حکم نماز و روزه افراد راننده
[سؤال 2273] 1052
بسمه تعالی 1 / 2 / 1361
حضور مبارک آیت الله العظمی و رهبر عظیم الشأن انقلاب امام خمینی
محترماً به استحضار می رساند کسانی که شغلشان راننده است و از محل سکونتشان تا محل کار به مقدار مسافت شرعی فاصله است و همه روزه با وسیله نقلیه ای که راننده آن شخص دیگری می باشد به محل کار خود رفت وآمد می کنند و فقط در محل کارشان رانندگی می کنند تکلیف نماز و روزه آن ها چیست و اگر باید نماز را تمام بخوانند تکلیف کسی که مسأله را سؤال کرده و به او گفته اند مطابق فتوای
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 545
رهبر عالی قدر نماز شکسته است او هم به همین دستور عمل کرده آیا باید نمازهای گذشته را قضا کند یا خیر؟
راننده ای که از محل سکونتش تا محل کار به مقدار مسافت شرعی فاصله دارد و همه روز به محل کار خود رفت و آمد می کند با اتوبوسی که راننده آن دیگری است و در محل کار راننده است ولی گاهی از طرف اداره به او مأموریت داده می شود تا چهار فرسخ و بیشتر رفت و آمد کند تکلیف نماز و روزه اش چیست؟
بسمه تعالی، اگر در محل کار شغلتان رانندگی در مقدار مسافت شرعیه نیست نمازتان شکسته است و اگر در مقدار مسافت رانندگی می کنید یا گاهی در مسافت و گاهی در کمتر از آن، در محل کار و بین راهی که مشغول هستید نماز شما تمام است.
[سؤال 2274] ----> 1249
5. اگر دائم السفر هستم، آیا خارج از محدودۀ کار خود، مثلاً در مسافرت به مشهد هم دائم السفر هستم یا مسافر؟
ضمناً در فرصتی خدمت حضرت آیت الله شیرازی، امام جمعه محترم مشهد رسیدم و از ایشان سؤال نمودم؛ ایشان فرمودند: چون در شهرستان گناباد، به دلیل کارت ساکن شده ای و چون در هفته ای، سه ـ چهار روز به مسافرت روستاهای اطراف می روی و مسافرتت، کثرت دارد و چون کارت در رابطه با راه و راه سازی می باشد، دائم السفر هستی. اکنون بنابر احتیاط تمنا دارم در صورت کفایت، توضیحات پاسخ سؤالات را مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، در سفرهای غیر شغل، حکم مسافر دارید.
[سؤال 2275] ----> 1282
4. تعدادی از پرسنل کارمند به عنوان راننده همه روزه صبح سرویس را به همدان برده عصر باز می گردند تکلیف آن ها چیست.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 546
بسمه تعالی، در فرض مذکور نماز او تمام است مگر در صورتی که همدان وطن او نیست و مقداری که رانندگی می کند کمتر از مسافت شرعیه باشد.
[سؤال 2276] 1053
بسمه تعالی 29 / 4 / 1361
قم، دفتر حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی
ضمن آرزوی پیروزی اسلام و شما خدمتگزاران صدیق، مستدعی است مرقوم فرمایید: رانندگانی که در استخدام دولت می باشند، از نظر نماز و روزه، جزو دائم المسافرین می باشند یا جزو اجیران؟
بسمه تعالی، اگر در مقدار مسافت شرعی اشتغال به رانندگی دارند، نماز آن ها تمام و روزۀ ایشان صحیح است.
[سؤال 2277] 1054
بسمه تعالی
ضمن عرض سلام و توفیق بندگی خداوند متعال و با آرزوی طول عمر حضرت امام خمینی، دامت برکاته، سؤالی داشتم که به صورت زیر می باشد:
بنده یک نفر ارتشی کادر می باشم که شغلم رانندگی می باشد و از هفت صبح تا غروب یا ساعت شش و نیم یا کمتر یا بیشتر مشغول رانندگی می باشم و اساتید را می آورم و دو مرتبه می برم؛ از خانه تا محل کار حدود پنج کیلومتر می باشد و اهل اصفهان می باشم و تهران را هم وطن اختیار نکرده ام و هر چند ماه هم چند روزی به اصفهان می روم؛ خواهشمند است در مورد این که این جانب نماز و روزه ام در خانه و محل کار و در اصفهان به چه صورت باید عمل کنم را ابلاغ فرمایید.
از زحمات شما تشکر می نمایم و از خداوند منّان سلامتی شما را خواستارم.
بسمه تعالی، تا از وطن اصلی اعراض نکرده اید، نمازتان در آن جا تمام و
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 547
روزه صحیح است؛ و همچنین از وقت اشتغال به شغل رانندگی در صورتی که به مقدار مسافت شرعی باشد که در غیر سفر اول، نماز تمام و روزه صحیح است؛ و تا ده روز در یک محل توقف نکرده اید، حکم تمام باقی است، ولو در اثنای اشتغال شغل رانندگی در کمتر از مسافت هم باشد؛ ولی در سفر به وطن و برگشت و نظایر آن که شغل شما نیست، نماز شکسته و روزه صحیح نیست.
[سؤال 2278] ----> 335
4. شخصی که در جهاد سازندگی جهت رانندگی با کامیون های سنگین استخدام شده و معمولاً کمتر از مسافت شرعی یعنی 24 کیلومتر رفت و آمد می کند و گاه نیز به عنوان مأموریت به مسافرت می رود؛ آیا جزو کسانی است که شغل آن ها سفر است؟ همچنین اگر در هر روز بیش از مسافت شرعی برود چطور؟
بسمه تعالی، در سفر شرعی که به عنوان شغل او است، نماز تمام است.
[سؤال 2279] ----> 1890
8. افرادی که شغل آن ها سفر است مانند راننده ها گاهی چند روز ماشین را در محل گذاشته با وسیله دیگر برای تهیه لوازم ماشین می رود به شهر دیگر در این چند روز تکلیف او از لحاظ روزه و نماز چیست آیا شغل با چنین سفری قطع می شود یا نه؟
بسمه تعالی، سفر مزبور سفر در شغل نیست و وظیفه او در این سفر قصر است ولی احتیاط به جمع مطلوب است.
[سؤال 2280] ----> 261
3. افرادی که در جبهه ها مسئولیت رانندگی خودروها را دارند چه آن افرادی که شغلشان در موطنشان رانندگی است و چه آن افرادی که شغلشان رانندگی نیست و به حکم وظیفه شرعی در جبهه خودرو تحویل گرفته اند، نماز خواندنشان چه صورتی دارد؟ آیا بایستی شکسته بخوانند یا کامل؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 548
بسمه تعالی، اگر کارشان در جبهه رانندگی در مقدار مسافت یا اعم از آن است نمازشان تمام است، هرچند در محل خود راننده نباشند.
[سؤال 2281] 1055
بسمه تعالی
پس از سلام و تحیات
1. رانندگان خودروهای جهاد سازندگی نماز را تمام بخوانند یا قصر؟
بسمه تعالی، اگر شغلشان رانندگی در مسافت شرعی است باید تمام بخوانند.
[سؤال 2282]
2. رانندگان لودر و بولدوزر و وسایل مشابه که معمولاً در یک جا کار می کنند که از محل زندگی راننده هایش بیش از حد سفر است و هر روز رفت و آمد می کنند، نماز را تمام بخوانند یا قصر؟
بسمه تعالی، با فرض این که یک جا رانندگی می کنند و در مسافت شرعی رانندگی نمی کنند نمازشان قصر است.
[سؤال 2283] 1056
بسمه تعالی
حضور محترم برادران دفتر حضرت امام دام ظله العالی، با ابلاغ سلام و تحیت:
1. افرادی که به طور موقت به مدت چند ماه در جبهه و یا جای دیگری به رانندگی اشتغال دارند، ولی شغل اصلی شان چیز دیگری است تکلیف شان نسبت به نماز و روزه در این ایام موقت رانندگی چیست؟ بیان فرمایید.
2. اگر افرادی راننده دائمی باشند ولی مثلاً در جبهه بوده و از خط سیر همیشگی سفر نکنند، بلکه در خط سیر جاده های جبهه چند ماهی رانندگی کنند تکلیف شان نسبت به نماز و روزه چیست؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 549
بسمه تعالی، کسانی که در مقدار هشت فرسخ شرعی ولو در مجموع رفت و برگشت شغل رانندگی دارند خواه موقت باشد یا دائمی در یک جاده باشد یا در جاده های مختلف در غیر سفر اول نمازشان تمام و روزه صحیح است.
[سؤال 2284] 1057
بسمه تعالی
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی
نماز و روزه راننده ای که در محل خود، راننده و شغلش مسافرت است و برای همین منظور اعزام شده و یا به جهت کمک آمده، ولی در جبهه او را به عنوان راننده انتخاب کرده اند و یا در وطن راننده شهری است و یا در وطن راننده است و گاهی به حد مسافت و یا کمتر از مسافت می رود و یا سابقاً راننده بوده و تغییر شغل داده و اکنون در جبهه راننده است و یا به طور موقت به رانندگی مشغول است و یا راننده وسایل سنگین بوده و به شغل راهسازی مشغول است و یا راننده تراکتور می باشد و هر کجا لازم باشد می رود به طور رایگان، و یا در مقابل گرفتن دستمزد، به طور موقت یا غیر موقت، و در جبهه طبق مقررات مربوطه رانندگی می کند چگونه است؟
بسمه تعالی، اگر رانندگی در مقدار مسافت شرعی شغل باشد، نماز تمام و روزه صحیح است و فرقی بین صور ذکر شده نیست.
[سؤال 2285] 1058
بسمه تعالی 9 / 4 / 1361
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دامت برکاته
پس از عرض سلام، رانندگانی هستیم در جهاد که شغل ما رانندگی است، ولی مسیر ما یک جا نیست، بلکه هر روز مسیر دیگری که هشت فرسخ می باشد می رویم. نماز و روزۀ ما چگونه می باشد؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 550
بسمه تعالی، وحدت مسیر شرط نیست. اگر رانندگی در مقدار مسافت شرعی شغل باشد نماز تمام و روزه صحیح است.
[سؤال 2286] 1059
بسمه تعالی
1. کسی که شغلش رانندگی بوده است و از طریق بسیج و سپاه داوطلبانه عازم جبهه شده است و همان رانندگی را انتخاب کرده است، با توجه به این که مدتی بدون مزد، کار کرده است، نمازش قصر است یا تمام؟
بسمه تعالی، اگر به مقدار مسافت شرعی رانندگی می کند در آن سفر نماز شما تمام است.
2. کسی مسأله ای را از فردی پرسیده و آن فرد مسأله را اشتباه گفته و سائل بعد از مدتی فهمیده است که عملش اشتباه بوده است. مثلاً نماز را مدتی تمام خوانده در حالی که باید شکسته می خوانده، آیا باید اشتباه خود را جبران کند و نمازهای گذشته را قضا کند یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر به جای این که نماز را شکسته بخواند تمام خوانده و می دانسته نماز مسافر شکسته است باید قضا کند.
3. کسی که آب برای غسل پیدا نمی کند و چند روز نماز می خواند، آیا برای هر نماز یک تیمم بگیرد و یک وضو، یا این که فقط یک تیمم بدل از غسل بگیرد و برای نمازهای بعدی فقط یک وضو بگیرد؟
بسمه تعالی، یک تیمم بدل از غسل کافی است ولی بعد از حدث اصغر برای نماز باید وضو بگیرد.
4. پول و ساعت و مواد غذایی که سربازان اسلام از کفار به غنیمت می گیرند آیا متعلق به سربازی است که خودش گرفته است یا متعلق به همۀ سربازان است؟ حکم را بیان فرمایید.
بسمه تعالی، اگر پول زیاد نیست و ساعت و مواد غذایی، مربوط به رزمنده ای است که آن را گرفته و در غیر آن مربوط به مقررات دولت اسلامی است.
5. به سربازانی که مزایا و حقوق می دهند آیا این مزایا خمس دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر در مقابل کار به آن ها داده نمی شود، خمس ندارد.
6. به ائمۀ جماعت اهل سنت اقتدا کردن چه صورت دارد، آیا نماز صحیح است یا خیر؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 551
بسمه تعالی، در مورد تقیه صحیح است.
7. طلابی که به اردوگاه سپاه و ارتش و یا جای ناشناس می روند و آن ها اصرار می کنند که نماز جماعت بخوان، بر چه اساسی آن ها اقتدا بکنند ـ در صورتی که شناسایی ندارند و نماز می خوانند ـ نمازشان صحیح است یا خیر؟
بسمه تعالی، تحقیق کنند تا عدالت امام جماعت را احراز کنند.
8. دو نفر گزارش دهندۀ سرقت مالی بوده اند. با سه نفر دیگر رفته اند و مال را دزدیده اند. گزارش دهنده از مال چیزی نصیبش نشده. با توجه به این که خود گزارش دهنده ها در حمل بار شرکت داشته و حالا یک نفر از آن ها به اشتباه خود پی برده و به صاحب مال رجوع کرده تکلیفش چیست؟
بسمه تعالی، منوط است به رضایت صاحب مال و اگر ید بر تمام مال پیدا کرده ضامن تمام آن است.
[سؤال 2287] ----> 4833
2. شخصی ماشین باربری دارد و دائم در حرکت و مسافرت است؛ لیکن شب به خانه بر می گردد؛ یا دو سه روز می گذرد و به خانه می آید. آیا این شخص، دائم السفر محسوب می شود یا خیر؟ حکم الله را مرقوم بفرمایید.
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، نماز او تمام است.
[سؤال 2288] ----> 6185
2. کسانی که تمام سال، شغلشان مسافرت با ماشین می باشد؛ البته صبح می روند و غروب به خانۀ خویش بر می گردند و مسافت راه هم از ده فرسنگ تجاوز می کند، آیا دائم السفر محسوب می شوند یا خیر؟ نماز و روزه شان چه حالت دارد؟ آیا باید نماز را تمام بخوانند و روزه را تمام بکنند یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر شغلشان رانندگی یا به نحو دوره گردی است، نمازشان تمام است و در غیر این صورت، باید شکسته بخوانند.
[سؤال 2289] ----> 2064
2. شخص کثیرالسفر مثل معلمی که هر روز از وطنش مسافت شرعیه و بیشتر
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 552
را طی کرده و برمی گردد نماز و روزه اش چطور است؟ نقل شده که فرموده اید: «شکسته است».
بسمه تعالی، قصر و افطار است.
[سؤال 2290] 1060
بسمه تعالی
محضر مبارک حضرت امام، آیت الله العظمی الخمینی، دامت برکاته
پس از عرض سلام و تحیات، لطفاً استفتای ذیل را جواب مرقوم بفرمایید.
1. راننده ای برای تهیه بنزین یا کوپن یا لوازم ماشین، با ماشین دیگری به مسافرت می رود. آیا حکم «من شغله السفر» را دارد یا نمازش قصر است؟
بسمه تعالی، نمازش قصر است و احتیاط در فرض مذکور ترک نشود.
2. شخصی در ماه رمضان همه اش در مسافرت بوده. در ماه رمضان یا بعد از ماه رمضان فوت می کند یا شهید می شود، در حالی که به وطن باز نگشته یا جایی اقامت ده روز نکرده است. آیا قضای رمضان بر ولیّ او واجب است یا عمل به وصیت قضای روزه او لازم است؟ و یا مثلاً تبرعاً انجام قضای رمضان، صحیح است یا نه؟ والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
بسمه تعالی، بدون وصیت، بر ولیّ چیزی نیست و انجام عمل تبرعاً مانع ندارد. بلی اگر پسر بزرگ تر دارد، روزه هایی که در سفر از او فوت شده را باید قضا کند.
[سؤال 2291] 1061
بسمه تعالی 14 / 1 / 1361
خدمت برادران مسئول در دفتر امام
چون اشکالی از نظر نماز و روزه برایم پیش آمده، از شما برادران تقاضا دارم مرا راهنمایی فرمایید.
فردی هستم که به عنوان راننده، به صورت هفتگی در جهاد سازندگی اردستان کار می کنم و فاصلۀ محل سکونتم تا اردستان حدود 45 کیلومتر است و فاصله هایی که در
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 553
روز طی می کنم، از پنج تا یک صد کیلومتر در روستاهای اطراف اردستان است؛ در عرض ماه، یکی دو بار هم به اصفهان جهت کار جهاد مسافرت می کنم و احتمالاً بعضی از روزها به غیر از رانندگی کار دیگری هم می کنم؛ خواهشمند است در این مورد مرا راهنمایی فرمایید. والسلام
بسمه تعالی، در سفر از محل سکونت تا محل کار و برگشت و خود محل کار، نماز شکسته است، مگر این که قصد اقامۀ ده روز بشود؛ و در سفرهای شرعی که به عنوان شغل استخدامی می روید، نماز تمام است در صورتی که شغل سفر باشد.
[سؤال 2292] 1062
بسمه تعالی 14 / 7 / 1361
خدمت رهبر کبیر انقلاب، امید مستضعفان
سلام گرم و صمیمانه ام را که از کربلای خوزستان می آید، بپذیرید.
هدف از نوشتن نامه، چند سؤال است که این حقیر را بر آن داشت تا به وسیلۀ نامه، آن را بازگو بنمایم.
1. کسی که در محلش رانندگی می کند، مانند رانندۀ تاکسی ـ و بالاخره راننده ای که داخل شهر رانندگی می کند ـ الآن که در جبهه، رانندگی می کند، نماز و روزه اش چگونه است؟
بسمه تعالی، اگر در جبهه، در مقدار مسافت رانندگی می کند، نمازش تمام و روزه او صحیح است.
[سؤال 2293]
2. کسی که در محلش رانندگی می کند، مانند رانندۀ کامیون که همیشه در بیابان است و الآن در جبهه رانندگی می کند، نماز و روزه اش چگونه است؟
بسمه تعالی، حکم مسأله قبل را دارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 554
[سؤال 2294]
3. کسی که حکم مأموریتش به جبهه، در بهداری یا رزمنده و یا غیره . . . باشد، اگر با توجه به نیازمند بودن به راننده، اعضای بهداری یا رزمنده، به رانندگی بروند، نماز و روزه شان چگونه است؟ با تشکر، از طرف این حقیر و سایر رزمندگان، در خاتمه، از آن معظم له خواستارم که دعا کنید تا خداوند، گناهان مرا ببخشاید.
بسمه تعالی، اگر شغلشان در جبهه، رانندگی و به مقدار مسافت باشد، حکم مسأله قبل را دارد.
[سؤال 2295] 1063
بسمه تعالی 16 / 4 / 1361
دفتر حضرت امام خمینی، روحی فداه
پس از حمد و ثنای آفریدگار یکتا که خالق هستی و آفریننده عالم وجود می باشد و با سلام و درود بر پیامبر خاتم و جانشینان برحقش حضرت علی بن ابی طالب و یازده فرزندش علیهم السلام و با درود به رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران و شما مسئولین دفتر حضرت امام خمینی دو سؤال داشتم، لطفاً جواب فرمایید.
1. این جانب با شغل کامیون داری امرار معاش می نمایم و چون دائم السفر هستم نماز و روزه خودم را طبق رسالۀ حضرت امام انجام می دهم لذا یک مسأله تازه ای برایم پیش آمده، از این قرار که کامیون این جانب گاهی اوقات که خراب می شود و احتیاج به تعمیر دارد، این جانب برای به دست آوردن لوازم یدکی آن مجبور می شوم با ماشین کرایه به تهران یا شهرستان های دیگر بروم و لوازم مورد لزوم کامیون خودم را تهیه نمایم و آیا این کار جزء شغل من حساب می شود یا خیر، چون قبلاً در مشهد مقدس از بسیاری از علمای محترم سؤال نمودم و گفتند آن هم جزء شغل شما محسوب می شود و این جانب هم تا به حال در مسافرت این نحوه ای روزه و نماز خودم را کامل انجام داده ام لذا اخیراً از روحانی محترم شهرستان آبیک سؤال نمودم
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 555
ایشان فرمودند روزه بنده با این شکل درست نیست. با توجه به مراتب فوق خواهشمندم بفرمایید آیا روزه بنده با نحوی که عرض نمودم صحیح است یا خیر و اگر صحیح نیست تکلیف بنده چیست و روزه های قبل و نمازهای پیش از این چطور می شود؟ قبلاً از لطف شما تشکر می نمایم.
بسمه تعالی، شغل محسوب نمی شود و احکام مسافر دارد و روزه هایی که گرفته باید اعاده و نمازهایی که تمام خوانده قصراً قضا شود.
2. ضمناً برادری هم یک مسأله دارد که از این قرار است در وقتی که نمی دانسته و متوجه نبوده مال کسی را که گویا بهایی هم بوده خورده و یا سرقت نموده و او هم اکنون در خارج از کشور است و مقداری از اموالش را دولت در اختیار گرفته این برادر که می خواهد خود را تطهیر کند چگونه ممکن است؟
بسمه تعالی، به ورثه مسلمان او رد کند و اگر ندارد به حاکم شرع مراجعه نماید.
در خاتمه از خداوند قادر متعال خواستارم که انقلاب اسلامی ایران را به رهبری امام عزیز به پیروزی نهایی برساند و دشمنان اسلام را به دست مسلمانان خوار و ذلیل بگرداند و امام خمینی را تا انقلاب حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه برای ما حفظ فرماید. والسلام
[سؤال 2296] ----> 1029
2. کسی که مثلاً در کرج سکونت دارد و هر روز از کرج به تهران می آید و در مؤسسه ای کار می کند و شغل او در آن مؤسسه رانندگی است که در تهران و حومه رفت و آمد می کند؛ نماز او در خود آن مؤسسه و خارج آن چه صورت دارد؟
بسمه تعالی، در خود مؤسسه تا اشتغال به رانندگی ندارد، شکسته است و در راهی که مشغول رانندگی است؛ چنانچه شغل او رانندگی به حد مسافت است، تمام بخواند.
[سؤال 2297] 1064
بسمه تعالی
محضر مقدس رهبر عالی قدر، آیت الله العظمی حاج سید روح الله الموسوی
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 556
الخمینی، دام عزّه، اولاً سلام عرض می نمایم. بعد از عرض سلام، سلامتی و طول عمر آن رهبر عظیم الشأن را از خدای بزرگ طالبم.
بنده ساکن شهر بابل و محل کارم در شهر ساری می باشد و در یک اداره ای شغلم رانندگی است؛ به این معنا که رانندۀ اداره هستم و هر روز ممکن است از حد ترخص خارج شوم و مأموریتم معلوم نیست که به کجاها می روم؛ ممکن است ده فرسخ یا بیشتر و کمتر؛ و امکان هم ندارد قصد عشره کنم؛ چون اولاً امکانات، برای خودم و خانواده ام نیست و ثانیاً این شغلم در تمام ایام سال ادامه دارد. در این صورت، نماز و روزه ام به چه صورت خواهد بود؟ و تا کنون تکلیفم را کامل انجام می دادم. جواب آن را محبت فرمایید که مزید تشکر است.
بسمه تعالی، در غیر وطن، حکم مسافر دارید؛ ولی در ایامی که به رانندگی، به عنوان شغل اشتغال دارید، در صورتی که رانندگی در مقدار مسافت شرعی باشد و ده روز در یک محل اقامت نداشته باشید، نماز تمام و روزه صحیح است.
[سؤال 2298] 1065
بسمه تعالی
سلامٌ علیکم، این جانب در اکیپ وسایل سنگین لشکر 77 خراسان در جبهۀ خرمشهر خدمت می کنم؛ من در حدود چند ماه است که رانندۀ بولدوزر هستم؛ سؤال من این است: آیا ما هم مانند رانندگان دیگر که رانندگی شغلشان است، باید نماز را تمام بخوانیم یا نه؟ البته الآن تمام راننده های اکیپ وسایل سنگین، نمازشان را شکسته می خوانند و من هم می خواندم؛ از روحانی ای که در گروهان مهندسی بود سؤال کردم که نماز را درست بخوانم یا شکسته؟ ایشان فرمودند: اصلاً نمی شود به شما راننده گفت؛ چون در اختیار فرماندۀ گروهان هستید و هرچه او دستور داد باید شما انجام بدهید و خودتان اختیاری ندارید؛ چون امکان دارد فرمانده، شما را از رانندگی
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 557
بولدوزر بردارد و به کار دیگری غیر از رانندگی بگمارد؛ برای همین نماز را باید شکسته بخوانید. خواهش می کنم برای حضرت امام خمینی سؤال مرا مطرح کنید و پاسخ مسأله را بفرستید.
بسمه تعالی، اگر شما را به شغل رانندگی بولدوزر، ولو به طور موقّت موظف نموده اند و در طول مسافت شرعی اشتغال به عمل دارید، نماز تمام است؛ ولی چنانچه برای انجام عمل به محل معینی می روید و در آن جا انجام وظیفه نموده بر می گردید، حکم مسافر را دارید.
[سؤال 2299] ----> 1172
3. راننده از محل خودش به مناطق جنگی برای کمک رسانی می رود و به همان شغل رانندگی خودش ادامه می دهد؛ قبلاً هم به مسافت شرعیه رانندگی می کرد. آیا نماز را تمام و روزه بگیرد یا نه؟
بسمه تعالی، اگر به مقدار مسافت شرعی رانندگی می کند، نماز او تمام است و باید روزه بگیرد.
[سؤال 2300] ----> 1172
4. راننده تاکسی که عرفاً راننده است و نیز کسی که گواهی رانندگی را گرفته استخدام شده در مناطق جنگی در مسافت شرعیه و یا تبرعاً فی سبیل الله رانندگی می کند، آیا نماز را تمام و روزه را بگیرد یا نه؟
بسمه تعالی، با فرض این که مشغول رانندگی در مسافت شرعیه هستند نمازشان تمام است.
[سؤال 2301] 1066
بسمه تعالی
1. سربازی در جبهه که وارد شده است شغل رانندگی را در فاصلۀ مثلاً دزفول (که وطن او نیست) تا جبهه که بیش از چهار فرسخ است به عهدۀ او گذارده اند و در روز
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 558
رفت و آمد دارد و نه ماه است که مشغول است و در وطن خودش کارش رانندگی بیرون شهری نبوده است. در این فرض درتمام مدت هم نمازش را به خیال دائم السفر بودن تمام خوانده وظیفه اش از نظر گذشته و حال چیست؟
بسمه تعالی، در فرض مذکور وظیفه تمام است.
2. سربازی که در فاصلۀ بیش از چهار فرسخ در کمتر از ده روز اقامت در جبهه مدتی است رفت و آمد دارد، وظیفه اش از نظر قصر و اتمام چیست؟
بسمه تعالی، حکم مسافر دارند.
[سؤال 2302] ----> 1246
2 . افرادی که به عنوان راننده استخدام شده اند و برنامۀ مسافرت آن ها مطابق مأمورین و سرنشین می باشد وظیفۀ آن ها چیست؟
بسمه تعالی، راننده حکم مسافر را ندارد.
[سؤال 2303] 1067
بسمه تعالی
پیشگاه مبارک مرجع عظیم الشأن، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دام ظله
اشخاصی که در بعضی ادارات دولتی به عنوان راننده استخدام می شوند و در بعضی اوقات، از طرف ادارۀ مربوطه به مأموریت فرستاده می شوند، آیا این اشخاص، حکم دائم السفر پیدا می کنند ـ که در هنگام مأموریت روزه بگیرند و نماز را تمام بخوانند ـ یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر مأموریت آن ها رانندگی در حد مسافت شرعی است، نماز آن ها تمام است و می توانند روزه بگیرند.
[سؤال 2304] 1068
بسمه تعالی
سلام بر رهبر کبیر انقلاب، بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران
درود بر شهیدان گلگون کفن، از کربلای امام حسین علیه السلام تا هفتاد و دوتن کربلای
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 559
ایران؛ بالاخص بهشتی قهرمان
به درخواست عدۀ کثیری از کارمندان فنی ترابری ارتش جمهوری اسلامی خواستیم مسأله ای را که هنوز کسی نتوانسته برایمان حل نماید، شما محبت بفرمایید آن را حلاجی نموده و از رسانه های گروهی، در اختیار امت حزب الله قرار دهید تا برای همگان روشن گردد.
مسأله از این قرار می باشد: ما به عنوان فنی در ارتش استخدام شدیم؛ ولی چون شغل ما راننده می باشد، کارمان روی برنامۀ معینی پیش نمی رود؛ مثلاً 18 کیلومتری تهران کرج که اداره می باشد، محل کار ما هست. ما را از آن جا به مقصد آبیک قزوین می فرستند برای مأموریت ـ به مدت یک ماه ـ که خودروی خود را در آن جا می بریم برای بردن بار درون آن اداره، و خودمان با سرویس اداری ایاب و ذهاب داریم، و یا این که به مقصد منظریۀ قم و یا به منطقۀ جنگ می رویم. ما نمی دانیم که آیا دائم السفر حساب می شویم تا طبق مسأله 1311 که در رسالۀ امام ذکر شده و یا مسائل دیگر که گفته شده: کسی که شغلش رانندگی است نماز او درست می باشد، نمازمان را درست بخوانیم، یا این که دائم السفر حساب نمی شویم و نمازمان شکسته است؟ در صورتی که ما نه دائم السفر هستیم، و نه این که دائم در وطن؛ و لذا مسأله خود را نمی دانیم و از هر روحانی هم که سؤال می کنیم می گویند: باید از دفتر امام سؤال شود. از این رو مزاحم شما برادران شدیم و نظر خواستیم. ضمناً از شما کمال سپاسگزاری را داریم.
در ضمن منزل ما در کرج، شهرک فردیس می باشد و تا وطن اصلی ما... کیلومتر می باشد. وطن ما شمیران می باشد و ما می خواهیم به تهران برویم و قصد زندگی در کرج را نداریم. نماز ما چگونه است؟ شکسته یا درست؟
بسمه تعالی، اگر شغل شما در مدت مذکور، رانندگی در مقدار مسافت شرعی است، در آن مدت، وظیفۀ شما تمام است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 560
[سؤال 2305] 1069
بسمه تعالی 27 / 8 / 1360
محضر مبارک مرجع تقلید شیعیان جهان و رهبر مسلمین، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دام ظله العالی، محترماً؛ تقاضامند است نظر مبارک را در زمینه مسائل مشروحه ذیل بیان فرمایید که ضروری است:
1. شخصی راننده ارتش است و برنامه کارش از نظر دستور اداری کاملاً مشخص نیست که در چه مواقعی می باشد، هر لحظه احتمال مسافرت برای انجام کار اداری هست. شاید ده روز به تهران برود یا بیست روز به جایی نرود. بر طبق نیاز و ضرورت اداری برنامه کارش را تنظیم می کنند و به دست خودش نیست. در موقعی که برای انجام مأموریت می رود، حکم نماز و روزه اش چگونه است؟ هنگامی که در محل سکونت خانواده اش می باشد چگونه است؟ البته محل سکونت هم وطنش نیست و احتمال دارد مدت دو سال باشد و بعد منتقل شود به شهر دیگری.
بسمه تعالی، در وقت انجام مأموریت که به مقدار مسافت یا بیشتر رانندگی می کند، تمام بخواند و در محل سکونت که وطن او نیست، بدون قصد اقامت ده روز، شکسته بخواند.
2. دربارۀ مسأله شماره 1490 رساله عملیه امام در مورد مکروهیت نماز جماعت با مسافر توضیح دهید که باتوجه به ضرورت وحدت و نتیجه مؤثر آن منظور از این مکروهیت و تأثیر آن در مقبولیت نماز چگونه است؟
بسمه تعالی، نماز صحیح است، و کراهت به معنی این است که ثواب آن از جماعت های دیگر کمتر است.
3. افرادی از پرسنل ارتش هستند که فاصله محل کارشان با منزل مسکونی شان که در پایگاه می باشد بیست و چهار کیلومتر است و یک روز کار و دو روز استراحت می کنند. با توجه به آن که حداقل مدت مأموریت آن ها در پایگاه دو سال و یا احتمالاً بیشتر می باشد و بعد از آن منتقل می شوند و آن جا برای آن ها جنبه وطنی ندارد، تکلیف آنان از نظر نماز و روزه در محل کار و در محل مسکونی چگونه است و تکلیف خانواده هایشان که به صورت ثابت در محل مسکونی هستند چگونه است؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 561
بسمه تعالی، در محل کار نمازشان شکسته است و در محل سکونت نیز اگر وطن آن ها نباشد، بدون قصد اقامت ده روز، باید شکسته بخوانند.
4. داشتن منزل مسکونی از احتیاجات و ضروریات اولیۀ هر کس می باشد و از طرفی برای افراد تمکن خرید یک مرتبه نیست و باید از طریقی برای خرید خانه پس انداز کنند و یا به صورت حساب سپرده ثابت در بانک بگذارند تا پس از یک سال دو برابر آن را وام بگیرند، حال این پول خمس دارد یا نه؟ در صورت مثبت بودن جواب، آیا طریقه ای وجود دارد که بتوان ضمن نگهداری سرمایه و حفظ آن برای خرید خانه، از خمس دادن معذور باشد؟
بسمه تعالی، پس انداز اگر از حقوق است خمس دارد.
[سؤال 2306] 1070
بسمه تعالی یکم ربیع الاول 1402 ق
پس از درود فراوان به پیشگاه اقدس قائد عظیم الشأن و رهبر کبیر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، نایب بر حق امام زمان، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، روحی فداه
به عرض می رساند: راننده ای در ماشین دیگران ـ که راننده اش دیگری است ـ مسافرت می کند و در محل کارش که مسافت آن حدود هشت فرسخ است، ماشین صاحب کار را برمی دارد و مشغول رانندگی می شود. رانندگی او گاهی در محیط کار و گاهی در مسافت زیادی می باشد که بیش از چهار فرسخ است. مستدعی است، بیان فرمایید: آیا این گونه اشخاص حکم راننده را دارند که شغلش مسافرت است و یا حکم شخصی که شغلش در سفر است؟ با درخواست سلامت و طول عمر آن جناب از پروردگار متعال
بسمه تعالی، در فرض مذکور تمام بخوانید.
[سؤال 2307] 1071
بسمه تعالی
در رانندگان جبهه و مانند آن، آیا بین رانندگان وسایل سنگین با دیگران فرقی
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 562
هست؟ مثلاً رانندگان غلتک یا بولدوزر و امثال آن که مسافت کمی در روز می پیمایند، با این که در اصل مسافرند و معلوم نیست ده روز در آن جا بمانند؛ تکلیف نماز و روزه آن ها چیست؟
بسمه تعالی، کسانی که شغلشان رانندگی در حد مسافت شرعی نیست، حکم سایر راننده ها را ندارند و باید نماز را شکسته بخوانند.
[سؤال 2308] 1072
بسمه تعالی 26 / 2 / 1362
محضر رهبر کبیر انقلاب، آیت الله خمینی، مدّ ظله العالی
پس از ابلاغ سلام؛ ما رزمندگان مستقر در جبهه ها استدعا داریم حکم مسائل زیر را ابلاغ فرمایید.
افرادی که به طور موقت چند ماهی در جبهه به رانندگی اشتغال دارند و شغل اصلی شان چیز دیگری است و هر چند روز یک بار چند کیلومتر رانندگی می کنند، تکلیفشان را نسبت به نماز و روزه معین کنید؛ این فرد، هر دو ماه یا سه ماه، با ماشین مسافربری به عنوان مسافر به شهر خود می رود و بر می گردد؛ تکلیف او نسبت به نماز و روزه اش چیست؟ آیا باید تمام بخواند، یا تا دوباره کار رانندگی اش شروع شود باید شکسته بخواند؟ در ضمن، تکلیف نمازهای گذشته که نمی دانسته و شکسته خوانده چیست؟ آیا باید دوباره بخواند یا لازم نیست؟ از شما خواهش می کنیم که مسأله را بشکافید؛ چون ما در حال سردرگمی هستیم. والسلام
بسمه تعالی، اگر کار او در جبهه رانندگی است که به حد مسافت هم (45 کیلومتر) می رود، وظیفۀ او در آن جا تا وقتی مشغول به کار مزبور هست تمام است؛ و چنانچه در محلی ده روز بماند، بعد از آن در سفر اولی که در شغلش می کند، نمازش قصر است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 563
[سؤال 2309] 1073
بسمه تعالی 11 / 10 / 1361
حضور مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، رهبر کبیر انقلاب اسلامی
محترماً معروض می دارد: افرادی هستند در ادارات و سپاه و ژاندارمری که شغل رسمی آن ها رانندگی است؛ لکن خیلی اوقات، محل تردد و انجام مأموریت آن ها مادون مسافت است، و خیلی اوقات بیشتر از مسافت، یک برنامۀ منظمی ندارند؛ بلکه تابع جریانات واقعه هستند ـ ممکن است بعضی اوقات مثلاً 20 روز به حد مسافت نروند، و ممکن است بعضی اوقات 20 روز دنبال هم، بیشتر از مسافت بروند ـ آیا نماز این افراد، قصر است یا تمام؟ والسلام علیکم ورحمة الله
بسمه تعالی، تمام است.
[سؤال 2310] 1074
بسمه تعالی 5 / 1 / 1361
محضر رهبر عالی قدر جمهوری اسلامی ایران، امام خمینی
پس از تقدیم ابلاغ سلام و جویای احوال پرسی، سلامتی شما را از خداوند تعالی و بخشندۀ مهربان خواستارم؛ و عملیات پیروزمندانۀ دلیران اسلام و سال نو را به پدر بزرگوارم و خانوادۀ محترم گرامی از صمیم قلب تبریک عرض می نمایم. امیدوارم که هرچه زودتر این جنگ در تمام دنیا به نفع اسلام به پایان برسد و مستضعفین جهان پیروز گردند.
لطفاً پاسخ سؤالات ذیل را مرقوم فرمایید:
1. من رانندۀ دستگاه های سنگین هستم که در حدود 5 سال است در کارخانۀ آجر آریا شید کار می کنم. از منزل تا سر کارم ـ که در جادۀ ساوه می باشد ـ 27 کیلومتر است که رفت و برگشت، 54 کیلومتر است. می خواهم بدانم نماز و روزۀ من چطور است؟ کامل بخوانم یا شکسته؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 564
بسمه تعالی، اگر در مقدار مسافت شرعی، شغل رانندگی دارید، نماز تمام و روزه صحیح است.
2. بگویید زن شوهردار مسلمان چگونه باید تقلید کند؟ و می تواند عقیدۀ دیگری به جز اسلام داشته باشد و در این صورت سزایش چیست؟
بسمه تعالی، زن در تقلید، مستقل است؛ ولی در امور زناشویی باید از شوهر اطاعت کند و بدون اجازۀ شوهر نمی تواند از منزل خارج شود.
[سؤال 2311] ----> 3628
3. آن هایی که با حکم رانندگی در ادارات استخدام می شوند: اگر عموماً مسافتشان کمتر از چهار فرسخ باشد و استثنائاً از چهار فرسخ بیشتر بروند، آیا حکم راننده بر آن ها جاری است؟
بسمه تعالی، اگر شغل آن ها رانندگی ـ در اعم از مسافت و غیر مسافت ـ است، باید در سفر شغل، تمام بخوانند.
[سؤال 2312] ----> 3628
4. اگر کارشان طوری باشد (مانند مأموران آمار) که مثلاً سه ماه یا بیشتر یا کمتر، در اداره می مانند و بقیۀ اوقات سال را به مأموریت می روند، آیا آن ها نیز حکم راننده را دارند؟
بسمه تعالی، در مدتی که مشغول به سفر و رانندگی هستند، تمام بخوانند و مدتی که در اداره هستند، شکسته بخوانند.
[سؤال 2313] 1075
بسمه تعالی 12 / 9 / 1361
حضور محترم سروران گرامی، مسئولین دفتر امام خمینی، روحی له الفداء
محترماً به عرض می رسانم که این جانب رانندۀ کامیون کمپرسی می باشم و در شهر انجام وظیفه می نمایم. در روز، به شعاع 60 کیلومتر یا بیشتر رفته و بر می گردم؛ اغلب
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 565
اوقات هم، شب ها در خانه هستم و گاهی اتفاق می افتد که به شهرهای دور دست بروم؛ مثلاً ماهی دوبار. ماشین کمپرسی، متعلق به خودم است. آیا نماز این جانب، شکسته است یا تمام؟
بسمه تعالی، در سفری که در شغل خودتان که رانندگی است می کنید، نماز شما تمام است و در شهر اگر وطن شما نیست، احتیاط کنید.
[سؤال 2314] 1076
بسمه تعالی 8 / 7 / 1361
جماران، دفتر امام
1. کلیۀ رزمندگان مردمی و نظامی که بیش از یک ماه در جبهه های حق بر علیه باطل، در خط مقدم، خط پشتیبانی و خط تدارکاتی، در منطقه و محورهای اطراف آن هستند، به چه نحوی باید نمازهای چهار رکعتی خود را به جا آورند؟
2. کسانی که در جبهه مانند محل سکونت و خدمتی خود، شغل و کارشان اعم از رانندگی و تدارکات است که تا خاتمه خدمت شغلشان به همین نحو می باشد و بیش از یک ماه در مأموریت هستند نمازشان قصر است یا تمام؟
بسمه تعالی، کسانی که شغلشان رانندگی در مقدار هشت فرسخ شرعی یا بیشتر است و نیز کسانی که کارشان به نحو دوره گردی در مقدار هشت فرسخ شرعی است و نیز کسانی که می دانند ده روز در یک محل می مانند، نمازشان تمام است و کسانی که نمی دانند چند روز در یک محل می مانند، تا سی روز، نمازشان قصر است و اگر تا سی روز در آن محل ماندند، از روز سی و یکم نمازشان تمام است در آن محل.
[سؤال 2315] 1077
بسمه تعالی
1. شخصی در سپاه پاسداران استخدام می شود به عنوان راننده و در آن جایی که
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 566
استخدام شده، متجاوز از مسافت شرعی است نسبت به وطنش؛ و هر پانزده روز، یک مرتبه به وطن و خانه اش مراجعت می نماید و مدت پنج روز یا بیشتر ـ به عنوان مرخصی ـ در وطن می ماند. نظر مبارک را در رابطه با نماز و روزه اش بیان فرمایید.
بسمه تعالی، در وطن و در سفری که به رانندگی اشتغال دارند، نمازشان تمام است.
[سؤال 2316]
2. شخص مذکور، زمانی که در محل خدمت است، همه روزه به مأموریت نمی رود؛ مثلاً ضمن ده روز یا پانزده روز، دو یا سه سفر یا کمتر به مأموریت می رود، به حد مسافت شرعی یا بیشتر. آیا حکم نماز و روزه اش چیست؟
بسمه تعالی، در مدتی که در محل خدمت است و اشتغال به رانندگی ندارد، حکم مسافر دارد.
[سؤال 2317]
3. همان شخص رانندۀ مستخدم در سپاه، پانزده روز مرتب به مأموریت می رود و بسا می شود که ده روز در محل خدمت می ماند، بدون آن که بداند مأموریت دارد یا نه. نماز و روزه اش چگونه باید باشد؟
بسمه تعالی، مدتی که مشغول رانندگی است، تمام بخوانند و مدتی که در محل خدمت است، حکم مسافر دارد.
4. نظر مبارک امام راجع به نوعی ماهی که در این منطقه، مشهور است به قباد و حلوا سفید و خاری که غالباً و به تحقیق، بیشتر آن ها در دام صیاد در آب می میرند، چیست؟ آیا خوردن آن جایز است یا نه؟
بسمه تعالی، اگر در آب بمیرد، حرام است.
[سؤال 2318] 1078
بسمه تعالی 7 / 12 / 1361
محضر مبارک رهبر عالی قدر، بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، آیت الله العظمی
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 567
امام خمینی، مدّ ظله العالی، السلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
احتراماً؛ معروض می دارد: به سؤال های ذیل، پاسخ عنایت فرمایید.
در بین افرادی که به جبهه می روند، رانندگانی هستند که شغل آن ها در وطن، رانندگی نیست و یا اگر راننده هستند، در شهر با تاکسی و مانند آن مشغول کار می باشند و در مادون مسافت، در نقل و انتقالند؛ ولی وقتی به جبهه می روند، یک ماه یا دوماه یا کمتر یا بیشتر ـ به طور موقت ـ ماشینی در اختیار آن ها گذاشته می شود که افراد و یا بارهایی را جابه جا کنند و تقریباً همه روز در جبهه، کارشان همین است و مسافت هایی را طولانی و یا کوتاه می پیمایند. در این جا چند سؤال مطرح است:
1. آیا این گونه افراد، در این مدت که در جبهه هستند، باید نماز را تمام بخوانند و یا شکسته؟
2. در صورتی که باید نماز را تمام بخوانند، آیا سفر اول استثنا است یا خیر؟
بسمه تعالی، در سفرهایی که به عنوان راننده، در جبهه رفت و آمد می کند ـ غیر از سفر اول ـ نماز تمام است.
[سؤال 2319]
3. در صورتی که استثنا باشد سفر اول، مبدأ و انتهایش کجا است؟ آیا از وقتی که از وطن ـ مثلاً قم ـ در آمده، تا به وطن بر می گردد، سفر اول است (البته فرض این است که قصد اقامه، در هیچ جای سفر ندارد) و یا این که همین که این شخص، مثلاً وارد دزفول شد و یک سفر از دزفول به اهواز رفت و برگشت به دزفول، سفر اول تمام می شود؟
بسمه تعالی، با برگشت به دزفول در فرض مسأله، سفر اول پایان می پذیرد.
[سؤال 2320]
4. آیا در فرض مسأله، فرقی هست بین کسی که از قم ماشین را در اختیار بگیرد و بین کسی که وقتی به جبهه رسید، ماشین در اختیارش قرار داده می شود؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 568
بسمه تعالی، در حکم مسأله، فرقی نمی آورد؛ مگر این که از قم، شغل رانندگی برای او تعیین شود که سفر اول، تا اهواز است.
5. با ملاحظۀ این که نظر مبارک حضرت امام این است که شهید معرکه، غسل ندارد و مسّ بدن او نیز موجب غسل نمی شود، چند سؤال پیش آمده است: حدود معرکه در جبهه ها چقدر است؟
بسمه تعالی، تمام محیطی که رزمندگان، در شؤون مختلف، با فواصل مخصوص، در مقابل دشمن، مشغول وظیفۀ خاص خود می باشند.
6. اگر مثلاً رزمنده ای پشت توپ دوربرد، مشغول شلیک به طرف دشمن است و یا با ضدهوایی کار می کند، ولی در فاصلۀ زیادی (ده ها کیلومتر دورتر از خط اول جبهه)، اگر این گونه افراد، مورد هجوم هوایی دشمن قرار گرفتند و کشته شدند، چه حکمی دارند؟
بسمه تعالی، در موارد مذکوره، حکم شهید دارند.
7. افرادی که نمی جنگند، ولی برای تبلیغ و یا درست کردن راه و یا رساندن غذا و کمک های پزشکی مشغول شده اند، اگر کشته شوند، چه حکمی دارند؟ (با ملاحظۀ این که بعضی از این ها در فاصله ای زیاد از خط اول جبهه هستند و ممکن است در اثر حملۀ هوایی دشمن کشته شوند).
بسمه تعالی، در صورتی که جزء نیروی جبهه محسوب شوند، حکم شهید دارند.
8. افرادی که در حین رزم و یا موقع پیشروی، به واسطۀ افتادن در آب و یا حادثه ای دیگر، مثل تصادف ماشین و پرت شدن از کوه و یا موتور کشته می شوند، چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، ثواب شهید دارند؛ ولی غسل و کفن ساقط نیست.
9. افرادی که مجروح، به اورژانس نزدیک به جبهه می رسند و در آن جا می میرند، چه حکمی دارند؟
بسمه تعالی، حکم مسأله سابق را دارند.
10. با ملاحظۀ آن که روزۀ منذور، در سفر جایز است ـ با شرایطی که در تحریر بیان فرموده اید ـ آیا مراد، این است که روز معینی را نذر کند ـ مثلاً اول ماه ـ و یا این که اگر نذر کند روزی را روزه بگیرد ـ چه در سفر و چه در حضر را نیز شامل می شود؟
و آیا این حکم، مخصوص کسی است که در حضر باشد و نذر کند و یا این که در سفر هم می تواند نذر کند؟
بسمه تعالی، مراد، فرض دوم است و یا روزه در سفر را نذر نماید و فرقی بین این که خواندن صیغه، در حضر باشد یا سفر نیست.
11. نظر به وجه و کفین زن اجنبی، بدون قصد لذت و بدون ریبه، چه حکمی دارد؟ و آیا نظر کردن به
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 569
زن هایی که در صفحۀ تلویزیون ظاهر می شوند، جایز است یا خیر و یا این که فرق است بین فیلم مستقیم و غیر مستقیم؟
بسمه تعالی، در فرض عدم مفسده، مانع ندارد و فیلم، حکم عکس را دارد.
12. در موسیقی مطرب که استماع آن حرام است، آیا طرب شخصی مناط است و یا نوعی؟
بسمه تعالی، میزان، مطرب در نظر عرف است.
13. کسانی در جبهه هستند که مقرشان یک جا است و به طور مردد تا یک ماه، یک جا می مانند که باید از روز سی و یکم نمازشان را تمام بخوانند. سؤال این است که حتی آنان که هر روز به مادون مسافت می روند و به آن جا بر می گردند، همین حکم را دارند یا خیر؟
بسمه تعالی، باید در محل واحد متردداً بماند؛ ولی بیرون رفتن تا کمتر از مسافت، به مقدار چند ساعت در طول مدت، مضر نیست.
[سؤال 2321] 1079
بسمه تعالی
1. شخصی که از وطن خود حرکت می کند به قصد مسافت با شغل رانندگی و به مقصد که رسید از مقصد به مقصد دیگری که به حد مسافت است می رود و از آن جا به جای دیگر و گاهی به همان مقصد اول یا دوم بر می گردد و گاهی هم به آن جا برنمی گردد بلکه همین طور از محلی به محلی و بعداً بر می گردد به وطن، تمام این مسافرت ها یک سفر است و نماز این شخص قصر است یا این که تفصیلی در این مسأله هست، هرچه وظیفه است امر بفرمایید جواب مرقوم فرمایند.
بسمه تعالی، سفر اول سفری است که به مقصد اول می کند و رفتن به هر مقصد سفرهای جداگانه است و سفرهایی که به غیر مقصد اول می کند حکم سفر اول را ندارد.
[سؤال 2322]
2. شخصی که از وطن می رود به محلی و در آن محل شروع می کند به رانندگی به جاهای مختلفی می رود و بر می گردد به همان محل که ممکن است چند ماهی این
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 570
شغل را داشته باشند در چه وقت نماز این گونه اشخاص تمام است.
بسمه تعالی، در غیر سفری که به مقصد اول می کند حکم من شغله السفر را پیدا می کند.
[سؤال 2323] 1080
بسمه تعالی
محضر محترم رهبر کبیر انقلاب، امام خمینی
مستدعی است مسأله زیر را جواب صریح مبذول فرمایید.
1. افرادی که شغل آن ها رانندگی می باشد که همه روزه به طور دائم چندین بار از شهرستان ورامین به تهران رفت و آمد می نمایند ـ که 42 کیلومتر تا منزلشان فاصله دارد ـ آیا نماز و روزه آن ها چه صورتی دارد؟ ضمناً امور زندگی آن ها از رانندگی می گذرد.
بسمه تعالی، نمازشان تمام و روزه آن ها صحیح است.
2. افرادی که شغل آن ها کارمند اداری می باشد، که روزانه یک مرتبه رفت و یک مرتبه برگشت به منزل که فاصلۀ آن ها 42 کیلومتر می باشد دارند، آیا نماز و روزه آن ها چه صورتی دارد؟
بسمه تعالی، حکم مسافر دارند.
3. آیا مسائل بالا را می توانند از مرجع دیگر تقلید نمایند؟
بسمه تعالی، در مسائل مورد فتوا عدول جایز نیست.
[سؤال 2324] ----> 1213
2. عده ای از برادران که در جهاد سازندگی به عنوان رانندۀ جهاد استخدام می شوند و به محل هایی رفت و آمد می کنند که از هشت فرسخ زیادتر است، البته این ها در اختیار جهادند که روی تراکتور، لودر و غیره هستند، آیا نماز در این صورت قصر است و روزه به هم خورده یا نه؟
بسمه تعالی، در سفر شغلی اگر به مقدار مسافت شرعی باشد، نماز تمام و روزه صحیح است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 571
[سؤال 2325] 1081
بسمه تعالی 13 / 8 / 1361
دفتر امام خمینی، سلام علیکم
آیا راننده نمازش تمام است؟ تکلیف برادرانی که شغلشان رانندگی نیست و در جبهه رانندگی می کنند چیست؟
بسمه تعالی، کسی که شغلش ـ ولو موقت ـ رانندگی در مقدار مسافت شرعی باشد، نمازش در سفر شغلی تمام است.
[سؤال 2326] 1082
بسمه تعالی
محضر مقدس رهبر کبیر انقلاب، حضرت آیت الله العظمی نایب الامام، امام خمینی، دام ظله الوارف
بعد از عرض دعا و سلام، طول عمر آن رهبر را از درگاه احدیت خواستارم.
مشهور است که فتوای آن حضرت در مورد سفر بالنسبة بـ «من شغله السفر» تمام است و بالنسبة بـ «من شغله فی السفر» قصر؛ خواستم بفرمایید که آیا کسانی که در جهاد سازندگی به عنوان رانندۀ جهاد کار می کنند و به همین عنوان هم استخدام می شوند ولکن در اختیار جهادند، آیا نمازشان قصر است یا تمام؟ و آیا روزه شان به هم خورده یا صحیح می باشد؟
بسمه تعالی، کسی که شغل او رانندگی در مسافت شرعی است ـ خواه در استخدام اداره یا نهادی باشد و خواه آزاد کار کند ـ نماز او در سفر شغلی تمام است.
[سؤال 2327] ----> 283
5. اگر شخصی که شغل وی رانندگی باشد، با ماشین دیگری که رانندۀ آن، شخص دیگری است مسافرت کند، آیا حکم مسافرت دارد یا خیر؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 572
بسمه تعالی، در سفری که شغل او نیست، حکم مسافر دارد.
[سؤال 2328] 1083
بسمه تعالی
آقایانی که در اداره، برای رانندگی استخدام شدند و همیشه، مقدار هشت فرسخ شرعی را رفت و آمد دارند و ماشین، مال اداره هست، آیا کثیر السفر هستند و باید نماز را تمام بخوانند و روزه را نیز بگیرند یا خیر؟
بسمه تعالی، در فرض سؤال، نماز تمام و روزه صحیح است.
[سؤال 2329] 1084
بسمه تعالی
با سلام و درود فراوان به رهبر کبیر انقلاب اسلامی، امام خمینی، دامت برکاته
اگر چه سعادت دیدار شما را نداشتم و هنوز شما را ندیدم، ولی امیدوارم خداوند بزرگ آرزوی دیدار شما را برآورده کند؛ ان شاء الله
1. در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در مشهد مقدس، در قسمت موتوری به عنوان راننده، مشغول به کار هستم؛ گاهی از وقت ها مأموریت خارج از شهر می روم که بیش از هشت فرسخ شرعی می باشد و بعضی از مأموریت ها را صبح می روم و شب بر می گردم. بفرمایید: نماز من چگونه است؟ آیا شکسته است یا صحیح؟ و اگر در ماه مبارک رمضان اتفاق افتاد، روزۀ من صحیح است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر اشتغال به رانندگی دارید، نماز شما تمام و روزۀ شما صحیح است.
[سؤال 2330]
2. به عنوان راننده به جبهه رفتم؛ ولی چند روزی به من ماشین تحویل ندادند و در این مدت، بلاتکلیف ماندم و با ماشین دیگران ـ که رانندگی را خود به عهده داشتم، برای استحمام و کارهای شخصی ـ بیش از هشت فرسخ را طی کردم. بفرمایید: در این
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 573
مدت، نماز من چگونه است؟ و اگر ماشین تحویلم دادند، بعد از مأموریت اول، نماز و روزۀ من چگونه است؟
بسمه تعالی، تا مشغول به شغل خودتان که رانندگی است نشوید، حکم مسافر دارید؛ ولو با ماشین خودتان به جایی بروید.
[سؤال 2331] 1085
بسمه تعالی 30 / 9 / 1361
محضر امام خمینی، مدّ ظله العالی، با سلام به امام عزیز و درود به رزمندگان عزیز
این جانب قبل از این که به خدمت سربازی احضار شوم، شغلم درس خواندن بوده است و گاهی در وقت بیکاری، رانندگی می نمودم؛ ولی الآن که در خدمت سربازی هستم، در هفته چند روز از همدان به قزوین می روم و گاهی اوقات هم به منطقۀ عملیاتی جنگی می روم و گاهی مدتی هم در آن جا می مانم. در هر دو صورت، نمازم را باید چگونه بخوانم؟ عمر امام مستدام باد
بسمه تعالی، اگر به کار رانندگی اشتغال دارید، تا مشغول رانندگی هستید، نماز شما تمام است؛ و در غیر این صورت، باید شکسته بخوانید.
[سؤال 2332] 1086
بسمه تعالی 4 / 3 / 1361
محضر محترم حضرت آیت الله العظمی امام خمینی
لازم به توضیح است که شغل این جانب، رانندۀ اداری است. در رابطه با شغلم، با مسأله زیر، روبه رو هستم:
این جانب در طی سال، به مأموریت های بین یک روز تا بیش از ده روز به خارج از شهر می روم؛ در فصل های بهار، تابستان و پاییز، در طی یک ماه ممکن است دو و یا سه مرتبه به مأموریت بروم و در فصل زمستان طی سه ماه، یک یا دو مرتبه.
باتوجه به متن بالا خواهشمند است حکم شرعی این جانب را در مورد شکسته یا
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 574
کامل خواندن نماز و همچنین در مورد روزه گرفتن بیان فرمایند.
بسمه تعالی، اگر شغل شما رانندگی در حد مسافت شرعی است، در سفری که در شغل خود می کنید، نماز شما تمام است و در مدت ماندن در محل، اگر آن جا وطن شما نیست، حکم مسافر دارید و اگر ده روز در جایی ماندید، در سفر اولی که بعد از آن در شغل خود می کنید، باید شکسته بخوانید.
[سؤال 2333] 1087
بسمه تعالی دوم جمادی الثانی 1400 ق
شخصی هفته ای یک روز یا بیشتر یا کمتر شغلش مسافرت است. آیا وظیفه وی در تمام فروض، تمام خواندن است یا تفصیلی در بین است؟ در فرض تمام، آیا تنها در وقت شغل، وظیفه تمام می باشد و یا در تمام هفته؟
سید موسی شبیری زنجانی
بسمه تعالی، با فرض این که شغل او سفر است، در خصوص سفرِ شغل، نماز او تمام است و در فرض مسأله تفصیلی نیست.
[سؤال 2334] 1088
بسمه تعالی
محضر محترم حضرت امام خمینی، روحی له الفداء
شخصی گواهینامه رانندگی گرفته است و قصد دارد از طریق رانندگی امرار معاش کند. وی می آید در اداره و یا نهادی مثل سپاه در رابطه با رانندگی مشغول به کار می شود. البته این شخص ممکن است به صورت رسمی یا قراردادی و موقت استخدام آن اداره یا نهاد گردد.
شخص فوق ممکن است در طول هفته و یا ماه، بر اساس مأموریت هایی که به وی داده می شود، همیشه در مسافرت باشد. احتمال هم دارد در طول هفته و ماه اصلاً مأموریت خارج شهر به وی نخورد. نماز و روزه چنین فردی در طول مأموریت چه
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 575
صورتی دارد؟ لازم به تذکر است که این شخص راننده آن اداره یا نهاد می باشد و مأموریت هایی که به وی می خورد در رابطه با رانندگی می باشد. والسلام
بسمه تعالی، اگر شغل او رانندگی است به طوری که گاهی به حد مسافت هم می رود، نماز او در وقتی که به شغل مزبور اشتغال دارد تمام است و همچنین در مدتی که در شهر به انتظار مأموریت می ماند به طوری که از شؤون کار او است، باید تمام بخواند.
[سؤال 2335] 1089
بسمه تعالی
دفتر امام خمینی
این جانب در بروجرد اقامت دارم و شغلم پیمانکاری است، من در هر ماه یا هر برج، یک الی 15 روز در مسافرت هستم؛ ولی شب به منزل خود بر می گردم. این مسافرت من بیست فرسخ تا پنج فرسخ یا بیشتر یا کمتر است و تاکنون نماز تمام خوانده و روزۀ خود را گرفته ام و متوجه نبودم به فتوای امام که در توضیح المسائل فرموده اند: فقط راننده می تواند نماز تمام خوانده و روزه خود را بگیرد، من تکیه بر این کلمات کردم؛ چون واقعاً میل ندارم که روزه را افطار کنم ویا نماز را شکسته بخوانم. امام در توضیح المسائل فرموده اند که این روزه و نماز تمام از غیر راننده صحیح نیست و همچنین گفته اند نباید روزه را بگیری و باید نماز را شکسته بخوانی. امام! می توانم این دو مسأله را از رسالۀ دیگری بخوانم و از مجتهد دیگری این دو را تقلید کنم؟ خواهشمندم مرا یاری کنید و جواب این مسأله را به من بدهید.
بسمه تعالی، کسی که سفر، شغل او نیست نماز و روزه اش در سفر، قصر است؛ و مسأله از موارد رجوع به غیر نیست.
[سؤال 2336] ----> 1316
2. سربازانی هستند که از استان اصفهان نمی باشند و فعلاً در پاسگاه پلیس راه
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 576
سگزی مشغول خدمت هستند. بعضی رانندگی می کنند ـ گاهی کمتر از چهار فرسخ و گاهی بیشتر از چهار فرسخ ـ خلاصه، فعلاً رانندۀ پلیس راه سگزی می باشند و در ضمن، کارشان طوری می باشد که قصد ده روز نمی توانند بکنند. نماز و روزه این ها چگونه است؟
و دستۀ دوم سربازانی هستند که فعلاً در پلیس راه سگزی مشغول کارند، اما شغلشان رانندگی نیست و این ها هم نمی توانند قصد ده روز بکنند. نماز و روزۀ این ها چگونه است؟ و اگر این دسته، نمازشان قصر و روزه را نباید بگیرند، سؤال می کنند که مرخصی ما در سال 20 روز است؛ بقیۀ روزه ها را کی قضا کنیم؟
بسمه تعالی، در غیر وطن اگر نتوانند قصد اقامت ده روز نمایند، نماز قصر است و روزه صحیح نیست؛ مگر کسانی که شغل رانندگی دارند در مسافت شرعی. و قضای روزه باید تا قبل ماه رمضان سال بعد انجام شود.
[سؤال 2337] ----> 2032
5. در سپاه، بعضی از برادران راننده از اداره های مختلف، به عنوان مأمور به خدمت ـ دو یا سه یا چهار ماه ـ مشغولند که جمعاً کمتر از شش ماه رانندۀ سپاه است. آیا در سفر بیشتر از هشت فرسخ، نماز و روزه اش چه صورت پیدا می کند؟
بسمه تعالی، اگر در مسافت شرعی رانندگی نماید، نمازش تمام است.
[سؤال 2338] 1090
بسمه تعالی 4 / 3 / 1361
پیشگاه مبارک رهبر کبیر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، حضرت امام خمینی، دام ظله العالی، سلام علیکم
1. تقاضا می شود بفرمایید: «تکلیف نماز و روزه خلبانان هواپیماهای شکاری که اغلب روزها از پایگاه پرواز می نمایند و مسافتی خیلی بیشتر از حد شرعی را طی نموده و مجدداً مراجعت می نمایند چیست»؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 577
بسمه تعالی، حکم راننده را دارند.
2. ضمناً با توجه به این که اغلب پرواز می کنند؛ آیا می توانند در پایگاه قصد اقامت ده روز بنمایند یا خیر؟
بسمه تعالی، نمی توانند قصد ده روز کنند؛ مگر بدانند که ده روز در آن جا می مانند.
3. خلبانان مذکور گاهی اوقات ساعت های متمادی در پرواز هستند و احتمال دارد در بعضی از پروازها نمازشان قضا شود؛ آیا می توانند در پرواز نماز بخوانند یا خیر؟ در صورت امکان ادای نماز در پرواز، کیفیت آن را بیان بفرمایید.
بسمه تعالی، مانع ندارد. ولی باید رو به قبله بایستند.
[سؤال 2339] ----> 1230
3. رانندگانی که در استخدام ژاندارمری هستند و همیشه به اطراف مأموریت دارند وظیفه نماز و روزه آن ها چیست؟
بسمه تعالی، با فرض این که در مقدار مسافت شرعی رانندگی می کنند، نمازشان تمام است.
[سؤال 2340] 1091
بسمه تعالی 16 / 3 / 1361
پیشگاه حضرت آیت الله العظمی رهبر کبیر، نایب الامام خمینی، زید عمره
عرض می شود: پس از سلام؛ سلامتی وجودتان را از درگاه خداوند متعال خواستارم. من یک نفر کاسب صاحب مغازه در تبریز هستم که هر روز صبح از قریۀ باویل سفلی برای کسب روزی می روم تبریز که چهار فرسخ است و غروب بر می گردم. چون ماه مبارک رمضان در پیش است روزۀ من صحیح است یا نه؟ کسب همیشگی بنده همین است و مجبور هستم بیایم و بروم، و در محل کسب جایی ندارم و ممکن نمی شود که ماه رمضان را بمانم. اگر روزۀ بنده صحیح است، امر فرمایید، و اگر صحیح نیست و باید بخورم پس من که تا آخر سال مجبورم بروم تبریز و غروب برگردم محل خودم، قضایش چطور می شود و کی قضای روزه ها را بگیرم؟ این مسأله
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 578
مورد ابتلای جمعی از مردم است. جوابش را به طور صریح امر فرمایید، تا آسوده خاطر شده حضرت عالی را یک عمر دعاگو شویم.
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، حکم مسافر دارید.
[سؤال 2341] 1092
بسمه تعالی
کسی که رانندۀ اتومبیل شخص دیگری است، اگر در برخی از موارد، خود آن شخص رانندگی را عهده دار شود، تکلیف رانندۀ اصلی در مورد نماز و روزه اش چیست؟
بسمه تعالی، اگر به عنوان راننده، مالک اتومبیل را در سفر همراهی کند، حکم سفر شغلی مترتّب است.
[سؤال 2342] 1093
بسمه تعالی
دفتر رهبر کبیر انقلاب اسلامی، سلام علیکم
بدین وسیله به استحضار می رساند برای تعدادی از پرسنل هوانیروز سؤالاتی مطرح است که جهت استفتا از امام خمینی، به آن دفتر فرستاده می شود؛ مقرر فرمایید پاسخ آن ها به این دایره اعلام، تا به پرسنل مربوطه ابلاغ گردد.
1. نماز پرسنلی که شغلشان خلبانی است و پرواز می نمایند چگونه است؟
بسمه تعالی، تمام است.
2. پرسنلی که شغلشان خلبانی است ولی در حال حاضر به عنوان فرمانده، انجام وظیفه می کنند و امکان دارد در سال، یک بار پرواز نمایند، نمازشان چگونه است؟
بسمه تعالی، حکم مسافر دارند.
3. خلبان ها در هنگام پرواز به منظور ایمنی، از کلاه و دستکش مخصوص پرواز و همچنین پوتین که همگی ساخت کشورهای خارج می باشد ـ به طوری که در داخل کلاه، مقداری چرم، ولی پوتین و
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 579
دستکش، تمامی از چرم می باشد ـ استفاده می کنند، آیا در اثر عرق کردن، سر و دست و پا نجس می شود؟
بسمه تعالی، اگر از بلاد کفر وارد می شود، در صورتی محکوم به طهارت است که احتمال بدهند واردکننده مسلمان، احراز تذکیۀ حیوان را کرده و آن را در دسترس مسلمین قرار داده است.
4. میز بیلیارد گران قیمت ساخته شده از قبل (حدوداً به قیمت 2000000 ریال) را آیا می توان به سازنده اش فروخت؟ در غیر این صورت چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، تابع مقررات دولت است.
5. آیا نصب مجسمۀ سمبل پرواز (یک آدم بال دار) در محوطۀ پایگاه هوایی اشکالی دارد؟
بسمه تعالی، نصب آن اشکال ندارد.
6. تعدادی از پرسنل، ناآگاهانه در زمان طاغوت به مأموریت ظفار (عمان) رفته اند و مقداری فوق العاده دریافت کرده اند؛ وجه دریافتی چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، به حاکم شرع مراجعه و از او اجازه بگیرند.
7. پرسنل نظامی که اجباراً به شهرستان ها منتقل می شوند، مسافت محل سکونت آن ها در آن شهرستان تا محل کار، بیش از حد شرعی است، نماز آن ها چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، حکم مسافر را دارند.
8. شرکت تعاونی مسکن، جهت تهیۀ خانه، از پرسنل پول جمع آوری کرده است و به حساب بانک گذاشته و به وجه موجود، سود تعلق گرفته است، آیا می توان سود مذکور را به منظور تسهیلات شهری آن شهرک استفاده نمود؟
بسمه تعالی، جایز نیست.
[سؤال 2343] 1094
بسمه تعالی
کسانی که در جبهه و مانند آن مأموریت رانندگی دارند از چه وقت نماز آن ها تمام و روزه بر آن ها واجب است؟ منظور این است که آیا برای صدق سفر دوم و سوم باید ده روز در محلی توقف کنند و سپس به رانندگی ادامه دهند؟ زیرا بعضی از آنان، از روزی که از منزل به محل مأموریت می روند، بدون ده روز توقف، مشغول رانندگی می شوند، تا آن وقت که به محل سکونت برگردند؛ آیا در این صورت باید از سفر
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 580
سوم که از منزل به قصد انجام مأموریتِ رانندگی به جبهه می روند نماز را تمام بخوانند؟
بسمه تعالی، برای صدق سفر دوم و سوم، توقف ده روز در یک محل لازم نیست و سفری که به مقصد اول می کند، سفر اول محسوب می شود.
[سؤال 2344] 1095
بسمه تعالی 8 / 3 / 1361
محضر مبارک امام خمینی، دامت افاضاته
ضمن عرض سلام؛ پیروزی مداوم سربازان بر حق امام زمان ـ ارواحنا فداه ـ را به آن رهبر عزیز و بنیان گذار جمهوری اسلامی تبریک و تهنیت عرض نموده و بقای عمر شریف آن حضرت را از خداوند بزرگ مسئلت می داریم.
پس از عرض تبریک و تهنیت پیروزی سربازان اسلام، سؤالی مطرح می شود که جواب را لطف بفرمایید تا از نگرانی رهایی یابم. سؤال از این قرار می باشد:
بندۀ حقیر شغل رانندگی دارم در شرکت آردکوبی که یکی از احتیاجات جامعه می باشد، و نیز در جادۀ ساوه، 18 کیلومتری تهران ساکن هستم و از محل سکونت تا محل کار سه فرسنگ می باشد و چون مسئولیت توزیع آرد بین نانوایان تهران ـ که در تمام نقاط شهر هست ـ را عهده دار می باشم، نماز را به چه صورت انجام دهم؟ و همچنین در ماه مبارک رمضان روزه من به چه صورت است؟ و هر روز هم (به غیر ایام تعطیل) سر کارم می باشم؛ خواهشمندم جواب را لطف بفرمایید.
بسمه تعالی، در فرض مذکور، نماز را تمام بخواند و روزه را بگیرد.
[سؤال 2345] ----> 923
5. کسی که در نصف روز، شغلش گشت یا رانندگی است، کفایت در اتمام نماز و گرفتن روزه می کند؟
بسمه تعالی، اگر نصف اول روز است، کفایت می کند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 581
[سؤال 2346] 1096
بسمه تعالی
شخصی در محلّ خدمت است و هر روز به مأموریت نمی رود مثلاً ضمن ده یا پانزده روز، دو یا سه مأموریت ـ به حد مسافت شرعی یا بیشتر ـ به او محوّل می شود. حکم نماز و روزه اش چیست؟
بسمه تعالی، اگر در محلّ خدمت مسافر است در مدّتی که در محلّ خدمت است تا اشتغال به رانندگی پیدا نکرده حکم مسافر دارد.
[سؤال 2347] 1097
بسمه تعالی
شخصی از منزل می رود در محلی که به اندازه مسافت است و از آن محل چون استخدام شده برای رانندگی یا برای نامه رسانی برای خارج از آن محل که به حد مسافت است، این شخص از منزل تا محل استخدام باید نماز را قصر کند یا تمام؟ و از محل استخدام که برای شغل خود می رود برای نامه رسانی یا رانندگی تمام است یا قصر؟ و بر فرض تمام بودن بعد از مراجعت از شغل خود به محل استخدام در محل استخدام حکم او چیست قصر است یا تمام؟ و آیا فرقی بین این که قصد مراجعت به منزل را داشته باشد یا قصد دارد که یکی دو روز در محل استخدام بماند و مجدداً دنبال شغل خود برود هست یا خیر؟
بسمه تعالی، از منزل تا محل کار حکم مسافر دارد و از محل کار که در مقدار مسافت شرعی شغل رانندگی دارد نماز تمام و روزه صحیح است و همچنین در برگشت و فرقی بین صور مذکوره نیست.
[سؤال 2348] 1098
بسمه تعالی
با تقدیم عرض سلام به حضور مسئولین دفتر امام، دو سؤال شرعی دارم که با
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 582
توجّه به این که مقلد امام می باشم، جواب بفرمایید:
1. من سربازی هستم که در یکی از پاسگاه های اطراف هشتپر طوالش خدمت می کنم و شغل من رانندگی پاسگاه می باشد، و بدین منظور باید هفته ای چندین بار از پاسگاه به هشتپر رفته بازگردم که طول مسیر رفت و برگشت تقریباً بیش از هشتاد کیلومتر می باشد، البته تمام این مسافرت ها به عنوان مأموریت می باشد. در این صورت آیا نماز من حکم نماز مسافر را دارد و یا نه؟ باید اضافه کنم که از چند روحانی محلی این پرسش شده است و آن ها گفته اند که چون شغل اصلی شما رانندگی نیست و نان از این راه در نمی آورید و بعد از دو سال سربازی شغل دیگری دارید، لذا نماز شما حکم نماز مسافر را دارد. و نیز این هم ناگفته نماند که امکان دارد هر هفته یک بار نه به عنوان مأموریت، بلکه برای کار شخصی به هشتپر بروم و همین مسافت هشتاد کیلومتر پیموده شود، البته این مسافرت ها را صبح می روم و بعد از اذان ظهر برمی گردم. از شما برادران عزیز تقاضامندم که طبق رسالۀ امام و حکم وی در حل این مسأله مرا یاری دهید.
بسمه تعالی، چنانچه شغل شما رانندگی است در سفر شغلی نماز تمام است، ولی در سفر غیر شغلی حکم مسافر دارید.
2. راه رفتن بر روی قبر مرده چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، مکروه است.
[سؤال 2349] ----> 2684
3. شخصی 15 روز مسافرت می کند و 15 روز در وطن خود توقف دارد و شغل آن رانندگی است. حکم نماز و روزه آن 15 روز که در سفر است بیان فرمایید.
بسمه تعالی، باید نماز را تمام بخواند و روزه بگیرد. بلی در سفر اولی که بعد ازماندن 15 روز می کند حکم سایر مسافرین را دارد که نمازش قصر است و باید روزه را افطار کند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 583
[سؤال 2350] ----> 3281
3. کسی که روی کشتی کار می کند و چهارده روز کار و چهارده روز مرخصی دارد، در مدت کار نماز و روزۀ او چگونه باید انجام شود؟
بسمه تعالی، اگر چهارده روز که روی کشتی کار می کند، سفر واحد محسوب است، نماز او شکسته است و چنانچه سفرهای متعدد باشد در سفر اول شکسته، و در سایر سفرها تمام است.
[سؤال 2351] ----> 1093
2. نماز پرسنلی که شغلشان خلبانی است ولی در حال حاضر به عنوان فرمانده، انجام وظیفه می کنند و امکان دارد در سال، یک بار پرواز نمایند، نمازشان چگونه است؟
بسمه تعالی، حکم مسافر دارند.
[سؤال 2352] ----> 1477
4. گروهی برای خرید بین شهر و محل کار که از حد مسافت بیشتر است مأموریت دارند؟
5. گروهی نیز به عنوان راننده، مکانیک و غیره وسایل شرکت را از منطقه گاز به مناطق دیگر ایران (از شرق به غرب کشور) حمل می کنند و معمولاً در این مسیر در حرکتند، ولی گاهی اتفاق می افتد که بر اثر مهیا نبودن وسایل چند روز در محل کار توقف می کنند؟ در هر دو صورت وظیفه چیست؟
بسمه تعالی، 4 و 5، حکم مسافر را دارند ولی کسانی که شغل آن ها سفر است مانند راننده باید نماز را تمام به جا آورند و روزه آن ها صحیح است و توقف در محلی کمتر از ده روز حکم مذکور را تغییر نمی دهد.
[سؤال 2353] ----> 2086
2. شخصی ماشین می خرد که با آن کرایه کشی کند. بعد از این که دو یا سه سفر
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 584
مسافرت کرد و نمازش را تمام خواند، دو سه ماهی را به کمتر از مسافت شرعی کرایه کشی و رفت و آمد می کند. در این صورت اگر بعد از دو سه ماه مجدداً برای همان شغل سابق به حد مسافت شرعی مسافرت کند، آیا باید نماز را تمام بخواند یا این که به هم خورده و باید در سفر اول قصر و در سفر دوم تمام بخواند؟ حکمش را مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، با فرض دوام شغل، ولو در کمتر از مقدار مسافت، حکم عملیت سفر به حال خود باقی است.
[سؤال 2354] 1099
بسمه تعالی 12 / 9 / 1361
محضر مبارک رهبر و قائد عظیم الشأن، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دامت برکاته، نسبت به بعضی از مسائل فقهی و شرعی، نظر آن مرجع را خواهانیم.
1. کسانی که شغلشان خلبانی می باشد، در مأموریت های یک ماهه، در صورتی که امکان 30 روز ماندن در یک محل و امکان پرواز هم می باشد، حکم نماز و روزۀ آن ها را بیان فرمایید.
بسمه تعالی، در مدتی که اشتغال به خلبانی دارد، وظیفۀ او تمام است. بلی اگر ده روز یا بیشتر ـ ولو بدون قصد ـ در یک محل بماند، در سفر اولی که بعد از آن می کند باید شکسته بخواند؛ و در هر مورد که نماز او تمام است، روزه هم می تواند بگیرد و اگر نماز، شکسته است، روزه صحیح نیست.
2. در مورد افرادی که مأمور به خدمت می باشند و محل سکونت تا محل کار آن ها، از حد فاصلۀ شرعی می گذرد، نماز آن ها قصر و روزه نمی توانند بگیرند. در صورتی که مدت مأموریت 4 الی 10 سال می باشد، چگونه می توانند قضای روزه را بگیرند؟
بسمه تعالی، قضای روزۀ هر سال را نباید از سال بعد، به تأخیر اندازد و برای این کار باید یا در وطن، روزه ها را قضا کند یا در محلی قصد ماندن ده روز کند و روزه های قضا را بگیرد.
3. کسانی که قصد ماندن ده روز در محل را دارند و می خواهند در نماز جمعه که فاصلۀ آن از حد
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 585
شرعی می گذرد شرکت کنند، نماز عصر آن ها چه حکم دارد؟ و همچنین اگر این افراد بخواهند چند ساعت آن جا بمانند؟
بسمه تعالی، اگر منظور از حد شرعی که بیان کرده اید، مسافت شرعی است، حکم مسافر دارد.
4. نشستن زن ها و مردها در تاکسی و یا اتوبوس ها (در صورت تماس بدن)، و روسری و چادر به سر کردن، اما موهای سر از زیر چادر و روسری معلوم شدن و بیرون گذاشتن، چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، زن ها باید موی خود را بپوشانند و مردها نباید به آن نظر کنند؛ و در تاکسی یا اتوبوس پهلوی هم بودن زن و مرد اگر فساد نداشته باشد، مانع ندارد.
5. معمولاً اجناس که دولت (کمیته ها) می دهند، نسبت به قیمت بازار آزاد تفاوت دارد. آیا اگر کسی بخواهد این جنس را به قیمت بازار آزاد به فروش برساند، جایز است؟ و در صورتی که با این پول، نیازمندی هایی را برطرف سازد، چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، میزان، مقررات دولت اسلامی است.
از خداوند، پیروزی نهایی برای لشکریان اسلام و طول عمر و سلامتی برای آن رهبر خواهانیم.
[سؤال 2355] ----> 1444
4. پرسنلی که شغل سازمانی آن ها راننده است ولی اکثراً بنا به دلایل سازمانی، رانندگی نمی کنند؛ یعنی عملاً نمی شود گفت دائم السفر، آیا گاهی اوقات ـ ندرتاً ـ اگر مأموریتی به آن ها واگذار شود، در این موقع، دائم السفر بودن، شامل آنان می شود یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر حداقل در خلال ده روز، یک بار در مقدار مسافت شرعی، شغل رانندگی دارند، نماز تمام و روزه صحیح است؛ و گرنه حکم مسافر دارند.
[سؤال 2356] ----> 1483
2. بعضی از افراد پرسنل فقط کارشان در نیروی هوایی رانندگی است. و گاهی به مقدار چهار فرسخ و گاهی کمتر از چهار فرسخ رانندگی می کنند، و در هیچ کار دیگری دخالت ندارند. به طوری که اگر از جزیره کیش به جای دیگر منتقل شوند، باز کار رانندگی را به عهده آن ها می گذارند. آیا در این صورت می توان گفت که شغل این
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 586
شخص رانندگی است و اشکال مسأله قبل برای او نیست یا این شخص هم با بقیه فرق نمی کند؟
بسمه تعالی، اگر در مقدار هشت فرسخ شرعی شغل رانندگی دارند، نمازشان تمام و روزه صحیح است.
[سؤال 2357] 1100
بسمه تعالی
محضر مبارک دفتر استفتای حضرت امام خمینی، دام بقاؤه
خواهشمند است دستور فرمایید به سؤالات زیر پاسخ لازم مرحمت فرمایند.
راننده وزارت پست و تلگراف و تلفن محل خدمت اداره کل پست اصفهان
خدمت کل پست از اصفهان به تهران و مراجعت در روز بعد 2 روز
پست از اصفهان به آباده شیراز و مراجعت در همان روز 1 روز
پست از اصفهان به شهرکرد و مراجعت در همان روز 1 روز
پست از اصفهان به گلپایگان و مراجعت در همان روز 1 روز
پس از پایان مسافرت ها دو الی سه روز استراحت در اصفهان سپس ادامه برنامه های فوق الذکر است، در صورت نیاز ممکن است در طول استراحت یکی از مسافرت های یک روزه یا دو روزه انجام شود، در این صورت نماز و روزه چه صورتی دارد؟ صحیح است یا شکسته؟
بسمه تعالی، در فرض مرقوم نماز تمام و روزه صحیح است.
[سؤال 2358] ----> 1047
2. در ضمن شخصی شغلش چوبداری است؛ لکن پیوسته و برای تمام وقت، به این شغل اشتغال ندارد و گاه می شود که دو ـ سه ماه طول می کشد و هر بار، چند روزی هم بیش نیست. اگر این چند روز، در ماه رمضان اتفاق بیفتد، تکلیف روزه اش چیست؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 587
بسمه تعالی، اگر ده روز در یک محل بماند، در سفر اول باید شکسته بخواند.
[سؤال 2359] ----> 1135
2. اگر تصمیم بر این گرفته شود که یک روز در میان که در محل کارم هستم، به مأموریت های خارج از مسافت بروم و سپاه در زمان خدمتم، چند روزی مأموریت داشته و چند روزی نداشته باشد، در این صورت حکم الله چیست؟
بسمه تعالی، اگر بین سفر شغلی تا سفر شغلی دیگر ده روز فاصله شود، در اولین سفر شغلی بعد از ده روز، نماز قصر است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 588