کتاب نماز

وجوب نماز قضای پدر بر پسر بزرگ‏ تر

وجوب نماز قضای پدر بر پسر بزرگ تر

[سؤال 1652]‏ ‏ ‏ ‏----> 724

‏3. اگر پدر کسی حالت سؤال اول را داشت و سی سال ـ کم و بیش ـ واجباتش ترک‏‎ ‎‏شد، آیا قضای آن بر پسر بزرگ تر واجب است؟ و در صورتی که استطاعت برای اجیر‏‎ ‎‏گرفتن، و توانایی این همه قضا را ندارد، به چه صورت ادا کند؟‏

بسمه تعالی، قضای نماز و روزۀ پدر بعد از مردن او، بر عهدۀ پسر بزرگ تر است و اگر خودش نمی تواند یا نمی خواهد انجام دهد، باید کسی را برای آن اجیر کند.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 245
[سؤال 1653]‏ ‏ ‏ 749‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 22 / 11 / 1361‏

‏با درود به رهبر اسلام عزیز، حضرت امام خمینی دام ظله، غرض از نوشتن این‏‎ ‎‏نامه این بود که از محضر مبارک امام دو سؤال دینی داشتم. خواهش می نمایم به این دو‏‎ ‎‏سؤال بنده حقیر جواب بفرمایند.‏

‏1. آیا پدر و مادری که اصلاً نماز نمی خوانند باز هم بر پسر بزرگ تر واجب است‏‎ ‎‏که نماز قضای پدر و مادر خود را بخواند، چرا؟‏

بسمه تعالی، اگر پدر نماز را از روی طغیان ترک کرده، قضای آن بر پسر بزرگ تر واجب نیست.

‏2. آیا می شود به جای نمازهای یومیه ای که از نمازگزار فوت شده نمازهای مستحبی خواند؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد که شما با داشتن نماز قضای واجب نماز مستحبی بخوانید و نماز قضا را بعداً بخوانید.

[سؤال 1654]‏ ‏ ‏ ‏----> 5459

‏6. نماز قضای پدر که بر پسر بزرگ تر واجب است آیا پدری که نماز قضا دارد‏‎ ‎‏مثلاً  10 یا 20 سال یا کمتر و بیشتر آیا پسرش باید همه را بخواند یا حد مشخصی‏‎ ‎‏دارد؟‏

بسمه تعالی، آنچه از پدر نماز فوت شده است بر پسر بزرگ تر واجب است. بلی، اگر ترک نماز از روی طغیان و سرکشی بوده، قضا لازم نیست.

[سؤال 1655]‏ ‏ ‏ ‏----> 5453

‏5. نماز پدر و مادر که بر پسر بزرگ واجب می باشد آیا می تواند کسی را اجیر کند‏‎ ‎‏که این نمازها را ادا نماید؟‏

بسمه تعالی، می تواند اجیر بگیرد ولی نماز مادر بر پسر بزرگ تر واجب نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 246
[سؤال 1656]‏ ‏ ‏ 750‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 29 / 9 / 1361‏

‏محضر مقدس حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏شخصی بوده است 55 ساله که‏ ‏در حدود 8 ماه قبل فوت کرده است و از زمان‏‎ ‎‏کودکی از لحاظ عقلی دارای رشد کامل نبوده و ضرر و زیان خود را نمی دانسته، حتی‏‎ ‎‏خرید و فروش. در این مورد، دو برگ ـ یکی قیم نامه و دیگری مربوط به معاین‏‏ۀ‏‏ مرکز‏‎ ‎‏روان پزشکی رازی تهران ـ تقدیم شد که این عقب ماندگی او را تأیید می کند. ایشان‏‎ ‎‏مقداری درخت تبریزی و مقدار ‏‏ زمین از 2 جو ملک که در محل معروف است،‏‎ ‎‏در یکی از روستاهای زنجان داشته. در حدود 26 سال قبل با همیاری عده ای ناآگاه، با‏‎ ‎‏دادن پول ناچیزی از چنگ ایشان در آورده بودند و به برادرش داده بودند. در حدود‏‎ ‎‏14 ـ 15 ماه قبل با شکایت این جانب و با دخالت دادستانی شهرستان زنجان، در‏‎ ‎‏حضور مأمور دادستانی با دخالت شورای روستا که سند آن موجود است، مقدار ملک‏‎ ‎‏مزبور به عنوان صلح، بازپس گرفته شده و به ایشان داده شد و عمر ایشان هم وفا نکرد‏‎ ‎‏و حدود 8 ماه قبل فوت گردیده. ایشان در مدت زندگی خود نه نماز خوانده و نه روزه‏‎ ‎‏گرفته و یک ورثه پسر 20 ـ 21 ساله دارد که‏ ‏از 7 ـ 8 سالگی در شهر زندگی می کند و‏‎ ‎‏می گوید این زمین ها را بفروشیم و برای پدرم نماز و روزه بگیریم. حال می خواهم از‏‎ ‎‏امام عزیز، بگویید که آیا برای ایشان ـ که‏ ‏شرح حال او در بالا گفته شد ـ احتیاج به‏‎ ‎‏گرفتن نماز و روزه است یا نه؟ و آیا این جانب که از طرف دادستانی، قیم ایشان بودم‏‎ ‎‏باز می توانم بعد از فوت ایشان ـ در صورت داشتن ورث‏‏ۀ‏‏ عاقل و بالغ ـ در اموال او‏‎ ‎‏دخالتی داشته باشم یا نه؟‏

‏از خداوند متعال، پیروزی اسلام و طول عمر رهبر عزیزمان را خواستارم.‏

بسمه تعالی، اگر مجنون نبوده، قضای نمازها و روزه های او بر پسر بزرگ او واجب است و می تواند برای انجام آن ها کسی را اجیر نماید و قیمومت

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 247
قیّم بر قاصر، در حال حیات او است و بعد از موت خود قاصر، حق قیمومت بر فرزند او ندارد.

[سؤال 1657]‏ ‏ ‏ ‏----> 13

‏2. با توجه به مسأله 1390 رساله امام، اگر پدر یا مادری در تمام عمر نماز نخوانده‏‎ ‎‏و دلیلش بر فرزندانش معلوم نباشد، باز هم قضای نماز و روزه والدین به عهده فرزند‏‎ ‎‏پسر بزرگ است یا نه و پسر می تواند اجرا نکند یا خیر؟‏

بسمه تعالی، در فرض مذکور قضای نماز و روزه پدر بر عهدۀ پسر بزرگ تر است و قضای نماز و روزه مادر بر عهدۀ او نیست؛ اگر چه احوط است.

[سؤال 1658]‏ ‏ ‏ ‏----> 4156

‏3. در مورد نماز و روزۀ پدرم و البسه و ماشینش چگونه باید عمل کرد؟ یعنی آیا به‏‎ ‎‏پسر بزرگ تر تعلق می گیرد یا نه؟ چرا که کر و لال است.‏

بسمه تعالی، قضای نماز و روزه، بر پسر بزرگ است و لباس مخصوص پدر، به پسر بزرگ می رسد و ماشین، جزء ترکه به شمار می رود.

[سؤال 1659]‏ ‏ ‏ 751‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر حضرت آیت الله‌ العظمی خمینی قدس سره‏

‏شنیدم نماز و روزه قضای پدر به گردن پسر بزرگ تر واجب است اگر خدای نکرده‏‎ ‎‏پدر فاسق باشد که در تمام عمر نماز نخوانده باشد و روزه نگرفته باشد پسر بزرگ چه‏‎ ‎‏باید بکند شاید قوه مال هم نداشته باشد تا کسی دیگر را اجیر بگیرد؟ شما امر‏‎ ‎‏بفرمایید.‏

بسمه تعالی، وجوب قضای نماز و روزه هایی که از روی طغیان از پدر فوت شده مبنی بر احتیاط است و در هر صورت تکلیف به مقداری است که پسر تمکن آن را داشته باشد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 248
[سؤال 1660]‏ ‏ ‏ 752‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 12 / 3 / 1361‏

‏محضر مبارک رهبر کبیر و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، حضرت آیت الله‌‏‎ ‎‏العظمی امام خمینی، روحی فداه‏

‏بعد از سلام و درود بی پایان، از این که با وجود مشکلات زیاد، مصدع اوقات‏‎ ‎‏شریفتان می شوم شرمنده ام؛ لکن چون یک وضع استثنایی و بحران روحی برایم پیش‏‎ ‎‏آمده، لذا بالاجبار مصدع شدم.‏

‏مقدمتاً به استحضار می رسانم که چون در یک خانواد‏‏ۀ‏‏ مذهبی بزرگ شدم، همیشه‏‎ ‎‏اعتقاد به اصول اسلامی داشته ام و آرزو داشته ام که احکام اسلامی، پیاده و عدالت و‏‎ ‎‏اخلاق اسلامی بر جامعه، حکم فرما باشد؛ اما متأسفانه در اثر اهمال و بی توجهی ترک‏‎ ‎‏واجبات داشته ام و از آن جایی که فطرتاً گمراه نبودم، لطف خداوند شامل حالم شد و از‏‎ ‎‏خواب غفلت بیدار شدم و با استغفار به درگاه خدا و ندامت و پشیمانی نسبت به‏‎ ‎‏گذشته، تصمیم گرفتم که مِن بعد ـ در حد توان ـ به تکالیف شرعی و الهی خودم عمل‏‎ ‎‏کنم؛ اما یک اضطراب و نگرانی عمیق و بلاتکلیفی ای‏ ‏نسبت به گذشته دارم؛ به طوری‏‎ ‎‏که تصمیم داشتم به جبهه بروم؛ اما به جهت این که مسائل گذشته برایم نگرانی ایجاد‏‎ ‎‏کرده بود، بر آن شدم که اگر خدا بخواهد قبل از عزیمت به جبه‏‏ۀ‏‏ حق برعلیه باطل،‏‎ ‎‏مسائل خودم را روشن کنم؛ لذا ضمن استدعای دعای خیر و آمرزش خطاهای گذشته،‏‎ ‎‏چند سؤال دارم:‏

‏1. از سن بلوغ تا حال ـ قبل از توبه ـ به مدت سی سال نماز نخوانده ام. چه تکلیفی‏‎ ‎‏دارم؟ چه در زمان حیات و یا بعد از مرگ.‏

بسمه تعالی، نماز و روزۀ فوت شده قضا دارد. هر مقدار که تا زمان فوت بر ذمه باقیمانده، اگر پسر بزرگ دارید باید انجام دهد و گرنه باید وصیت نمایید برای شما نایب بگیرند و انجام دهند.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 249
‏2. به مدت سی سال نیز روزه نگرفته ام تکلیفم در این رابطه چه می باشد؟‏

بسمه تعالی، روزه هایی که عمداً افطار شده، علاوه بر قضا، کفاره هم دارد.

‏3. حدود 7 یا 8 سال پیش، خدمت یکی از روحانیون رسیدم و بدهی ام را بابت خمس حساب کردم و‏‎ ‎‏مبلغی از آن بدهی را نیز پرداختم؛ لکن تتمّه آن حساب (بدهی خمس) را نپرداختم. آیا همان حسابی‏‎ ‎‏که قبلاً نموده ام، مورد قبول است و باید بقیه را پرداخت کنم یا تکلیف دیگری است؟ «البته بعد از آن‏‎ ‎‏مدت، چنانچه بدهی دیگری داشته باشم باید بپردازم و لکن مورد سؤال، نسبت به حساب قبلی‏‎ ‎‏است».‏

بسمه تعالی، برای بررسی و تصفیه حساب، به یکی از وکلای مسلم الوکالۀ این جانب مراجعه نمایید.

‏4. با وجودی که سال های قبل، استطاعت زیارت حج را داشته ام و اهمال کرده ام، با توجه به این که تا‏‎ ‎‏چهار سال آینده عملاً برای بنده زیارت خانۀ خدا مقدور نمی باشد، اگر قبل از توفیق زیارت حج فوت‏‎ ‎‏شدم و برایم حج خریداری نمایند، باز هم شرعاً مسئول هستم یا نه؟‏

بسمه تعالی، باید از تأخیر عمدی حج واجب توبه کنید و حج را به جا آورید یا برای شما بعد از فوت، به جا آورند.

‏5. بدهی خمس را آیا می توان تماماً به حساب «100 امام» واریز نمود، یا این که باید‏‏  آن را به‏‎ ‎‏حساب امام و ‏‏ بقیه را با اجازه، به سادات فقیر و مسکین داد؟‏

بسمه تعالی، به حضرت حجت الاسلام والمسلمین آقای پسندیده در قم بپردازید یا به شمارۀ هزار مؤسسۀ تعاون اسلامی قم حواله نمایید. ان شاء الله‌ موفق باشید.

‏در خاتمه، از درگاه خداوند متعال طول عمر برای آن حضرت و پیروزی نهایی اسلام بر کفر را مسئلت‏‎ ‎‏دارم و چون اگر توفیق یابم ـ ان شاء الله‌ ـ قصد عزیمت به جبهۀ نبرد حق بر علیه باطل را دارم و باید‏‎ ‎‏تکلیف شرعی خود را روشن کنم.‏

‏ ‏ ‏ ‏‏والسلام علی عباد الله‌ الصالحین‏

[سؤال 1661]‏ ‏ ‏ ‏----> 1594

‏3. پدری که روی بهانه گیری های غیرقبول شارع مقدس، تقریباً همۀ عمر، نمازش‏‎ ‎‏و احیاناً قضای روزه های سفری اش فوت شده است، آیا تکلیف فرزند بزرگ تر همان‏‎ ‎‏است که هست؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 250
بسمه تعالی، چنانچه فوت نماز از روی طغیان نباشد بر پسر بزرگ تر واجب است.

[سؤال 1662]‏ ‏ ‏ ‏----> 87

‏2. پدر و مادر من پسری بزرگ تر از من داشتند که در سنین طفولیت (دو سالگی)‏‎ ‎‏مرده است و بعد از مرگ او، اولاد ارشد پدر و مادر من هستم؛ آیا بعد از مرگ پدر و‏‎ ‎‏مادرم، طبق مسائل موجود در توضیح المسائل، نماز و روزۀ قضای آن ها بر من (که‏‎ ‎‏پسر دومشان هستم) واجب است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، شما پسر بزرگ تر هستید.

[سؤال 1663]‏ ‏ ‏ ‏----> 674

‏2. شهیدی است مدت 4 سال نماز و روزۀ قضا دارد. آیا باید نماز قضای او را به جا‏‎ ‎‏آورد یا لازم نیست؟‏

بسمه تعالی، اگر مال ندارد یا وصیت نکرده، واجب نیست؛ مگر پسر بزرگ تر داشته باشد که بر او واجب است قضای نماز و روزه های فوت شده از پدر را به جا آورد.

[سؤال 1664]‏ ‏ ‏ ‏----> 2006

‏3. پدری مدت 50 یا 60 سال نماز نخوانده و روزه نگرفته، با این که می توانسته‏‎ ‎‏نمازهایش را بخواند و روزه ها را بگیرد ولی نافرمانی کرده؛ از طرفی برای نماز و‏‎ ‎‏روزه های خود هم وجهی معین نکرده؛ آیا بعد از مرگش هم‏‏ۀ‏‏ نماز و روزه ها را باید‏‎ ‎‏پسر بزرگ تر به جا بیاورد، با این که این شخص اصلاً مدت تکلیف نماز نخوانده و‏‎ ‎‏روزه نگرفته است؟ یا این که شخصی نماز می خوانده و روزه می گرفته ولی احیاناً‏‎ ‎‏بعضی از نمازها و روزه ها‏‎ ‎‏ترک شده ـ سهواً یا عمداً ـ کدام صورت بر پسر بزرگ تر‏‎ ‎‏واجب است بعد از مرگ پدر به جا بیاورد؟‏

بسمه تعالی، نماز و روزه که بر گردن پدر است، بر پسر بزرگ تر واجب

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 251
است آن را قضا کند؛ مگر آن که پدر از روی طغیان و سرکشی ترک کرده باشد.

[سؤال 1665]‏ ‏ ‏ 753‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور محترم دفتر حضرت امام «قم»، سلام علیکم‏

‏دفتر محترم؛ امیدوارم که به لطف خالق یکتا در امور محوله، موفق و مؤید باشید.‏

‏برادر گرامی؛ این جانب سربازی از راهی دور به شما روی آورده و از شما پاسخ‏‎ ‎‏سؤالی را درخواست می کنم و سؤال بدین شرح است:‏

‏برادری بزرگ تر از خود داشتم که به لطف باری تعالی در عملیات فتح المبین‏‎ ‎‏(2 / 1 / 61) به درجۀ رفیع شهادت نائل آمد و پدری ناتوان دارم که او مشغول‏‎ ‎‏کشاورزی است و برادری کوچک تر از خود دارم که پدرم را در امور کشاورزی یاری‏‎ ‎‏می دهد و کلاًّ سؤال بدین شرح است که برادرم شهید شده است (دارای زن و یک‏‎ ‎‏دختر یک ساله می باشد). و از نظر قضای نماز نمی دانم و از نظر روزه مطمئن هستم که‏‎ ‎‏روزه، کم گرفته است و حال از شما می خواهم که باید قضای نماز و کم و کسری روزه‏‎ ‎‏او را چه کسی باید رفع کند؟‏

بسمه تعالی، اگر مالی نداشته یا وصیت به نماز و روزه نکرده، قضای آن بر کسی واجب نیست؛ ولی اگر شما بخواهید تبرّعاً برای او قضای نماز و روزه او را انجام دهید مانع ندارد و کار خوبی است و باید به نیت قضای او به جا آورید.

[سؤال 1666]‏ ‏ ‏ 754‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏سلام علیکم، پدر بزرگوار! مسأله ای برای این فرزند کوچک شما پیش آمده که‏‎ ‎‏احتیاج به رهنمود شما می باشد.‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 252
‏پدرم پنج سال پیش در یک تصادف کشته شد و طبق فتوای شما نمازهای پدر، بر‏‎ ‎‏گردن فرزند بزرگ است و الآن من فرزند بزرگ خانواده ام (البته پسر بزرگ)؛ پدرم در‏‎ ‎‏طول حیات نماز نخوانده. حال تکلیف من چگونه است؟ لطفاً مرا راهنمایی بفرمایید.‏

‏خداوند طول عمر به شما و پیروزی به رزمندگان اسلام عطا بفرماید؛ آمین.‏

بسمه تعالی، اگر از روی عناد و طغیان، نماز را ترک کرده، چیزی بر شما نیست.

[سؤال 1667]‏ ‏ ‏ 755‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی، نایب الامام، امام خمینی، رهبر کبیر‏‎ ‎‏انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی، دامت افاضاته سلام عرض می کنم و پس از‏‎ ‎‏تقدیم عرض سلام، سلامتی شما را از خداوند متعال خواهانم و خواهشمندم به‏‎ ‎‏مسائل زیر جواب بفرمایید.‏

‏1. پدر من در 63 سالگی از دنیا رفته است و تمام 48 سال، تکلیف نماز و روزه اش‏‎ ‎‏را خوب ادا نکرده است؛ تمام عمر نمازش غلط بوده و چندین سال هم اوایل جوانی،‏‎ ‎‏همان نماز غلط را نخوانده و مقداری از روزه ها را هم در صحت بدن نگرفته است.‏‎ ‎‏حالا من باید چه کار کنم؟ برای نماز و روزه وصیت هم نکرده است.‏

بسمه تعالی، اگر احتمال بدهید که تقصیر در یادگرفتن نمازش نکرده، قضای نمازهایی که خوانده، بر شما واجب نیست.

‏2. من خودم هم اوایل جوانی، مقدار کمی از نمازهایم قضا شده و نمی دانم چه نمازی هست و چه‏‎ ‎‏مقدار هم هست. بفرمایید چه کار کنم؟‏

بسمه تعالی، آنچه را یقین دارید نخوانده اید قضا نمایید.

[سؤال 1668]‏ ‏ ‏ ‏----> 7357

‏2. در رساله ها مسائلی هست که نماز قضای پدر، بر پسر بزرگ تر واجب است.‏‎ ‎‏پس اگر مادری خدای نکرده کوتاهی کرده و یا به دلایلی نماز قضا دارد، بعد از موت او‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 253
‏چه می شود؟ چون من در رساله جواب خود را پیدا نکردم، این سؤال را از شما‏‎ ‎‏می پرسم. و اگر نماز قضای زن به عهدۀ هیچ کس نیست، فلسفۀ این چیست؟‏

بسمه تعالی، قضای نماز و روزه مادر، بر پسر بزرگ تر واجب نیست.

[سؤال 1669]‏ ‏ ‏ ‏----> 4267

‏2. در رسال‏‏ۀ‏‏ توضیح المسائل در احکام نماز، پنجم از‏‎ ‎‏نمازهای واجب را «قضای‏‎ ‎‏نماز پدر و مادر که بر پسر بزرگ تر واجب است» شمرده‏‎ ‎‏اما در مسأله 1390 نوشته‏‎ ‎‏شده: «نماز قضای پدر که بر پسر بزرگ تر واجب است» و اسمی از نماز مادر برده‏‎ ‎‏نشده است؟‏

بسمه تعالی، نماز مادر بر عهدۀ پسر نیست.

[سؤال 1670]‏ ‏ ‏ ‏----> 2098

‏3. شهیدی که به علت تغییر مکان در جبهه روزه اش مانده، آیا روزه اش باید گرفته‏‎ ‎‏شود یا خیر؟ یا اگر باید گرفته شود، از خانوادۀ شهید، از کسان وی می توانند روزه اش‏‎ ‎‏را بگیرند یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر پسر بزرگ تر دارد، بر عهدۀ او است و در هر صورت، خانوادۀ او می توانند روزه های او را بگیرند.

[سؤال 1671]‏ ‏ ‏ ‏----> 644

‏6. نماز و روزۀ قضای پدر و مادر، مخصوصاً پدر که بر پسر ارشد واجب می شود و‏‎ ‎‏باعث عسر و حرج بسیار است، باید حتماً پسر ارشد به جا بیاورد یا راه دیگری دارد؟‏

بسمه تعالی، باید پسر ارشد، خودش به جا آورد یا کسی را اجیر کند که به جا آورد.

[سؤال 1672]‏ ‏ ‏ ‏----> 3281

‏2. مقدار نماز و روزۀ واجب بر فرزند ارشد، در صورت نبود وصیت، و علم به‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 254
‏این که پدر بی نماز بوده، چه مقدار است؟‏

بسمه تعالی، هر مقدار از نماز و روزه که یقیناً از پدر فوت شده، باید قضا نماید.

[سؤال 1673]‏ ‏ ‏ 756‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با درود بر رهبر کبیر انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی و‏‎ ‎‏سلامی گرم بر شما برادران عزیزی که اوقات گران بهای خود را صرف خدمت به امت‏‎ ‎‏شهیدپرور ایران می کنید. ‏

‏این جانب برادر شهیدی می باشم که مدتی پیش در جبهه زبیدات در حالی که از‏‎ ‎‏مأموریت بازگشته و در کنار تانک خود نشسته مورد اصابت ترکش واقع شده و به‏‎ ‎‏درجه رفیع شهادت نایل می گردد (شرح نوع شهادت به این علت است که اگر در نوع‏‎ ‎‏فتوا اثری دارد ناگفته نمانده باشد) حال می خواستم بدانم کلاً تکلیف ما در مقابل نماز‏‎ ‎‏و روزه های قضا شده از طرف شهدا چیست؟ و اگر به گردن ما می باشد واجب است یا‏‎ ‎‏خیر؟ خدایا، خدایا، تا انقلاب مهدی، خمینی را نگهدار؛ آمین.‏

بسمه تعالی، اگر وصیتی نسبت به نماز و روزه دارد در ثلث ترکه اش نافذ است و اگر وصیت نکرده بر عهدۀ پسر بزرگ تر است که نماز و روزۀ قضا شده از پدر را انجام دهد و اگر پسر بزرگ تر ندارد بر دیگران واجب نیست و چنانچه بخواهند از مال خودشان نماز و روزۀ شهید را بدهند می توانند. 

[سؤال 1674]‏ ‏ ‏ ‏----> 1416

‏4. در صورتی که در تمام مدت عمرِ فرزند بزرگ تر، پدرش هم نماز و هم روزۀ‏‎ ‎‏خود را انجام داده، آیا انجام عبادات قبل از تولد، به عهدۀ فرزند بزرگ تر واجب است‏‎ ‎‏یا خیر؟‏

بسمه تعالی، انجام نماز و روزۀ فوت شدۀ پدر بر پسر بزرگ تر واجب است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 255
[سؤال 1675]‏ ‏ ‏ ‏----> 4783

‏4. شخصی دو ماه قبل از مرگ، قادر به حرکت نبود و نتوانسته نمازهای واجب‏‎ ‎‏خود را به جا آورد و در این مورد هم وصیتی نکرده. تکلیف چیست؟ ‏

بسمه تعالی، بر پسر بزرگ تر واجب است نمازهای قضا شدۀ پدر را به جا آورد.

[سؤال 1676]‏ ‏ ‏ 757‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 16 / 4 / 1361‏

‏با آرزوی توفیق الهی برای شما برادران و آرزوی طول عمر برای امام امت سؤالی‏‎ ‎‏دارم که جواب آن را بنا بر فتوای امام خمینی از شما مسئلت دارم. ‏

‏پدرم مردی بوده که به هیچ وجه نماز نمی خوانده و روزه نمی گرفته و هفته ای‏‎ ‎‏یک بار هم مشروب الکلی می خورده است. ایشان قبل از به دنیا آمدن من فوت‏‎ ‎‏کرده اند. آیا به جا آوردن نماز و روزۀ ایشان بر من که تنها پسر ایشان هستم، واجب‏‎ ‎‏است؟ والسلام‏

بسمه تعالی، اگر ترک نماز و روزۀ پدر از روی طغیان نباشد بر پسر بزرگ تر واجب است که بعد از فوت او قضا نمایند. 

[سؤال 1677]‏ ‏ ‏ 758‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 6 / 10 / 1361‏

‏محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی ‏

‏این جانب ساکن استان خوزستان به عرض امام عزیز می رساند که مدتی است در‏‎ ‎‏یک مسألۀ شرعی اشکالی دارم. از ساحت آن رهبر عزیز استدعا می شود که مرا‏‎ ‎‏راهنمایی نمایید. ‏

‏در سال 48 پدرم فوت نمودند و آن موقع سن من ده سال بود. حال که به سن بلوغ‏‎ ‎‏رسیده ام، نماز قضای پدرم که حدوداً هجده سال می باشد بر من واجب است و حال‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 256
‏آن‏‎ ‎‏که در ستاد بسیج اقتصادی به کار مشغول می باشم و به علت تراکم کار‏‎ ‎‏نمی توانم‏‎ ‎‏شخصاً نماز قضای پدرم را به جا بیاورم. در ضمن استطاعت مالی نیز ندارم که آن را‏‎ ‎‏خریداری کنم. حال از آن پدر بزرگوار تمنا دارم مرا راهنمایی نمایند. ‏

بسمه تعالی، اگر برای شما امکان ندارد، هر وقت ممکن شد، ولو تدریجاً، خودتان قضا نمایید و یا دیگری را برای آن اجیر نمایید.

[سؤال 1678]‏ ‏ ‏ ‏----> 919

‏2. پدرم حدود بیست سال پیش در سن 57 سالگی به رحمت خدا پیوست و آن‏‎ ‎‏طور که از مادرم سؤال نمودم که وضع نماز و روزه اش چگونه بوده و من که پسر بزرگ‏‎ ‎‏به حساب می آیم چگونه خواهد بود، گفت: از اواخر و یا اواسط عمر نماز و روزه را به‏‎ ‎‏جای می آورد، منتها نه به طور مرتب، و در حدود 40 الی 50 روز به فوتش سکتۀ‏‎ ‎‏مغزی نموده و قادر به انجام نماز و روزه نبوده و وصیت هم ننموده بود. تکلیف شرعی‏‎ ‎‏این جانب از نظر نماز و روزه چگونه خواهد بود؟‏

بسمه تعالی، هر مقدار یقین دارید که نماز و روزه بر او واجب بوده و ترک کرده را قضا کنید.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 257