کتاب نماز

از شرایط شکسته شدن نماز: پیمودن مسافت شرعی

از شرایط شکسته شدن نماز: پیمودن مسافت شرعی

[سؤال 1816]‏ ‏ ‏ 807‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 20 / 3 / 1361‏

‏دفتر رهبر عظیم الشأن و بنیان گذار جمهوری اسلامی، امام خمینی، دام عمره‏

‏پس از سلام و تحیات، کمیته های انقلاب و سایر نهادهای انقلابی که در بخش ها‏‎ ‎‏مستقر می باشند، مأموریت های پی در پی و بدون اراده در اطراف روستاها دارند. نماز‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 307
‏و روزه های آن ها چگونه باید باشد؟ ‏

‏ضمناً اکثر پاسداران بومی می باشند و بعضی هم غیر بومی؛ لطفاً تفصیل داده شود.‏

بسمه تعالی، کسانی که در آن جا از وطن به مقدار مسافت شرعی فاصله دارند، با قصد اقامت ده روز در یک محل، نمازشان تمام و روزه صحیح است. و اشخاصی که از اهالی همان جا هستند، بیرون رفتنشان به کمتر از چهار فرسخ، موجب شکسته شدن نماز و روزه نمی شود.

[سؤال 1817]‏ ‏ ‏ 808‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، رهبر انقلاب اسلامی‏

‏بعد از سلام، به عرض می رسد که محل شغل شخصی در هفت فرسخی منزل او‏‎ ‎‏است که هر روزه باید به آن جا برود و شب به منزل برگردد؛ در ماه رمضان روزه اش‏‎ ‎‏چه صورت دارد؟ و در غیر ماه رمضان نمازش را چگونه باید بخواند؟ لطفاً نظر مبارک‏‎ ‎‏را بیان فرمایید.‏

بسمه تعالی، حکم مسافر را دارد.

[سؤال 1818]‏ ‏ ‏ 809‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏شخصی از وطن یا منزلش تا اول شهری که می خواهد برود به اندازۀ سفر شرعی‏‎ ‎‏نمی باشد، ولی تا محلی که فقط قصد دارد به همان محلّ برود و جزء همان شهر است‏‎ ‎‏بیش از سفر شرعی است، وظیفه اش نسبت به نماز و روزه چیست؟‏

بسمه تعالی، در فرض مذکور نماز قصر، و روزه صحیح نیست.

[سؤال 1819]‏ ‏ ‏ 810‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 12 / 3 / 1361‏

‏با درود فراوان خدمت مرجع عالی قدر عالم تشیع و رهبر مستضعفین جهان‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 308
‏حضرت امام خمینی، دامت برکاته‏

‏ما کارکنان انبارهای مرکز تهیه و توزیع کاغذ و چوب که محل کارمان در فاصلۀ 24‏‎ ‎‏کیلومتری تهران ـ قم (کهریزک) می باشد در مورد نحوۀ انجام تکالیف شرعی خود از‏‎ ‎‏نظر اقامۀ نماز و روزه داری با مشکلاتی برخورد نموده ایم که وقتی به رسالۀ آن‏‎ ‎‏بزرگوار رجوع کردیم متأسفانه درک این مسأله برای ما مقدور نبود. لذا از‏‎ ‎‏حضرت عالی تقاضامندیم که ما را در این مهم راهنمایی فرمایید. مشکل ما این است‏‎ ‎‏که مجبوریم هر روز نماز صبح را در خانه اقامه کرده و بعداً به سر کار خود برویم و تا‏‎ ‎‏عصر به انجام وظیفه مشغول می باشیم و بعد عصر به خانه مراجعت نموده و نماز‏‎ ‎‏مغرب و عشا را در منزل به جا می آوریم. مشکل اساسی ما نحوۀ اقامه نماز ظهر و عصر‏‎ ‎‏می باشد. بعضی از برادران نماز خود را کامل به جا می آورند و در مورد کار خود دلایلی‏‎ ‎‏دارند و جمعی از برادران دیگر نماز خود را شکسته می خوانند با دلائلی دیگر. با توجه‏‎ ‎‏به این که گاهی اوقات که ما به خانه مراجعت می نماییم آفتاب هنوز غروب نکرده‏‎ ‎‏است، از آن بزرگوار تقاضامندیم فتوای خود را در دو مورد زیر بفرمایید.‏

‏1. نحوۀ اقامۀ نماز ظهر و عصر.‏

‏2. نحوه گرفتن روزه با توجه به بعد مسافت.‏

‏و در آخر دست و روی آن رهبر را غرق بوسه نموده و از خداوند بزرگ طول‏‎ ‎‏عمر  برای حضرت عالی خواهانیم و امیدواریم که دعای خیر در حق ما فرزندان‏‎ ‎‏کوچکتان بنمایید.‏

بسمه تعالی، در فرض سؤال در غیر وطن حکم مسافر را دارید، باید در محل کار نماز را شکسته به جا آورید و نمی توانید روزه بگیرید.

[سؤال 1820]‏ ‏ ‏ ‏----> 1544

[‏کسی که در کرج مثلاً ساکن است ولی کارش در تهران، آیا نماز و روز‏‏ۀ‏‏ ایشان‏‎ ‎‏چطور است؟‏]

ـ در خارج وطن، قصر است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 309
[سؤال 1821]‏ ‏ ‏ 811‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 1 / 3 / 1361‏

‏حضور محترم آیت الله‌ العظمی امام خمینی‏

‏خواهشمند است که حقیر را در مسائل ذیل راهنمایی فرمایید:‏

‏1. ما ساکن تهران هستیم و در 35 کیلومتری منزل مسکونی مان در تهران دهی‏‎ ‎‏داریم که سه ماه تابستان به آن جا می رویم و مجبور هستیم که یک یا دو روز در هفته‏‎ ‎‏برای کلاس دینی مان به تهران بیاییم و نیز نمی توانیم عصر به تهران آمده و قبل از ظهر‏‎ ‎‏فردایش برگردیم، تکلیف نماز و روزۀ ما چه می شود؟‏

بسمه تعالی، حکم مسافر دارید مگر این که تهران وطن شما باشد و به محله ای که وطن شما است بروید.

[سؤال 1822]

‏2. یک یا دو روزی که در هفته به تهران می آییم نمازمان شکسته است یا کامل؟ و‏‎ ‎‏روزۀ ما صحیح است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، نماز شکسته است و روزه صحیح نیست مگر در فرض مذکور در مسأله قبل.

[سؤال 1823]

‏3. غیر از آن یک روز در هفته بقیه اوقاتی را که در ده هستیم نمازمان شکسته است‏‎ ‎‏یا کامل؟ و روزه مان صحیح است یا خیر؟‏

بسمه تعالی،اگر ده وطن شما است در آن جا نماز تمام و روزه صحیح است.

[سؤال 1824]‏ ‏ ‏ ‏----> 4209

‏2. در باب مسائل مربوط به نماز مسافر، به دو مسأله بر می خوریم: یکی این که باید‏‎ ‎‏رفت و برگشتمان از وطن، هشت فرسخ شود تا حکم مسافر پیدا کنیم و دیگر این که‏‎ ‎‏اگر آن مقدار از شهر دور شویم که دیگر دیوارهای شهر را نبینیم و صدای اذان شهر را‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 310
‏نشنویم، حکم مسافر را پیدا می کنیم؛ مواقعی امکان دارد پیش بیاید که اگر از دید مسأله‏‎ ‎‏اولی بنگریم، هنوز حکم مسافر را نداریم؛ ولی اگر مسأله دوم را در نظر بگیریم، حکم‏‎ ‎‏مسافر را داریم؛ مثلاً به اندازۀ دوازده کیلومتر که از وطنمان خارج شویم، دیگر‏‎ ‎‏دیوارهای شهر را نمی بینیم و صدای اذان را نمی شنویم؛ وظیفه چیست؟ ‏

بسمه تعالی، نتیجۀ دو مسأله فوق این است که کسی که به قصد هشت فرسخ از وطن بیرون رود ـ که مبدأ هشت فرسخ آخر شهر است ـ وقتی به حدی رسید که دیوارها را نمی بیند و صدای اذان را نمی شنود، نمازش را شکسته بخواند و منافاتی در بین نیست.

[سؤال 1825]‏ ‏ ‏ ‏----> 6556

‏2. این جانب کارگر یک سازمان هستم. هر روز به استثنای روزهای تعطیلی از منزل‏‎ ‎‏تا محل کار بیست و سه کیلومتر و نهصد متر عرفی راه طیّ می کنم، به سر کار می روم و‏‎ ‎‏بعدازظهر هم از همان راه برمی گردم. اوّلاً: نماز و روزۀ این جانب شکسته می شود یا‏‎ ‎‏خیر؟ ثانیاً: اگر شکسته باشد نماز هر روز را در محل کار اول وقت به جا آورم بهتر‏‎ ‎‏است یا آخر وقت برمی گردم به منزل کامل به جا آورم بهتر است؟‏

بسمه تعالی، اگر فاصلۀ بین محل کار و وطن مسافت شرعی است، در محل کار حکم مسافر دارید و نماز اول وقت افضل است.

[سؤال 1826]‏ ‏ ‏ ‏----> 6556

‏3. بنده کارگر هستم و برای معاش زندگی مجبورم از در منزل تا محیط کار هر روز‏‎ ‎‏بیست و دو و نیم کیلومتر راه بروم و همان قدر هم برگردم (یعنی جمعاً می شود 45‏‎ ‎‏کیلومتر عرفی)، آیا نماز و روزۀ این جانب شکسته است، یا خیر؟‏

بسمه تعالی، حکم همان است که در بالا ذکر شد.

[سؤال 1827]‏ ‏ ‏ ‏----> 5592

‏4. کسی که هر روز چهار فرسخ راه و گاهی هشت فرسخ راه از محل اقامت خود‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 311
‏برای کار می رود، نماز و روزۀ این شخص محکوم به چه حکم است؟‏

بسمه تعالی، حکم مسافر دارد.

[سؤال 1828]‏ ‏ ‏ ‏----> 2020

‏3. اگر کسی از حد ترخّص خارج شود و دوباره به حد ترخّص داخل شود (یعنی‏‎ ‎‏به سه فرسنگی منزلش برگردد)، آیا موقعی که به سه فرسنگی رسید، نمازش چطور‏‎ ‎‏است؟‏

بسمه تعالی، اگر از منزل به قصد مسافت حرکت نکرده و منزل، وطن یا محل اقامۀ او است، مسافر نشده و نمازش تمام است و اگر به قصد مسافت بوده و قصد دارد مسافت را تا منزل تکمیل کند شکسته بخواند.

[سؤال 1829]‏ ‏ ‏ ‏----> 1765

‏5. تکلیف رزمندگان اسلام ـ چه در خط مقدم جبهه ها یا در پشت جبهه ها ـ در‏‎ ‎‏مورد نماز و روزۀ ماه مبارک رمضان چیست؟‏

بسمه تعالی، بدون قصد اقامت ده روز در یک محل حکم مسافر دارید.

[سؤال 1830]‏ ‏ ‏ ‏----> 1099

‏3. کسانی که قصد ماندن ده روز در محل را دارند و می خواهند در نماز جمعه که‏‎ ‎‏فاصلۀ آن از حد شرعی می گذرد شرکت کنند، نماز عصر آن ها چه حکم دارد؟ و‏‎ ‎‏همچنین اگر این افراد بخواهند چند ساعت آن جا بمانند؟‏

بسمه تعالی، اگر منظور از حد شرعی که بیان کرده اید، مسافت شرعی است، حکم مسافر دارد.

[سؤال 1831]‏ ‏ ‏ ‏----> 3587

‏2. از نظر مبارک امام، ملاک در قصر و اتمام چیست؟‏

بسمه تعالی، در سفر، نماز قصر است با شرایطی که در رساله ذکر شده است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 312
[سؤال 1832]‏ ‏ ‏ 812‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 30 / 5 / 1361‏

‏حضور محترم ریاست دفتر امام خمینی، دامت برکاته، پس از عرض سلام و ادب،‏‎ ‎‏محترماً معروض می دارم: این جانب به عنوان یک مسلمان متعهد و با ایمان به گفتار‏‎ ‎‏امام و مقلد امام، پاره ای سؤال دینی و سیاسی دارم؛ لطفاً پاسخ فرمایید.‏

‏1. مسافری که صبح بدون نیت ده روز از موطن خود حرکت نموده و پس از‏‎ ‎‏پیمودن مسافت هشت فرسنگ شرعی، بعدازظهر همان روز به موطن خود مراجعت‏‎ ‎‏می نماید، در موطن خود نماز ظهر و عصر را باید شکسته بخواند یا کامل؟‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، نماز را تمام بخواند.

‏2. دستور در مورد عمل نکاح با زن های غیرصاحب ادیان رسمی که دارای کتاب آسمانی نمی باشند‏‎ ‎‏چگونه است؟ و آیا می شود در صورت تمایل زوج، بدون صیغۀ نکاح و تنها با رضایت طرفین، عمل‏‎ ‎‏مقاربت انجام داد یا نه؟‏

بسمه تعالی، مقاربت بدون عقد زناشویی زنا و حرام است و ازدواج با غیر اهل کتاب، ولو این که موقت باشد باطل است.

‏3. کندن میوه از باغ کشاورزی برای خوردن در همان محل بدون اجازه از صاحب باغ آیا حلال است یا‏‎ ‎‏خیر و این که می گویند به اندازۀ خوردن حلال است وبرای بردن حلال نیست چگونه است؟‏

بسمه تعالی، اگر درخت میوه در سر راه رهگذر قرار داشته باشد، می تواند درحال عبور از خیابان، از میوۀ آن درخت برای خوردن در همان جا استفاده کند. به شرط آن که از حد سیری و احتیاج تجاوز نکند.

[سؤال 1833]‏ ‏ ‏ 813‏

‏ ‏ ‏ بسم الله‌ الرحمن الرحیم‏

‏حضرة زعیم الاُمّة الإسلامیة، وقائد المستضعفین، وأمل محرومی الأرض،‏‎ ‎‏ومؤسّس جمهوریتنا الإسلامیة المبارکة، آیة الله‌ العظمی الإمام السیّد روح الله‌ الموسوی‏‎ ‎‏الخمینی، أدام الله‌ برکاته، ومتّع الاُمّة الإسلامیة بطول بقائه.‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 313
‏سیّدی ومولای! أرسل إلیکم من قلب جریح، و من نفس مشتاقة إلیکم، وذائبة فی‏‎ ‎‏حبّکم، أرسل إلیکم تحیّاتی وسلامی؛ راجیاً قبول تحیّة هذا الحقیر.‏

‏ومن أنا یا سیّدی حتّی أکتب إلیکم رسالة واقتطع دقائق من وقتکم الثمین الذی‏‎ ‎‏أوقفتموه لله‌ سبحانه. ولکن عذراً یا مولای بأن لیس لی بدٌ من بثّ حبّی إلیکم، وتقدیم‏‎ ‎‏هذه الاستیضاحات إلی جنابکم، کما انتهز الفرصة لکی أدعو الله‌ تعالی أن یحفظکم‏‎ ‎‏قائداً وزعیماً وملاذاً وذخراً، وأن ینصر بکم الإسلام فی کلّ مکان، وأن یفتح علی‏‎ ‎‏أیدیکم عراقنا المظلوم الذی یستغیث بکم والذی ینتظر قوات الإسلام المظفرة.‏

‏1. ما حکم صلاة وصوم العراقی الذی یقیم فی الجمهوریة الإسلامیة فی إیران،‏‎ ‎‏والذی یتطلّع إلی العودة إلی العراق متی ما تمّ تحریره؟‏

بسمه تعالی، یکون بحکم المسافر.

‏2. إنّ الشخص المرتبط بوظیفة حکومیة فی طهران، ویقع محل سکناه فی محلّة ودائرته فی محلّة‏‎ ‎‏اُخری (المحلاّت فی طهران متّصلة) هل إنّ علیه أن ینوی الإقامة من أجل أن تکون صلاته تامة؟‏

بسمه تعالی، لایجب علیه قصد الإقامة؛ نعم لو نوی الإقامة یجب علیه إتمام الصلاة.

‏3. إذا نوی الشخص السابق الإقامة فی بیته لمدّة عشرة أیّام، فهل هذا یعنی أنّ علیه أن لا  یذهب إلی‏‎ ‎‏دائرته، إذا علمنا أنّ دائرته لاتبعد عن بیته (4 فراسخ)، بل أقلّ من ذلک؟‏

بسمه تعالی، إذا تحقّق الإقامة فی بیته فالذهاب إلی ما دون المسافة لا مانع منه، ولا یضرّ بإقامته.

[سؤال 1834]

‏4. لو کان بیت الشخص یبعد أکثر من أربع فراسخ عن محلّ عمله، فماذا یعمل لکی‏‎ ‎‏تکون صلاته تامّة فی دائرته؟ ولکی یستطیع صیام شهر رمضان؟‏

بسمه تعالی، فی فرض السؤال لایتمّ فی صلاته وصومه، بل تقصیر.

[سؤال 1835]‏ ‏ ‏ ‏----> 1509

‏3. مهاجران جنگی که قصد اقامت کرده اند، آیا می توانند از حد هشت فرسخ‏‎ ‎‏بگذرند و قبل از نماز ظهر و عصر، به همان جایی که قصد کرده اند برگردند؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 314
بسمه تعالی، با حصول سفر شرعی، حکم اقامت سابق از بین می رود و بدون نیت اقامت جدید، نماز قصر است و روزه صحیح نیست.

[سؤال 1836]‏ ‏ ‏ ‏----> 1737

‏2. کسی که مسافر است و قصد ده روز می کند که در جایی بماند، ولی بعد از چند‏‎ ‎‏روز مسأله ای برایش پیش می آید که مدت بیست و چهار ساعت از آن مکان خارج‏‎ ‎‏شود و این مسافت، از بیست و چهار کیلومتر بیشتر است، اگر به مکان سابق که قصد‏‎ ‎‏کرده برگردد؛ آیا قصدش صحیح است؟ یعنی می تواند نماز درست بخواند یا شکسته‏‎ ‎‏می شود؟‏

بسمه تعالی، در مورد سؤال، باید دو مرتبه قصد کند.

[سؤال 1837]‏ ‏ ‏ 814‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با سلام به محضر امام امت و با آرزوی طول عمر آن حضرت از درگاه خداوند‏‎ ‎‏متعال، مقتضی است به سؤالات این جانب پاسخ دهید. ‏

‏1. فردی که منزلش در شهر ری می باشد و به خانۀ یکی از اقوامش که مثلاً در‏‎ ‎‏خیابان تهران پارس است، می رود؛ در صورت چند روز ماندن، تکلیفش به چه‏‎ ‎‏صورت است؟‏

بسمه تعالی، اگر منزل فامیل تا شهر ری به مقدار چهار فرسخ شرعی باشد، بدون قصد ماندن ده روز؛ نماز قصر است.

‏2. اگر فردی با بودجه مملکت (بیت المال) در محل کارش برای خود خانه ای با وسایلش فراهم کند؛‏‎ ‎‏اولاً، بفرمایید صحیح است یا خیر؟ در ثانی، نمازش به چه ترتیب است؟ و استفاده از امکانات، مثل:‏‎ ‎‏محل و آب و غیره شرعاً چه صورت دارد؟‏

بسمه تعالی،تابع مقررات دولت اسلامی است. اگر با اجازۀ قانونی مسئولین مربوطه باشد، اشکال ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 315
[سؤال 1838]‏ ‏ ‏ 815‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با تقدیم عرض سلام به رهبرم؛ سپاس خدا را که چنین رهبری به ما عطا فرموده‏‎ ‎‏است. مدتی است که مسأله ای برایم پیش آمده است و در رابطه با این مسأله به هر جا‏‎ ‎‏می روم جواب های متفاوتی می دهند. به رساله نیز‏‎ ‎‏رجوع کردم ولی متوجه نشدم.‏‎ ‎‏مسأله به این قرار است: محل تولدم با محل کار طوری است که نمازم شکسته می شود.‏‎ ‎‏من مسئول یک نهاد هستم و در چند کیلومتری محل کارم ازدواج کرده ام و در آن جا‏‎ ‎‏سکونت می کنم. از شما می خواهم که بفرمایید نمازم و روزه ام چگونه است؟ ضمناً در‏‎ ‎‏این شش ماه که مسئول شده ام، نمازم را گاهی به طور شکسته، و زمانی هم به صورت‏‎ ‎‏تمام خوانده ام. با توجه به مسائل بالا، نسبت به این شش ماهی که به آن صورت نماز‏‎ ‎‏خوانده ام، وظیفه ام چیست؟ ‏

بسمه تعالی، اگر محل سکونت شما، وطن شما نیست و از وطن شما به مقدار مسافت یا بیشتر فاصله دارد، بدون قصد ماندن ده روز در آن، نماز شما شکسته است. بلی، اگر قصد ده روز در آن جا بنمایید و بمانید و فاصلۀ آن جا تا محل کار، کمتر از مسافت باشد، نماز شما در آن جا و محل کار تمام است و تا سفر شرعی نکرده اید به همین حکم باقی هستید.

[سؤال 1839]‏ ‏ ‏ 816‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام ظله‏

‏1. در سفر به اربعة فراسخ و یا بیشتر، قبل از هشت فرسخ اگر بخواهد چند روز در‏‎ ‎‏شش فرسخی بماند و برگردد، نمازش در رفت و برگشت و مقصد چطور است؟‏

بسمه تعالی، اگر قصد ماندن ده روز ندارد، حکم مسافر دارد.

‏2. مورد صدقۀ مستحبه یا نذری آیا فقط فقیر است یا مطلق فی سبیل الله‌ است؟‏

بسمه تعالی، احوط، اقتصار بر فقیر است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 316
‏3. اگر مجتهد مقلِّد از دنیا برود، تا زمانی که مقلَّد جدید مشخص شود، انسان چه کند؟‏

بسمه تعالی، می تواند باقی بماند یا احتیاط کند.

‏4. تعمیرکار چیزی را تعمیر کرده؛ آیا هرچه گفت، باید به او داد یا نه؟ در صورت مشخص نبودن اجرت‏‎ ‎‏المثل چه باید کرد؟‏

بسمه تعالی، باید اجرت المثل بدهد، و اگر مشخص نیست، مصالحه نمایند.

[سؤال 1840]‏ ‏ ‏ 817‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 25 / 2 / 1361‏

‏حضور شریف مرجع و قائد و زعیم اکبر، موسی زمان، درهم کوبنده ستمگران،‏‎ ‎‏بت شکن عصر، پس از ادای احترام و بوسه بر دست مبارک، سعادت و سلامتی و دوام‏‎ ‎‏عمر، پیروزی اسلام بر کفر را به حضورعالی قدر شما تبریک عرض می نماییم. ‏

‏دربارۀ شکسته خواندن و یا صحیح خواندن نماز در حین انجام مأموریت یعنی در‏‎ ‎‏سربازی برای ما توضیحاتی را مرقوم بفرمایید.‏

بسمه تعالی، اگر از وطن خود به مقدار مسافت شرعی دور شده اند، بدون قصد اقامت ده روز حکم مسافر دارند. 

[سؤال 1841]‏ ‏ ‏ ‏----> 1153

‏3. شخص که قصد سفر کرده، مسافت شرعی را برود با حد ترخص کار نداشته،‏‎ ‎‏جنب حد ترخص باغ دارد به آن باغ که‏‎ ‎‏رسید، دو یا سه روز آن جا توقف نماید، بعد‏‎ ‎‏بقی‏‏ۀ‏‏ راه را می خواست برود، آن دو یا سه روزی که آن جا مانده است، نماز و روزه چه‏‎ ‎‏حکم دارد؟‏

بسمه تعالی، حکم مسافر دارد.

[سؤال 1842]‏ ‏ ‏ ‏----> 993

‏3. حضرت عالی فرموده اید: «فرد، در غیر محل تولد حکم مسافر دارد هرچند‏‎ ‎‏مسافت کمتر از چهار فرسخ باشد» آیا در فتوای فوق، مسافت اعتبار نداشته و فرد قبل‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 317
‏از آن که از چهار فرسخ شرعی خارج شود، مسافر محسوب می شود؟‏

بسمه تعالی، مراد فردی است که از وطن یا محل اقامت به مقدار مسافت شرعی دور شده باشد.

[سؤال 1843]‏ ‏ ‏ ‏----> 1003

‏3. فردی که در غیر محل تولد، حکم مسافر را دارد و مجبور است برای دیدار پدر‏‎ ‎‏و مادر، به محل تولد که کمتر از چهار فرسنگ شرعی مسافت دارد برود، آیا به محض‏‎ ‎‏بازگشت به محل زندگی خود، نماز او قصر است یا بعد از پیمودن مسافت شرعی؟‏

بسمه تعالی، اگر محل تولد، وطن او است و از آن اعراض نکرده، بعد از برگشت از آن به محل سکونت، در صورتی نمازش قصر است که فاصلۀ دو محل به مقدار مسافت باشد؛ وگرنه باید نماز را تمام بخواند؛ مگر این که از وقت حرکت از وطن، قصد سیر چهار فرسخ داشته باشد و محل سکونت در بین راه باشد.

[سؤال 1844]‏ ‏ ‏ 818‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏1. اگر کسی منزلش در تجریش است، ازدواج کرده به قلهک یا جماران آمده و‏‎ ‎‏منزلی اجاره نموده، آیا قلهک یا جماران وطن او حساب می شود چون فاصله اش تا‏‎ ‎‏تجریش کم می باشد؟‏

بسمه تعالی، اگر وطنش تجریش است یا قصد اقامه ده روز در تجریش کرده است تا سفر شرعی نکند، نمازش تمام است و سفر شرعی 5/22 کیلومتر است.

‏2. اگر کسی در محلی منزلی اجاره کرده و نمی داند در آن چه مدت سکونت دارد آیا می تواند قصد‏‎ ‎‏وطن  کند؟‏

بسمه تعالی، با این فرض قصد توطن حاصل نمی شود.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 318
‏3. آیا دختر بعد از ازدواج از نظر معین کردن وطن برای نماز و روزه اش تابع شوهر می باشد، در صورتی‏‎ ‎‏که آن محل برای شوهر وطن می باشد؟‏

بسمه تعالی، زن مستقل است و تابع کسی نیست.

‏4. اگر دختر یا پسری بعد از ازدواج به منزل پدرشان به صورت مهمان بیایند، در صورتی که فاصلۀ منزل‏‎ ‎‏خودشان با منزل پدرشان بیش از 5‏‎ ‎‏/‏‎ ‎‏22 کیلومتر است نمازشان چه صورت دارد؟‏

بسمه تعالی، اگر منزل پدرشان وطن آن ها است و اعراض نکرده اند در آن منزل نمازشان تمام است و بین راه قصر است.

‏5. آیا دودۀ نفت نجس استحاله و پاک است؟‏

بسمه تعالی، پاک است ولی اگر چربی دارد احتراز کنید.

‏6. از ظرف نقره اگر خوراکی برداریم به نیت خارج کردن، لازم است در ظرف دیگر گذاشته سپس میل‏‎ ‎‏کنیم؟‏

بسمه تعالی، در ظرف دیگر بریزید پس در آن استعمال کنید.

[سؤال 1845]‏ ‏ ‏ ‏----> 993

‏4. آیا کسی که حکم مسافر را دارد نمازش قصر است یا پس از تحقق مسافت‏‎ ‎‏نمازش قصر می شود؟ منظور کسی است که به صورت موقت در غیر محلۀ تولدش در‏‎ ‎‏محله ای با فاصلۀ کمتر از چهار فرسخ زندگی می کند.‏

بسمه تعالی، اگر از محل تولد به مقدار کمتر از چهار فرسخ برود حکم مسافر ندارد و نمازش تمام است.

[سؤال 1846]‏ ‏ ‏ 819‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏قم، دفتر حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی‏

‏خواهشمند است جواب مسأله زیر را طبق فتوای حضرت امام مرقوم فرمایند:‏

‏با توجه به این که اکثر افراد ساکن در فولادشهر اصفهان ـ که در 15 کیلومتری‏‎ ‎‏کارخانۀ ذوب آهن اصفهان قرار دارد ـ از شهرستان های مختلف می باشند که به علت‏‎ ‎‏اشتغال در کارخانۀ ذوب آهن ناچارند که در خانه های سازمانی که مال دولت می باشد‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 319
‏زندگی نمایند و با توجه به این که بعضی از آنان هر هفته یک بار هم به وطن اصلی‏‎ ‎‏خودشان (شهری که در آن متولد شده اند) نزد پدر و مادرشان می روند و باز مراجعت‏‎ ‎‏می نمایند، نماز و روزۀ آنان طبق دستور امام چگونه است؟ این سؤال را از افراد‏‎ ‎‏مختلف نموده اند و جواب های متفاوت شنیده اند؛ از آن دفتر استدعا می شود که نسبت‏‎ ‎‏به توضیح آن محبت فرمایید. با عرض تشکر و به امید آزادی قدس عزیز‏

بسمه تعالی، کسانی که آن جا را وطن قرار نداده اند حکم مسافر دارند.

[سؤال 1847]‏ ‏ ‏ 820‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏1. اشخاصی که برای پیدا کردن مجرمین می روند به اطراف تا مجرمین را پیدا کنند‏‎ ‎‏و تحویل دادگاه اسلامی دهند، البته گاهی می گردند که مجرمین را پیدا کنند و گاهی هم‏‎ ‎‏مجرمین در محل معینی هستند، می روند آن ها را می آورند دادگاه و گاهی هم منتظر‏‎ ‎‏دستور هستند، این اشخاص در تمام این صور، نماز را باید تمام بخوانند یا قصر یا‏‎ ‎‏تفصیل در مسأله هست؟‏

بسمه تعالی، در صورتی که از وطن یا محل اقامه، کمتر از چهار فرسخ دور می شوند نمازشان تمام است و چنانچه مقصد معین چهار فرسخ یا زیادتر باشد نماز قصر است.

‏2. اشخاصی که شغل آن ها حفظ بعضی مقامات است؛ مثلاً از منزل خود می روند تا منزل قاضی‏‎ ‎‏دادگاه؛گاهی مستقیم و گاهی هم به اطراف می روند تا رفقای خود را جمع کنند که با هم بیایند منزل‏‎ ‎‏قاضی دادگاه و از منزل آقای قاضی به اتفاق ایشان و برای محافظت او، حرکت می کنند به سوی دادگاه،‏‎ ‎‏که تمام آن ها به حد مسافت است، هم از منزل قاضی تا دادگاه و هم از منزل خودشان تا منزل قاضی‏‎ ‎‏دادگاه و گاهی هم از منزل خودشان تا منزل رفقا که می روند آن ها را هم خبر کنند و با خود بیاورند در‏‎ ‎‏منزل قاضی دادگاه به حد مسافت است، در تمام این صور نماز آن ها تمام است یا قصر؟‏

بسمه تعالی، در فرض مسأله که طی مسافت شرعی می شود برای رسیدن به هر یک از مقاصد مذکوره، نماز شکسته است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 320
[سؤال 1848]‏ ‏ ‏ ‏----> 2975

‏2. کسانی که در جبهه می جنگند نسبت به مسأله 1293 چه وظیفه ای پیدا می کنند.‏

بسمه تعالی، اگر جبهه به قدر مسافت شرعی از وطن دور است، نماز شکسته می شود؛ مگر این که قصد اقامت ده روز در یک محل کند یا سی روز متردداً در یک محل بماند.

[سؤال 1849]‏ ‏ ‏ 821‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با سلام و درود بر امام امّت، خمینی بت شکن‏

‏در آغاز نامه، فرا رسیدن عید سعید غدیر خم بر امام مبارک باد. همچنین پیروزی‏‎ ‎‏رزمندگان اسلام در عملیات مسلم بن عقیل بر امام و شما برادران مبارک باد. من دو‏‎ ‎‏سؤال داشتم که امیدوارم شما جواب بدهید:‏

‏1. می خواستم بگویم که اگر شخصی در کرج زندگی می کند، وقتی که به تهران‏‎ ‎‏می رود باید نماز شکسته بخواند یا درست؟‏

بسمه تعالی، شکسته است.

‏2. رانندۀ تاکسی چطور؛ آیا او هم باید شکسته بخواند یا درست؟ البته در تهران ملکی هم نداشته باشد.‏

بسمه تعالی، اگر شغلش رانندگی نیست حکم مسافر دارد.

[سؤال 1850]‏ ‏ ‏ ‏----> 2905

‏2. من اهل روستایی از شهرستان بم هستم و مدت ده سال در معادن این جا کار‏‎ ‎‏می کنم و از محل سکونت تا محل کارم 12 کیلومتر است و در داخل تونل کار می کنم و‏‎ ‎‏می توانم این جا را وطن دوم یا سوم قرار بدهم. آیا‏‎ ‎‏نمازم را درست بخوانم و روزه هم‏‎ ‎‏بگیرم یا نه؟‏

بسمه تعالی، اگر وطن اصلی شما تا محل سکونت فعلی و محل کار به قدر مسافت شرعی فاصله دارد، در محل سکونت و محل کار، بدون قصد

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 321
زندگی دائمی، حکم مسافر دارید.

[سؤال 1851]‏ ‏ ‏ ‏----> 1971

‏6. بنده در طول خدمت در روستا گاهی یک هفته در روستا می مانم و آخر هفته به‏‎ ‎‏شهری که خودم در آن ساکن هستم ـ مثلاً باختران ـ بر می گردم، کیفیت خواندن نماز‏‎ ‎‏در این صورت در روستا و در شهر خودم به چه نحو است؟‏

بسمه تعالی، در وطن، نماز تمام است و در محل خدمت، اگر با وطن به قدر مسافت شرعی فاصله دارد، حکم مسافر دارید.

[سؤال 1852]‏ ‏ ‏ ‏----> 2835

‏4. اگر کسی از وطنش ـ مثلاً ـ برای دیدن تعلیمات نظامی به پنج فرسخی برود و‏‎ ‎‏نمی داند کی به وطن باز می گردد، در ضمن ده روز یا یک ماه و یا دو ماه، آیا نمازهای‏‎ ‎‏او شکسته است یا تمام؟‏

بسمه تعالی، نماز او شکسته است؛ مگر آن که سی روز مردّد در آن جا بماند، که در این صورت، باید بعد از آن تمام بخواند.

[سؤال 1853]‏ ‏ ‏ 822‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک قائد اعظم آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام ظله العالی‏

‏بعد التحیّة والسلام و عرض ادب، اجازه فرمایید مسائل زیر مطابق نظر مبارک‏‎ ‎‏جواب داده شود.‏

‏1. چه می فرمایید عده ای هستیم که در حدود بیست ماه می باشد از شش فرسخی‏‎ ‎‏به نماز جمعه در شبستر حاضر می شویم و تصمیم داریم که همه موقع شرکت کنیم و‏‎ ‎‏گاه بی گاه بعضاً یک هفته غیبت می باشد. آیا این عدّه با طیّ این مسافت که رفت و آمد‏‎ ‎‏روی هم دوازده فرسخ می باشد نماز عصر را با این تصمیم فوق شکسته بخوانیم و یا‏‎ ‎‏تمام.‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 322
بسمه تعالی، باید شکسته بخوانند.

‏2. در حال قرائت خطبه ها از طرف امام جمعه توجّه به جوانب و یا بعضاً مصاحبه و یا صرف سیگار از‏‎ ‎‏طرف مأمومین صحیح است یا نه؟‏

بسمه تعالی، از هر کار که موجب فوات فائده خطبه باشد باید اجتناب نمایند.

‏3. مطابق رأی مبارک که پرداخت سهم سادات باید با اجازۀ مجتهد باشد، در روستای ما سادات اصیل و‏‎ ‎‏فقیر از قدیم الایام می باشند، بفرمایید تحصیل اجازه به چه نحو باید باشد؟‏

بسمه تعالی، هر کس می تواند برای پرداخت به آنان اجازه بگیرد.

‏4. معمول است در روستاها اموات را در منازل مسکونی اش غسل میت می دهند و بعضاً بعضی از‏‎ ‎‏اموات فاقد وصایت بوده و دارای اولاد صغیر بدون تعیین قیّم می باشند. در این صورت برای تعیین قیّم‏‎ ‎‏شرعی که با اجازه اش تغسیل و تکفین و مجلس تعزیت در همان منزل که ورثه صغار دارد به چه نحو‏‎ ‎‏اجازه می فرمایید تا عنداللزوم اقدام شود؟‏

بسمه تعالی، اجازه دادن بستگی به ملاحظه خصوصیات موارد و ملاحظه مصلحت دارد و کلّی نمی توان اجازه داد.

‏5. پرداخت رد مظالم به فقرا در روستاها کم و بیش اتفاق می افتد، آیا محتاج به اجازۀ مجتهد می باشد‏‎ ‎‏یا نه؟‏

بسمه تعالی، خود مکلف مجاز است به فقرا بپردازد.

‏6. در روستاها گاه گاه مستضعفین با دست رنج خود خانه و حیاط درست می کنند برای سکونت‏‎ ‎‏خانواده اش، در سال، تخمیس این حیاط از مؤونه می باشد، یا باید خمسش را بدهد.‏

بسمه تعالی، اگر با پولی که سال بر آن گذشته خانه را تهیه نکرده باشد خمس ندارد.

‏7. در بعضی از روستاها پاره ای مستغلات بین مردم، شهرت وقف بودن را دارد ولی سند وقف نامه‏‎ ‎‏ملحوظ نیست که کم و کیف آن روشن باشد تکلیف چیست؟‏

بسمه تعالی، اگر معروف به وقف است احکام وقف را دارد.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 323