دوم: قصد پیمودن مسافت شرعی از اول سفر

‏‏قصد پیمودن مسافت شرعی از اول سفر‏

‏‏[سؤال 2257]‏‏ ‏ ‏ 1043‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 10 / 2 / 1361‏

‏‏حضرت امام خمینی دام ظله، پس از ابلاغ تحیت و سلام‏

‏‏1. شخصی از منزل تا محل کارش 15 کیلومتر است، اکثراً باید از محل کار خود 15‏‎ ‎‏کیلومتر برود وقتی که برگشت به محل کار خود، نمازش چه صورتی پیدا می کند؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، اگر حین حرکت از منزل قصد رفتن به محل کار و از آن جا تا‏‎ ‎‏15 کیلومتری را دارد در مسیر و محل کار حکم مسافر دارد.‏

‏
‏‎

‏‏بسمه تعالی، مقصود از دو محله، دو محلۀ عرفی است.‏

‏‏3. شخصی شغل او رانندگی است البته فقط در تهران، اگر در ماه مبارک رمضان به او گفتند مأموریت‏‎ ‎‏داری که صبح بروی کرج اگر رفت و هنوز ظهر نشده برگردد روزه اش اشکال دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، شغل رانندگی اگر در مسافت شرعی باشد ولو در داخل تهران و مأموریت مذکور‏‎ ‎‏هم به عنوان شغل رانندگی باشد روزه صحیح است ولو بعد از ظهر برگردد، ولی اگر رفتن به‏‎ ‎‏کرج به عنوان شغل نباشد در صورتی روزه صحیح است که برگشت به محلۀ محل سکونت در‏‎ ‎‏تهران پیش از ظهر باشد.‏

‏‏4. شخصی که تهران وطن او نیست هر روز از محل کار خود تا منزلش سه الی چهار کیلومتر باید مسیر‏‎ ‎‏طی کند تکلیف نمازهایش چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر محل سکونت با محل کار در یک محله قرار دارد نماز تمام است وگرنه قصد‏‎ ‎‏اقامت متحقق نمی شود و حکم مسافر دارد.‏

‏‏5. شخصی در تهران که وطن او نیست آمده برای کار و هر روز از محل کار تا منزلش مسیری را طی‏‎ ‎‏می کرده و طبق فتوای حضرت امام در بلاد کبیره باید نماز شکسته می خوانده و روزه نمی گرفته و‏‎ ‎‏مسأله را نمی دانسته یا سؤال کرده به او جواب درستی نداده اند، حالا که مسأله برای او روشن شده‏‎ ‎‏تکلیف نمازهایی که تمام خوانده و روزه هایی که گرفته چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، روزه و نمازی که پس از بزرگ ‏‏[‏‏و‏‏]‏‏ خارق العاده شدن تهران بر خلاف وظیف‏‏ۀ‏‏ لازم‏‎ ‎‏الرعایه انجام داده قضا دارد.‏

‏‏6. مستدعی است بفرمایید دو محلۀ مختلف چقدر باید فاصله داشته باشند؟‏

‏‏بسمه تعالی، میزان در صدق دو محله، نظر عرف است.‏

‏‏[سؤال 2258]‏‏ ‏ ‏ ‏‏----> 4920‏

‏‏2. کسی که دنبال ضاله خود می رود، بعد از این که ضاله را پیدا کرد اگر از آن محل تا‏‎ ‎‏وطن خود به اندازه مسافت باشد می فرمایید در مراجعت باید نماز را قصر بخواند.‏
‏‎

‏‏بسمه تعالی، تا شروع به مراجعت نکرده تمام است.‏

‏‏[سؤال 2259]‏‏ ‏ ‏ 1044‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏این جانب در شهرک آیت الله‌ منتظری که در جنوب دزفول واقع است، سکونت‏‎ ‎‏دارم و محل کارم در دزفول است که هر روز صبح به دزفول رفته و حدود ساعت سه‏‎ ‎‏بعد از ظهر به منزلم در همان شهرک مراجعت می نمایم، فاصله منزلم تا محل کارم‏‎ ‎‏حدود 20 کیلومتر است. صبح که به محل کارم می روم به علت ضرورت شغلی اکثر‏‎ ‎‏روزها برای نظارت و بازرسی مسافتی بین 10 تا 20 کیلومتر را به مأموریت رفته و با‏‎ ‎‏طی همین مسافت به محل اداره مراجعت می نمایم که بعضی روزها قبل از نماز ظهر و‏‎ ‎‏عصر و برخی ایام بعد از نماز ظهر و عصر به محل اداره مراجعت می نمایم، نا گفته‏‎ ‎‏نماند که در نزدیک اداره مسجدی واقع است که در آن همیشه نماز ظهر و عصر به‏‎ ‎‏جماعت برگزار می شود.‏

‏‏حال با عطف توجه به مراتب فوق و ذیل، تکلیف نماز و روزه این جانب را مطابق‏‎ ‎‏فتوای حضرت امام خمینی مدّ ظله العالی مشخص فرمایید: ‏

‏‏1. برخی از روزها قصدم رفتن از منزل تا اداره؛ یعنی طی مسافت 20 کیلومتر است‏‎ ‎‏که یا تا آخر وقت در اداره می مانم و یا این که بنا به ضرورت به مأموریت نیز می روم.‏

‏‏2. بعضی از ایام قصدم رفتن از منزل به اداره؛ یعنی طی 20 کیلومتر، و بعد، از اداره‏‎ ‎‏عزیمت جهت بازرسی است که ممکن است طی مسافتی نظیر 10 ـ 20 کیلومتر باشد.‏

‏‏3. بعضی روزها که از منزل خارج می شوم نمی دانم آیا فقط تا آخر وقت در اداره‏‎ ‎‏خواهم ماند یا جهت بازرسی به صحرا خواهم رفت؛ یعنی قصد مشخصی ندارم.‏

‏‏بسمه تعالی، محل سکونت اگر وطن شما نیست در فرض سؤال قصد اقامه‏‎ ‎‏محقق نیست و حکم مسافر دارید در همه صور، و هرگاه محل سکونت‏
‏‎

‏‏[سؤال 2260]‏‏ ‏ ‏ ‏‏----> 5429‏

‏‏4. صبح از منزل که خارج شدم به قصد محل کار، از محل کارم قصد کردم به شهر‏‎ ‎‏مذهبی قم بروم، رفتم و وقت برگشتن آمدم محل کارم؛ آیا نماز را باید شکسته بخوانم؛‏‎ ‎‏چون از اول (از منزل) قصد قم رفتن نداشتم و این قصد در محل کارم پیدا شد؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر مقدار مسافت شرعی با قصدْ طی شده، حکم سفر مترتب‏‎ ‎‏بوده است.‏

‏‏[سؤال 2261]‏‏ ‏ ‏ 1045‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏1. با توجه به این که حضرت امام، مدّ ظله، در بلاد کبیره مسافرت بیش از بیست و‏‎ ‎‏دو کیلومتر را باعث قصر نماز و روزه می داند؛ تکلیف شخصی که تا محل کارش این‏‎ ‎‏مقدار طی نکرده، ولی بعد از محل کار همه روزه یک روز بیشتر از بیست و دو کیلومتر‏‎ ‎‏و یک روز کمتر از بیست و دو کیلومتر مسافرت می کند؛ چیست؟ ضمناً، هنگام‏‎ ‎‏برگشتن از این مسافرت که نماز قصر بوده و هنوز به خانه مراجعت نکرده حکمش‏‎ ‎‏چیست؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، اگر در وقت حرکت از محل سکونت، قصد دارد که بعد از‏‎ ‎‏محل کارش هم مقداری طی کند که مجموع 5‏‎ ‎‏/‏‎ ‎‏22 کیلومتر یا بیشتر است؛‏‎ ‎‏حکم مسافر دارد.‏

‏‏2. اگر کسی بیشتر از بیست و دو کیلومتر در بلاد کبیره مسافرت کرده و آن جا قطعاً نمازش قصر است آیا‏‎ ‎‏به سبب نماز جماعت ـ هماهنگی با دیگران ـ می تواند نماز قضای چهار رکعتی بخواند یا خیر؟ با توجه‏
‏‎

‏‏بسمه تعالی، می تواند نماز قضای چهار رکعتی به جا آورد. و مسأله مورد رجوع به غیر نیست.‏

‏‏[سؤال 2262]‏‏ ‏ ‏ ‏‏----> 1032‏

‏‏4. اگر محل کار شخصی از منزل وی مثلاً 15 کیلومتر باشد و بعد از این که به محل‏‎ ‎‏کار خود آمد از همین جا ـ یعنی محل کار خود ـ به مأموریتی برود و مثلاً از محل کار‏‎ ‎‏خود 15 کیلومتر دور شود (نه به طرف منزل خود) و دوباره به محل کار خود برگردد یا‏‎ ‎‏بخواهد در همان جایی که به مأموریت رفته نماز بخواند، آیا نماز وی شکسته است‏‎ ‎‏یا  خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، در فرض مذکور، نماز شکسته نمی شود.‏

‏‏[سؤال 2263]‏‏ ‏ ‏ 1046‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 10 / 6 / 1361‏

‏‏محضر مبارک امام امت، خمینی بت شکن، سلام علیکم‏

‏‏پس از تقدیم سلام به محضر آن امام بزرگوار و دعا برای رزمندگان جبهه ها‏

‏‏به عرض می رسد که این جانب تا کنون بر اساس فتوای آن امام، نمازم را شکسته‏‎ ‎‏به جا می آوردم. به این ترتیب که هر صبح از روستایم به ساری (به فاصله بیست و‏‎ ‎‏شش کیلومتر) می آمدم و عصر بر می گشتم. بر این اساس نماز و روزه ام شکسته بود.‏‎ ‎‏قابل توضیح این که قبلاً در محل تولدم و منزل پدرم سکونت داشتم و برای من محل‏‎ ‎‏زندگی بود. هم اکنون هم در رفت و آمد هستم. اما شخصاً منزلی در قائم شهر ساخته ام‏‎ ‎‏که فاصله اش تا ساری بیست کیلومتر می باشد و نمازم شکسته نیست. خواستم سؤال‏‎ ‎‏کنم وضعیت من چگونه است؛ آیا نمازم شکسته است یا نه؟‏

‏‏ضمناً جمعه ها، اکثراً در روستای خودم می باشم و بعضی اوقات صبح ها از روستا‏‎ ‎‏به شهر و از آن جا به ساری می آیم. با تشکر فراوان‏

‏‏بسمه تعالی، وطن اصلی تا از آن اعراض نشده، به حکم وطن باقی است و‏‎ ‎‏محل فعلی را، اگر وطن قرار دادید حکم وطن دارد، در غیر این صورت‏
‏‎

‏‏[سؤال 2264]‏‏ ‏ ‏ ‏‏----> 1796‏

‏‏3. اگر کسی به نیت رفتن به مقصدی که باعث شکستن نماز او نمی شود برود، اگر‏‎ ‎‏بر حسب اتفاق کاری پیش بیاید که باید از حد مسافت شرعی خارج شود، آیا نماز او‏‎ ‎‏قصر و روزۀ او باطل می شود یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر از جایی که قصد جدید کرده تا مقصد، چهار فرسخ باشد‏‎ ‎‏نماز شکسته می شود.‏

‏‏[سؤال 2265]‏‏ ‏ ‏ 1047‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مبارک امام عظیم الشأن و امید مستضعفان جهان، با عرض سلام‏

‏‏1. برادری در شغل شریف پاسداری، هر روز از محل خود به 5 کیلومتری که مقر‏‎ ‎‏فرماندهی سپاه است می رود و از آن جا مأموریت به مناطق دیگر پیدا می کند و البته گاه‏‎ ‎‏ممکن است مأموریتی هم نرود؛ ولی از منزل خود که می آید، به خاطر انجام دستورات‏‎ ‎‏فرماندهی است. تکلیف نماز و روزه اش چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، تا قصد مسافت شرعی نکند، حکم مسافر بر وی بار نمی شود.‏

‏‏2. در ضمن شخصی شغلش چوبداری است؛ لکن پیوسته و برای تمام وقت، به این شغل اشتغال ندارد‏‎ ‎‏و گاه می شود که دو ـ سه ماه طول می کشد و هر بار، چند روزی هم بیش نیست. اگر این چند روز، در‏‎ ‎‏ماه رمضان اتفاق بیفتد، تکلیف روزه اش چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر ده روز در یک محل بماند، در سفر اول باید شکسته بخواند.‏

‏‏[سؤال 2266]‏‏ ‏ ‏ 1048‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏کسی که از منزل تا محل کارش کمتر از چهار فرسخ شرعی است، ولی هنگام‏
‏‎

‏‏بسمه تعالی، در فرض مذکور از اول مسافر است.‏

‏‏[سؤال 2267]‏‏ ‏ ‏ 1049‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 21 / 4 / 1362‏

‏‏1. شخصی از منزلش قصد رفتن به محل کار خود را دارد که مادون مسافت شرعی‏‎ ‎‏است؛ ولی از اول، قصد این را دارد که بعد از چند ساعت که کارش تمام شد، به مکان‏‎ ‎‏دیگر برود که به حد مسافت شرعی است. آیا از اول، مسافر محسوب می شود؟‏

‏‏بسمه تعالی، در فرض مذکور، از اول، مسافر است.‏

‏‏2. در مکان های وسیع، همان طور که ساختمان های آن جا ملاک برای قصد اقامه و ملاک در‏‎ ‎‏مبدأ  مسافت است، آیا در انتهای سفر هم ملاک مسافت شرعی را همان جا قرار دهد یا درب ورودی‏‎ ‎‏محل را؟‏

‏‏بسمه تعالی، در صورتی که مثل شهرهای بزرگ خارق العاده نباشد، ملاک، رسیدن به محل‏‎ ‎‏اقامت است نه منزل.‏

‏‏3. در یکی از استفتائات مرقوم فرمودید برای اشخاصی که تهران پس از توسعۀ خارق العاده وطن‏‎ ‎‏محسوب می شده، فعلاً هم ملاک وطن برای آن ها همان است. برای این اشخاص باز مبدأ مسافت در‏‎ ‎‏تهران، درب منزل است یا محلی است که آن وقت، آخر تهران محسوب می شده؟ و آیا اگر در همان‏‎ ‎‏محدوده، به حد مسافت شرعی برود، مسافر محسوب می شود؟‏

‏‏بسمه تعالی، ملاک مسافت، از منزل است، رفتن و برگشتن اگر به مقدار مسافت شرعی باشد‏‎ ‎‏مسافر است؛ ولی احتیاط در آن محدوده، بسیار مطلوب است و حتی الامکان ترک نشود.‏

‏‏[سؤال 2268]‏‏ ‏ ‏ 1050‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏خدمت رهبر کبیر انقلاب اسلامی، استاد معظم و مرجع عالی قدر، سلام علیکم‏

‏‏حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، خواهشمند است به سؤالات شرعیۀ‏
‏‎

‏‏1. آیا فرد، در بلاد کبیره اگر بدون قصد هم مسافت شرعیۀ حدود 22 کیلومتر را‏‎ ‎‏بپیماید، حکم مسافر را دارد یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، بدون قصد مسافت، حکم سفر مترتّب نمی شود.‏

‏‏2. آیا اگر مسلمانی به جهت حمایت از بانک های ایران، در این زمان در جامعۀ اسلامی، پول خود را در‏‎ ‎‏بانک بگذارد و سود به آن تعلق بگیرد، این پول ربا محسوب می شود یا خیر؟ و اگر ربا محسوب شود،‏‎ ‎‏با خروج پول ها از بانک آیا اقتصاد ما ضربه نمی بیند؟‏

‏‏بسمه تعالی، بهرۀ پول ربا است و نباید بگیرد هرچند گذاشتن پول در بانک مانع ندارد.‏

‏‏3. آیا مسلمان می تواند به جهت مرض، وسیله ای درمانی را که مثلاً در کشوری مانند امریکا وجود‏‎ ‎‏دارد، خریداری کند یا خیر؟ و در صورت خرید، آیا معصیت کرده؟‏

‏‏بسمه تعالی، بستگی به مقررات جمهوری اسلامی دارد.‏

‏‏4. آیا اگر انسان در بعض قسمت های نماز، حضور قلب نداشته باشد و قبل از رسیدن به رکن (رکوع‏‎ ‎‏مثلاً) متوجه شود از ‏‏إهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقیمَ...‏‏ به بعد، حضور خود را از دست داده، می تواند‏‎ ‎‏بازگردد و دوباره از همان جا نماز را ادامه دهد؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر به قصد جزئیت اعاده کرده احتیاطاً نماز را اعاده کند، گرچه لازم نیست.‏

‏‏5. آیا خوردن پنیر از نظر شما مکروه است یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، کراهت آن ثابت نیست.‏

‏‏6. اگر مرد با زن خود قبل از جماع بازی کند ولی جماع انجام نشود، در چه صورت غسل جنابت بر زن‏‎ ‎‏واجب می شود؟‏

‏‏بسمه تعالی، تا یقین به خارج شدن منی از خودش ندارد غسل واجب نمی شود.‏

‏‏7. آیا در جامعۀ اسلامی اگر از فردی در ملأ عام حرکات غیر عادی صادر شود و دهانش بوی شراب‏‎ ‎‏دهد، مسلمانان می توانند وی را به محاکم قضایی و یا اجرایی ببرند؟ و یا باید حتماً با اذن قاضی باشد؟‏‎ ‎‏و یا قاضی نیز حق جلب ندارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، بدون مطالبۀ حاکم شرع از او جایز نیست؛ مگر با موافقت مقررات کشور اسلامی.‏

‏‏[سؤال 2269]‏‏ ‏ ‏ ‏‏----> 1656‏

‏‏2. اشخاصی که از وطنشان برای مأموریت، به محلّی کمتر از حد شرعی می روند و‏
‏‎

‏‏بسمه تعالی، در فرض مسأله، قصد طیّ مسافت از اول محقّق است و از‏‎ ‎‏اول حکم مسافر را دارد.‏

‏‎ ‎

‏‎