بار در آب زدن، اکتفا نمی کنند؛ بلکه هر چیزی را که به نظرشان‏‎ ‎‏نجس است، چند بار داخل آب فرو می برند و در می آورند. مثلاً دست خود را پس از‏‎ ‎‏چند مرتبه در آب فرو بردن و در آوردن، پاک می دانند و می گویند: با یک بار، آب همه‏‎ ‎‏جای آن را نمی گیرد و بعضی قسمت ها در اثر هوایی که داخل آب هست و روی‏‎ ‎‏دست را اشغال می کند، خشک می ماند و در نتیجه نجس است. وقتی که عروس من‏‎ ‎‏می خواهد غذا درست کند، اول برنج و گوشت را در بیرون با شلنگ می شوید، بعد در‏‎ ‎‏داخل حوض می گذارد و آب می کشد و بعد غذا درست می کند و یا پس از جارو کردن‏‎ ‎‏منزل خود، در حوض می رود و خود را آب می کشد و می گوید: این گرد و خاک ها که‏‎ ‎‏به بدن من تماس گرفته نجس است. ‏

‏و با این که به این انقلاب و به شما علاقه زیادی دارند و مقلد شما هم می باشند، به‏‎ ‎‏خاطر همین وسواس زیاد، در مراسم راهپیمایی و نماز جمعه شرکت نکرده، و حتی‏‎ ‎‏برای نماز جماعت هم به مسجد نمی روند. با این که حضرت عالی این قدر تأکید در‏‎ ‎‏نماز جماعت می نمایید باز می گویند: «مسجد همه گونه افراد می آیند و این فرش ها‏‎ ‎‏چندان پاک نیست». پسرم به قدری در وسواس افراط کرده است که بیشتر اوقات در‏‎ ‎‏خانه هم نماز را ترک می کند و اصلاً روحیۀ او ضعیف شده است. اکنون من با صحبت‏‎ ‎‏زیادی که با آن ها کرده ام، توانسته ام آن ها را وادار کنم که این نامه را خدمت شما ارسال‏‎ ‎‏داشته و حضرت عالی فتوای خود را نوشته و بفرستید تا معلوم شود که وظیفه این زن و‏‎ ‎‏شوهر و همچنین هر شخصی که این گونه در وسواس می افتد، چیست؟‏

بسمه تعالی، وسوسه از شیطان است. باید با اعتنا نکردن به وساوس شیطانی دماغ شیطان را به خاک بمالند و همانند متعارف مردم رفتار نمایند. تنها تابع مقررات شرع مقدس باشند.


استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 432
[سؤال 971] 445

 ‏بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی‏

‏این جانب به این گفته شما که فرمودید: «بدون علم داشتن به نجاست چیزی، آن‏‎ ‎‏چیز پاک است»، عمل می کنم؛ ولی با این حال بسیار نجس می شوم. در نتیجه دریافتم‏‎ ‎‏که این نجس شدن زیاد، دلیل بر ناآگاهی و درست نفهمیدن مسائل توضیح المسائل‏‎ ‎‏است. مجدداً خواهش می کنم راه شرعی را که اسلام برای مبارزه با این بیماری روانی‏‎ ‎‏بیان می کند بفرمایید.‏

‏ضمناً شما فرمودید: «زمین خیس، کف کفشی را که نجس است پاک نمی کند».‏‎ ‎‏می خواستم بدانم؛ آیا در روزهایی که باران و یا برف آمده و زمین خیس است، با راه‏‎ ‎‏رفتن بر روی زمین خیس و برفی کف کفش پاک می گردد؟ در صورتی که آلوده به عین‏‎ ‎‏نجاست نباشد جواب چگونه است؟ با عرض معذرت فراوان از این که مزاحم وقت‏‎ ‎‏شریفتان شدم؛ خداحافظ. ‏

بسمه تعالی، اعتنا و ترتیب اثر به وسوسه حرام است و به شک های خود نباید اعتنا کنید. 

[سؤال 972] 446

 ‏بسمه تعالی‏

‏دفتر استفتای حضرت امام مدّ ظله، لطفاً پاسخ سؤالات ذیل را مرقوم فرمایید:‏

‏1. دختری هستم که در خانه پدر و مادر خود زندگی می کنم. ایشان معتقد به‏‎ ‎‏رهبری و جمهوری اسلامی می باشند و مسلمان و نمازخوان هستند؛ اما به مسأله‏‎ ‎‏طهارت، نجاسات و پاکی ها زیاد اهمیت نمی دهند؛ آیا تکلیف من چیست؟ در همین‏‎ ‎‏رابطه وقتی من به این مسأله توجه دارم ایشان از این موضوع ناراضی می شوند و اظهار‏‎ ‎‏ناراحتی می نمایند که شما وسواس دارید. با توجه به همۀ این مسائل و با توجه به این‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 433
‏موضوع که گفته اند: «اگر جایی از خانه یا وسایل توسط تو نجس نشود، تو مسئول‏‎ ‎‏نیستی»؛ آیا من مسئول نیستم که حتماً تطهیر کنم و آیا مسئولیت دیگران که در خانه‏‎ ‎‏نماز می خوانند به دوش من نیست؟ ‏

بسمه تعالی، بر شما مسئولیتی نیست و لازم نیست تطهیر کنید.

[سؤال 973]

‏2. اگر دست و صورت و لباس شخصی نجس باشد و یا بچه ای که همراه او‏‎ ‎‏می باشد این وضع را داشته باشد و به میهمانی برود باید به صاحب خانه بگوید؟ آیا‏‎ ‎‏مسئول نیست؟‏

بسمه تعالی، مسئول نیستید و لازم نیست به او بگویید.

[سؤال 974]

‏3. آیا پول نجس است؟‏

بسمه تعالی، نجس نیست.

‏4. اگر همسر انسان در خانه با لباس نجس نماز بخواند و احتیاط نکند؛ آیا بر انسان واجب است که به‏‎ ‎‏او بگوید؟‏

بسمه تعالی، واجب نیست به او بگوید.

[سؤال 975]

‏5. اگر همه بدن انسان نجس باشد و فقط دست ها را از ساعد یا مچ بشوید‏‎ ‎‏همین  قسمت پاک می شود، در صورتی که بالاتر از آن نجس است؟ و نیز اگر گردی‏‎ ‎‏صورت را به وسیله آب جاری بشوید در صورتی که موی سر نجس باشد، پاک‏‎ ‎‏می شود؟‏

بسمه تعالی، پاک می شود.

‏خدایا، خدایا، تا انقلاب مهدی، خمینی را نگه دار، از عمر ما بکاه و بر عمر ‏‎ ‎‏او بیفزا‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 434
بسمه تعالی، احکام طهارت و نجاست سهل و آسان است و از وسوسه‎ ‎اجتناب کنید.‎[1]‎

[سؤال 976] ----> 4858

‏2. وسواس در مورد طهارت و وضو و غسل و سایر مسائل شرعی چگونه‏‎ ‎‏می باشد؟ انسان چه کار باید بکند تا بدون گناه ترک کند و خلاص شود؟ ‏

بسمه تعالی، واجب است اعتنای به وسوسه نکنید.

[سؤال 977] 447

 ‏بسمه تعالی‏

‏خدمت سروران عزیزم سلام عرض می کنم بدان امید که همیشه در جهت خدمت‏‎ ‎‏به انقلاب اسلامی و در راه رضای خداوند متعال باشید از این که مزاحم اوقات شریف‏‎ ‎‏شما می شوم پوزش می طلبم اما بهترین راه حل دردم را تماس با شما یافتم. ‏

‏کوتاه کنم سخن را، من به بیماری وسواس ـ البته طبق گفته دوستان و آشنایان  ـ‏‎ ‎‏مبتلا گردیده ام و این جریان مربوط می شود به چند ماه قبل که ظرفی را که در حمام‏‎ ‎‏استفاده می نمودیم آب کشیده و به داخل سالن آوردم که آب از آن هم به روی فرش ها‏‎ ‎‏چکیده بود و بعد که توجه نمودم دیدم که به پشت ظرف کف تاید و برف خشکیده‏‎ ‎‏وجود دارد. با توجه به این که لباس نجس در این ظرف می شستیم و همیشه آب‏‎ ‎‏نمی کشیدیم فرش ها را نجس محسوب کردم، این گذشت تا روزی دیگر ته کفش تر‏‎ ‎‏که از توالت نجس بیرون آمده بودم برروی فرش افتاد و پس از آن هم زیاد رعایت‏‎ ‎‏نکردیم و فرش را آب نکشیدیم و درون ظرف های مورد استفاده قاشق چوبی بود که‏‎ ‎‏نجس هم گاهی شده ولی توجه نمی کردیم و ظرف ها را می شستیم و درون همان‏‎ ‎‏ظرف ها هم غذا می خوردیم و برای دیگران (مهمانان) هم غذا می آوردیم و پس از‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 435
‏آن که متوجه هم شدیم یک بار رعایت نکردیم در همان ظرف غذا خورده شد (البته به‏‎ ‎‏وسیله همسرم و فامیل) چرا که همسرم معتقد نبودند که ظرف ها نجس است و ما هم با‏‎ ‎‏این فامیل رابطه بسیار نزدیک و رفت و آمد شدید داریم حال نمی دانم غذاهایی که‏‎ ‎‏درست می کنند نجس است یا پاک یا کلاً خود این ها و خانه شان نجس می باشد یا‏‎ ‎‏پاک؟ از طرفی در رساله عملیه امام عزیزمان آمده است که غذایی که به عین نجس‏‎ ‎‏آلوده نیست می توان به بچه خوراند. آیا دهان این بچه که غذایی نجس خورده آن‏‎ ‎‏وقت پاک است یا نه؟ اگر شخصی این بچه را پاک حساب نمود آیا زندگی این فرد پاک‏‎ ‎‏است یا نه؟ مسأله غائب شدن فرد مسلمان را در رابطه با پاک شدن چیز نجس برایم‏‎ ‎‏بشکافید.‏

‏فقط تقاضا می کنم توجه بیشتری مبذول داشته در رابطه با این مسائل و جزء به‏‎ ‎‏جزء هم جواب دهید که این مسائل روحم را می آزارد و اعصابم شدید ناراحت‏‎ ‎‏می باشد. والسلام علی من اتبع الهدی ‏

بسمه تعالی، اگر خود بچه بخورد اشکالی ندارد و آنچه یقین به نجاست آن ندارید محکوم به طهارت است و از وسوسه باید اجتناب کنید و متنجس اگر بین آن و عین نجاست بیش از سه واسطه باشد نجس نمی کند.

[سؤال 978] ----> 304

‏5. مادر من شخصی است که وسایل را خیلی آب می کشد، برای رفع مریضی او چه‏‎ ‎‏باید بکنیم؟‏

بسمه تعالی، وسوسه از شیطان است و در طهارت و نجاست باید طبق رساله عمل نمایند.

[سؤال 979] ----> 244

‏18. اعتنا به شک افرادی که وسوسه دارند در امور پاکی و نجسی چه حکمی دارد؟‏

بسمه تعالی، وسوسه از شیطان است؛ نباید به آن اعتنا شود.


استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 436
[سؤال 980] ----> 456

‏2. یک پارچه لباس مثلاً بعضی قسمت های آن نجس و بعضی پاک است، اگر‏‎ ‎‏دست و یا چیزی با رطوبت مسریه به آن ملاقات کند، اما معلوم نیست که به‏‎ ‎‏قسمت های نجس آن یا قسمت های پاک آن رسیده در این صورت شی ء ملاقی نجس‏‎ ‎‏می شود یا نه؟ همچنین همین نهر و راه که بعض نقاط و بعض ذرات گل آن نجس و‏‎ ‎‏بعضی پاک است، دست و پا که با رطوبت با آن ملاقات می کند و معلوم نیست با کدام‏‎ ‎‏قسمت و با کدام ذرات آن ملاقات کرده آیا ملاقی نجس می شود؟‏

بسمه تعالی، در فرض سؤال، ملاقات کننده محکوم به نجاست نیست و به وسوسه و احتمال ابتدایی اعتنا نکنید.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. ۱صفحه 437

  • . لازم به ذکر است که این جمله در پایان سند به عنوان دستور العمل کلی از طرف حضرت امام برای سؤال کننده ارائه شده است.